ပခုကၠဴဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ ဓမၼႏုပႆနာ တရားေတာ္

ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးက….အင္း…..ဒကာႀကီးက (ဓမၼႏုပႆနာ) တရားကုိ မ်ားမ်ားနာခ်င္တယ္ေပါ႔ (မွန္ပါ႔ဘုရား)။ …ဒကာႀကီးက တရားစာေတြေရးေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးျဖစ္ေနေတာ့တရားအမ်ားျပည္သူေတြ အကိ်ဳးရွိမည့္တရားျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒကာႀကီးလိုခ်င္တဲ့တရားကုိ ေဟာၾကားေပးပါမယ္။ (မွန္ပါဘုရား)
ဒကာႀကီး ျမတ္စြာဘုရားေဟာၾကားခဲ့တဲ့ (မဟာသတိပ႒ာနသုတ္) ထဲ့က ကာယႏုပႆနာ၊ ေ၀ဒနာႏုပႆနာ၊ စိတၱႏုပႆနာ၊ တရားေတြေလ႔လာရဲ႕မဟုတ္လား၊ (မွန္ပါဘုရား)၊ ေလ႔လာလ်က္ပါဘုရား၊ ဒီေတာ့ဘာက်န္လဲ၊? (ဓမၼႏုပႆနာ ေစတသိက္တရားပဲက်န္ပါေတာ့တယ္ အရွင္ဘုရား) ေအး…..(ေစတသိက္)”
“တရားကလည္း (သခၤ ါရကၡႏၶာ) ဓမၼပဲ။ (သခၤ ါရကၡႏၶာ) ေစတသိက္ကုိ႐ႈေတာ့ (ဓမၼႏုပႆနာ) ပဲေပါ႔…(မွန္ပါ့)၊ (ဓမၼႏုပႆနာ)က (နိ၀ရဏ) ျဖစ္တဲ့ (သခၤ ါရ) ေစတသိက္တင္ မကဘူး (ခႏၶာ) (အာယတန)ေတြ၊ (ေဗာဇၩင္) ေတြ (သစၥာ) ေတြလည္း ပါတယ္…(မွန္ပါ)။
ဒကာႀကီး (ဓမၼႏုပႆနာ သတိပ႒ာန္) ကုိ ဖတ္မိရဲ႕လား (မွန္ပါ)၊ တပည့္ေတာ္ဖတ္ၿပီးေၾကာင္း ပါဘုရား၊ ေအး…က်မ္းေတြထဲမွာ “”ဓမၼႏုပႆနာ”” ကုိ နိ၀ရဏပုိင္း၊ ခႏၶာပုိင္း၊ အာယတနပုိင္း၊ ေဗာဇၩင္ပုိင္း၊ သစၥာပုိင္းရယ္လို႔ ျပမထားေပဘူးလား…? (မွန္ပါ႕၊ ျပထားေၾကာင္းပါဘုရား) ေအး…. ဒါေၾကာင့္ (နိ၀ရဏပုိင္း) ကစၿပီး ေဟာျပေပးပါမယ္ (မွန္ပါ႔ဘုရား)
ဓမၼႏုပႆနာ (နိ၀ရဏ) ပုိင္း

(နိ၀ရဏ) ဆိုတာပိတ္ပင္တာ၊ တာဆီးတာ နိ၀ရေဏသု=ပိတ္ပင္ဖံုးလႊမ္းတတ္ေသာေၾကာင့္ (နိ၀ရဏ) လို႔ေခၚ တယ္….၊ (မွန္ပါ႔)၊ ျမတ္စြာဘုရားက
ကထၪၥ ပနဘိကၡေ၀ ဘိကၡဳ ဓေမၼသု
ဓမၼာႏုပႆိ ၀ိဟရတိ ဣဓဘိကၡေ၀ ဘိကၡဳ ဓေမၼသု
ဓမၼႏုပႆိ ၀ိဟရတိပၪၥသု နိ၀ရေဏသု။ လ။ လို႔ေဟာတယ္။”
” (မွန္ပါ႔ဘုရား)
ျမတ္စြာဘုရားက ဘိကၡေ၀=ရဟန္းတို႔ ဓေမၼသု= (သတၱ၀ါ) မဟုတ္တဲ့ (႐ုပ္နမ္) သေဘာေတြပဲလို႔ ဘယ္နည္းဘယ္ပံု႐ႈျမင္ၾကရမလဲဆိုရင္၊ ပၪၥသုနိ၀ရေဏသု=မဂ္တရားဖိုလ္တရားကုိ တားဆီးပိတ္ပင္တတ္တဲ့ (နိ၀ရဏငါးပါး) သေဘာတရားေတြမိမိသႏၱန္မွာ လာၿပီးကပ္ၿငိေနရင္၊ ဓမၼႏုပႆိ=သေဘာတရားမွ်ေလးပဲလို႔႐ႈျမင္ၿပီး၊ ၀ိဟရတိ=ေနၾကပါလို႔ျမတ္စြာဘုရားက ေဟာၾကားပါတယ္။ (မွန္ပါဘုရား)
(နိ၀ရဏ) ဆိုတာ (နိဗၺာန္) မေရာက္ေအာင္ ပိတ္ပင္တားဆီးေနတဲ့ ေစတသိက္ (သခၤ ါရကၡႏၶာ) ေတြပဲ၊ ဒီ (သခၤ ါရကၡႏၶာ) ေစတသိက္ေတြက (သခၤ ါရ) ေတြပဲ၊ (စိတ္၊ ေစတသိက္၊ ႐ုပ္၊) ဆိုတဲ့ (႐ုပ္နာမ္)ေတြဟာ (ပဋိစၥသမုပၸါဒါ) သေဘာနဲ႔ေျပာရင္ (၀ိညာဏ္၊ နာမ္၊ ႐ုပ္) ပဲ၊ (၀ိညာဏ္)က (သိ) မႈေလးသက္သက္ပဲ၊ (႐ုပ္) ကေတာ႔ မာမႈ၊ ေပ်ာ႔မႈ၊ ပူမႈ၊ ေအးမႈ၊ တြန္းကန္မႈ၊ ယိုစီးမႈဆိုတဲ့ ေဖာက္ျပန္တတ္တဲ့သေဘာအစုသက္သက္ပဲ၊ (နာမ္) ဆိုတဲ့ (ေစတသိက္) ဆိုတဲ့ (သခၤ ါရကၡႏၶာ) ေစတသိက္ကသာ (႐ုပ္) နဲ႔ (စိတ္) နာမ္ ကုိ စိုးမိုးခ်ယ္လွယ္ေနတဲ့ (သခၤ ါရ) ေတြပဲ (မွန္ပါ႔)
မေကာင္းတဲ့ (ေစတသိက္) ေတြထဲမွာ မဂ္တရား ဖိုလ္တရားေတြကုိ ပိတ္ပင္တားဆီးတတ္တဲ့ ငါးပါးကုိ (နိ၀ရဏငါးပါး) လို႔ေခၚ”
“တယ္၊ (နိ၀ရဏငါးပါး) လို႔ေခၚ ရတဲ့ (သခၤ ါရကၡႏၶာ) ေစတသိက္ေတြဟာ (နိဗၺာန္) ရဖို႔ တားဆီးထားၾကတယ္……(မွန္ပါ႔) ေစတသိက္ (၅၂) ပါးထဲမွာ အကုသိုလ္ (ေစတသိက္)က (၁၄) ပါးေတာင္႐ွိတာ… (မွန္ပါ႔)
ေလာဘ=လိုခ်င္တပ္မက္ျခင္း၊ ေဒါသ= ၾကမ္းတမ္းျခင္း၊ ေမာဟ= မသိမႈျဖင့္ေတြေ၀ျခင္း၊ မာန= ေထာင္လႊားျခင္း၊ ဒိ႒ိ= အမွားကုိအမွန္ထင္ျခင္း၊ ၀ိစိကိစၦာ=မဆံုးျဖတ္ႏိုင္ျခင္း၊ ထိန= ထိုင္းမိႈင္းျခင္း၊ မိဒၶ= ငိုက္ျမည္းျခင္း၊ ဥဒၶစၥ= စိတ္ပ်ံ႕လြင့္ျခင္း၊ အဟိရိက= ဒုစ႐ိုက္ျပဳရန္မရွက္ျခင္း၊ အေနာတၱပၸ= ဒုစ႐ုိက္ျပဳရန္မေၾကာက္ျခင္း၊ ဣသာ= ျငဴစူုျခင္း၊ မစၦရိယ= မနာလို၀န္တိုျခင္း၊ ကုကၠဳစၥ= ပူပန္ျခင္း၊ (၁၄) ပါးမဟုတ္လား… ( မွန္ပါ႔ဘုရား) ဒီအကုသိုလ္ ေစတသိက္ေတြဟာ ( နိဗၺာန္) မရေအာင္တားဆီးေနတဲ့ (နိ၀ရဏေစတသိက္) ေတြျဖစ္လို႔ ဒီေစတသိက္ေတြထဲက (ပၪၥသုနိပရေဏသု) တဲ့ (နိ၀ရဏငါးပါး) ကုိပဲ႐ႈပါလို႔ ျမတ္စြာဘုရားက ( ဓမၼႏုပႆနာ) ေဟာၾကားတဲ့ေနရာမွာ ေရွးဦးစြာ ( နိ၀ရဏပုိင္း) ကုိေဟာၾကာခဲ့ပါတယ္။ (မွန္ပါ႔ )
ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္က နိ၀ရေဏသု= ပိတ္ပင္ဖံုးလြမ္းတတ္သည့္ (နိ၀ရဏ) မည္ကုန္ေသာ ဓေမၼသု (သခၤ ါရကၡႏၶာ) တရားတို႔၌ အဖန္တလဲလဲ႐ႈ႔ရသည္လို႔ ဒီလိုပဲ (မဟာသတိပ႒ာနသုတ္နိႆယ) မွာဖြင့္ဆိုထားတယ္… (မွန္ပါ့)၊ (နိ၀ရဏ) တရားရယ္လို႔ ပါ႒ိေတာ္မွာ”
“(ငါးပါး) ျပဆိုထားတယ္မဟုတ္လား…(မွန္ပါ့)
ဣဓ ဘိကၡေ၀ ဘိကၡဴ သႏၱံ ၀ါ အဇၩတၱံ ကာမစၦႏၵံ အတၱိေမ အဇၩတၱံ ကာမစၦေႏၵာတိ ပဇာနာတိ (ပ)။
နတၳိေမ အဇၩတၱံ ကာမစၦေႏၵာတိ ပဇာနာတိ။ အတၳိေမ အဇၩတၱံဗ်ာပါေဒါတိ ပဇာနာတိ၊ (ပ) ၊ နိတၱိေမ အဇၩတၱံဗ်ာပါေဒါတိ ပဇာနာတိ (ပ)၊ အတၱိေမ အဇၩတၱံ ထိနမိဒၶ ပဇာနာတိ၊ နတၱိေမ (ပ) ပဇာနာတိ၊ ….(ပ) ….အတၱိေမ အဇၩတၱံ ဥဒၶစၥံ ကုကၠဳစၥ ႏၱိ ပဇာနာတိ၊ နတၱိေမ အဇၩတၱံ ဥဒၶစၥံ ကုကၠဳစၥ ႏၱိ ပဇာနာတိ….(ပ) …အတၱိ ၀ိစိကိစၦာ ပဇာနာတိ၊ နိတၱိ ၀ိစိကိစၦာ ပဇာနာတိ။ ပ။
ျမတ္စြာဘုရားက (ဓမၼႏုပႆနာ) အေနနဲ႔ ႐ႈေစခ်င္တဲ့ နိ၀ရဏကုိ (၅) ပါးေဟာျပထားတယ္….(မွန္ပါ့)
(၁) ကမစၦႏၵနိ၀ရဏ။ ။ မိမိသႏၱာန္၌ျဖစ္ေသာ ကာမဂုဏ္မ်ားမွာ ကပ္ညိႇ၊ တပ္မက္ေသာ (ကိေလသာ) ဖံုးလႊမ္းမႈ အတားအဆီး၊
(၂) ဗ်ာပါဒနိ၀ရဏ။ ။ မိမိသႏၱာန္၌ျဖစ္ေသာ (ေဒါသ) ဖံုးလႊမ္းမႈအတားအဆီး”
“(၃) ထိနမိဒၶနိ၀ရဏ။ ။ ထိုင္းမႈိင္း၊ ပ်င္းရိျခင္း၊ ဖံုးလႊမ္းမႈအတားအဆီး၊
(၄) ဥဒၶစၥ ကုကၠဳစၥနိ၀ရဏ။ ။ ပ်ံ႕လြင့္ျခင္း၊ ပူပန္ျခင္းအတားအဆီး၊
(၅) ၀ိစိကိစၦာနိ၀ရဏ။ ။ ယံုမွားေတြးေတာမႈအတားအဆီးရယ္လို႔ နိ၀ရဏငါးမ်ိဳးေဟာထားပါတယ္။ (မွန္ပါ့)

ကာမစၦႏၵနိ၀ရဏ႐ႈနည္း
လူေတြဟာ ကာမဂုဏ္ခံစားခ်င္ၾကလို႔ ခ်မ္းသာဖို႔ေတြခ်ည္း လုပ္ေနၾကေလေတာ့……ဒီ( ကာမရာဂ) တဏွာရမၼက္ေတြဟာ ဆားငန္ေရေသာက္သလို႔ ေသာက္ေလေသာက္ေလ အငတ္မေျပဆိုသလို႔ (နႏၵိရာဂ) ေတြ (တဏွာရာဂ) ေတြဟာအၿမဲတမ္းျဖစ္ေနၾကတယ္၊ ဒါေတြနဲ႔ဘဲ့လံုးပန္းေနၾကတယ္ ( မွန္ပါ့) (ကာမစၦႏၵ) လို႔ေခၚတဲ့ ငါးပါးအာ႐ံု….ကာမဂုဏ္ေတြစြဲကပ္ညိႇေတာ့ ကာမတဏွာ၊ ( ႏွစ္သက္တယ္၊ လိုခ်င္တယ္)၊ တပ္မက္တဲ့ ( ေလာဘ) စိတ္ေတြဟာ မိမိသႏၱာန္မွာျဖစ္ေပၚေနၾကတယ္၊ ဒီလို ( ကာေမာဂ) ေတြျဖစ္ေပၚေနတာဟာ မဂ္တား၊ ဖိုလ္တား၊ စိတ္(ကာမစၦႏၵနိ၀ရဏ)ေတြျဖစ္ေပၚေနတာေပါ့၊ (မွန္ပါ႔) ။
ဒီ(ကာမစၦႏၵနိ၀ရဏ) စိတ္ေနစိတ္ထားမ်ိဳးနဲ႔ဆိုရင္ မဂ္တရား၊”
“ဖိုလ္တရား၊ နိဗၺာန္တရားကုိ ဘယ္ေတာ့မွ မရႏိုင္ေတာ့ဘူး၊ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ ကာမဂုဏ္ခံစားခ်င္တဲ့ (ငါးပါးအာ႐ံု) ကပ္ၿငိတဲ့ တဏွာ (ေလာဘ) စိတ္ေတြ တပ္မက္တဲ့ကာမကုိအလိုရွိတဲ့ (နိ၀ရဏ) ေတြက ဖံုးလြမ္းေနလို႔ပဲ…(မွန္ပါ့)
ဒါေၾကာင့္ျမတ္စြာဘုရားက (ဓမၼႏုပႆနာ) ကုိ အားထုတ္မယ္ဆိုရင္ မိမိရဲ႕ (အဇၩတၱ) အတြင္းသႏၱာန္မွာရွိတဲ့ မ်က္စိ၊ နား၊ ႏွာေခါင္း၊ လွ်ာ၊ ကုိယ္၊ စိတ္၊ စတဲ့ ဒြါရ (၆)ေပါက္မွာ ျမင္လို႔ပဲျဖစ္ေစ၊ ၾကားလိုပဲျဖစ္ေစ၊ နံလို႔ပဲျဖစ္ေစ၊ စားမိလို႔ပဲျဖစ္ေစ၊ ထိေတြ႔မိလို႔ပဲ ျဖစ္ေစ၊ ႀကံေတြးမိလို႔ပဲျဖစ္ေစ၊ အဲဒီလိုစိတ္ (၆)ပါး ျဖစ္ေနတဲ့ေနရာမွာ သာယာမႈ၊ ႏွစ္သက္မႈ၊ လိုခ်င္မႈ၊ တပ္မက္မႈမ်ိဳး ျဖစ္တဲ့ (ကာမဂုဏ္) ၌ ကပ္ညႇိေသာ (ကာမစၦႏၵ) ရွိလာရင္ ရွိတယ္ (ျဖစ္တယ္) လို႔ သိလိုက္ပါတဲ့၊…(မွန္ပါ့)။ ဒီလိုသိလိုက္လို႔မရွိေတာ့လို႔ ပ်က္သြားရင္ (ပ်က္တယ္) လို႔ပဲ သိလိုက္ပါတဲ့]……(မွန္ပါ့)

(၂) ဗ်ာပါဒနိ၀ရဏ ႐ႈနည္း
မဂ္တရား၊ ဖိုလ္တရား၊ နိဗၺာန္တရားကုိ တားျမစ္ပိတ္ဖံုးတတ္တဲ့ ဒုတိယ(နိ၀ရဏ) တရားကေတာ့ (ဗ်ာပါဒနိ၀ရဏ) လို႔ေခၚတယ္…(မွန္ပါ့) (ဗ်ာပါဒ) ဆိုတာစိတ္ဆိုးမႈ၊ စိတ္ပ်က္မႈ၊ ညႇင္းဆဲသတ္ျဖတ္လိုမႈ၊ ပ်က္စီးေစလိုမႈ၊ စိတ္ဆိုး၊ စိတ္သြမ္းေတြ အားလံုးဟာ (ဗ်ာပါဒ)ေတြခ်ည္းပဲ (မွန္ပါ့) ၊ ဒီလို (ဗ်ာပါဒ) စိတ္ဆိုးစိတ္သြမ္းေတြ မိမိရဲ႕အတြင္း”
“သႏၱာန္မွာရွိလာရင္၊ ျဖစ္လာရင္”” ရွိတယ္”” “”ျဖစ္တယ္”” လို႔ သိလိုက္ပါ။ ဒီလိုသိလိုက္လို႔မရွိေတာ့လို႔ ပ်က္သြားရင္ “”ပ်က္တယ္”” လို႔သိလိုက္ပါတဲ့ (မွန္ပါ့ ဘုရား) ။
တဏွာ၊ ဥပါဒါန္၊ ကံ ျဖစ္တာက (သမုဒယသစၥာ)၊ ကာမ,ရာဂ,ေဒါသေတြျဖစ္ေနတဲ့စိတ္က (ဒုကၡသစၥာ)၊ ကာမ,ေဒါသ,ေမာဟေတြ ကင္းေနရင္ ဒုကၡမရွိတဲ့ (နိေရာဓသစၥာ)၊ ဒီလိုတရားအားေလ်ာ္စြာ သိေနတဲ့စိတ္က မဂၢသစၥာ လို႔ေခၚတယ္…(မွန္ပါ့)၊ ကာမ,ရာဂ,ေဒါသ, ေမာဟေတြမရွိပဲ ၿငိမ္းၿငိမ္းႀကီးေန ေတာ့တာေပါ့၊ ကုိယ့္သႏၱာန္မွာ (ကာမရာဂ) ေတြ ဘယ္ေလာက္က်န္တယ္၊ မက်န္ဘူးဆိုတာ ကုိယ့္ဟာကုိယ္ကုိ သိတာေပါ့။ (မွန္ပါ့) ။
ကဗ်ာ ႏွစ္ေတြၾကြင္းက်န္ေလ မွတ္ေလ သကဒါဂါမ္
ကဗ်ာ ႏွစ္ေတြအကုန္ေခၽြ မွတ္ေလ အနာဂါမ္ တဲ့
က=ကာမိစၦႏၵနိ၀ရဏ ဗ်ာ= ဗ်ာပါဒနိ၀ရဏ ပဲ…. (မွန္ပါ့)
(၃) ထိနမိဒၶနိ၀ရဏ ႐ႈနည္း
မဂ္တရား၊ ဖိုလ္တရား၊ နိဗၺာန္တရားေတာ္ျမတ္ကုိ တားဆီးပိတ္ပင္တဲ့တတိယ (နိ၀ရဏ) ကေတာ့ (ထိနမိႏၵနိ၀ရဏ) တဲ့ (မွန္ပါ့)၊ (ထိနမိႏၵနိ၀ရဏ) ဆိုတာ (ထိန) -က စိတ္သေဘာေလးမခန္႔တဲ့သေဘာ၊ စိတ္မခန္႔ က်မ္းတယ္လို႔ေျပာၾကတယ္၊ စိတ္ေနလို႔မေကာင္း”
“တာ၊ ဘာအလုပ္မွမလုပ္ခ်င္ေအာင္၊ အားမထုတ္ခ်င္ေအာင္ စိတ္ေရာကုိယ္ပါ၊ ထံုထိုင္းေနတဲ့သေဘာ (ထိန)က စိတ္မထက္သန္တဲ့သေဘာပါပဲ (မွန္ပါ႔)။
(မိဒၶ) ဆိုတာက ထိုင္းမိႈင္းေနတဲ့သေဘာ၊ လံုးလ၀ိရိယကင္းၿပီး ပ်င္းရိေနတဲ့သေဘာ၊ အိပ္ေပ်ာ္ခါနီး၊ တရားနာရင္း ပ်င္းရိထိုင္းမိႈင္းေနတဲ့သေဘာက ထင္ရွားတယ္၊ အိပ္ခ်င္တုိင္း (ထိနမိဒၶ) မဟုတ္ေသးဘူး၊ (မိဒၶ)က (ေစတသိက္) မထက္သန္တဲ့ သေဘာဆိုေတာ့ (ထိနမိဒၶ) ကစိတ္၊ ေစတသိက္တို႔ ထက္ထက္သန္သန္မရွိတဲ့ သေဘာျဖစ္တယ္….(မွန္ပါ့)
မိမိရဲ႕အတြင္းသႏၱာန္မွာ ထိုင္းမိႈင္းပ်င္းရိျခင္း၊ ငိုက္မ်ဥ္းျခင္း ရွိလာရင္ (ထိနမိႏၶ) ရွိတယ္ ျဖစ္တယ္”” လို႔သိေပးပါ။ ဒီလိုသိလိုက္လို႔ မရွိေတာ့လို႔ ပ်က္သြားရင္ (ပ်က္တယ္) လို႔သိလိုက္ပါ (မွန္ပါ့ဘုရား) ။
(၄) ) ဥဒၶစၥကုကၠဳစၥနိ၀ရဏ ႐ႈနည္း
မဂ္တရား၊ ဖိုလ္တရား၊ နိဗၺာန္တရားကုိ တားျမစ္ပိတ္ပင္တဲ့ စတုတၱ (နိ၀ရဏ)ကေတာ့ (ဥဒၶစၥကုကၠဳစၥနိ၀ရဏ)လို႔ေခၚတယ္….(မွန္ပါ့)။
(ဥဒၶစၥ) ဆိုတာ ပ်ံ႕လြင္တဲ့စိတ္ျဖစ္ေနတာကုိေျပာတာ။ စိတ္မတည္ၿငိမ္ပဲ၊ စိတ္ေရာက္ယက္ခတ္ေနတာ အာရံုတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးေပၚမွာ”
“တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္မရွိပဲနဲ႔ ဟုိလြင့္၊ ဒီလြင့္၊ ဟုိေရာက္၊ ဒီေရာက္နဲ႔ စိတ္ပ်ံ႕လြင္ေနတာကုိ (ဥဒၶစၥ) လို႔ေခၚတယ္…(မွန္ပါ့) ။
(ကုကၠဳစၥ) သေဘာကေတာ႔ ေနာင္တရလို႔ တဖန္ပူပန္ျခင္းသေဘာပဲ၊ (အကုသိုလ္) လုပ္ၿပီးကာမွ ငါလုပ္မိတာမွားေလျခင္းလို႔ ေနာင္တရၿပီးပူပန္ေနတာ၊ သူမ်ား (ကုသိုလ္) ျပဳတာ၊ ေကာင္းတာလုပ္တာ ျမင္ရမွ၊ သိရမွ၊ ငါမလုပ္မိတာမွားေလျခင္းလို႔ ေနာင္တရၿပီး ပူပန္ေနတဲ့ ( ကုကၠဳစၥ) သေဘာ(၂) မ်ိဳးကုိေခၚတယ္၊ ….. (မွန္ပါ့)
ဒါေၾကာင့္ မိမိရဲ႕သႏၱာန္မွာ ဒီလို (ဥဒၶစၥ) စိတ္ေတြပ်ံ႕လြင့္ေနရင္ စိတ္ပ်ံ႕လြင့္ေနတယ္၊ (ျဖစ္တယ္) လို႔သိလိုက္ပါ၊ ဒီလိုသိလိုက္လို႔ ပ်ံ႕လြင့္စိတ္မရွိေတာ့ပဲ ပ်က္သြားရင္ ( ပ်က္တယ္) လို႔သိလိုက္ပါ၊ ……..(မွန္ပါ့)
မိမိရဲ႕အတြင္းသႏၱာန္မွာ ( ေနာင္တ) တစ္ဖန္ရေနတဲ့ (ကုကၠဳစၥ) ျဖစ္ေနရင္ ေနာင္တရပူပန္ေနတာျဖစ္ေနရင္ ( ျဖစ္တယ္) လို႔သိလိုက္ပါ၊ ဒီလိုသိလိုက္လို႔ ေနာင္တရတဲ့ ပူပန္စိတ္မရွိေတာ႔ပဲ ပ်က္သြားရင္ ( ပ်က္တယ္) လို႔သိလုိက္ပါ ( မွန္ပါ့ဘုရား)
(၅) ၀ီစိကိစၦာနိ၀ရဏ ႐ႈနည္း
မဂ္တရား၊ ဖိုလ္တရား၊ နိဗၺာန္တရားကုိ တားျမစ္ပိတ္ပင္ေနတဲ့့ ပၪၥမ (နိ၀ရဏ) ကေတာ့ (၀ီစိကိစၦာနိ၀ရဏ) လို႔ေခၚတယ္….(မွန္ပါ့)”
“(၀ီစိကိစၦာ) ဆိုတာ သို႔ေလာ၊ သို႔ေလာလို႔ေတြးေတာရြံရွာ၊ သကၤာမကင္း၊ ယံုမွားသံသယျဖစ္ျခင္း လကၡဏာျဖစ္တာကုိဆိုတယ္၊ …..(မွန္ပါ့)
မိမိရဲ႕အတြင္းသႏၱာန္မွာ ဒီလိုေတြးေတာတဲ့ ယံုမွားသံသယ ျဖစ္လာရင္ (ျဖစ္တယ္) လို႔သိလိုက္ပါ၊ ဒီလို သိလိုက္လို႔မရွိေတာ့ပဲ (ပ်က္သြား) ရင္ (ပ်က္တယ္) လို႔သိလိုက္ပါ၊ (မွန္ပါ့ဘုရား)
ျမတ္စြာဘုရားက (မဟာသတိပ႒ာနသုတ္) ဓမၼႏုပႆနာ (နိ၀ရဏ) ပုိင္းမွာေဟာထားတာကေတာ့
သမုဒယ ဓမၼာႏုပႆီ ၀ါ ဓေမၼသု ၀ိဟာရတိ။
၀ယဓမၼာ ႏုပႆီ၀ါ ဓေမၼသု ၀ိဟာရတိ၊
သမုဒယ ၀ယဓမၼာ ႏုပႆီ၀ါ ဓေမၼသု ၀ိဟရတိ။
လို႔ဒီလိုေဟာထားပါတယ္ (မွန္ပါ့)
မဂ္ဖိုလ္ကုိတားဆီးပိတ္ပင္တတ္တဲ့ ဓေမၼသု ( နိ၀ရဏ) တရားတို႔မွာ သမုဒယ ဓမၼာ ႏုပႆီ၀ါ (ျဖစ္သည့္) သေဘာကုိလည္း႐ႈ၊ ၀ယဓမၼာ ႏုပႆီ၀ါ = ( ပ်က္သည့္) သေဘာကိုလည္း အဖန္တလဲလဲ ႐ႈၿပီးေနပါလို႔ ေဟာျပထားပါတယ္၊ …(မွန္ပါ့)
(နိ၀ရဏ) ဆိုတာ (မသိ) လို႔တားျမစ္ပိတ္ပင္တာကုိေခၚတယ္၊ (နိ၀ရဏ) က နာမည္အေခၚအေ၀ၚ၊ အဓိပၸါယ္က (နိဗၺာန္) ကုိ ပိတ္ပင္တာ၊ တားဆီးေနတာ…….(မွန္ပါ့)”
” မိမိသႏၱာနမွာ (တဏွာေလာဘ) ျဖစ္လာရင္၊ (မိန္းမ) သို႔မဟုတ္ (ေယာကၤ်ား) နဲ႔ ေပါင္းသင္းခ်င္တဲ့ ကာမဆႏၵေတြ ျဖစ္လာရင္ ဤဟာ( ကာမစၦႏၵနိ၀ရဏ) လို႔ ဒီလိုသိလိုက္ပါ၊ ဒီလိုသိလိုက္လို႔ ပ်က္သြားရင္ (ပ်က္) တယ္လို႔သိလိုက္ပါ၊ မိမိသႏၱာန္မွာ စိတ္ဆိုး စိတ္သြမ္း (ေဒါသ) ျဖစ္မယ္ ဆိုရင္ ဤဟာ (ဗ်ာပါဒနိ၀ရဏ) လို႔သိေပးပါ၊ သိလိုက္လို႔ ပ်က္သြားရင္ (ပ်က္) တယ္လို႔သိလိုက္ပါ၊ မိမိသႏၱာန္မွာ မလုပ္ခ်င္ မကုိင္ခ်င္နဲ႔ စိတ္ ေရာကုိယ္ပါ ထံုထိုင္းေနမႈျဖစ္ေနရင္ ဤဟာ (ထိနမိဒၶနိ၀ရဏ) လို႔ သိလိုက္ပါ။ သိလိုက္လို႔ပ်က္သြားရင္ (ပ်က္) တယ္လို႔သိလိုက္ပါ။
မိမိသႏၱာန္မွာ စိတ္ေတြ ပ်ံ႕လြင္ၿပီး ပူပန္ေနမယ္ဆိုရင္ ဤဟာ (ဥဒၶစၥကၠဳစၥ နိ၀ရဏ) လို႔ ဒီလိုသိလိုက္ပါ။ သိလိုက္လို႔ ပ်က္သြားရင္ (ပ်က္) တယ္လို႔ သိလိုက္ပါ၊ မိမိသႏၱာန္မွာ သကၤာမကင္း ယံုမွားျခင္း လကၡဏာေတြျဖစ္ေနမယ္ဆိုရင္ ဤဟာ (၀ီစိကိစၦာနိ၀ရဏ) လို႔ သိလိုက္ပါ၊ သိလိုက္လို႔ (ပ်က္) သြားရင္ (ပ်က္) တယ္လို႔ သိလိုက္ပါ၊ မသိရင္ (ေမာဟ) ၀င္သြားမယ္၊ (ေမာဟ) မ၀င္ႏုိင္ေအာင္ (ျဖစ္) ရင္ (ျဖစ္) တာသိ၊ မျဖစ္ေတာ့လို႔ ပ်က္သြားရင္ (ပ်က္) တဲ့ (အနိစ​ၥ) ကုိသိေပးေပါ့၊ ……(မွန္ပါ႔ဘုရား)
မိမိသႏၱာန္မွာ (ဓမၼသေဘာတရား) ေတြျဖစ္တဲ့ (နိ၀ရဏ) ေတြ (ျဖစ္ပ်က္) ေနပံုကုိၾကည့္ၿပီး သိသိေပးေနပါ၊ သိေပးတဲ့ေနရာမွာ”
“သမၼသကၤပၸ… ျဖစ္ေအာင္ (နိ၀ရဏ) ေတြသိေအာင္ ႀကံေပးရတယ္၊ မွတ္မိေနေအာင္ ၀သီေဘာ္ပါရေအာင္ အစပထမမွာေတာ့-
“” ျဖစ္သမွ်ကုိ စိတ္ထဲကဆို အပိုအလိုမထား”” ပဲ၊ က်င့္ယူရတယ္၊ အႀကံအစည္လုပ္ေပးရတယ္။
“” ျဖစ္သမွ်ကုိ စိတ္ထဲကဆို “” ဆိုတာ ဒီေနရာမွာ ( စိတ္) ဆိုတာ (ဥာဏ္) နဲ႔ယွဥ္တဲ့ (စိတ္) ကုိေျပာတာ (ဥာဏသမၸယုတ္) ေပါ့။ ျဖစ္သမွ်ကုိစိတ္ထဲဆိုရင္ ဟိုဟာ၊ ဒီဟာေတြမေရာက္ေတာ့ဘူး၊ အပုိအလိုေတြမပါေတာ့ဘူး၊ အပုိအလိုေတြမရွိေတာ့ (ၿငိမ္း) ေတာ့တာေပါ့၊ အဲဒီလိုက်င့္ရင္ (အဘိညာ) လည္းျဖစ္တယ္၊ (ပရိညာ)လည္းျဖစ္တယ္၊ ဒီ (နိ၀ရဏ) ေတြျဖစ္လာရင္ စိတ္ထဲမွာျဖစ္တာမို႔ စိတ္ထဲကဆိုလိုက္ၿပီး (ပ်က္) တာကုိသိေပးရတယ္။ (နိ၀ရဏ) ကုိ႐ႈပံုက (၀ိရိယ) ေလးနဲ႔(သတိ) ေလးထားၿပီး (နိ၀ရဏ) ကုိ (ဥာဏ္) နဲ႔ပယ္ရတာမိ်ဳးပဲ ဒကာႀကီး….(မွန္ပါ့ဘုရား)
(နိ၀ရဏ) ႐ႈရင္ (သခၤ ါရကၡႏၶာ) ကုိ သာၾကည့္ (တဏွာ) ေလာဘျဖစ္တာ (ေဒါသ) ျဖစ္တာ၊ စိတ္တိုတာတို႔ဆိုတာ (သခၤ ါရ) ပဲ၊ (တဏွာ) ဆိုတာ (သခၤ ါရ) ေစတသိက္၊ (သခၤါရ) ျဖစ္မွ (တဏွာ) ျဖစ္တာ၊ (သခၤ ါရ) မျဖစ္ရင္ (တဏွာ) မျဖစ္ဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ (သခၤါရ) ကုိ ႐ႈျခင္းသည္လည္း (ဓမၼာႏုပႆနာ) ျဖစ္ေတာ့တယ္၊ (မွန္ပါ့)”
“ကာမစၦႏၵျဖစ္တဲ့ (ရာဂ) (ဗ်ာပါဒ) ျဖစ္တဲ့ (ေဒါသ) ဆိုတဲ့ (ရာဂ၊ ေဒါသ) တို႔ဟာ (သခၤါရ) ျဖစ္ေတာ့၊ (ရာဂေဒါသ) ကုန္ရာသည္ (အသၤခတ) (နိဗၺာန္) ျဖစ္ေတာ့တယ္။ (မွန္ပါ့ဘုရား) မိမိသႏၱာန္မွာ ေၾကာင့္ၾကတာ၊ ေတာင့္တတာကုိလည္း (နိ၀ရဏ) လို႔ေခၚတယ္၊ ေၾကာင့္ၾကျခင္းကင္းေနတာ၊ ေတာင့္တျခင္းကင္းေနေတာ့ မိမိသႏၱာန္မွာ (ရာဂ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ) ေတြကင္းေနေတာ့ (အာသ၀) ေတြကင္းေနတယ္လို႔ေခၚတယ္၊ ေနာင္ကုိဘယ္ေတာ့မွ ဒီအာသ၀ေတြ (ရာဂ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ)ေတြ မျဖစ္ေတာ့ ဘူးလို႔ သိေနရင္ (ၿငိမ္း) ေနၿပီေပါ႔။ မျဖစ္တာ ကုန္ဆံုးသြားရင္ (နိဗၺာန္) ပဲ့ေပါ့ ဒကာႀကီး ….(မွန္ပါ့ဘုရား)
(ရာဂ၊ ေဒါသ၊) ျဖစ္ရင္ (ပညတ္) ေတြပါလာရတယ္၊ (႐ူပါ႐ံု႐ုပ္) အေပၚမွာ ကာမရာဂေတြ ျဖစ္ရင္ (ကာမဆႏၵနိ၀ရဏ) လို႔႐ႈရတယ္၊ ကာမႏၵ၊ ဗ်ာပါဒ၊ ထိနမိဒၶ၊ ဥဒၶစၥကုကၠဳစၥ၊ ၀ီစိ ကိစၦာစတဲ့ (နိ၀ရဏ ၅ပါး) ကုိ ဤဟာ (သခၤ ါရ) လို႔လည္း ႐ႈလို႔ရတယ္၊ ဒါဟာ (သခၤါရ) တရားပဲေပါ႔…….(မွန္ပါ့)
အခုေဟာခဲ့တာေတြက (ဓမၼာႏုပႆနာ) မွာ အစဦးဆံုးေဟာခဲ့တဲ့ မဂ္တရား ဖိုလ္တရား နိဗၺာန္ တရားကုိ တားဆီးပိတ္ပင္ေနတဲ့ (နိ၀ရဏတရား) ေတြပါပဲ၊ မဂ္တား ဖိုလ္တားတဲ့ (နိ၀ရဏ) တရားေတြကုိ ဥာဏ္နဲ႔သိၿပီး ပါယ္ျပစ္ေနတာပဲ (မွန္ပါ့)၊ ေရကန္ထဲေရာက္လို႔ ေရၾကည္ေသာက္မယ္ဆိုရင္ ေရကန္ထဲက ဒုိက္ေတြ”
“ေမွာ္ေတြ။ သစ္ရြက္ ေတြကုိ ဖယ္ပစ္ၿပီးမွ ေရၾကည္ေသာက္ရသလိုပဲ ေရကန္နဲ႔တူတဲ့ စိတ္ (ခႏၶာ) ၀ိညာကၡႏၵာမွာလည္း မဂ္တား ဖိုလ္တားတဲ့ ဒီ (နိ၀ရဏ ၅မ်ိဳး) နဲ႔တူတဲ့ အမႈိက္ သ႐ုိက္ေတြက ရွိေနေလေတာ့ (သႏၱိသုခ) ျဖစ္တဲ့ (ေရၾကည္) မဂ္ေရစင္၊ (နိဗၺာန္) ေရစင္ (နိဗၺာန္) ကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳလိုၾကတယ္ဆိုရင္ အမႈိက္ သ႐ုိက္ေတြျဖစ္တဲ့ ဒုိက္ေတြ ေမွာ္ေတြ၊ သစ္ရြက္ ေတြနဲ႔တူတဲ့ (နိ၀ရဏ) သေဘာေတြ မရွိမွ (နိဗၺာန္) ကုိရႏိုင္တယ္၊ ဒီလို( နိ၀ရဏ) ေတြ ဖယ္ရွား ရင္းနဲ႔ ပ်က္ပ်က္သြားတဲ့ (ဥဒယဗၺယ ဥာဏ္) ျမင္ၿပီး ကုိယ္သႏၱာန္မွာ (ရာဂ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ) ေတြကင္းၿပီးေနရင္ (ရာဂ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ) ကင္းရာ (နိဗၺာန္) ႀကီးကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳႏိုင္ေတာ့တယ္၊ ဒကာႀကီး….(မွန္ပါ့ဘုရား)
(ဓမၼာႏုပႆနာ)က အလြန္က်ယ္၀န္းပါတယ္၊ ဓမၼာႏုပႆနာက (၅) ပုိင္းရွိပါတယ္။ နိ၀ရဏပဗၺအပုိင္းအေနနဲ႔ (သခၤ ါရကၡႏၶာေစတသိက္) ကုိ ႐ႈရတယ္လို႔လည္း ေခၚႏုိင္တယ္။ (ဓမၼႏုပႆနာ) မွာ နိ၀ရဏပဗၺအျပင္ ခႏၶပဗၺ၊ အာယတနပဗၺ၊ ေဗာဇၩဂၤပဗၺ၊ သစၥပဗၺအပုိင္းေတြလည္း ရွိေသးတယ္၊ (မွန္ပါ့ဘုရား)
နိ၀ရဏပုိင္းၿပီး၏”
” ဓမၼာႏုပႆနာ ခႏၶာပဗၺ (ခႏၶာအပုိင္း)
ျမတ္စြာဘုရားကုိယ္ေတာ္ျမတ္ႀကီး (ဓမၼႏုပႆနာခႏၶာ ပဗၺ) မွာေဟာၾကားထားခဲတဲ့ (ပါ႒ိ) ေတာ္ ကေတာ့ —
ပုနစပရံ ဘိကၡေ၀ ဘိကၡဳ ဓေမၼသု ဓမၼာႏုပႆီ ၀ိဟရတီ
ပၪၥသု ဥပါဒါနကၡေႏၶသု။ ကတၪၥ ပနဘိကၡေ၀ဘိကၡဳ ဓေမၼသု ဓမၼာႏုပႆီ ၀ိဟရတိ ပၪၥသု ဥပါဒါနကၡေႏၶသု။
ဘိကၡေ၀-ရဟန္းတို႔ ၊ ပုနစ- တဖန္၊ အပရံ-တပါးေသာ(ေနာက္တနည္း) ႐ႈပုံကုိျပရရင္ (ဥပါဒါန္) ၏ (အာ႐ံု) ျဖစ္ေသာ ခႏၶာ (အစု) တို႔သည္ (ခႏၶာငါးပါး) ျဖစ္ၾကကုန္၏။ (ခႏၶာငါးပါး) တို႔သည္ (ဥပါဒါနကၡႏၶာ) မည္ကုန္၏။ ထိုခႏၶာငါးပါး (ဥပါဒါနကၡႏၶာ) တရားတို႔ကုိ ဘယ္လို႐ႈမလဲ ဆိုရင္….
(ဥပါဒါနကၡႏၶာ) ဆိုတဲ့ (ခႏၶာငါးပါး) ဟာဘယ္ (အာ႐ံု) နဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ (တဏွာ၊ ဥပါဒါန္) ေခၚတဲ့တပ္မက္မႈ၊ စြဲလန္းမႈေတြ အစဥ္သျဖင့္ကပ္ပါၿပီး (ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ) ေတြျဖစ္ေနၾကလို႔ (ဒုကၡခႏၶာ) ေတြျဖစ္ေနၾကလြန္း လို႔ (ခႏၶာငါးပါး) ကုိ (ဥပါဒါနကၡႏၶာဒုကၡာ) လို႔ေခၚရတယ္၊ ဒီလို (ဥပါဒါနကၡႏၶာဒုကၡ) ေတြမျဖစ္ၾကရေအာင္ (ဓမၼာႏုဓမၼပဋိယတၱိယာ) ျဖစ္တဲ့ ေလာကုတၱရာတရားအားေလ်ာ္စြာ၊ တရားနဲ႔ေလ်ာ္စြာ ႐ႈပါလို႔ေဟာပါတယ္….(မွန္ပါ့ဘုရား)”
” ဓမၼာႏုပႆနာ (ခႏၶာငါးပါး) ႐ႈနည္းကုိ မျပမွီ (ခႏၶာငါးပါး) ကုိ႐ွင္ျပရရင္>…….
ပညတ္အေခၚ ပရမတ္အလို
(၁)႐ူပကၡႏၶာ-႐ုပ္အစု(႐ုပ္) ေဖာက္ျပန္မႈသေဘာအစု (႐ုပ္)
(၂)၀ိညာနကၡႏၶာ-၀ိညာဏ္အစု(၀ိညာဏ္) သိမႈသေဘာအစု(နာမ္)
(၃)သခၤါရကၡႏၶာ-သခၤါရအစု(သခၤ ါရ) ျပဳျပင္မႈသေဘာအစု(နာမ္)
(၄)ေ၀ဒနကၡႏၶာ-ေ၀ဒနာအစု(ေ၀ဒနာ) အာ႐ံုကုိခံစားတတ္သည့္သေဘာအစု(နာမ္)
(၅)သညာကၡႏၶာ-သညာအစု(သညာ) မွတ္သားတတ္သည့္သေဘာအစု(နာမ္)
(ခႏၶာငါးပါး) ဆိုတာ႐ုပ္ခႏၶာ (၁)ပါးနဲ႔ နာမ္ခႏၶာ (၄)ပါးတို႔ပဲျဖစ္တယ္၊ ခႏၶာငါးပါးကုိ (ရုပ္၊ ၀ိညာဏ္၊ သခၤ ါရ၊ ေ၀ဒနာ၊ သညာ) ရယ္လို႔လည္း အတိုေကာက္မွတ္ထားႏုိင္တယ္၊ (မွန္ပါ့)
(ဓမၼႏုပႆနာ) ဆိုတာ (သတိပ႒ာန္) လည္းျဖစ္တယ္ (၀ိပႆနာ) လည္းျဖစ္တယ္ (မွန္ပါ့) သတိပ႒ာန္ ျဖစ္မွလည္း”
“(၀ိပႆနာ) ျဖစ္တယ္ (မွန္ပါ့) (ဓမၼ) သေဘာလကၡဏာေလးေတြ သိတာကုိ (အဘိေဥယ်) လို႔ေခၚတယ္။ (သိ) တာကုိ (အဘိညာ) လို႔ ေခၚတယ္၊ သိအပ္တဲ့တရားပဲ… (မွန္ပါ့) သိရင္ (၀ိဇၨာ) ျဖစ္တယ္၊ သိအပ္ တဲ့တရားကုိ မသိရင္ (အ၀ဇၨာ) ျဖစ္တယ္ (မွန္ပါ့) ။
ဣတိ႐ူပံ (ဤဟာ႐ုပ္) ဣတိ႐ူပႆသမုဒေယာ၊ (ဤဟာ႐ုပ္ ျဖစ္ေၾကာင္) ဣတိ႐ူပႆအတၳဂၤေမာ၊ ဤဟာ (႐ုပ္) ခ်ဳပ္ေၾကာင္းလို႔ ဒီလို႐ႈရတာကုိ (ဓမၼႏုပႆနာ) ႐ႈပြါးတယ္လို႔ေခၚတယ္….(မွန္ပါ့)
(႐ုပ္၊ ေ၀ဒနာ၊ သညာ၊ သခၤ ါရ၊ ၀ိညာဏ္) ဆိုတဲ့ (ခႏၶာငါးပါး) ကုိ ခႏၶာပုိင္းက ဓမၼေတြလို႔ သိရတယ္၊ (႐ုပ္) ကုိ ႐ႈတဲ့အခါမွာ (ဣတိ႐ူပံ) ဤဟာ (႐ုပ္) လို႔႐ႈရတယ္၊ (႐ုပ္) ကုိ႐ႈတဲ့အခါ-
(သတိ) နဲ႔႐ႈရင္ (သတိပ႒ာန္) ျဖစ္တယ္၊
(အသိ) ဥာဏ္ ပါေအာင္႐ႈရင္ (၀ိပႆနာ) ျဖစ္တယ္ (မွန္ပါ့)
ဤဟာ (႐ုပ္) ဆိုရင္ (႐ုပ္) ကုိသိတာ (သတိပ႒ာန္)
ဤဟာ (ေ၀ဒနာ) လို႔ (ခံစားမႈ) သိတာ (သတိပ႒ာန္)
ဤဟာ (သညာ) လို႔ (ခံစားမႈ) သိတာ (သတိပ႒ာန္)
ဤဟာ (သခၤါရ) လို႔ မိမိအတြင္းသႏၱာန္မွာ ျပဳျပင္ေနတာကုိ သိရင္ (သတိပ႒ာန္) ”
“ဤဟာ (၀ိညာဏ္) လို႔ (သိ) ႐ံုေလးသက္သက္သိတာ (သတိပ႒ာန္)
(သခၤ ါရ) ဆိုတဲ့ (ကံ၊ စိတ္၊ ဥတု၊ အဟာရ) က ျပဳျပင္တာ (တဏွာ၊ ဥပါဒါန္၊ ကံ) က ျပဳျပင္တဲ့သေဘာေတြ ထိုင္းအံုးမွ ထအံုးမွ ဘယ္သြားအံုးမွ စားအံုးမွ ေသာက္အံုးမွဆိုတဲ့ (Inside Action) ျဖစ္တဲ့ မိမိအတြင္းသႏၱာန္မွာႏႈိးေဆာ္တာေလးေတြ ျပဳျပင္ေနတာေလးေတြက (သခၤ ါရ) တရားေတြ ျဖစ္လို႔ (သခၤ ါရ) တရားေလးေတြ ေပၚလာရင္၊ ဤဟာ (သခၤ ါရ) လို႔ ႐ႈတာ (သတိပ႒ာန္) တစ္စံုတစ္ခုကုိ သိလိုက္ရင္ ဤဟာ (၀ိညာဏ္) လို႔သိမႈေလးကုိ႐ႈတာ (သတိပ႒ာန္) ပဲ၊ ဒီလို (ခႏၶာငါးပါး) ကုိသိေအာင္ ႐ႈတာကုိ (ဓမၼာ ႏုပႆနာ) (ခႏၶာပဗၺ) ခႏၶာပုိင္းလို႔ေခၚတယ္၊ ဒီလို ခႏၶာေတြ ျဖစ္တိုင္း (သတိ) ေလးနဲ႔ (သိ) ေနရင္ သိလိုက္တာနဲ႔ (ခ်ဳပ္) သြားတာပဲ (မွန္ပါ့)
သမုဒယဓမၼာႏုပႆီ ဆိုတာ (အျဖစ္) ကုိသိတာ၊
၀ယဓမၼာႏုပႆီ ဆိုတာသိလိုက္တာနဲ႔ ခ်ဳပ္သြားတာကုိသိတာ၊ (အပ်က္) သိတာ၊
သမုဒယ ဓမၼာႏုပႆီ၀ါ၊ ၀ယ ဓမၼာႏုပႆီ ဆိုတဲ့ျဖစ္တာေရာ၊ ပ်က္တာပါ၊ (သိ) ေတာ့မွ (သတိပ႒ာနဘာ၀နာ) လို႔ေခၚတယ္…အဲဒီလိုသိရင္(၀ိပႆနာ) ျဖစ္တယ္ (မွန္ပါ့)
ဓမၼာႏုပႆနာ ခႏၶာပဗၺ (ခႏၶာအစုသေဘာ႐ႈျခင္း) မွာ ”
“(ရုပ္၊ ေ၀ဒနာ၊ သညာ၊ သခၤါရ၊ ၀ိညာဏ္) ဆိုတဲ့ (ခႏၶာအစု) ေတြ႐ႈတဲ့ေနရာမွာ (႐ုပ္) ႐ႈပံုကုိ အရင္ ဆံုးျပမယ္ (မွန္ပါ့)
(ရုပ္) ႐ႈနည္း
(ဓမၼာႏုပႆနာ) ဆိုတဲ့ (၀ိပႆနာ) ႐ႈပံုက (ဓမၼ) သဘာ၀ေလးေတြကုိ ႐ႈတာ၊ ႐ႈတဲ့ေနရာမွာ (ဥာဏ္) နဲ႔ (ပရမတ္) ကုိ ႐ႈရတာ၊ (ပရမတ္) ကုိ႐ႈႏုိင္ရင္၊ (အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱ) ေတြကုိ လြန္သြားၿပီ၊ ဤဟာ (ရုပ္) ပဲလို႔အသိျဖစ္ရင္ (ပရမတ္) ႐ုပ္မဟာဘုတ္ (႐ုပ္) ဒီလိုသိလိုက္ရေတာ့ (ပရမတ္) ကုိ႐ႈၿပီး ျဖစ္ေလေတာ့ အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱ၊ ကုိ လြန္ၿပီး (ဥာဏ္) စခန္းေရာက္သြားတယ္၊ (ဥပမာ) ျမင္မႈကိစၥေလးတခုမွာ မိန္းမ႐ုပ္တစ္ခုျမင္လိုက္ရင္ ကုိယ့္အျမင္မွာ မိန္းမ၊ ေယာကၤ်ား၊ ရယ္လို႔ ျမင္လိုက္သိလိုက္ရင္ (အ၀ိဇၨာ၊ တဏွာ၊ ဥပါဒါန္) ပါတယ္၊ အဲဒါ (သတိပ႒ာန္) ပဲ၊
(ပညတ္) ေပၚမွာ႐ႈတာကုိ (ပညတ္) အျမင္နဲ႔႐ႈတာကုိ (သတိပ႒ာန္) (မွန္ပါ့) (ဓမၼ) သေဘာနဲ႔ ျမင္ရမွာက ( ဣတိ႐ူပံ) ဤဟာ (႐ုပ္) ဧတၱက႐ူပံ (႐ုပ္) သည္ ဤမွ်ေလာက္ပဲ (႐ုပ္) ထက္မပုိဘူး၊ (ဣတိ႐ူပႆအတၳဂၤေမာ) ဤဟာ႐ုပ္ခ်ဳပ္ေၾကာင္းလို႔ ဒီလို (ဥာဏ္) နဲ႔႐ႈလိုက္ရင္ (ပညတ္) မပါလို႔ (ပရမတ္)ေရာက္သြားတယ္၊ (ရာဂ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ) လည္းမပါဘူး၊ (ပဋိစၥသမုပၸါဒ္) လည္းတန္းမသြားတဲ့ (ဥာဏ္) အျမင္နဲ႔ ႐ႈတာျဖစ္လို႔ (၀ိပႆနာ) ျဖစ္သြားတယ္၊ ဒီ အသိက”
“(ပရမတ္) အသိ ျဖစ္သြားလို႔ ပထမတန္း (ဥာဏ္) ျဖစ္သြားတာေပါ့ ဒကာႀကီး…..(မွန္ပါ့ဘုရား)
တကယ္ေတာ့ (၀ိပႆနာ) ဆိုတာ စာေတြမွာလာပါတယ္။
“” ပညတၱႎ ႒ေပတြာ အနိစၥဒိကာေရန ၀ိ၀ိဒံ ပႆတီတိ ၀ိပႆနာ”” လို႔ဆိုတယ္မဟုတ္လား……(မွန္ပါ့) ဒါေၾကာင့္ (၀ိပႆနာ) ဆိုတာ (ပညတ္) မပါပဲ႐ႈရတဲ့အမ်ိဳးပဲ၊ (မွန္ပါ့)။ (ပညတ္) မပါေအာင္႐ႈရမွာ ဆိုေတာ့ (ဥာဏ္) အျမင္နဲ႔႐ႈရမွာျဖစ္ေတာ့ (သမၼာဒိ႒ိ) အမွန္ျမင္နဲ႔ (ခႏၶာငါးပါး) ကုိ႐ႈရတယ္….. (မွန္ပါ့)
(႐ုပ္) ႐ႈရင္(ဣတိ႐ူပံ) ဤဟာ (႐ုပ္)ပဲလို႔ ႐ႈရင္ (သမၼာသကၤပၸ) ျဖစ္တာေပါ့၊ ပညာမဂၢင္နဲ႔႐ႈတာ ျဖစ္သြားၿပီ…..(မွန္ပါ့) (႐ုပ္) လို႔မသိပဲ မ႐ႈပဲ ေယာက္်ားပဲ မိန္မပဲ ငါပဲ၊ သူပဲ၊ သတၱ၀ါပဲအေနနဲ႔ ႐ႈမိေနရင္ (မိစၦာသကၤပၸ) ျဖစ္ေနတယ္.. (မွန္ပါ့) ကာမ၊ ရာဂ၊ နိ၀ရဏနဲ႔ (ပညတ္) ေတြပါေနတယ္။ (မိန္မ) မဟုတ္ (႐ုပ္) လို႔ပဲ႐ႈတာက ပညာမဂၢင္ (သမၼာသကၤပၸ) နဲ႔ ႐ႈတာ၊ (မွန္ပါ့) ၊ ပညာ (ဥာဏ္) နဲ႔ ႐ႈတာျဖစ္ေတာ့ တကယ္ပဲ (ပညတ္) မပါပဲ (႐ုပ္) (ပရမတ္) ကုိ႐ႈရာ ေရာက္သြားေတာ့(ပထမ) တန္းစားတရား ျဖစ္တာေပါ့၊ ဒကာႀကီး…(မွန္ပါ့)
(နိဗၺာန္) ဟာ ( ရာဂ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ) ကုန္ရင္ (နိဗၺာန္) ကုိ (ဥာဏ္) နဲ႔ ျမင္ရတာျဖစ္ေတာ့ (ဓမၼႏုပႆနာ) တရား (သေဘာ)ဟာ

“(ရာဂ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ) ျဖစ္ေစတဲ့ (ပညတ္) ေတြကုိတတိ၊ တတိနဲ႔ သတ္ခ်ေနတဲ့တရားျဖစ္ေတာ့ (ပထမ-တန္း) ျဖစ္တာေပါ့။ (မွန္ပါ့)
(ဓမၼာႏုပႆနာ) ကမွ (၀ိပႆနာ) မွာ ပထမတန္းျဖစ္တာ၊ ျမတ္စြာဘုရား ႏွလံုးသြင္းတဲ့တရားက (ဓမၼာႏုပႆနာ) တရားပဲ (မွန္ပ့ါ) (ဓမၼာႏုပႆနာ) ကုိ (ပညတ္) မပါေအာင္႐ႈရမွာဆိုေတာ့ (ဥာဏ္) လိုတာေပါ့၊ (သတိပ႒ာန္) ထက္ေက်ာ္သြားၿပီ၊ အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ ထက္လည္း ေက်ာ္လြန္ေနၿပီ (မွန္ပ့ါ)
ေယာကၤ်ား၊ မိန္းမ၊ ပုဂၢိဳလ္၊ သတၱ၀ါ၊ လို႔ေခၚတဲ့ (သတၱ၀ါ) ၀တၳဳပစၥည္းေတြက (နာမသႏၱာန္) (ပညတ္) ေတြ၊ ေယာကၤ်ား၊ မိန္းမျမင္ရင္ ေယာကၤ်ား၊မိန္မဆိုတဲ့ အေခၚ (ပညတ္) ကုိဖယ္ၿပီး ထားခဲ့ၿပီး ဤဟာ(႐ုပ္) လို႔႐ႈရမယ္၊ ဘာပဲျမင္ျမင္ (႐ုပ္) အဆင္းလို႔ပဲ သိရတယ္၊ (ပရမတ္) က (႐ုပ္) ပဲျဖစ္တယ္။ (ပညာ) နဲ႔ျမင္တဲ့ အမွန္ျမင္ (သမၼာဒိ႒ိ) ကလည္း (႐ုပ္) ပဲျမင္ရမယ္၊ အသံၾကားရင္ ဘာသံ၊ ညာသံေတြမလိုက္နဲ႔ ၊ အသံ (႐ုပ္) ပဲသိရမယ္၊ စိတ္ထဲမွာ (ပညတ္) မပါရဘူး…(မွန္ပါ့ဘုရား)၊ (႐ုပ္) အေပၚမွာ (ပညတ္) မျဖစ္ေစပဲ၊ (ပရမတ္႐ုပ္)ကုိ (ဥာဏ္)နဲ႔႐ႈတတ္ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္ (မွန္ပါ့)၊ (႐ုပ္) ကုိ ကြဲကြဲျပားျပား ႐ႈတတ္ေအာင္ (ခႏၶာငါးပါး) နဲ႔ပတ္သက္ေနတဲ့ (ဥပါနကၡႏၶာ)နဲ႔ (မဟာဘုတ္႐ုပ္) (ဥပါဒါ႐ုပ္)အေၾကာင္းေလးေတြသိေအာင္ ေျပာျပအံုးမယ္…(မွန္ပါ့)”
” ဥပါဒါနကၡႏၶာ
လူလို႔ေခၚေနၾကတဲ့ လူဟာ တကယ္မရွိဘူး။ တကယ့္အရွိတရား အမွန္တရားက (နာမ္႐ုပ္) ေခၚတ့ဲ (ခႏၶာငါးပါး) ပဲျဖစ္တယ္၊ ဒီ႐ုပ္နာမ္ (ခႏၶာငါးပါး) ကုိ ခ်စ္ၾကတယ္၊ ခင္ၾကတယ္၊ စြဲလန္းၾကတယ္၊ ၀မ္းထဲက (တဏွာ၊ ဥပါဒါန္) နဲ႔ စြဲလန္းၾကလို႔ (ခႏၶာငါးပါး) ကုိ (ဥပါဒါနကၡႏၶာ)လို႔ ျမတ္စြာဘုရားက နာမည္ေပးထားေတာ္မူပါတယ္၊ ငါ့ခႏၶာကုိယ္ ေဘးမရွိပါနဲ႔၊ ရန္ မရွိပါေစနဲ႔၊ ဖ်ားနာမႈကင္းပါေစ၊ လူခ်မ္းသာ နတ္ခ်မ္းသာ ျဖစ္ရ ပါလို၏နဲ႔။ (ခႏၶာငါးပါး) ကုိ အမ်ိဳးမ်ိဳးခ်စ္ခင္စြဲလန္းေနၾကတယ္။…..(မွန္ပါ့)
(ခႏၶာငါးပါး) ဟာ စြဲလန္းမႈပါတဲ့ (ဥပါဒါန္) ၏ (အာ႐ံု) မ်ားလည္း ျဖစ္ေနၾကတယ္၊ ဘယ္(စိတ္ခႏၶာ) ပဲျဖစ္ျဖစ္(အစြဲအလန္း) ေပၚမူတည္ၿပီးျဖစ္ေနၾကတယ္၊ ဘယ္ (အာ႐ံု)နဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ (႐ုပ္) ကုိလည္းစြဲလန္းၾကတယ္၊ (ေ၀ဒနာ)ကုိလည္းစြဲလန္းၾကတယ္၊ (သညာ) ကုိလည္း စြဲလန္းၾကတယ္၊ (သခၤ ါရ) နဲ႔ (၀ိညာဏ္) ျဖစ္ရင္လည္း စြဲလန္းမႈပါလို႔ (ခႏၶာငါးပါး) ဟာ (တဏွာ၊ ဥပါဒါန္) ေတြကပ္ညႇိေနတဲ့ အစြဲအလန္းေတြနဲ႔ ျဖစ္ေနၾကလို႔ (ခႏၶာငါးပါး) ကုိ အစြဲအလန္း႐ွိတဲ့ (ခႏၶာငါးပါး) ရယ္လို႔ ပါ႒ိလို (ဥပါဒါနကၡႏၶာ)လို႔ ျမတ္စြားဘုရားက နာမည္ေပးထားေတာ္မူပါတယ္…(မွန္ပါ)၊ ရွင္းျပအံုးမယ္…
(ခႏၶာငါးပါး) ရတာဟာ ကုိယ္မွာရွိတဲ့ဒြါရ (၆)ေပါက္ (အခံဓါတ္)”
“မ်က္ေစ့၊ နား၊ ႏွာေခါင္း၊ လွ်ာ၊ ကုိယ္၊ စိတ္နဲ႔ ျပင္ပက ( အတိုက္ဓါတ္) ျဖစ္တဲ့အဆင္း၊ အသံ၊ အနံ၊ အရသာ၊ ထိေတြ႔စရာ၊ ႀကံေတြးစရားေတြနဲ႔ ေတြ႔တိုက္ေတာ့ (အပြင့္ဓါတ္) ေခၚ တဲ့ ျမင္စိတ္၊ ၾကားစိတ္၊ နံစိတ္၊ စားစိတ္၊ ထိေတြစိတ္၊ ႀကံေတြးစိတ္ဆိုတဲ့စိတ္ (၆)ပါး ေတြ ျဖစ္ေပၚတယ္၊ (စိတ္) တစ္လံုးျဖစ္တိုင္း (ခႏၶာငါးပါး) တေပါင္းတည္း ပါ၀င္ၿပီးျမင္ရ၊ ၾကားရ၊ နံရ၊ ေတြ႔ထိရ၊ ႀကံေတြးရတယ္၊ ….မွန္ပါ႔
(စိတ္) ကေလးတစ္လံုးျဖစ္ေပၚတိုင္းမွာ (ခႏၶငါးပါး) လံုးပါ၀င္ေနပံုကုိ ႐ွင္ျပရရင္ (မိမိသႏၱာန္) မွာလာထင္တဲ့ (ျမင္စိတ္) ခႏၶာဆိုရင္ ျမင္ရတဲ့ေနရာမွာ ျမင္ရတဲ့ ႐ူပါ႐ံု (ရုပ္) (႐ူပကၡႏၶာ) လည္းပါတယ္၊ ျမင္လို႔ေကာင္းတာ မေကာင္းတာကုိခံစာရတဲ့ (ေ၀ဒနာ) ျဖစ္တဲ့ (ေ၀ဒနကၡႏၶာ) လည္းပါတယ္၊ ဘာျမင္တာပဲဘယ္သူ၊ ဘယ္၀ါ၊ ဘာျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ (မွတ္သား) တတ္တဲ့ (သညာ) (သညာကၡႏၶာ) လည္းပါတယ္၊ ျမင္မႈကိစၥၿပီးေအာင္ ေၾကာင့္က်စိုက္မႈ၊ ႏွလံုးသြင္းမႈေတြကုိ ျပဳလုပ္ေပးတဲ့ (သခၤ ါရ) (သခၤ ါရကၡႏၶာ) လည္းပါတယ္၊ ျမင္တဲ့အေပၚမွာသိမႈ (၀ိညာဏ္) (၀ိညာကၡႏၶာ) လည္းပါေတာ့ ျမင္တဲ့ကိစၥေလးတစ္ခုမွာ (ခႏၶာငါးပါး)လံုးပါ၀င္ေပါင္းစုၿပီး ဘယ္သူဘယ္၀ါ၊ ဘာညာရယ္လို႔ ျမင္ရ (သိ) ရတယ္၊ ဒီလိုပဲ ၾကားမႈ၊ နံမႈ၊စားမႈ၊ထိေတြ႔မႈ၊ၾကံေတြးးမႈစိတ္ေတြျဖစ္ေပၚရာမွာလည္း (ခႏၶာငါးပါး) လံုး စုေပါင္းၿပီးပါလို႔ (သိမႈ) ျပည့္စံုတဲ့ (စိတ္) တခုျဖစ္ရတယ္၊”
” ဒီလို ( ခႏၶာငါးပါး) ခြဲျခားသိလိုက္ေတာ့ ေ၀ါ၀ု႒ာန=ပုိင္းျခား သိတာကို (ဓမၼာႏုပႆနာ) ျဖစ္သြားတယ္လို႔ေခၚတယ္၊ (မွန္ပါ့)
ဒီ(ခႏၶာငါးပါး) လံုးနဲ႔ (ျမင္) ရတဲ့ (စိတ္ခႏၶာ) အေပၚ (ခႏၶာငါးပါး) လံုးနဲ႔ (ၾကား) ရတဲ့ (စိတ္) အေပၚမွာ (ခႏၶာငါးပါး) လံုးနဲ႔ (နံ) ရတဲ့စိတ္အေပၚမွာ (ခႏၶာငါးပါး) လံုးနဲ႔ (စား) ရတဲ့ (စိတ္) အေပၚမွာ၊ (ခႏၶာငါးပါး) လံုးနဲ႔ (ထိေတြ႕)မႈျဖစ္တဲ့ (စိတ္) အေပၚမွာ (ခႏၶာငါးပါး) လံုးနဲ႔ (ၾကံေတြး) ရတဲ့ (စိတ္) ျဖစ္ရတဲ့အေပၚမွာ (႐ုပ္) ေရာ၊ (ေ၀ဒနာ) ေရာ၊ (သခၤ ါရ)ေရာ၊ (သညာ) ေရာ၊ ၀ိညာဏ္ တို႔ေတြမွာ ႏွစ္သက္မႈ တပ္မက္မႈ (တဏွာ) ျဖစ္ေစတယ္၊ (တဏွာ) ေၾကာင့္ စြဲလန္းမႈ (ဥပါဒါန္) ေတြ ျဖစ္တယ္၊စြဲလန္းမႈေၾကာင့္ျပဳလုပ္မႈ (ကံ) ေတြျဖစ္လာေတာ့ (စိတ္ ၆) မ်ိဳးထဲက ဘယ္စိတ္ခႏၶာကပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘယ္(စိတ္) ပဲလာလာ (တပ္မက္) မႈ စြဲလန္းမႈ နဲ႔ ျဖစ္ေနၾကေတာ့ (ခႏၶာငါးပါး) ကုိ အစြဲအလန္းေတြရွိေနတဲ့ (ခႏၶာ) ပါ႒ိလို (ဥပါဒါနကၡႏၶာ)လို႔ေခၚတယ္….(မွန္ပ့ါ) ဒီလိုစြဲလန္းမႈ (ဥပါဒါန္) ေတြပါေနတာေၾကာင့္ (ဥပါဒါန္) ေၾကာင့္ (ဥပါဒ္)ေရာက္ဆိုသလို (ဒုကၡ) ေရာက္ေနၾကတဲ့ (ခႏၶာငါးပါး) ကုိ (ဥပါဒါနကၡႏၶာ-ဒုကၡာ) လို႔ျမတ္စြာဘုရား ေဟာရပါတယ္….(မွန္ပါ့) ။
ထပ္ၿပီးရွင္းျပရရင္..(ဥပါဒါနကၡႏၶာ)ဆိုတာ စြဲလန္းမႈပါတဲ့ (သိစိ္တ္) ျဖစ္လာတဲ့ (ခႏၶာငါးပါး) ကုိေခၚတယ္၊ အာ႐ံု (၆) ပါးေပၚမွာ”
“ျမင္သိ၊ ၾကားသိ၊ နံသိ၊ စားသိ၊ ထိေတြ႕သိ ႀကံေတြးသိေတြျဖစ္တဲ့အခါ (၀ိညာဏ္သိ) လို႔ေခၚတယ္၊ ဒီလို (၀ိညာဏ္) သိေလးနဲ႔ (သိရံု)ေလး (အသိ) ဟာ (ပရမတ္႐ုပ္) ျဖစ္တဲ့မူလဘူတ (႐ုပ္) အစစ္အမွန္ျဖစ္တဲ့ (ပထ၀ီ၊ ေတေဇာ၊ အာေပါ၊ ၀ါေယာ) ဓါတ္ႀကီး ေလးပါးနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ (မဟာဘုတ္႐ုပ္) ေပၚမွာ သိရတာမ်ိဳးပဲ၊ ဒါေပမဲ့ ဒီ အသိမ်ိဳးကုိ မသိၾကပဲ ပုထုဇဥ္တို႔သိၾကတဲ့အသိက (တဏွာ၊ ဥပါဒါန္၊ ကံ၊) ေရာက္တဲ့ (ဥပါဒါရုပ္) အေပၚ သိတာမ်ိဳးျဖစ္ေနၾကလို႔ (ဥပါဒါနကၡႏၶာ) လို႔ျမတ္စြာဘုရားက ေခၚေ၀ၚသမုတ္ထားရတယ္၊ နံမည္ေပးထားရတယ္၊ ဓမၼာဓၾကၤာ ထဲမွာ ျမတ္စြာဘုရားက ခႏၶာငါးပါးကုိ (ဥပါဒါနကၡႏၶာ) လို႔ ေဟာၾကားပါတယ္ေလ….(မွန္ပါ့)
(ခႏၶာငါးပါး) ကုိ (သတၱ၀ါ) လို႔ယူရင္ (ဒိ႒ာသ၀) ျဖစ္သြားတယ္၊
(ခႏၶာငါးပါး)ကုိ (ငါ) လို႔ယူရင္ (ဘ၀ါသ၀) ျဖစ္သြားတယ္၊
(ခႏၶာငါးပါး) ကုိ (တပ္မက္) တယ္ဆိုရင္ (ကာမသ၀) ျဖစ္သြားတယ္၊
( ခႏၶာငါးပါး) ကုိ အထက္က (အာသ၀သံုးပါး) နဲ႔ယူခဲ့ရင္ (အ၀ိဇၨာ) သ၀ျဖစ္သြားတယ္ (မွန္ပါ)
ျမင္ရင္ျမင္တဲ့ (ခႏၶာငါးပါး) ဟာ (ဥပါဒါန္) အာ႐ံုေတြခ်ည္းျဖစ္ၾကလို႔ (တဏွာ၊ ဥပါဒါန္၊ ကံ) ေတြနဲ႔ ဆက္သြားၾကလို႔ (ခႏၶာငါးပါး)

“ကုိ (ဥပါဒါန္ခႏၶာငါးပါး) လို႔ေခၚရတယ္၊ ျမင္တာနဲ႔ ႏႈတ္ဆက္အံုးမွ ၿပံဳးျပအံုးမွ၊ ဘာလုပ္အံုးမွ ထိုင္းအံုးမွ၊ ေျပာဆိုအံုးမွ၊ ၀ယ္အံုးမွဆိုတဲ့ ျမင္မႈနဲ႔ (စိတ္အစဥ္) မွာလုပ္ရမွာကုိ (စြဲၿမဲ) ေနတဲ့ (တဏွာ၊ ဥပါဒါန္၊ ) ေတြ (Automatic) ပါေနၾကလို႔ (ပုထုဇဥ္) ေတြရဲ႕ ျမင္မႈ၊ ၾကားမႈ၊ နံမႈ၊ စားမႈ၊ ထိေတြ႕မႈ၊ ႀကံေတြးမႈ၊ မွန္သမွ်မွာ ဘယ္သူကျဖင့္ဘယ္လို ဘာပစၥည္းကျဖင့္ ဘယ္လိုစသျဖင့္ စိတ္အစဥ္အတန္းမွာ ငါ၊ ငါ့ဥစၥာဆိုတဲ့ အစြဲအလန္းနဲ႔ (ဥပါဒါန္ခႏၶာ) ျဖစ္ေနၾကလို႔ (ခႏၶာငါးပါး) နဲ႔ ျဖစ္ရတဲ႔စိတ္ခႏၶာကုိ (ဥပါဒါနကၡႏၶာ) လို႔ေခၚရတယ္…(မွန္ပါ့)
ျမင္ေတာ့လည္းျမင္႐ုပ္က (ဥပါဒါနကၡႏၶာ) ျဖစ္ၿပီး (ဥပါဒါရုပ္) ျဖစ္ေနၾကတယ္၊ ၾကားေတာ့လည္ၾကားရုပ္၊ ဥပါဒါနကၡႏၶာ (ဥပါဒါရုပ္) အသံရုပ္ပဲ၊ နံေတာ့လည္း (ဥပါဒါရုပ္) နံလို႔ေကာင္းတာ၊ မေကာင္းတာ ခံစားတတ္တဲ့ (ေ၀ဒနာဥပါဒါနကၡႏၵာ) (ဥပါဒါရုပ္) စားေတာ့လည္းေကာင္းမေကာင္းခံစား ရာက ႀကိဳက္၊ မႀကိဳက္ (တဏွာ၊ ဥပါဒါန္၊ ) ပါတဲ့ စားရုပ္၊ ထိေတြေတာ့လည္း (ဥပါဒါရုပ္)၊ ၾကံေတြးေတာ့လည္း (ဥပါဒါရုပ္) ေတြဟာ (တဏွာ၊ ဥပါဒါန္)ဘက္ေရာက္သြားတတ္ၾကလို႔ (ဥပါဒါရုပ္)**** (တင္ၿပီး)****
…. ႐ုပ္ဥပါဒါနကၡႏၶာ၊ ေ၀ဒနာ ဥပါနကၡႏၶာ၊ သညာ ဥပါဒါနကၡႏၶာ၊ ႏွလံုးသြင္းတာကသခၤါရဥပါဒါနကၡႏၶာ၊ သိတာက ၀ိညာနကၡႏၶာ၊ ျဖစ္လို႔ (ဥပါဒါန္ခႏၶာငါးပါး) ရယ္လို႔ (ခႏၶာငါးပါး) ဟာ (ဥပါဒါနကၡႏၶာဒုကၡာ) လို႔ ျမတ္စြာဘုရားေဟာရ ပါတယ္၊ (ခႏၶာငါးပါး) ဟာ”
“(ဥပါဒါနကၡႏၶာ) ျဖစ္တဲ့အတြက္ (႐ုပ္) ကုိ (ဥပါဒါ႐ုပ္) လို႔ေခၚရတယ္ (မွန္ပါ့) ဒီေလာက္ရွင္ျပရင္ (ဥပါဒါနကၡႏၶာ) အေၾကာင္း ျပည္စံုလံုေလာက္ၿပီလို႔ သိေရာေပါ့…(မွန္ပါ့သိပါၿပီဘုရား)
မဟာဘုတ္ရုပ္
ခႏၶာကုိယ္ေကာင္ႀကီးရဲ႕ တကယ္အရွိတရား (ပရမတ္႐ုပ္) အစစ္အမွန္က (မဟာဘုတ္႐ုပ္) ပဲ႐ွိတယ္ (မဟာဘုတ္႐ုပ္) ဆိုတာ ဓါတ္ႀကီးေလးပါး အစုအေ၀းပဲ ခႏၶာကုိယ္ေကာင္ႀကီးဟာ (မဟာဘုတ္ဓါတ္ႀကီးေလးပါး) ျဖစ္တဲ့ ပထ၀ီ (မာမႈ ေပ်ာ့မႈ) ေတေဇာ (ပူမႈ ေအးမႈ) အာေပါ (ယုိစီးမႈ၊ ဖြဲ႕စည္းမႈ) ၀ါေယာ (တြန္ကန္မႈ) ဆိုတဲ့ ဓါတ္ႀကီးေလးပါးရွိတဲ့ (႐ုပ္) အမွန္ (မဟာဘုတ္႐ုပ္) ပဲ၊ တကယ္ရွိတာပါ၊ (လူ) ဆိုတဲ့ခႏၶာကုိယ္ေကာင္ႀကီးမွာ (ပထ၀ီ) ျဖစ္တဲ့ ဦးေခါင္းကမာတာ၊ ပါးကေပ်ာ႔တာ (ေတေဇာ) က၊ ေတေဇာဓာတ္မ်ားတဲ့ လက္ဖ၀ါးက (ပူတယ္) ေတေဇာဓာတ္နည္းတဲ့ေျခဖ၀ါးက (ေအးတယ္) ဗိုက္ကုိစမ္းၾကည့္ရင္၊ ႏွာေခါင္းစမ္းၾကည့္ရင္၊(၀ါေယာ) ျဖစ္တဲ့ (တြန္းကန္) မႈေတြ႕ရတယ္၊ (အာေပါ) ျဖစ္တဲ့ေသဓြးေတြ၊ ပါးစပ္ထဲၾကည့္ရင္ တံေထြးေတြ (ယိုစီး)ေနတာ (ဖြဲ႕စည္း) ေနတဲ့ (အာေပါ) ကုိေတြ႔ရမယ္၊ ခႏၶကုိယ္ႀကီးရဲ႕ အတြင္းသႏၱာန္ တည္ေဆာက္ထားတာ ဒီဓါတ္ႀကီးေလးပါးပဲ႐ိွတယ္…(မွန္ပါ့)။
(ဓမၼ) သေဘာမွာ ခႏၶကုိယ္(႐ုပ္) ႀကီးဟာ (မဟာဘုတ္႐ုပ္)”
“က မွ (႐ုပ္) အစစ္မွန္ (ပရမတ္႐ုပ္) ျဖစ္တယ္၊ ဒီ မဟာဘုတ္ရုပ္ ကမွ မမွန္ရွိ၊ အဟုတ္ရွိ (႐ုပ္) ပဲ တိရိ စၦာန္၊ သစ္ပင္စတဲ့ သက္႐ွိသက္မဲ့ သႏၱာန္ေတြမွာလည္း (မဟာဘုတ္ရုပ္) ပဲ႐ွိတယ္၊ (မဟာဘုတ္) ဆိုတာ မဟာ=ႀကီးေသာ၊ ဘူတ=ထင္ရွားေသာ ဓါတ္ႀကီးေလးပါး အစုအေ၀းပဲရွိလို႔ (မဟာဘုတ္ရုပ္) လို႔ေခၚ ရတယ္ (မွန္ပါ့)
“” သတၱ၀ါမဟုတ္ (မဟာဘုတ္) အဟုတ္အိမ္ႏွင့္ တူသတည္း””
လို႔ဘုန္ႀကီး စပ္ထားပါတယ္၊ အိမ္နဲ႔တူတယ္ဆိုတာက ခႏၶာကုိယ္ရဲ႕ အရုိးအႀကီးအေသးေတြက တိုင္ေတြ၊ ေဒါက္ေတြ၊ အေၾကာကႀကိဳးေတြ၊ သံေခ်ာင္းေတြ၊ ပ်ဥ္ျပားေတြ၊ ဘိလပ္ေျမဆိုတာက အေသြးအသားကုိ အာေပါ (ေရ) သေဘာ၊ ေတေဇာ (ေလ) သေဘာနဲ႔စည္းကပ္ေအာင္ ဖြဲ႔စည္းလိမ္းႀကံထားၿပီး တည္ေဆာက္ထားတဲ့ အိမ္လို႔ပဲ ေယာကၤ်ား၊ မိန္မ၊ လူ(သတၱ၀ါ)လို႔ ေခၚေနၾကရတာ။
အေသြးအသားေတြကလည္း ေရဓါတ္၊ ေျမဓါတ္ေတြပဲ၊ အ႐ုိးအသားေတြကုိ စုေပါင္းေခၚရင္ ေျမဓါတ္ပဲ၊ ဒါေၾကာင့္ ျမတ္စြာဘုရားက အဇၩတၱိကာစ (ပထ၀ီဓါတု) အတြင္း႐ုပ္လည္း ေျမႀကီး၊ ဗဟိဒၶိကာစ (ပထ၀ီဓါတု) အျပင္႐ုပ္လည္း ေျမႀကီးပဲလို႔ ျမတ္စြာဘုရား ေဟာထားေတာ့ ကုိယ့္ကုိကိုယ္လည္း ေျမႀကီး႐ုပ္ ပဲလို႔ယူရတယ္၊ ေျမႀကီးလိုသီးခံရမယ္၊( ႐ုပ္) ေရာက္ေအာင္ သိရတယ္ (စိတ္၊ ေစတသိက္) ေရာက္ေအာင္ (နာမ္) ေရာက္ေအာင္ (႐ုပ္နာမ္) ေရာက္ ေအာင္သိမွ”
“(နိဗၺာန္) ေရာက္တယ္…(မွန္ပါ့)
လူလို႔ေခၚတဲ့လူပဲျဖစ္ျဖစ္၊ တိရစာၦန္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ သစ္ပင္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ သက္မဲ့ပစၥည္းပဲျဖစ္ျဖစ္၊ မူလဘူတ တကယ္အျဖစ္အမွန္သေဘာက (မဟာဘုတ္) ဓါတ္ႀကီး (၄)ပါးရုပ္ (မဟာဘုတ္ရုပ္) ပဲရွိတယ္၊ ေသသြားလို႔ပဲျဖစ္ေစ၊ ပ်က္စီးသြားလို႔ပဲျဖစ္ေစ၊ ေျမႀကီးထဲပဲျမႇဳပ္ျမႇဳပ္၊ မီး႐ိႈ႕လို႔ျပာျဖစ္သြားလို႔ ျပာက ေျမႀကီးေပၚမွာပဲ ျပန္ေရာက္ေတာ့ ေျမႀကီးပဲျဖစ္သြားမွာပဲ၊ ဒါေၾကာင့္ ဓါတ္ႀကီး (၄)ပါးပါတဲ့ (မဟာဘုတ္႐ုပ္) ေျမႀကီး႐ုပ္လို႔ပဲယူရတယ္၊ တိရစာၦန္၊ ပစၥည္းစတဲ့ သက္႐ွိ သက္မဲ့ (႐ုပ္) ေတြဟာ မာမႈ၊ ေပ်ာ႔မႈ၊ ပူမႈ၊ ေအးမႈ၊ တြန္းကန္မႈေတြ႐ွိၾကတဲ့ ဒီ (မဟာဘုတ္႐ုပ္) ပဲအရင္းခံ႐ွိၾကတယ္ (မွန္ပါ့)
မ်က္ႏွာ၊ ေခါင္း၊ ခါး၊ ေျခ၊ လက္ေတြဟာ အေခၚအေ၀ၚ (ပညတ္) ေတြပဲ၊ (႐ုပ္) အစစ္မဟုတ္ၾကဘူး၊ နိမိတ္သႏၱာန္ (ပညတ္) ေတြပဲျဖစ္ၾကတယ္။ (႐ုပ္) ရဲ႕မူလဘူတ႐ုပ္အစစ္က (မဟာဘုတ္႐ုပ္) ပဲ႐ွိတယ္ (မွန္ပါ့) ေနာက္တခါမွတ္ထာရမည့္ (ဥပါဒါ႐ုပ္) ကုိလည္း ေျပာအံုးမယ္ (မွန္ပါ့)။
ဥပါဒါ႐ုပ္
မ်က္စိနဲ႔ျမင္သမွ် အဆင္း႐ူပါ႐ံုက (႐ုပ္) ပဲ၊ ဒါေပမဲ့ (ဥပါဒါန္) လို႔ေခၚတဲ့စြဲလန္းစရာ (အာ႐ံု႐ုပ္) ျဖစ္သြားလို႔ (ဥပါဒါ႐ုပ္) လို႔ေခၚရတယ္။”
“(ဥပါဒါန္) တို႔၏အာ႐ံုျဖစ္လို႔ (ဥပါဒါ႐ုပ္) ျဖစ္တယ္ဆိုတာ မိမိသႏၱာန္မွာရွိတဲ့ မ်က္စိ၊ နား၊ ႏွာေခါင္း၊ လွ်ာ၊ ကုိယ္၊ စိတ္နဲ႔ ျပင္ပအာ႐ံု အဆင္း (႐ုပ္) ေတြနဲ႔ ေတြ႔တို္က္တဲ့အခါ အာ႐ံု (၆)ပါးျဖစ္တယ္၊ ျမင္တဲ့ အဆင္း အာ႐ံု (႐ုပ္) ျဖစ္တဲ့လူကုိျမင္ရင္၊ ၀တၳဳပစၥည္းကုိ ျမင္ရင္ (ဥပါဒါန္) ဆိုတဲ့အစြဲေလးက ဘယ္သူဘယ္၀ါ၊ ဘာပဲ၊ ဘာပစၥည္းပဲ ေျပာအံုမွ ေခၚအံုးမွ၊ သြားအံုးမွ၊ ဘာလုပ္အံုးမွ ဆိုတဲ့ကိစၥ၊ ၀ိစၥေတြက ျဖစ္လာလို႔ ဒီလိုျမင္တဲ့အေပၚမွာ အေၾကာင္းျပဳၿပီး စြဲမွတ္ထားတဲ့ ကိစၥေထြလာမ်ားလာ တတ္ၾကတာကို (ဥပါဒါန္) ျဖစ္လာတယ္လို႔ေျပာတာ ဘယ္အေပၚမွလဲ၊ ျမင္တဲ့ (႐ုပ္) အေပၚမွာ (ဥပါဒါန္) တို႔၏ (အာ႐ံု) ျဖစ္လို႔ (ဥပါဒါ႐ုပ္) လို႔ေခၚေ၀ၚသံုးစြဲရျခင္းပဲ။
(ဥပါဒါန္) တို႔၏ (အာ႐ံု) ကဘယ္သူ႕အေပၚမွာလဲ၊ ျမင္ရတဲ့အဆင္း (႐ုပ္) အေပၚမွာ စြဲၾကလို႔ (ဥပါဒါ႐ုပ္) လို႔ေခၚတာ၊ (ဥပါဒါ႐ုပ္) ဆိုတာ (မဟာဘုတ္ရုပ္)ကုိမွီၿပီးမွျဖစ္တယ္၊ မူလဘူတက (မဟာဘုတ္႐ုပ္) ပဲ၊ ႐ုုပ္(၂၈) ပါးရွိတဲ့အနက္ မဟာဘုန္႐ုပ္ (၄)ပါးကုိႏုတ္လွ်င္ က်န္(၂၄)ကုိ ဥပါဒါ႐ုပ္လို႔ေခၚတယ္၊ မဟာဘုတ္ေလးပါးက လြဲၿပီး က်န္႐ုပ္ေတြဟာ ခႏၶာငါးပါးနဲ႔ စြဲယူမွတ္သားစြဲလန္းတဲ့ (႐ုပ္) ေတြျဖစ္ၾကလို႔ (ဥပါဒါ႐ုပ္) လို႔ေခၚရတယ္…..(မွန္ပါ႔)
နားနဲ႔ၾကားတဲ့အသံကလည္း (႐ုပ္)ပဲ (ဥပါဒါ႐ုပ္)၊ ႏွာေခါင္းနဲ႔နံတဲ႔အနံ႔ကလည္း (႐ုပ္) ၊ ပါးစပ္နဲ႔စားရလို႔ လွ်ာေပၚမွာ ”
“အရသာျဖစ္တာကလည္း (႐ုပ္)ပဲ (ဥပါဒါ႐ုပ္)၊ ကုိယ္နဲ႔ထိေတြရတဲ႔ အေတြ အထိကလည္း (႐ုပ္)ပဲ၊ စိတ္ထဲမွာျဖစ္ေပၚလာတဲ့ (ဓမၼာ႐ံု) ကလည္း (႐ုပ္)ပဲ (ဥပါဒါ႐ုပ္)ပဲ၊ ဒါေၾကာင့္ ဒြါရ (၆)ပါးျဖစ္တဲ့ မ်က္ေစႏွင့္ျမင္တာ၊ နားနဲ႔ၾကားတာ၊ ႏွာေခါင္းနဲ႔နံတာ၊ ပါးစပ္နဲ႔စားတာ၊ ကုိယ္နဲ႔ထိေတြတာ၊ စိတ္နဲ႔ႀကံေတြးတာအားလံုးဟာ (တဏွာ၊ ဥပါဒါ႐ုပ္)ဘက္ကုိေရာက္တတ္လို႔ (ဥပါဒါ႐ုပ္)ပဲ၊ တကယ္ေတာ့ ဒီ (ဥပါဒါ႐ုပ္) ဟာ ဓါတ္ႀကီး (၄)ပါးနဲ႔တကြျဖစ္တဲ့ (မဟာဘုတ္) ႐ုပ္ကုိမွီၿပီးျဖစ္တဲ့ (႐ုပ္) လို႔ေခၚတယ္၊
ပုထုဇဥ္တို႔ရဲ႕ အျမင္က (ဥပါဒါ႐ုပ္) လည္းမသိၾကဘူး၊ (မဟာဘုတ္) ႐ုပ္လို႔လည္း မသိၾကဘူး၊ လူ႐ုပ္၊မိန္းမ႐ုပ္၊ ေယာကၤ်ား႐ုပ္၊ တိရိစၦာန္ရုပ္၊ ပစၥည္း႐ုပ္ဆိုတဲ႔ (ပညတ္) နိမိတ္ေတြကုိပဲ (႐ုပ္) ထင္ေနၾကတာ၊ မဟုတ္လား…(မွန္ပါ့) ၊ တကယ္ေတာ့ ဒါေတြဟာ (႐ုပ္) မဟုတ္ဘူး (ပညတ္နိမိတ္) ႀကီးေတြပဲ၊ (နိမိတ္)ငယ္ကမ်က္ႏွာ၊ ေခါင္း၊ ခါး၊ ေျခ၊ လက္ေတြပဲ၊ ဒီနိမိတ္ငယ္ (ပညတ္) ကုိလည္း ပုထုဇဥ္တို႔က (႐ုပ္)ပဲေအာင္းေမ႔ေနၾကတယ္၊ ထင္ေနၾကတယ္၊ အရိယာျဖစ္တဲ႔သူေတြက (ဥပါဒါ႐ုပ္)နဲ႔ (မဟာဘုတ္႐ုပ္) ပဲသိၾကတယ္..(မွန္ပါ့)
(ဥပါဒါ႐ုပ္) လို႔ ဘာေၾကာင့္ေခၚရသလဲဆိုရင္ ျမင္လိုက္တာနဲ႔ ျမင္တဲ့႐ုပ္အေပၚမွာ (ငါ)ျမင္တာ၊ မွန္ထဲၾကည့္ရင္ (ငါ)ပဲ ေအာင္းေမ႔ၾကတယ္၊ သူမ်ားကုိျမင္ရင္ ငါ၊ သူ၊ ေယာက္်ား၊ မိန္မ”
“ပုဂၢိဳလ္၊ သတၱ၀ါ၊ ေရႊ၊ ေငြ၊ ပစၥည္းလို႔ ျမင္လို႔၊ ဒီလိုျမင္တဲ့အေပၚမွာ (တဏွာ၊ ဥပါဒါန္၊ ကံ) ျဖစ္ေစတဲ့ (႐ုပ္) ျဖစ္လို႔ (ဥပါဒါ႐ုပ္) လို႔ေခၚရတာပဲ…(မွန္ပါ့) ဥပါဒ-စြဲ၍၊ ပ၀တၱိ-ျဖစ္၏၊ ဣတိတသၼာ-ထို႔ေၾကာင့္ ဥပါဒါန္ (ဥပါဒါ႐ုပ္) မည္၏ လို႔ဆိုတယ္၊ (မဟာဘုတ္) ကုိစြဲၿပီး ျဖစ္ၾကတယ္….(မွန္ပါ့)
ျမင္လိုက္လို႔အဆင္း (႐ုပ္) ကေလးကလွတယ္ ေခ်ာတယ္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ မလွဘူးပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ႀကိဳက္တာပဲျဖစ္ျဖစ္ပဲ၊ မႀကိဳက္တာပဲျဖစ္ျဖစ္ (တဏွာ) (ဥပါဒါန္) ရဲ႕ အာ႐ံုေတြျဖစ္ၾကလို႔ (ဥပါဒါ႐ုပ္) လို႔ေခၚရတယ္၊ ၾကားမႈ၊ နံမႈ၊ ထိေတြမႈ၊ ႀကံေတြးမႈေတြမွာလည္း ဒီအတိုင္းပဲ (ဥပါဒါန္)၏ အာ႐ံုေတြျဖစ္ၾကလို႔ ဒါေၾကာင့္ (ဥပါဒါ႐ုပ္) လို႔ေခၚရတယ္၊ (မွန္ပါ့) ၊
အမွန္(႐ုပ္) ကုိမသိပဲ အသိမွားရာ(အ၀ိဇၨာ၊ တဏွာ၊ ဥပါဒါန္) ျဖစ္တဲ့ စြဲလန္းမႈျဖစ္ရာကိုပဲ ေရာက္သြားတတ္ၾကလို႔ သူပဲ၊ ငါပဲ၊ ၊ ေယာကၤ်ားပဲ၊မိန္မပဲ၊ အိမ္ပဲ၊ တိုက္ပဲ၊ ကားပဲ၊ ရတနာပဲရယ္လို႔ ျဖစ္ၾကလို႔ ဒီ (႐ုပ္) ေတြဟာ စြဲလန္းရာပဲျမင္ၿပီး အမွန္မျမင္လို႔ (ဥပါဒါ႐ုပ္) လို႔ေခၚရပါတယ္၊ (မွန္ပါ့)
အမွန္မေတာ့ (ရုပ္)ကုိပဲသိရမယ္….(မွန္ပါ့) ငါပဲ၊ သူပဲ၊ ေယာက္်ား၊ မိန္မ၊ ပုဂၢိဳလ္၊ သတၱ၀ါအေနနဲ႔မျမင္ရဘူး၊ မထင္ရဘူး၊ မသိရဘူး၊ ေယာကၤ်ား၊ မိန္မဆိုတဲ့ (သတၱ၀ါ)အသိနဲ႔ျမင္ရင္ (ဥပါဒါနကၡႏၶာ) “

Ref:  http://dhammaknowledge.blogspot.sg/2009/09/blog-post_08.html

ဓမၼာႏုပႆသ နာ ရႈကြက္မ်ား (ပါေမာကၡခ်ဳပ္ဆရာေတာ္ ေဒါက္တာနႏၵမာလာဘိဝံသ)

ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ အဂၢမဟာ႑ိတ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ဆရာေတာ္ႀကီး ေဒါက္တာနႏၵမာလာဘိဝံသ ေဟာၾကားေတာ္မူေသာ မဟာသတိပ႒ာနသုတ္ အႏွစ္ခ်ဳပ္မွ ဓမၼာႏုပႆသ နာ ရႈကြက္မ်ား

~~~~~~
၀၀၅။ ဓမၼာႏုပႆသ နာ
~~~~~~
တရားေတာ္ကို ဤေနရာတြင္ နာယူႏိုင္ပါသည္။

http://dhammadownload.com/MP4Library/Dr-Nandamalabhivamsa/DVD-12/05-Dr-Nandamalabhivamsa-DVD12.mp4

စာအုပ္ကို ဤေနရာတြင္ download လုပ္ယူႏိုင္ပါသည္။

http://dhammadownload.com/File-Library/Dr-Nandamalabhivamsa/Dr-Nandamalabhivamsa-MahaThaHtiPathanThoatAhNyitChote.pdf

~~~~~~~~
ဓမၼာႏုပႆသ နာ ရႈကြက္မ်ား (အထက္ပါ တရားေတာ္မွ မိမိ နားလည္သလို မွတ္စုတို ထုတ္ႏႈတ္ခ်က္)

~~~~~~~~

ဓမၼာႏုပႆသ နာ ရႈကြက္ အပိုင္း ၅ ပိုင္း ( အဆင့္ဆင့္ ရႈပြားျခင္း)

ဓမၼာႏုပႆသ နာ ရႈကြက္ အပိုင္း (၁) နိဝရဏ တရား (၅)ပါး ေပၚတြင္ ရႈပြားျခင္း
ဓမၼာႏုပႆသ နာ ရႈကြက္ အပိုင္း (၂) ဥပါဒါနကၡႏၶာ ၅ ပါး ေပၚတြင္ ရႈပြားျခင္း
ဓမၼာႏုပႆသ နာ ရႈကြက္ အပိုင္း (၃) အာယတန ၁၂ ပါး ေပၚတြင္ ရႈပြားျခင္း
ဓမၼာႏုပႆသ နာ ရႈကြက္ အပိုင္း (၄) ေဗာဇၥ်င္ ၇ ပါး ေပၚတြင္ ရႈပြားျခင္း
ဓမၼာႏုပႆသ နာ ရႈကြက္ အပိုင္း (၅) သစၥာ ၄ ပါး ေပၚ တြင္ ရႈပြားျခင္း

~~~~~~~~
ဓမၼာႏုပႆသ နာ ရႈကြက္ အပိုင္း (၁) နိဝရဏ တရား (၅)ပါး ေပၚတြင္ ရႈပြားျခင္း
~~~~~~~~

(၁) ကာမစ ၦႏၵ
(၂) ဗ်ာဒါဒ
(၃) ထိနမိဒၶနိဝရဏ
(၄) ဥဒၶစၥ-ကုကၠဳစၥ (စိတ္ပ်ံ႕လြင့္ – ပူပန္)
(၅) ဝိစိကိစာၦ – မေဝခဲြႏိုင္

ရႈကြက္ – ၅ ခ်က္္ – (၁) ငါ့သႏ ၱန္မွာ အထက္ပါတရား ရွိသလား (၂) မရွိဘူလား (၃) ဘာျဖစ္လို႔ ရွိေနတာလဲ (၄) ဘယ္လိုဖယ္ရွားမလဲ (၅) တစ္ခါတည္း အၿပီးသတ္ဖယ္ရွားမႈကဘာလဲ၊ အၿပီးသတ္ဖယ္ရွားႏိုင္တံတရားကဘာလဲ .. စတဲ့ ဆင္ျခင္သုံးသပ္ ရႈကြက္.

~~~~~~~~
ဓမၼာႏုပႆသ နာ ရႈကြက္ အပိုင္း (၂) ဥပါဒါနကၡႏၶာ ၅ ပါး ေပၚတြင္ ရႈပြားျခင္း
~~~~~~~~

ရႈကြက္ – ၃ ခ်က္္ … (၁) အထက္ပါ ဥပါဒါနကၡႏၶာ ၅ ပါး တခုခုတြင္ ရုပ္တရား၊ နာမ္တရားေလးေတြ ေပၚလာတာကို သိရွိျခင္း (၂) ဒီရုပ္ကေလး ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာသလဲ အေၾကာင္းတရားငို သိရွိျခင္း (၃) သူ႕ရ႕ဲခ်ဳပ္ဆုံးသြားေသာ အေၾကာင္းတရားကို သိရွိျခင္း

~~~~~~~~
ဓမၼာႏုပႆသ နာ ရႈကြက္ အပိုင္း (၃) အာယတန ၁၂ ပါး ေပၚတြင္ ရႈပြားျခင္း
~~~~~~~~

ရႈကြက္ – အတြဲလိုက္ ရႈကြက္ ….. အာရုံ ႏွင့္ အာရာမဏိက တိုက္ဆိုင္လို႕ သံေယာဇဥ္ျဖစ္တယ္၊ အဲဒီသံေယာဇဥ္ဘယ္ အေၾကာင္းေၾကာင့္ျဖစ္လာရသလဲ၊ ျဖစ္ေပၚလာတာကိူ ဘာနဲ႕ ဖယ္ရွားမလဲ၊ အႂကြင္းမဲ့ျဖတ္ေတာက္ဖို႕ ဘာလုပ္ရမလဲ ဆိုတဲ့အခ်က္ေတြကို ဆင္ျခင္သုံးသပ္၊ အာယတန ၁၂ မ်ိဳးလုံးကို အတြဲလိုက္ဆင္ျခင္သုံးသပ္

~~~~~~~~
ဓမၼာႏုပႆသ နာ ရႈကြက္ အပိုင္း (၄) ေဗာဇၥ်င္ ၇ ပါး ေပၚတြင္ ရႈပြားျခင္း
~~~~~~~~
(၁) သတိ
(၂) ဓမၼဝိစယ
(၃) ဝိရိယ
(၄) ပီတိ
(၅) ပႆဒၶိ
(၆) သမာဓိ
(၇) ဥေပကၡာ

ရႈကြက္ – ၄ ကြက္ … (၁) ငါ့သႏၱန္မွာ (သတိ) သေဗၼာဇၥ ်င္ အသိဥာဏ္ကို ျဖစ္ေပၚေစတဲ့ (သတိ) တရား ရွိရဲ႕လား၊ (၂) မရွိဘူးလား (၃) မရွိေသးရင္ ရွိလာေအာင္ ဘယ္လို လုပ္ရမလဲ (၄) ရွိၿပီးရင္ တိုးတက္လာေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲ စသည္ျဖင့္ ဆင္ျခင္သုံးသပ္

~~~~~~~~
ဓမၼာႏုပႆသ နာ ရႈကြက္ အပိုင္း (၅) သစၥာ ၄ ပါး ေပၚ တြင္ ရႈပြားျခင္း
~~~~~~~~
(၁) ဒုကၡ သစၥာ
(၂) သမုဒၵယ သစၥာ
(၃) နိေယာဓ သစၥာ
(၄) မဂၢ သစၥာ

ရႈကြက္ – ဒုကၡသစၥာကို မဂၢသစၥာနဲ႕ ရႈ၊ အဲဒီလိုရႈတဲ့ ရလဒ္က သမုဒယကို ဖယ္ရွားၿပီး ဒုကၡနိေယာဓကို ေရာက္သြားတယ္..

Ref: https://www.facebook.com/dhammadownload/media_set?set=a.10203926113780945.1073741971.1464856977&type=3

စိတၱႏုပႆသ နာ ရႈကြက္မ်ား (ပါေမာကၡခ်ဳပ္ဆရာေတာ္ ေဒါက္တာနႏၵမာလာဘိဝံသ)

ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ အဂၢမဟာ႑ိတ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ဆရာေတာ္ႀကီး ေဒါက္တာနႏၵမာလာဘိဝံသ ေဟာၾကားေတာ္မူေသာ မဟာသတိပ႒ာနသုတ္ အႏွစ္ခ်ဳပ္မွ စိတၱႏုပႆ နာ ရႈကြက္မ်ား

~~~~~~
၀၀၃။ စိတၱႏုပသ နာ
~~~~~~
တရားေတာ္ကို ဤေနရာတြင္ နာယူႏိုင္ပါသည္။

Audio link

http://dhammadownload.com/MP3Library/Dr-Nandamalabhivamsa/MP3Disc09/005-Dr-Nandamalabhivamsa-021009.mp3

Video Link

http://dhammadownload.com/MP4Library/Dr-Nandamalabhivamsa/DVD-12/04-Dr-Nandamalabhivamsa-DVD12.mp4

စာအုပ္ကို ဤေနရာတြင္ download လုပ္ယူႏိုင္ပါသည္။

http://dhammadownload.com/File-Library/Dr-Nandamalabhivamsa/Dr-Nandamalabhivamsa-MahaThaHtiPathanThoatAhNyitChote.pdf

~~~~~~~~
စိတၱႏုာႏုႆပသ နာ ရႈကြက္မ်ား (အထက္ပါ တရားေတာ္မွ မိမိ နားလည္သလို မွတ္စုတို ထုတ္ႏႈတ္ခ်က္)

~~~~~~~~
ျမတ္စြာဘုရားသခင္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္က လဟုပရိဝတၱေခါ စိတၱံ – စိတ္ဆိုတာ တကယ္ကို အလ်င္အျမန္ႀကီးေျပာင္းလဲျဖစ္ေပၚေနတာတဲ့၊ ဥပမာပိ န သုကရာ – ဥပမာနဲ႕ႏႈိင္ယွဥ္ၿပီးေျပာဖို႕ေတာ္ မလြယ္ဘူးတဲ့၊ သိပ္ျမန္လြန္းအားႀကီးတယ္ေပါ့၊ စိတ္ရဲ႕ ေျပာင္းလဲျဖစ္ေပၚမႈဟာ အလြန္ျမန္သည္႕အတြက္ေၾကာင့္ သာမန္သတိကေလးနဲ႕ ဒီစိတ္ရဲ႕ အေျခအေနမွန္ကို သိဖို႕ဆိုတာ အလြန္ခဲယဥ္းတယ္၊ စိတ္ကို စိတ္နဲ႕ ႀကံေတြးၿပီးေတာ့ သိၾကရမွာ ျဖစ္သည္႕အတြက္ေၾကာင့္ ကိုယ္ႀကံေတြးၿပီၚေတာ့ သိၾကရတဲ့ စိတ္ေတြ၊ ျဖစ္ေနဆဲစိတ္ကို အဲဒီစိတ္နဲ႕ ျပန္ၿပီးေတာ့ သိႏိုင္တာေတာ့ မဟုတ္ဘူး၊ ေရွ႕ကျဖစ္သြားတဲ့စိတ္ကို ေနာက္က လိုက္ၿပီးေတာ့ သိတဲ့ စိတ္၊ ေရွ႕စိတ္ကို ေနာက္စိတ္က သိတယ္ဆိုတာမ်ိဳးသာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဒီစိတ္ကေလးကို ဒီစိတ္ကေလးနဲ႕ ျပန္သိတယ္ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။
ဒါေႀကာင့္မို႕ ေရွ႕ကျဖစ္သြားတဲ့စိတ္ကို ေနာက္ကလိုက္ၿပီးေတာ့ သိေအာင္ စိတၱာႏုပႆနာ လုပ္ရမယ္တဲ့၊ ေရွ႕ကျဖစ္သြားတဲ့စိတ္ကို ေနာက္စိတ္က လိုက္ၿပီး မသိဘူး၊ အမွတ္တမဲ့ ေနမယ္ဆိုရင္ မွားယြင္းတဲ့ အေတြးေတြ ဝင္လာႏိုင္တယ္၊ မွားယြင္းတဲ့ အေတြးေတြ ဝင္လာလို႕ ရွိရင္ တြယ္တာမႈေတြေရာ ေနာက္က ဆက္တိုက္လာမွာ၊
ဒါေၾကာင့္မို႕ စိတၱာႏုပႆႏုပႆနာကိုေဟာတယ္ဆိုတာ ၿမဲေနတယ္ဆိုတဲ့ နိစၥအေတြးေတြ၊ မွားယြင္းတဲ့ အယူအဆအေတြးေတြ အထင္ေတြအျမင္ေတြကို ဖယ္ရွားပစ္ဖို႕ရာအတြက္ စိတ္ကေလးရဲ႕ သဘာဝကို သိဖို႕ စိတ္ကို အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည္႕တဲ့ နည္းစနစ္ကို ေပးတဲ့အေနအားျဖင့္ စိတၱာႏုပႆနာကို ေဟာတာ။
စိတၱႏုအႆနာဆိုေတာ့ စိတ္ရဲ႕ သဘာဝေလးကို အရင္ၾကည္႕။ စာေပမွာ စိတ္လို႕သုံးလိုက္လို႕ရွိရင္ တစ္ခါတစ္ရံ ေစတသိက္ေတြ ပါတယ္၊ ဒီေနရာမွာက စိတ္လို႕ေျပာလိုက္လို႕ရွိရင္ ေစတသိက္ေတြကို ေျပာတာမဟုတ္ဘူး၊ အာရုံကို သိတဲ့ သဘာဝ တရားေလးကိုသာ ဦးတည္ ေျပာတာ။
စာေပက်မ္းဂန္မွာ စိတ္လို႕ ဆိုလိုက္ရင္ လူေတြရဲ႕ အသိစိတ္ေရာ၊ ခံစားခ်က္ေတြေရာ၊ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ပါဝင္တယ္၊ တစ္ခါတစ္ရံက်ေတာ့ စိတ္လို႕ ေျပာလိုက္တာဟာ သမာဓိကို ရည္ညႊန္းတာလည္းရွိတယ္၊ ဝိသုဒၶိမဂ္မွာ ကိုးကားထားတဲ့ သီေလပတိ႒ာယ နေရာ သပေယာ၊ စိတၱံ ပညၪၥ ဘာဝယံ – ဆိုတဲ့ေနရာမွာ စိတ္နဲ႕ ပညာကို တိုးပြားေစရမယ္လို႕ ဆိုထားတဲ့ စီတၱ ဆိုတာ စိတ္ကို ဦးတည္ၿပီးေတာ့ သမာဓိကို ေျပာတာ၊ အဲဒါက်ေတာ့ သမာဓိလို႕ ယူရမယ္။
စိေတၱန နိယ်ေတ ေလာေက – စသည္ျဖင့္ ေျပာတဲ့အခါက်ေတာ့ စိတ္ေရာ ေစတသိက္ေရာ အားလုံးႏွစ္ခုလုံးဆိုင္တဲ့ အရာမ်ိဳးေတြေပါ့၊ စိတ္ကို ပဓာနထားေျပာလိုက္လို႕ရွိရင္ ေနာက္က စိတ္နဲ႕ ယွဥ္တဲ့ ေစတသိက္ေတြလည္း ပါလာတယ္။
အခု စိတၱႏုပ၍နာက်ေတာ့ အဲဒီသေဘာမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲနဲ႕ – အာရမၼဏဝိနနလကၡဏာ – မ်က္စိက ျမင္တဲ့အာရုံ၊ နာဒက ၾကားတဲ့ အာရုံ၊ ႏွာေခါင္းက ရႈရႈိက္လိုက္ရတဲ့ အာရုံ၊ လွ်ာက လ်က္လိုက္ရတဲ့ အာရုံ၊ ခႏၶာကိုယ္က ထိေတြ႕ရတဲ့ အာရုံ၊ စိတ္ထဲက ႀကံေတြးရတဲ့ အာရုံ၊ အဲဒီအာရုံေတြကို သိတဲ့ လကၡဏာရွိတဲ့ သဘာဝတရားကို ေျပာတာ၊

စိတ္ဆိုတာ အာရုံကို သိတဲ့ေသေဘာေလး၊ သိတဲ့ငေဘာလို႕ ဆိုတာ အာရုံကို ရယူေပးတဲ့ သေဘာေလး၊ အဲဒီထဲမွာ ခံစားမႈဆိုတာ မပါဘူး၊ ႀကံေတြးမႈဆိုတာ မပါဘူး၊ ေစ့ေဆာ္မႈဆိုတာေတြ မပါဘူး၊ အာရုံကို ရယူေပးမႈ သက္သက္ကေလးကို စိတ္လို႕ေခၚတယ္လို႕ ဒီလိုမွတ္ရမယ္၊ အဲဒါကို စာေပက်မ္းဂန္က အာရမၼဏ ဝိဇာနနလကၡဏံ စိတၱံ – တဲ့၊ စိတ္ကို သိခ်င္ရင္ သူရဲ႕ Characteristic လို႕ေခၚတဲ့ လကၡဏာ ရႈေထာင့္က ၾကည္႕ရတယ္၊ သဘာဝတရားတိုင္းမွာ သဘာဝလကၡဏာဆိုတာ ရွိတယ္၊ ကိုယ္ပိုင္ အမွတ္လကၡဏာေလးေတြ ရွိတယ္။
အမွတ္အသားလကၡဏာဆိုတာ ႏွစ္မ်ိဳးရွိတယ္ လို႔ မွတ္ထားရမယ္၊ သဘာဝတရားတိုင္းကို ၾကည္႕လိုက္လို႕ရွိရင္ လကၡဏာသည္ ႏွစ္ခုရွိတယ္၊ တစ္မ်ိဳးက သဘာဝလကၡဏာ၊ ေနာက္တမ်ိဳးက သာမည လကၡဏာ၊
သဘာဝလကၡဏာဆိုတာ ကိုယ္ပိုင္အမွတ္အသားေလးေတြကိုေခၚတာ၊ အမ်ားနဲ႕ မဆက္ဆံဘူး၊ ကိုယ္နဲ႕သာ သက္ဆိုင္တဲ့ အမွတ္အသားေလးေတြ၊ ဒါေလးေတြကို သဘာဝလကၡဏာ Individual Characteristic လို႕ ေခၚတယ္။
အမ်ားဆိုင္ လကၡဏာကိုေတာ့ Universal or General Characteristic သာမညလကၡဏာလို႕ေခၚတယ္၊
ဆိုပါစို႕ – ဖႆဆိုတဲ့ သဘာဝတရားမွာ အာရုံနဲ႕ စိတ္ကို ေတြ႕ဆုံေပးျခင္းလကၡဏာ ရွိတယ္၊ သညာက အာရုံကို မွတ္သားေပးျခင္းလကၡဏာ ရွိတယ္၊ ဒါကိုယ္ပိုင္ အမွတ္အသားေလးေတြ၊ အဲဒီ ဖႆ ေဝဒနာ သညာ စတဲ့ ဒီသဘာဝတရားေတြဟာ မၿမဲတဲ့ သေဘာ၊ ဆင္းရဲတဲ့ သေဘာ၊ အစိုးမပိုင္တဲ့ အနတၱသေဘာေရာ မရွိဘူးလား၊ အနိစၥ ဒုကၡ အနတၱလို႕ဆိုတဲ့ ဒီသေဘာေတြက်ေတာ့ သာမညလကၡဏာ လို႕ေခၚတယ္။
ဝိပႆနာ ရႈၿပီဆိုလို႕ရွိရင္ ဘယ္ကစရတုန္း ဆိုလို႕ရွိရင္ သဘာဝလကၡဏာက စရတယ္၊ Individual လကၡဏာကို ေသခ်ာမိေအာင္ သတိကပ္ရတယ္၊ ကိုယ္ပိုင္လကၡဏာေလးေတြကို မသိဘဲနဲ႕ ျဖစ္တယ္ပ်က္တယ္ သြားလုပ္လို႕ မရေသးဘူးတဲ့၊ အေတြး အျဖစ္ အေတြးအပ်က္ ျဖစ္သြားလိမ့္မယ္၊ မၿမဲေသးတဲ့သေဘာ သြား စဥ္းစာရင္ အေတြးထဲမွာေပၚတဲ့ မၿမဲတာပဲ ျဖစ္မယ္၊ သစိ ၦက႒ ပရမတၳ လို႕ေခၚတဲ့ တကယ့္ကို ကိုယ္တိုင္သိတဲ့ ပရမတၳအႏွစ္ လကၡဏာထိေအာင္ မဆိုက္ထိႏိုင္ဘူး၊ အဲဒါဆို ဝိပႆနာဉာဏ္ မျဖစ္ေသးဘူးလို႕ ဒီလိုေျပာတယ္။
မွန္ကန္တဲ့အေတြးက ဝိပႆနာကို ေက်းဇူးျပဳေပမယ့္လို႕တကယ့္ ဝိပႆနာအစစ္ဆိုလို႕ရွိရင္ တကယ္ျဖစ္ေနတာကို တကယ္ျမင္တဲ့ဟာမွ ဝိပႆနာအစစ္လို႕ ေျပာရမွာေပါ့၊ ဒါကိုပဲ ပရမတ္ျမင္တယ္လို႕ ေျပာတာေပါ့ေနာ္၊ သစိ ၦက႒ တဲ့ တကယ္ မွန္ကန္တဲ့သေဘာ၊ ပရမတၱ တဲ့ လုံးဝေျပာင္းလဲမႈ မရွိတဲ့ တကယ့္အစစ္အမွန္သေဘာ၊ အဲဒီ ငေဘာကို ျမင္ဖို႕ရာ ျမင္ရတဲ့ အေနအထားထိေအာင္ ရွိရမယ္၊ ေတြးၾကည္႕တဲ့အေတြးဟာ အမွန္ မဟုတ္ဘူး၊ စိတ္ထဲက ပုံေဖာ္ထားတာသာ ျဖစ္တယ္ေပါ့၊
ပရမတ္ဆိုတာ တကယ့္အရွိ၊ တကယ့္အသိနဲ႕ သိတဲ့ဟာမ်ိဳးမွ ပရမတၱ၊ အဲဒီေတာ့ ေတြးၿပီးေတာ့ၾကည္႕တာမ်ိဳးကေတာ ့မွန္ကန္တဲ့ အေတြးဆိုရင္ အေထာက္အကူျပဳပါတယ္၊ မျပဳဘူးေျပာတာ မဟုတ္ဘူး၊ မွန္ကန္တဲ့ အေတြးနဲ႕ ေတြးလို႕ရွိရင္ အေထာက္အကူျဖစ္တယ္၊ သို႕ေသာ္ အဲဒီအေတြးတင္ ဆိုတလို႕ရွိရင္ အသိဉာဏ္ မဟုတ္ေသးဘူးေပါ့၊
ဒါေၾကာင့္မို႕လို႕ ဝိပႆနာရႈၿပီ ဆိုလို႕ရွိရင္ နံပါတ္တစ္ ဘာက စရတုန္ဒ၊ သဘာဝတရားကို ရႈေတာ့မယ္ ဆိုလို႕ရွိရင္ ရုပ္ကို ျမင္ေအာင္ၾကည္႕မယ္၊ နာမ္ကို ျမင္ေအာင္ၾကည္႕မယ္၊ သို႕မဟုတ္ ဖႆကို ျမင္ေအာင္ၾကည္႕မယ္၊ ေဝဒနာကို ျမင္ေအာင္ၾကည္႕မယ္၊ ဖႆ၊ ေဝဒနာဆိုတာ ဘယ္ပုံစံနဲ႕ ၾကည္႕ရမွာတုန္းဆိုလို႕ရွိရင္ Individual Characteristic လို႕ ဆိုတဲ့ သဘာဝလကၡဏာရႈေထာင့္က ၾကည္႕ရမယ္။
ဖႆကို ၾကည္႕လိုက္တာနဲ႕ ဘာသြားေတြ႕တုန္းဆို စိတ္နဲ႕ အာရုံ ေတြ႕ေပးတဲ့သေဘာပါလား၊ စိတ္အာရုံ ေတြ႕ေအာင္ ဆက္သြယ္ေပးတဲ့သေဘာပါလား ဆိုတာေလးကို သြားေပၚတယ္၊ ဒါက ဘာကို သိတာတုန္းလို႕ဆို ဖ သကို သိတယ္၊ ဖႆကို သိတာ ဘယ္ရႈေထာင့္က သိတာတုန္းဆို ဖႆရဲ႕ Characteristic လကၡဏာ ရႈေထာင့္က သိတာတဲ့၊
သဘာဝလကၡဏာ ေတြမွာလည္းပဲ ထိုကအတူပဲ သဘာဝ တရားေတြကို သိခ်င္ၿပီဆိုလို႕ရွိရင္ ထို သဘာဝတရားေတြရဲ႕ သြင္ျပင္လကၡဏာကေန မွတ္တာတဲ့၊ ဖႆကို ေတြ႕တယ္ဆိုရင္ အာရုံနဲ႕ စိတ္ contact လုပ္ေပးတယ္ ဆက္သြယ္ေပးတယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာ၊ စိတ္ဟာ အာရုံေပၚ ထိကပ္တယ္၊ ထိေရာက္တယ္ ဆိုတဲ့သေဘာ၊ ေဝဒနာကို သိရင္ အာရုံ၏ အရသာကို ခံတယ္ အေတြအႀကဳံရွိတယ္ ဆိုတဲ့သေဘာ၊ သညာကို သိရင္ အာရုံကို အမွတ္သားျဖင့္ သိတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာ၊ ဒါေလးေတြကို သြားေတြ႕တယ္။
နာမ္ကိုေတြ႕လို႕ရွိရင္လည္း ၿခဳံငုံၿပီးေတာ့ နာမ္ဆိုတာ အာရုံရွိတဲ့ဘက္ ညြတ္ညြတ္သြားတဲ့ သေဘာ၊ ဘယ္ေတာ့မဆို အာရုံဘက္ကို သူက ဦၚလွည္႕ၿပီးေတာ့ သြားတယ္၊ အဲဒါ နာမ္ရဲ႕သေဘာ၊ အာရုံရွိတယ္၊ ညြတ္တယ္လို႕ဆိုတာ အာရုံရွိတဲ့ဘက္ကို အၿမဲတမ္း မ်က္ႏွာလွည္႕တာ။
ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္ံစိတ္ေလးကို အာရုံျပဳၿပီးေတာ့ ကိုယ့္သႏာၱန္မွာ ျဖစ္တဲ့ စိတ္၊ ေစတသိက္ေလးေတြကို အကဲခတ္ၾကည္႕ေနလို႕ရွိရင္ အာရုံရွိတဲ့ဘက္ကို သြားေနတာပဲ၊ အာရုံကို ရွာေနတဲ့ ပုံစံမ်ိဳးပဲ၊ ၾကည္႕ေလ တိတ္တိ္ဆိတ္ဆိတ္ ကိုယ့္အိမ္မွာ ေနရင္း ေဒါက္ကနဲ တစ္ေနရာက အသံ ၾကားရရင္ စိတ္ကေလးက အဲဒီေရာက္သြားတယ္။ စိတ္ကေလးက ဟိုအာရုံ ဘက္ေရာက္လိုက္၊ ဒီအာရုံဘက္ေရာက္လိုက္၊
ဒါေၾကာင့္မို႕ အဲဒီစိတ္ကေလးရဲ႕ သေဘာကို ျမတ္စြာဘုရားက သုတၱန္ပါဠိေတာ္ေတြထဲမွာ ထင္ထင္ရွားရွား ေဟာထားတာ၊ ဒုူရဂၤမံ တဲ့၊ ဒူရဆိုတာ အေဝးႀကီးကို ဂမ – သြားတာ၊ စိတ္ကေလးက အေဝးႀကီးကို အင္မတန္ သြားတယ္၊ အေဝးႀကီးကို ေရာက္တယ္၊
သို႕ေသာ္ နားလည္ရမယ္ံ အဓိပၸါယ္က ေဝးလံတဲ့အာရုံကို ရယူတယ္လို႕ ဒီလိုနားလည္ရမယ္။
ေနာက္တစ္ခုက ဧကစာရံ – စိတ္ကေလးဟာ ႏွစ္ခုတြဲ ဘယ္ေတာ့မွ မျဖစ္ဘူးဆိုတာ မွတ္ထားပါ၊ စိတ္ကေလးဟာ တစ္ခုၿပီးမွသာ တစ္ခုျဖစ္လို႕ရတယ္၊ ႏွစ္ခုတြဲ ဘယ္ေတာ့မွ မျဖစ္ဘူး၊
တစ္စိတ္ဆိုတာ အသက္ရွင္ေနတဲ့ အခ်ိန္ပိုင္းေလးကို ေျပာတာ၊
တစ္စိတ္ၿပီး တစ္စိတ္ ျဖစ္ေနလို႕ ႏွစ္စိတ္လိုလို သုံးစိတ္လိုလို ဒီလိုထင္ေနတာ၊ ဧကစိတၱ သမာယုတာ – စိတ္တစ္ခုထဲနဲ႕ပဲ ေနၾကတာ။
အသရီရံ – ပုံပန္းသ႑ာန္ ခႏၶာကိုယ္ဆိုတာ မရွိဘူး၊ စိတ္ကို ရုပ္လုံးေဖာ္လို႕ မရဘူး၊ အသရီရံ – Body မရွိဘူး၊ ဂုဟာသယံ – စိတ္ကေလးဟာ မဟာဘုတ္ေလးပါး ဆိုတဲ့ (သို႕မဟုတ္) ဟဒယဝတၳဳရုပ္ (သို႕မဟုတ္) ဝတၳဳရုပ္ေတြလို႕ ဆိုတဲ့ ကိန္းေအာင္ရာေနရာေလး ရွိတယ္၊ ဒီစကားမွာလည္းပဲ အရပ္အေနနဲ႕ တင္စားၿပီးေျပာတာ၊ ဂုဟ + အာသယံ – လႈိဏ္ထဲမွာ ကိန္းေနတယ္လို႕ ဒီလိုေျပာတာ၊ စိတ္ကေလးဟာ တကယ္ေတာ့ ရွိေနတာ မဟုတ္ဘူးတဲ့၊ ဝတၳဳ အာရုံ တိုက္ဆိုင္မွ ျဖစ္ေပၚလာတယ္၊လို႕ – ဒီလို နားလည္ရမယ္၊ သို႕ေသာ္ အဲဒီေနရာပ ျဖစ္ေပၚလာသည္႕အတြက္ေၾကာင့္ ရွိေနတယ္လို႕ ဒီလိုေျပာၾကတာ၊ တကယ္ရွိေနတာ မဟုတ္ဘူး၊
ဝတၳဳရုပ္ေတြမွာ စိတ္ရွိေနတာ မဟုတ္ဘူး၊ အဲဒီ ဝတၳဳရုပ္ေတြဟာ အာရုံက လာထိခိုက္ရင္ စိတ္ျဖစ္ေနႏိုင္တဲ့ အေနအထားရွိတယ္၊ အဲဒါေၾကာင့္မို႕ ဂုဟာသယံ ဆိုတဲ့ စကာလုံးကို သုံးတာ၊ စိတ္ကေလးက ျဖစ္ၿပီး ဒီထဲမွာ ေအာင္းေနတာ မဟုတ္ဘူး၊ အိမ္ထဲမွာ လူရွိေနတယ္ဆိုတာက လူတကယ္ရွိေနတာ မဟုတ္လား၊ စိတ္ကေလးက မဟာဘုတ္တည္းဟူေသာ လႈိဏ္ဂူထဲမွာ ရွိေနနတယ္လို႕ ေျပာတာက်ေတာ့ တကယ္ရွိေနတာ မဟုတ္ဘူး၊ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အေန အထားရွိတာကို ေျပာတာ၊ ဝတၳဳအာရုံဆုံမွ ျဖစ္ေပၚလာတာ၊ စိတ္ရဲ႕ သဘာဝတရားေတြကို ျမတ္စြာဘုရားက ဒီလို ပုံေဖာ္ၿပီးေတာ့ ေဟာၾကားတာျဖစ္တယ္။
အဲဒီလို အေနအထားရွိတဲ့စိတ္ကေလးကို သတိကပ္ၿပီးေတာ့ ေလ့က်င့္ေပးဖို႕ မဟာသတိပ႒ာန္သုတ္မွာ စိတၱာႏုပႆနာကို ျမတ္စြာဘုရား ေဟာထားတယ္၊ စိတၱာႏုပႆနာဆိုတာ စိတ္ရဲ႕ သဘာဝ (သို႕မဟုတ္) စိတ္ကို အဖန္ဖန္အထပ္ထပ္ အနီးကပ္ၾကည္႕ရႈျခင္း (သို႕မဟုတ္) စိတ္ကို သင့္ေလ်ာ္တဲ့ ရႈေထာင့္က ရႈျမင္ျခင္းလို႕ အဓိပၸါယ္ ရတယ္ေနာ္၊ Contemplation of Consciousness – သတိစြမ္းအားေတြ၊ ဉာဏ္စြမ္းအားေတြနဲ႕ သဘာဝအေနအထားကို ဆင္ျခင္သုံးသပ္ေနတာ၊ စိတ္ကေလးရဲ႕ သဘာဝကို ဆင္ျခင္သုံးသပ္ၿပီးေတာ့ ၾကည္႕ရႈျခင္းပဲ။
အႏုပႆနာဆုိတဲ့ စကားလုံးရဲ႕ အဓိက ဦးတည္ခ်က္ကေတာ့ ဉာဏ္ကို ေျပာတာပါပဲ။ အဲဒီဉာဏ္က ျမင္ေအာင္ ဉာဏ္က ၾကည္႕လို႕ရေအာင္ အာရုံကို ယူေပးႏိုင္တာ သတိပဲ၊ သတိက စိတ္ဆိုတဲ့ အာရုံေလးကို ဆုပ္ကိုင္ျပမွ အသိဉာဏ္က သူႈရဲ႕ သဘာဝကို သိႏိုင္တာေနာ္၊ သတိနဲ႕ဉာဏ္ ပူးေပါင္းလုပ္တယ္၊ သို႕ေသာ္ ဘာေတြပါေသးတုန္းဆို ဝီရိယလည္း ပါတာပဲ။ သမၼာ
သကၤပၸဆိုတဲ့ ႀကံေတြးမႈလည္း ပါတာပဲ၊ သမာဓိ ဆိုတာလည္း ပါတာပဲ၊ ဒါေတြမပါဘဲနဲ႕ မျဖစ္ဘူး၊ ဒီစြမ္းအားေတြ အကုန္လုံးစုံမွ စိတၱႏုပႆနာဆိုတာျဖစ္တယ္ေပါ့။
ဒီစိတ္ကေလးဟာ ဘယ္သူ႕စိတ္ကို ၾကည္႕ရမွာလဲ ကိုယ့္သႏာၱန္မွာရွိတဲ့ စိတ္ေတြ ေျမာက္မ်ားစြာပဲ၊ မသိတာက မ်ားတယ္ သိတာက နည္းနည္းပဲ၊ ကိုယ့္စိတ္ ကိုယ္သိတာ မဟုတ္ဘူး၊ ကိုယ္သိတာက အာရု႔ံကို သြားသိေနတာ စိတ္ကိုေလ့လာ အကဲခတ္ၾကည္႕တာ မဟုတ္ဘူး၊ ကိုယ္ၾကည္႕ေနတာက အာရုံေတြပဲ၊
မ်က္စိက ျမင္တဲ့အာရုံကို သိတယ္၊ နားက ၾကားတဲ့အသံကို သိတယ္၊ အခုဒီကေန လူအမ်ားေျပာေနၾကတာ လွတယ္၊ မလွဘူးဆိုတာ ဘာကိုေျပာတာတုန္း၊ မ်က္စိက ျမင္တာကို ေျပာေနတာ၊ အသံ သာယာတယ္၊ မသာယာဘူဆိုတာ ဘာကိုေျပာတာတုန္း၊ နားက ၾကားတာကို ေျပာေနတာ၊ ဒီအနံ႕ေလးက ေမႊးတယ္၊ မေမႊးဘူဆိုတာ ဘာကိုေျပေနာတာတုန္း၊ ႏွၾေခါင္းကရတဲ့ အနံ႕ကို ေျပာေနတာ၊ အျပင္ကဟာေတြခ်ည္းေျပာေနတာပဲ၊ အာရုံေတြအေၾကာင္း ေျပေနတာ၊
အဲဒီလိုမျဖစ္ရေအာင္ျမတ္စြာဘုရားက ဦးလွည္႕ေပးလိုက္တာ စိတၱႏုပႆနာတဲ့၊ စိတ္ကိုျပန္ၿပီးေတာ့ သတိကပ္လိုက္စမ္းပါ၊ ကိုယ္စိတ္ေလးကို ကိုယ္ျပန္ၿပီးေတာ့ သတိကပ္ပါ၊ ဒီေနရာမွာ စိတၱႏုပႆနာဆိုတာ စိတ္နဲ႕ ေစတသိက္ေရာေနတာ၊ စိတ္ကေလးခ်ည္း ဘယ္လို ခြဲထုတ္ၾကည္႕ရမလဲ၊လို႕ ေတြးေကာင္း ေတြးမိမယ္၊ စိတ္ဆိုတာ အာရုံကို သိတတ္တဲ့ သေဘာေလးတစ္ခုတည္းသာ ျဖစ္လို႕ ဘယ္စိတ္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ေပၚလာတဲ့အာရုံကို သိတာခ်ည္းပဲဆိုေတာ့ တစ္မ်ိဳူးတည္းပဲ ျဖစ္ေနတယ္။
စိတၱႏုပႆနာမွာ ျမတ္စြာဘုရားက စိတ္ကို အေျခအေနနဲ႕ ယွဥ္တြဲမႈေတြကိုၾကည္႕ၿပီး ၁၆ မ်ိဳး ခြဲျပထားတယ္၊ စိတၱာႏုပႆနာ ဆိုတဲ့ စိတ္ကို သတိကပ္ၿပီးေတာ့ ရႈမွတ္မယ္ဆိုလို႕ရွိရင္ ၁၆ မ်ိဳး ျဖစ္ႏိုင္တယ္၊ ဒါ လူတိုင္း ၁၆ မ်ိဳး ျဖစ္တယ္လို႕ေျပာတာ မဟုတ္ဘူးေနာ္၊ အေထြေထြ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ရွိတာေတြကို ျမတ္စြာဘုရားက ေဟာတာ၊ ဒီ ၁၆ မ်ိဳး ခြဲထားတာက အဘိဓမၼတၳသဂၤဟက်မ္းမွာ ခြဲထားတာေတြနဲ႕ တခ်ိဳ႕တူေသာ္လည္းပဲ တခ်ိဳ႕ မတူဘူး၊ အျခားအဘိဓမၼာက်မ္းေတြမွာလည္းပဲ ၁၆ မ်ိဳးခြဲတာ ရွိတယ္ေပါ့။
ဘုန္းႀကီးတို႕ၾကည္႕ရမွာက စိတ္နဲ႕ ေစတသိက္ ေရာေနတယ္ ဆိုတဲ့ေနရာမွာ သိသာထင္ရွားတဲ့ ယွဥ္တြဲလာတဲ့ သဘာဝေလးနဲ႕ စိတ္ကို သတ္မွတ္ၿပီး ေျပာရမွာ၊ ဆိုပါစို႕ -ႏြားအေၾကာင္းကို ေျပာခ်င္လို႕ရွိရင္ ႏြာအနီဘယ္ႏွစ္ေကာင္၊ ႏြားအနက္ဘယ္ႏွစ္ေကာင္ ခြဲျခားေျပာတယ္။ ႏြားကေတာ့ ႏြားပဲေလ။ စိတ္ကိုလည္းပဲ အဲဒီလိုပဲ ေျပာရမွာပဲ၊ စိတ္ကေတာ့ စိတ္ပဲ။
ျမတ္စြာဘုရားက စိတ္ကို ခြဲျခားၿပီးေတာ့ ရႈလို႕ရေအာင္ သရာဂံ ဝါ စိတၱံ သရာဂံ စိတၱႏိ ၱ ပဇာနာတိ – ကိုယ့္သႏာၱန္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ စိတ္ကေလးဟာ တြယ္တာမႈ ရာဂေတြနဲ႕ ယွဥ္တြဲေနတဲ့ စိတ္ကေလး ဆိုလို႕ရွိရင္ တြယ္တာမႈရွိတဲ့ စိတ္ကေလးလို႕ သိပါတဲ့၊ တြယ္တာမႈ ဆိုတာေလးနဲ႕ စိတ္ကေလးကို ဖမ္းၾကည္႕တာ ဟုတ္ကဲ့လား၊ တြယ္တာမႈကို ရႈတာ မဟုတ္ဘူး၊ တြယ္တာမႈကို ရႈရင္ ဓမၼာႏုပႆနာ ျဖစ္တယ္။
ဒါေပမယ့္ ေယာဂီေတြအေနနဲ႕ စဥ္းစားဖို႕ေတာ့ မႀကိဳးစားနဲ႕ေပါ့၊ ျမတ္စြာဘုရားက ကာယႏုပႆနာ၊ ေဝဒနာႏုပႆနာ၊ စိတၱာႏုပႆနာ၊ ဓမၼာႏုပႆနာ လို႕ အာရုံ ၄ မ်ိဳး ေပးထားတာမွာ ငါရႈေနတာ ကာယာႏုပႆနာလား၊ ေဝဒနာႏုပႆနာလား၊ စိတၱာႏုပႆနာလား၊ ဓမၼာႏုပႆနာလားလို႕ ေတြးမေနနဲ႕၊ အဲဒီလိုေတြးေနတာနဲ႕ တစ္ၿပိဳင္နက္ ကိုယ္ရႈေနတဲ့အာရုံကေန လမ္းေခ်ာ္သြားၿပီလို႕သာ မွတ္လိုက္ေတာ့၊ အဲဒီလို စဥ္းစားစရာမလိုဘူးေနာ္၊ ျမင္တဲ့အာရုံကို ရႈမိမွာပဲ၊ တစ္ခါတစ္ရံ ေဝဒနာကို ရႈမိလိမ့္မယ္၊ တစ္ခါတရံ ရုပ္ဆိုတဲ့ ဓမၼကို ရႈမိလိမ့္မယ္။ တစ္ခါတစ္ခါ ခံစားမႈေတြ ရႈမိရက္လည္း ရႈမိလိမ့္မယ္။
ကာယ၊ စိတၱ၊ ေဝဒနာ၊ ဓမၼ လို႕ဆိုတာ ျမတ္စြာဘုရားက ဝိပႆနာရဲ႕ အာရုံ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိတာေလးေတြကို မိမိသႏာၱန္မွာရွိတဲ့ အာရုံေလးေတြကို ၄ မ်ိဳးပိုင္းၿပီး ေဟာထားတာျဖစ္တယ္။ ငါ – စိတ္ခ်ည္းပဲၾကည္႕မယ္၊ ေဝဒနာကို မၾကည္႕ဘူးလို႕ ဒီလို လုပ္လို႕လည္း မရဘူေနာ္။ ကမၼ႒ာန္းရႈေနၿပီဆိုရင္ စိတ္အာရုံ ေပၚခ်င္လည္း ေပၚမယ္၊ ေဝဒနာ ေပၚခ်င္လည္း ေပၚမယ္၊ ဘာေပၚေပၚ ေပၚတာကို သိဖို႕လိုတယ္၊ အဲလုိ ဆိုလိုတာျဖစ္တယ္။ ဆိုလိုတာက သတိပ႒ာန္အာရုံ ၄ မ်ိဳးထဲမွာ ဘယ္အာရုံပဲ ျဖစ္ျဖစ္
သို႕ေသာ္ သမထက်င့္စဥ္ကို ေျပာတဲ့အခါက်ေတာ့ ထြက္ေလ ဝင္ေလ သပ္သပ္ရႈတာက်ေတာ့ ကာယႏုပႆနာပဲ.
အဲဒါ ကာယပဲ ရႈတာပဲ၊ ေဝဒနာတို႕ စိတ္တို႕ ဓမၼတို႕က်ေတာ့ သူတို႕က ေရာလာတယ္၊ ေရာေနတာ၊ အဲဒီ ေရာေနတာကို သြားၿပီးေတာ့ ခြဲျခားဘို႕ မႀကိဳးစာနဲ႕ေပါ့၊ ရႈလို႕ မရဘူးလားဆိုေတာ့ အာရုံဆိုတာ မဟာစည္ဆရာေတ္ာ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး လမ္းညႊန္သလိုပဲ ေပၚရာေပၚရာရႈ ဆိုတာ ရွိတယ္ေလ။ အဲဒီ ေပၚရာ ေပၚရာ ရႈ ဆိုတဲ့
စကားဟာ ဝိသုဒၶိမဂ္က စကားကိုၿခဳံၿပီးေတာ့ ေျပာတာ၊ ဝိသုဒၶိမဂ္မွာ ကမၼ႒ာန္းရႈရမယ့္ ရႈလို႕ရတဲ့ သဘာဝတရားေတြ ရွိတယ္တဲ့ – ရုပ္တရား၊ နာမ္တရားေတြ၊ အဲဒီ ရုပ္တရား၊ နာမ္တရားေတြထဲက မိမိရဲ႕ သႏာၱန္မွာ ပစၥဳပၸန္ခဏမွာ ျဖစ္ေပၚလာတာေတြကို သြားေတြးရႈေနလို႕ရွိရင္ ပေတြးပဲ ျဖစ္သြားမယ္၊ အဲဒီေတာ့ အေတြးထဲက ပုံရိပ္ဆိုတာ ပုံမွန္ဟုတ္ပါ့မလား၊ မဟုတ္ႏိုင္ဘူး၊ အေတြးထဲမွာ ေပၚလာတာက ပုံရိပ္အမွန္ မဟုတ္ဘူးတဲ့။
ဒါေၾကာင့္မို႕လို႕ ကိုယ္သႏာၱန္မွာ ျဖစ္ခိုက္ကေလးေတြ ရႈႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားရမွာ၊ စ စခ်င္းေတာ့ ကမၼ႒ာန္းအေလ့အက်င့္ မရေသူတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ကေတာ့ ျဖစ္ခိုက္ကေလးေတြကို မိဖို႕ဆိုတာ အင္မတန္မွ ခဲယဥ္းပါတယ္၊ သို႕ေသာ္ ခဲယဥ္းတာ လုပ္လို႕ မရဘူးလို႕ ေျပာတာမဟုတ္ဘူး၊ ခဲယဥ္းတယ္လို႕ ေျပာတာေနာ္၊ အေလ့အက်င့္ ေကာင္းလာတဲ့အခါက်ေတာ့ ဘယ္ေလာက္ပင္ ခဲယဥ္းခဲယဥ္း လြယ္သြားတာပဲ။
ဝိပႆနာ အေလ့အက်င့္ ရလာၿပီဆိုလို႕ရွိရင္ ကိုယ့္စိတ္မွာ ေပၚလာတဲ့ အာရုံမွန္ကမွ်၊ သဘာဝတရားေတြမွန္သမွ် ေပၚတိုင္းေပၚတိုင္း သတိစြမ္းအား ဉာဏ္စြမ္းအားေတြနဲ႕ မွတ္ၿပီး သိႏိုင္တဲ့အေနအထားမ်ိဳး ေရာက္သြားပါတယ္တဲ့၊ အဲဒီအေနအထားမ်ိဳးေရာက္ေအာင္ မွတ္စိတ္ေတြ အင္အားေကာင္းလာေအာင္၊ သတိစြမ္းအားေတြ ထက္လာေအာင္ ဆိုရင္ ေပၚရာေပၚရာေတြ အကုန္လုံး မွတ္ၿပီး ရႈႏိုင္သြားတာပါတဲ့ေနာ္၊ အဲဒီလို ရႈႏိုင္သည္အထိ ႀကိဳးစားရမွာလို႕ ဒီလိုေျပာတယ္။
စိတ္ကေလးကို ရႈၿပီဆိုတဲ့အခါ သူနဲ႕ယွဥ္တြဲလာတဲ့ မတူ – ထူးျခားတဲ့ သဘာဝတရားေတြ ရႈေထာင့္ကေန ၾကည္႕၊ ခုနက ႏြားခ်င္းက အတူတူပဲ။ သို႕မို႕ အေရာင္နဲ႕ၾကည္႕ရတယ္ – ဒါက ႏြာနီ၊ ဒါကႏြားနက္ ဆိုၿပီးေတာ့ အေရာင္နဲ႕ ၾကည္႕ခြဲ သလိုပဲ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ စိတ္ကေလးဟာ ပာရုံကို သိတတ္တဲ့ သဘာဝတရား တစ္မ်ိဳးတည္းျဖစ္ေတာ့ အဲဒီသဘာဝတရားေလးမွာ အေရာင္ျခယ္ထားတာနဲ႕ ၾကည္႕ၿပီးေတာ့ ဒီစိတ္က ဘာစိတ္လို႕ ဒီလိုေျပာတာ၊ အဲဒါကို ျမတ္စြာဘုရားက အခုလို ၁၆ မ်ိဳး ခြဲ ေဟာတာ။
~~~~~
သရာဂစိတ္ – ဝီတဂာဂစိတ္
~~~~~
နံပါတ္ (၁) သရာဂစိတ္ – တဲ့၊ သရာဂစိတ္ဆိုရင္ သရာဂစိတ္ ဆိုတာကို သိရမယ္၊ ဆိုလိုတာက ငါ့စိတ္ကေလးမွာ အတြယ္အတာနဲ႕ ျဖစ္ေနပါလား၊ အတြယ္အတာကို ၾကည္႕တာ မဟုတ္ဘူး၊ အတြယ္အတာနဲ႕ ျဖစ္ေနတဲ့ စိတ္ကို ၾကည္႕တာ၊ ဒါေၾကာင့္မို႕ စိတၱာႏုပႆနာလို႕ ေျပာတာေနာ္၊ စိတ္ေလးကို ၾကည္႕တာ၊ ဒါေၾကာင့္မို႕ သရာဂ ဝါ စိတၱံ ၊ သရာဂံ – ရာဂ နဲ႕ တြဲဖက္လို႕ ျဖစ္လာတဲ့၊

စိတၱံ – စိတ္ကို၊ သရာဂံ စိတၱံ၊ – ရာဂနဲ႕ တြဲဖက္လာတဲ့ စိတ္ကေလးလို႕၊ မဇာနာတိ – မွန္မွန္ကန္ကန္ သိတယ္။
ဒီလို သိဖို႕က – ၾကည္႕ . အာရုံက ဘာတုန္းလို႕ဆိုရင္ ရာဂနဲ႕ တြဲဖက္လာတဲ့ စိတ္ဆိုတာ အဘိဓမၼာသင္ထားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြက ေတြးလိမ့္မယ္၊ ဒါ ေလာဘမူစိတ္ ၈ ခု ေျပာတာပဲလို႕ ေတြးလို႕ရတာပဲ၊ သို႕ေသာ္ တရားရႈတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ ေခာမူစိတ္ ၈ ခုသြားမေတြးနဲ႕၊ ငါ့စိတ္ကေလးဟာ လိုခ်င္တဲ့သဘာဝေလးနဲ႕ တြဲလာရင္ လိုခ်င္တဲ့ သဘာဝေလးနဲ႕ တြဲတဲ့ စိတ္လို႕ ဒီလိုပဲ သိရမယ္။
သို႕ေသာ္ အ႒ကထာမွာ သရာဂစိတ္ – ဆိုတာ ဘာလဲဆိုတာ Indentify လုပ္ျပတာေလ။ ရႈရမွာေျပာတာ မဟုတ္ဘူး၊ ရႈရမွာက ငါ့စိတ္ေလးဟာ တြယ္တာမႈ ရွိတဲ့စိတ္ကို တြယ္တာမႈ ရွိတယ္လို႕ သိလိုက္လို႕ရွိရင္ တြယ္တာမႈဆိုတာ မေကာင္းတဲ့ဟာပါလား၊ ရာဂ တရားဆိုတာ အကုသိုလ္ပဲ၊ အကုသိုလ္ကို ငါ ပယ္ဖို႕ ႀကိဳးစားရမွာပဲဆိုတဲ့ အေတြးဝင္မလာဘူးလား၊ ဒါေၾကာင့္မို႕ ကိုယ့္စိတ္အေျခအေနကို အမွန္အကန္ သိလာတယ္၊ ငါ့စိတ္ေလးဟာ ရာဂနဲ႕ျဖစ္တယ္၊ ရာဂနဲ႕ တြဲဖက္လာတယ္။
တစ္ဖက္က ဆန္႕က်င္ဖက္ အေနနဲ႕ ေျပာျပန္တယ္။ ဝိတ ရာဂံ ဝါ စိတၱံ ဝီတရာဂံ စိတၱႏိ ၱ ပဇာနာတိ – ငါ့စိတ္ေလးဟာ တဏွာရာဂနဲ႕ မတြဲဖက္ပါလား၊ ဒိျပင္ ဟာေတြနဲ႕ တြဲဖက္တာ၊ ငါ့စိတ္ေလးဟာ အတြယ္အတာ ကင္းမဲ့ေနပါလား၊
ခု စိတၱာႏုပႆနာမွာ ေျပတဲ့ စိတ္ဆိုတာေတြ အားလုံးဟာ ေလာကီစိတ္ေတြခ်ည္းပဲလို႕ မွတ္ပါ၊ ဘာျဖစ္လို႕ ေလာကုတၱရာစိတ္ကို ဒီထဲမွာ ထဲ့မယူရတာလဲဆိုေတာ့ ေလာကုတၱရာစိတ္ဆိုတာ ဝိပႆနာရႈရတဲ့စိတ္ မဟုတ္ဘူး၊ ၿပီးေတာ့ ေလာကုတၱရာစိတ္ဆိုတာ Just Attainment ေအာင္ျမင္ေပါက္ေရာက္လာတဲ့ အဆင့္ကို ေျပာတာ။
ကို္ယ့္ရဲ႕ ေန႕စဥ္ဘဝမွာ ဒီစိတ္ေတြဟာ ရွိေနတာမဟုတ္ဘူး၊ မရွိတာကို အရွိလုပ္ ရႈလို႕ရွိရင္ အေတြးပဲ ျဖစ္မွာေပါ့၊ အေတြးအထင္ေတြက ၾိပႆနာေတြရဲ႕ အာရုံ မဟုတ္ဘူး။
ဒါေၾကာင့္မို႕လို႕ ဝီတရာဂစိတ္ – ဆိုိုလို႕ရွိရင္ တခ်ိဳ႕ေနရာမွာ ဝိတရာဂ – ရာဂကင္းတဲ့စိတ္လို႕ ေျပာလို႕ရွိရင္ အဆင့္ျမင့္တဲ့စိတ္ကို ေျပာတာ၊ ဝီတရာဂစိတ္ဆိုတာ ရာဂနဲ႕မတြဲဘူး၊ က်န္တဲ့ ေလာကီစိတ္ကလြဲရင္ က်န္တာေတြဟာ ဝိတရာဂစိတ္လို႕ ဒီလို ေျပာတာေပါ့ေနာ္၊ အဲဒီ သရုပ္ေတြကို အသားထား၊ အဘိဓမၼာ မသင္ဘူးတဲ့ လူေတြ နာရႈပ္မယ္၊ အဘိဓမၼာသင္ဖူးတဲ့ လူကလည္း ဒါေတြ သြားေတြးေနလို႕ရွိရင္ ဝိပႆနာအလုပ္ထဲမွာ ရႈပ္လိမ့္မယ္။
အဲဒီေတာ့ အရပ္စကားေလးနဲ႕ပဲ ရွင္းရွင္းေလး သေဘာေပါက္ေအာင္ဆိုရင္ ကါ့စိတ္ေလးဟာ အတြယ္အတာ ရွိေနတယ္ဆိုရင္ အတြယ္အတာ ရွိတဲ့ စိတ္ကေလးပါလားလို႕ သိေအာင္ လုပ္လိုက္ပါတဲ့။ ဝီတရာဂစိတ္ဆိုတာ အတြယ္အတာ မပါတဲ့ စိတ္ကေလး၊ ငါ့သႏာၱန္မွာ ငါ့စိတ္ကေလးမွာ အတြယ္အတာ မရွိပါလားလို႕ သိလိုက္ပါတဲ့၊ ဒါေလးက တစ္စုံ။

~~~~~
သေဒါသစိတ္ – ဝီတေဒါသစိတ္
~~~~~
ေနာက္တစ္ခု ဘာေျပာတုန္းဆိုေတာ့ သေဒါသံ ဝါ စိတ တံ သေဒါသံ စိတၱႏိ ၱ ပဇာနာတိ – သေဒါသဆိုတာ ေဒါသနဲကတြဲေနတာ၊ လူေတြ ေျပာေလ့ရွိတဲ့ စိတ္ဆိုးေနရသ္ ငါ့စိတ္ေလးဟာ ဘာနဲ႕တြဲတာတုန္း၊ ေဒါသနဲ႕ တြဲေနတာ၊ ေဒါသနဲ႕ တြဲေနတဲ့ စိတ္ကေလးကို ၾကည္႕ – ဒီစိတ္ကေလးဟာ ေဒါသနဲ႕တြဲေနပါလားလို႕ သိလိုက္၊ ပါတဲ့၊ စိတ္ကိုသိရမွာ ေဒါသကို သိရမွာ မဟုတ္ဘူး၊ စိတ္ကို Indentity လုပ္ဖို႕ ေဒါသ ဆိုတဲ့ ရႈေထာင့္ကေန ၾကည္႕ေပးတာေပါ့။
ေနာက္ ဝီတေဒါသ စိတ္ – ေဒါသမပါတဲ့ စိတ္ကေလးက်ေတာ့လည္း ေအာ္..ငါ့စိတ္ကေလးဟာ ေဒါသ မပါပါလားလို႕ ေဒါသကင္းတဲ့ စိတ္ကေလးပါလားလို႕ စိတ္ရဲက အေျခအေနကို သိေအာင္လုပ္ပါ။

~~~~~
သေမာဟစိတ္-ဝီတေမာဟစိတ္
~~~~~

ထို႕အတူပဲ – သေမာဟ – ေမာဟနဲ႕တြဲေနတဲ့ စိတ္ကေလး၊ ေမာဟဆိုတာ အမွန္မသိဘူး၊ ေတြေဝေနတယ္၊ ေတြေဝေနတဲ့ သေဘာေလးနဲ႕ ယွဥ္တြဲေနတဲ့ စိတ္ကေလးဆိုရင္လည္း ေတြေဝေနတဲ့သေဘာနဲ႕ ယွဥ္တြဳေနတဲ့ စိတ္ကေလးလို႕ ဒီလို သိရမယ္။ သိေအာင္ႀကိဴးစားပါတဲ့။
ဒါေတြက သတိကပ္ထားလို႕ရွိရသ္ ကိုယ့္စိတ္အေျခအေနကို သိႏိုင္တယ္။ သမာဓိစြမ္းအားေတြ၊ ဝီရိယ စြမ္းအားေတြနဲ႕ ႀကိဳးစားအားထုတ္လို႕ရွိရင္ စိတ္ရဲ႕အေျထအေနေတြကို သိလာတယ္။
ဝိတေမာဟာ – ေမာဟကင္းတဲ့ စိတ္ကေလး၊ ေမာဟ မရွိဘူး၊ ဆိုရင္ ေမာဟကင္းတဲ့ စိတ္ကေလးလို႕ ကိုယ့္စိတ္အေျခအေနကို သိလိုက္တယ္။ ဒါက ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟဆိုတဲ့ ရႈေထာင့္ကေန ၾကည္႕တာ၊ ရွိ မရွိ ၂ မ်ိဳးစီၾကည္႕လိုက္တာ ၆-ခု ရမသြားဘူးလား၊ ေလာဘနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ စိတ္ ၂ မ်ိဳး ေလာဘ ရွိ မရွိ၊ ေဒါသနဲ႕ ပတ္သက္ရင္ ၂ မ်ိဳး၊ ေဒါသရွိ မရွိ၊ ေမာဟနဲ႕ ပတ္သက္ရင္ ၂ မ်ိဳး၊ ေမာဧ ရွိ မရွိ၊ ၆ မ်ိဳး ရသြားၿပီ။

~~~~~
သံခိတၱစိတ္ – ဝိကၡိတၱစိတ္
~~~~~

ေနာက္ အေျခအေနေတြနဲ႕ ေျပာလိုက္ၾကဦးစို႕ – သံခိတၱစိတ္ – သံခိတၱဆိုတာ အာရုံေတြထဲမွာ ျပန္႕မထြက္ဘဲနဲ႕ က်ံဳ႕ဝင္သြားတဲ့ စိတ္၊ ဆိုပါစို႕ – လူေတြဟာ ကုသိုလ္ေကာင္မႈခုပ္တဲ့အခ်ိန္ပဲျဖစ္ေစ၊ တရားထိုင္တဲ့အခ်ိန္ပဲျဖစ္ေစ စိတ္ကေလးမွာ ထိန – မိဒၶ ဝင္လာသည္႕အတြက္ေၾကာင့္ က်ဳံ႕သြားတယ္၊ အာရုံကေန ေနာက္တြန္႕သြားတဲ့သေဘယေလးပဲ၊ စိတ္မပါေတာ့ဘူး၊ စိတ္ကေလးဟာ အာရုံေပၚမွာ စိတ္ဝင္စားမႈ နည္းသြားၿပီး တြန္႕ဆုတ္သြားတယ္၊ အဲဒါ ထိန-မိဒၶ ျဖစ္လာတဲ့ သေလာပဲ၊ အဲဒါကို သံခိတၱစိတ္လို႕ ေခၚတယ္၊ သံခိတၱ -ဆိုတာ ေနာက္ဆုတ္သြားတာ က်ဳံ႕ဝင္သြားတယ္။
အာရုံေတြေပၚမွာ ျပန္႕တက္မသြားဘဲနဲ႔ စိတ္ကေလးဟာ ေနာက္ဆုတ္လာတယ္၊ အိပ္ခ်င္တဲ့အခါ သေဘာထားကိုၾကည္႕ေပါ့၊ စၾကည္႕ေနရင္းနဲ႕ စိတ္ကေလး က်ဳံ႕ဝင္သြားတာပဲ၊ ထိတမိဒၶဝင္လာလို႕ရွိရင္ စိတ္ငေလးဟာ က်ဳံ႕ဝင္သြားတာပဲ၊ ျပန္႕ၿပီးေတာ့ လန္းလန္းဆန္းဆန္း ျဖစ္လာတာ မဟုတ္ဘူး၊ ဒါေၾကာင့္မို႕လို႕ ထိန-မိဒၶနဲ႕ တြဲလာရင္ သံခိတၱစိတ္လို႕ ေခၚတယ္တဲ့၊ ပမၼ႒ာန္း အားထုတ္ရင္ သံခိတၱစိတ္ ေပၚလာႏိုင္တယ္။

ေနာက္တစ္ခုက ဆန္႕က်င္ဘက္က ဝိကၡိတၱစိတ္ – တဲ့၊ အာရုံတစ္ခုတည္းမွာထားလို႕ မရဘူး၊ စိတ္က ဟိုေရာက္သြားလိုက္၊ ဒီေရာက္သြားလိုက္၊ ျပန္႕ေနတယ္၊ လြင့္ျပန္႕ေနတဲ့ စိတ္၊ အဲဒီလြင့္ျပန္႕ေနတဲ့စိတ္ ဆိုတာက်ေတာ့ ဥဒၶစၥနဲ႕ ယွဥၤတြဲလာတဲ့စိတ္၊ သံခိတၱစိတ္ဆိုတာ ထိနမိဒၶနဲ႕ ယွဥ္တြဲလာတဲ့စိတ္၊ ဝိကၡိတၱစိတ္ဆိုတာ ဥဒၶစၥနဲ႕ ယွဥ္တြဲလာတဲ့စိတ္၊ ေဟာဒီလို အေျခအေနတစ္ခု ရႈေထာင့္ကို ၾကည္႕လိုက္လို႕ရွိရင္ မိမိသႏာၱန္မွာရွိတဲ့ စိတ္ရဲ႕ အေျခအေနေလးကို နားလည္လာႏိုင္တယ္။

~~~~~
မဟဂၢတစိတ္ – အမဟဂၢတစိတ္
~~~~~
ေနာက္တစ္ခါ ရႈရမွာက တရားအားထုတ္ေနတဲ့ ေယာဂီပုဂၢိဳလ္ဟာ သမထက်င့္စဥ္ႀကီးတစ္ခုက်င့္လို႕ ေအာင္ျမင္ေပါက္ ေရာက္သြားၿပီဆိုလို႕ရွိရင္ သူ႕စိတ္ဟာ အလြန္ အဆင့္ျမက့္သြားတယ္၊ ကာမဆိုတဲ့ အနိမ့္အာရုံကေနၿပီးေတာ့ အထက္ဖ်ာန္ရဲ႕ အာရုံျဖစ္တဲ့ အျမင့္ကို တက္သြားတယ္၊ အျမင့္ေပၚေရာက္သြားတာကို မဟဂၢတ – လို႕ေခၚတယ္။ ျမန္မာလိုေတာ့ ဘာသာမျပန္ဘူး၊ မဟဂၢတ ကို မဟဂၢဳတ္ – လို႕ သၿဂိဳလ္အ်မ္းမွာ အဲဒီလို သုံးတယ္၊ မဟဂၢဳတ္ – ဆိုတာ ဘာမွန္း မသိဘူးေပါ့၊ အဲဒီ မဟဂၢဳတ္ ဆိုတာ ျမင့္ျမတ္တဲ့ အဆင့္၊ သာမန္ အေနအထား တစ္ခုကေနၿပီးေတာ့ အဆင့္အတန္းျမင့္သြားတဲ့ စိတ္ကို ေျပာတာ၊ ဘာလို႕ ျမင့္တာလဲ၊ ခါတိုင္း အေနအထား မဟုတ္ဘူးေလ။
ခါတိုင္းဆို လူရဲ႕ စိတ္ေတြကို ၾကည္႕ – မ်က္စိကျမင္ရတဲ့ အာရုံမွာ ႀကိဳက္တယ္ မႀကိဳက္ဘူး၊ ႀကိဳက္ရင္ ေလာဘ၊ မႀကိဳက္ရင္ ေဒါသ၊ ဒါေတြနဲ႕ သြားေနတာေလ၊ မ်က္စိက ျမင္တဲ့အာရုံ၊ နားက ၾကားတဲ့အာရုံ၊ ႏွာေခါင္းက နံရတဲ့ အာရုံ၊ လွ်ာက လ်က္ရတဲ့အာရုံ၊ ခႏၶာကိုယ္က ထိေတြ႕ရတဲ့အာရုံ၊ ဒီ ကာမဂုဏ္အာရုံေတြနဲ႕ ေနေနတဲ့ စိတ္ကေလးဟာ ေအာက္တန္းက်တဲ့ စိတ္ကေလးပဲ။
အဲဒီ ကာမဂုဏ္အာရုံေတြကို စြန္႕လႊတ္ၿပီးတဲ့အခါ စ်ာန္ရဲ႕ အာရုံေပၚမွာ ေရာက္ေနၿပီဆိုရင္ ဝိဝိေစၥ ကာေမတိ ဝိဝိစၥ အကုသေလဟိ ဓေမၼဟိ – နိဝရဏ တရားေတြ ဖယ္ခြာၿပီးေတာ့ ကာမ အာရုံေတြကေန လြတ္ထြက္သြားတယ္၊ ကာအအာရုံေတြ လုံးဝ ကင္းစင္သြားတယ္၊ အင္မတန္ သန္႕စင္မြန္ျမတ္တဲ့ အာရုံ တစ္ခုနဲ႕ စိတ္ကို တည္ၿငိမ္စြာ ထားႏိုင္သြားၿပီဆိုရင္ အဲဒီစိတ္ကို မဟဂၢဳတ္ လို႕ ေခၚတာပဲ။

အဲဒီလို စိတ္မ်ိဳး ရလာၿပီး ဝိပႆနာ ရႈၿပီ ဆိုရင္ မဟဂၢတံ ၾါ စိတၱံ မဟဂၢတံ စိတၱႏိ ၱ အဇာနာတိ – ငါ့စိတ္ေလးဟာ မဟဂၢဳတ္ – စိတ္၊ အဆင့္ျမင့္တဲ့ စိတ္ကေလး ပါလားလို႕ ဒီလိုသိလာတယ္၊ အဲဒါနဲ႕ ဆန္႕က်င္ဘက္၊ အဲဒီအေျခအေန မေရာက္ဘူးဆိုလို႕ရွိရင္
ဒါစ်ာန္မရတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြက်ေတာ့ အမဟဂၢတံ ဝါ စိတၱံ အမဟဂၢတံ စိတၱႏိ ၱ ပဇာနာတိ၊ – အဲဒီအေျခအေနမ်ိဳး မေရာက္ဘူးတဲ့၊ နိမ့္တဲ့အထဲမွာပဲ ရွိတဲ့စိတ္ ဆိုလို႕ရွိရင္ အမဂၢတစိတ္၊ ကာမာဝစရစိတ္ေတြက နိမ့္တဲ့အဆင့္မွာပဲ ရွိတယ္ေပါ့၊ ဒီလို ရႈရမွာက တစ္ခု၊

~~~~~
သဥတၱရစိတ္ – အႏုတၱရစိတ္
~~~~~

ေနာက္ တစ္ခါ ဘာလာတုန္းဆိုလို႕ရွိရင္ သဥတၱရစိတ္ အႏုတၱရစိတ္ – သဥတၱရ ဆိုတာ ကိုယ့္ထက္သာတာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ ကိုယ့္ထက္သာတဲ့ စိတ္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနတယ္လို႕ဆိုေတာ့ ခုနကေျပာတဲ့ စိတ္ေတြ ရွိမေနဘူးလား၊ ေလာကုတၱရာစိတ္ကို ထဲ့တြက္လို႕ မရဘူးဆိုေတာ့ – အာမဝစရစိတ္ရယ္၊ သဥတၱရစိတ္ဆိုတာ သူ႕ထက္သာတဲ့ စိတ္ေတြ ရွိတယ္လို႕ ေျပာတာဟာ ကာမာဝစရစိတ္ကိုေျပာတာ၊ သဥတၱရဆိုတာ ကိုယ့္ထက္သာတာေတြ ရွိေနတဲ့ စိတ္လို႕၊ သာမန္ ကာမာဝစရစိတ္ေလးတစ္ခုဟာ သဥတၱရစိတ္ေပါ့။
အႏုတၱရ – သူ႕ထက္သာတာ မရွိဘူး၊ ဝိပႆနာရဲ႕ အာရုံထဲမွာ သူ႕ထက္သာတာမရွိဘူး၊ ဒိျပင္ေနရာမွာ အႏုတၱရက ေလာကုတၱရာစိတ္ကိုေျပာတာ၊ ဒီေနရာမွာ ေလာကုတၱရာစိတ္ကို မယူရဘူးဈ ာျဖစ္လို႕ ဝိပႆနာရဲ႕ အာရုံမို႕၊ ဒါေလးေတြကလည္း သူ႕ေနရာနဲ႕သူ ရွိတယ္ေနာ္၊ စာေတြ႕တိုင္း အကုန္လုံး ဒါခ်ည္းပဲလို႕ သြားၿပီးေတာ့လုပ္ရင္ မွားမွားယြင္းယြင္းေတြ အကုန္ျဖစ္ကုန္တတ္တယ္။
ဘယ္အရာပဲျဖစ္ျဖစ္ definition လို႕ေခၚတယ္၊ define လုပ္ရတယ္၊ define မလုပ္လို႕ရွိရင္ စာမစုံလို႕ရွိရင္ ဒါမ်ိဳးေတြက မွားကုန္တတ္တယ္ေပါ့၊ Define မလုပ္တတ္ရင္ မွာတယ္ေလ၊
အႏုတၱရ လို႕ ဒီမွာေျပာလိုက္တာဟာ သူ႕ထက္ သာတာမရွိဘူး၊ သူအသာဆုံးလို႕ ဒီလိုေျပာတယ္၊ အဲဒါ မဟဂၢဳတ္စိတ္ေတြ၊ စ်ာန္ရတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ ကိုယ့္စိတ္ကိုကိုယ္ အကဲခတ္ၿပီးေတာ့ ရႈလို႕ရတယ္၊ သာမန္စ်ာန္မရတဲ့ပုဂၢိဳလ္က အဲဒီစိတ္ကို ရႈႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူးေပါ့ေနာ္။

~~~~~
သမာဟိတစိတ္၊ အသမာဟိတစိတ္
~~~~~

အဲလိုရႈၿပီးေတာ့ ေနာက္ဘာရႈစရာ ရွိေသးတုန္း ဆိုလို႕ရွိရင္ သမာဟ္တ၊ အသမာဟိတ – စိတ္ – သမာဟိတ ဆိုတာ တစ္ခါတစ္ရံ စိတ္ကေလးဟာ အာရုံတစ္ခုထဲမွာ စူးစိုက္ၿပီး က်သြားတယ္၊ စုၿပီး က်သြားတယ္၊ သမာဓိဆိုတာ စိတ္ေတြ အားလုံးကို အာရုံတစ္ခုတည္းေပၚမွာ စုသြားေအာင္ လုပ္ေပးတာ၊ Concentrate ဆိုတာ စုထားတာ၊ တစ္ေနရာထဲ စုသြားေအာင္ လုပ္တာ၊ သမၸိ႑နရသ လို႕ စာေပက်န္းဂန္ထဲမွာ ဆိုတယ္၊ သမၸိ႑န ဆိုတာ စုၿပီးေပါင္းေပးလိုက္တာ၊ အဲဒါကို သမာဓိလို႕ ေခၚတာ၊ သမၸိ႑နရသ – သမၸယုတ္တရားေတြကို တစ္ခုထဲ စူးစိုက္က်သြားေအာင္ စုစည္းေပးထားတာ၊ အဲဒီလို စုစည္းၿပီးလို႕ စုစည္းမႈရွိသြားတဲ့ အာရုံတစ္ခုတည္းေပၚမွာ တစ္ညီတည္း သြားတဲ့စိတ္ကို သမာဟိတစိတ္တဲ့၊ အရပ္ေျပာ ေျပာရင္ေတာ့ သမာဓိ ရတဲ့စိတ္ေပါ့၊ သမာဓိနဲ႕ ယွဥ္တြဲလာတဲ့ စိတ္ကို ဟမာဟိတစိတ္၊ သမာဓီ ကင္းမဲ့ေနတဲ့ – အာရုံတစ္ခုေပၚမွာ စုေပးလို႕မရဘူး၊ ဟို ေရာက္သြားလိုက္၊ ဒီေရာက္သြားလိုက္ လြင့္ပ်ံ႕ေနတဲ့ စိတ္မ်ိဳး၊ အဲဒါက်ေတာ့ အသမာဟိတ စိတ္၊ စိတ္ရဲ႕ အေျခအေနေတြကို ခုလို ရႈတာ။
~~~~~
ဝိမုတၱစိတ္၊ အဝိမုတၱစိတ္
~~~~~

ေနာက္တစ္ခုက်ေတာ့ ဝိမုတၱစိတ္၊ အဝိမုတၱစိတ္ – ဝိမုတၱဆိုတာက – ဒီေနရာမွာ ဝိမုတၱက အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတယ္၊ လြတ္သြားတယ္ဆိုတဲ့ ဝိမုတၱအမ်ိဳးမ်ိဳးထဲမွာ တရာဓမၼေလ့လာတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြၾကားဖူးမယ္၊ တဒဂၤဝိမုတၱိဆိုတာ ရွိတယ္။ တဒဂၤဝိမုတၱိ ဆိုတာ ဒီအေၾကာင္းေၾကာင့္ ဒီအခိုက္အတန္႕ေလးလြတ္သြားတာ၊ ဆိုပါစို႕ – အနိစၥလို႕ ျမင္လိုက္လို႕ရွိရင္ နိစၥဆိုတဲ့ အႀကံအေတြးက လြတ္ မသြားဘူးလား၊ လြတ္သြားတယ္၊ အဲဒါ အနိစၥလို႕ ရႈႏိုင္လို႕ နိစၥက လြတ္သြားတာ၊ ဒုကၡလို႕ ရႈလိုက္တာနဲ႕ သုခဆိုတဲ့ အေတြးရွိေသးလား၊ ဒါလည္း လြတ္သြားတာပဲ၊ အနတၱလို႕ ရႈလိုက္တာနဲ႕ အတၱဆိုတဲ့အေတြး ရွိေသးလား။ ဒါလဲ လြတ္သြားတာပဲ၊ အဲဒီလို ဆိုင္ရာ အေၾကာင္ုကေလးေတြေၾကာင့္ လြတ္သြာတာကို တဒဂၤဝိမုတၱိ၊ ေတန ေတန အေဂၤန ဝိမုတၱိ – ဆိုင္ရာ ဆိုင္ရာ အေၾကာင္းေလးေၾကာင့္ လြတ္သြားျခင္း။

သို႕ေသာ္ ျမန္မာစကားထဲမွာေတာ့ တဒဂၤ ကို တစ္ခဏလို႕ အဓိပၸါယ္ယူေနၾကတယ္။ တဒဂၤနဲ႕ တစ္ခဏနဲ႕က တျခားစီေနာ္၊ တဒဂၤေလးလို႕ သုံးေနၾကတယ္၊ တဒဂၤဆိုတာ ေတန ေတန အေဂၤန – သူ႕ဆိုင္ရာ ဆိုင္ရာ အေၾကာင္းေလးနဲ႕ ဒါလုပ္လိုက္ရင္ ဒီဟာေလး လြတ္သြားမယ္၊ ဟိုဟာေလးနဲ႕ လုပ္လိုက္ရင္ ဟိုဟာေလး လြတ္သြားမယ္ေပါ့ – ဒါေျပာတာ။ ဆိုင္ရာ အေၾကာင္းေၾကာင္းေလး၊ ဥပမာ ဆိုပါစို႕ – နာမရူပ ပရိေစ ၦေဒန သကၠာယဒိ႒ိယာ ပဟာနံ၊ – တဒဂၤမဟာန ကိုဖြင့္တဲ့အခါမွာ နာမ္ရုပ္ကို ပိုင္းျခားသိျခင္းျဖင့္ သကၠာယဒိ႒ိကို ပယ္တယ္၊ သကၠာယဒိ႒ိက လြတ္သြားတာ၊ သကၠာယဒိ႒ိကို ဖယ္ရွားႏိုင္တာ။ ဆိုင္ရာဆိုင္ရာေလးေတြကေန ဖယ္ရွားသြားတာ၊ ၾကည္႕ – ဝိပႆနာဉာဏ္စဥ္ တက္သြားတယ္ဆိုတာ ဆိုင္ရာ ဆိုင္ရာ အေၾကာင္းေလးေတြက ဆိုင္ရာဆိုင္ရာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြကို ဖယ္ရွၾးသြားတာလို႕ ဒီလိုေျပာတာ၊ အဲဒါကို တဒဂၤဝိမုတၱိလို႕ ေခၚတယ္။ ဒါ ဝိပႆနာနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ တဒဂၤဝိမုတၱိ – ဒီလိုေနာ္၊ တစ္ဆင့္ခ်င္း တစ္ဆင့္ လြတ္သြားရတာ။
ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ဝိကၡမ ၻနဝိမုတၱိ – ဝိကၡမ ၻနဝိမုတၱိ ဆိုတာ တားထားလိုက္တာ၊ ဖယ္ရွားထားလိုက္တာ၊ တြန္းဖယ္ထားလိုက္တာ၊ တြန္းပစ္လိုက္တယ္ ဆိုကတည္းကိုက လက္စတုံးေအာင္လုပ္တာေတာ့ မဟုတ္ဘူး၊ ခဏတြန္းပစ္လိုက္တာ၊ ေဘးကို တြန္းထုတ္ထားလိုက္တာ၊ အရွိန္ရွိတုန္းေတာ့ ကြာသြာမွာပဲ၊ ၿပီးေတာ့ ျပန္ေရာက္မလာဘူးလား၊ ျပန္လာဦးမွာပဲ၊
စာေပက်မ္းဂန္မွာ ဘာနဲ႕ ဥပမာ ေပးထာတုန္းဆိုရင္ ေရကန္ထဲက ေရျပင္တစ္ခုအေပၚမွာ ေမွာညွင္းေမွာ္ေသးေတြ ဖုံးေနလို႕ အဲဒီေမွာ္ေတြကို ဖယ္ရွားခ်င္ရင္ မိမိခပ္တဲ့ ေရအိုးနဲ႕ လႈပ္ခတ္ၿပီးေတာ့ ဖယ္လိုက္လို႕ရွိရင္ ေမွာ္ေတြက ေဘးေရာက္မသြားဘူးလား၊ ေရာက္သြားတဲ့ အခ်န္ေလးမွာေတာ့ ေမွာ္ေလးက ခဏေဘး ရွဲသြားတာေပါ့၊ ၿပီးရင္ ျပန္ေရာက္မလာဘူးလား၊ ေရၿငိမ္တာနဲ႕ ျပန္ေရာက္လာတယ္၊ အဲဒါမ်ိဳးကို ဝိကၡမ ၻန ဝိမုတၱိ လို႕ေခၚတယ္၊ တစ္ခဏ တြန္းထုတ္ထားလိုက္လို႕ ေဘးကို လြတ္သြားတာေလး၊
မဂ္နဲ႕ ပယ္တာက်ေတာ့ သမုေစၦဒ ဝိမုတၱိ တဲ့၊ လုံးဝျဖတ္ေတာက္ပစ္လိုက္တယ္၊ မရွိေတာ့ဘူး၊ ေနာက္ထပ္ မလာေတာ့ဘူး၊ ပဋိပႆဒၶိ ဝိမုတၱိ – မဂ္ကပယ္ထားလို႕ အေငြ႕ေလးေတြ က်န္ေနတာကို ထပ္ရွင္လိုက္တာ၊ အဲဒါက်ေတာ့ ပဋပႆဒၶိတဲ့၊ ထပ္ၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းေအာင္ လုပ္တာ၊ မီးကို ေရနဲ႕ ၿငိွမ္းလိုက္တဲ့အခါ မီးေတာ့ မရွိဘူး၊ ဘာရွိေသးတုန္း အပူေငြ႕ေလး ရွိေနေသးတယ္၊
အဲဒီရွိေနတဲ့ အပုေလးကို ထပ္ၿပီးေတာ့ ေရနဲ႕ၿငွိမ္းတာ၊ အဲဒီသေဘာေလးကို နားလည္ရမယ္၊ မဂၤစိတ္က ကိေလသာကို ပယ္လိုက္တယ္၊ သို႕ေသာ္ ကိေလသာရဲ႕ ပူေငြ႕ေလးေတြ နဲနဲ က်န္ေနေသးတယ္၊ ဖိုလ္ကေန ထပ္ၿငွိမ္းတယ္ေပါ့၊ အဲဒါကို ပဋိပႆဒၶိ လို႕ ေျပာတာ၊ နိႆရဏ ဝိမုတၱိ – ဆိုတာကေတာ့ အားလုံးလြတ္ထြက္သြားၿပီး နိဗၺာန္ကို ေျပာတာ။
အဲဒီ ဝိမုတၱိ ၅ မ်ိဳး ရွိတဲ့ထဲက ဒီ စိတၱာႏုပႆနာမွာ လိုအပ္ေနတဲ့ ဝိမုတၱိံ ယြ စိတၱံ ဝိမုတၱံ စိတၱႏိ ၱ ပဇာနာတိ – ဆိုတဲ့ ေနရာမွာ တဒဂၤဝိမုတၱိနဲ႕ ဝိကၡမ ၻဝိမုတၱိ ၂ မ်ိဳးနဲ႕ ဆိုင္တဲ့ စိတ္ပဲ ယူရမယ္၊ က်န္တာေတြ မယူရဘူၚ. ဘာျဖစ္လို႕တုန္းဆိုေတာ့ သမုေစ ၦဒဆိုတာ မဂ္ကို ေျပာတာ၊ ပဋိပႆဒၶိဆိုတာ ဖိုလ္ကို ေျပာတာ၊ နိႆရဆိုတာ နိဗၺာန္ကို ေျပာတာ၊ အဲဒါေတြက ဝိပႆနာက်င့္စဥ္ႀကီး ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္က်င့္လို႕ ရလာတဲ့ အက်ိဳးေတြသာ ျဖစ္တယ္။ ဝိပႆနာ ရႈရမယ့္ တရားေတြ မဟုတ္ဘူးတဲ့။
ဒါေၾကာင့္မိုလို႕ ဝိမုတၱစိတ္ – ငါ့စိတ္ေလးဟာ ဆိုင္ရာ ဆိုင္ရာ၊ ဥပမာ – နိစၥသညာက လြတ္သြားၿပလား၊ သုခသညာက လြတ္သြားတာလား၊ အတၱသညာက လြတ္သြားလား၊ အဲဒီလို လြတ္သြားရင္ လြတ္သြားတဲ့အေနအထားေလးရွိတယ္ေပါ့၊ မလြတ္ေသးရင္ မလြတ္ေသးတဲ့ အေနအထားေလး ရွိတယ္၊ ဒါေၾကာင္ျမို႕လို႕ ဝိမုတၱစိတ္ကို ဝိမုတၱစိတ္လို႕ သိ၊ အဝိမုတၱ – မလြတ္ေသးတဲ့ စိတ္ကို မလြတ္ေသးတဲ့စိတ္လို႕ သိတဲ့၊ စိတ္ရဲ႕ အေျခအေနေလးေတြကို ျမတ္စြာဘုရားက ၁၆ မ်ိဳး ခြဲေဟာထားတယ္၊ စိတၱာႏုပႆနာအေနနဲက ရႈညပီဆိုလို႕ရွိရင္ မိမိမွာ ႀကဳံေတြ႕ရတဲ့ အေနအထားေလးေတြ ကိုယ့္သႏာၱန္မွာ ျဖစ္တာေလးေတြကို ရႈပါတဲ့။
ဒီလိုလည္း သြားမေအာက္ေမ့နဲ႕ – သရာဂစိတ္ ဝီတရာဂစိတ္ ရႈၿပီးရင္ သေဒါသစိတ္ရႈမယ္၊ သေဒါသစိတ္ရႈၿပီးရင္ ဒါ ဝီတေဒါသစိတ္၊ သေမာဟစိတ္၊ ဝီတေမာဟစိတ္ တစ္ခုခ်င္း ဒီလို ရႈရမယ္လို႕ မေအာက္ေမ့နဲ႕၊ ကိုယ့္သႏာၱန္မွာ တကယ္ျဖစ္လာတဲ့ အေနအထားေလးကို ဖမ္းဖို႕ ေျပာတာေနာ္၊ ကိုယ့္သႏာၱန္မွာ တကယ္ျဖစ္ေနတဲ့ အခိုက္ကေလးေတြကို ရႈျမင္သုံးသပ္တတ္ဖို႕ ေျပာတာတဲ့၊ ဒါေတြကို အစဥ္အတိုင္း လိုက္ရႈဖို႕ ဒီလိုေျပာတာ မဟုတ္ဘူး။ အမွတ္ မမွားေလနဲ႕ေပါ့။
ျမတ္စြာဘုရားက စိတၱာႏုပႆနာ ဆိုတာကို ဝိပႆနာကမၼ႒ာန္းရႈဖို႕အေနနဲ႕ ဝိပႆနာစစ္စစ္အေနနဲ႕ ေဟာတာေပါ့ေနာ္၊ ကာယႏုပႆနာက သမထ က်င့္စဥ္လည္းပါတယ္၊ ဝိပႆနာက်င့္စဥ္လည္း ပါတယ္ေပါ့၊ စိတၱႏုပႆနာက်ေတာ့ ဝိပႆနာ သက္သက္၊ သုဒၶဝိပႆနာယာ-နိက၊ ဝိပႆနာရႈဖို႕အတြက္ ျမတ္စြာဘုရားက ဒီမွာ စိတၱာႏုပႆနာကို ေဟာတာျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္မို႕ တရားခ်စ္ခင္ သူေတာ္စင္အေပါင္းတို႕ ဒီ စိတၱာႏုပႆနာဆိုတာကို ရႈလိုက္တဲ့အခါမွာ စိတ္ရဲ႕ အေျခအေနေလးေတြကို သိမလာဘူးလား၊ သတိကပ္လို႕ သိလာတဲ့ စိတ္ရဲ႕ အေျခအေနေလးေတြ၊ သဘာဝရဲ႕ အေနအထားေတြ၊ စိတ္ရဲ႕ Characteristics ေတြကို ျမင္လာၿပီဆိုတဲ့ အခါက်ေတာ့ ငါ့ သႏာၱန္မွၾ ျဖစ္တဲ့ စိတ္လည္း ဒီအတိုင္းပဲ၊ သူ႕သႏာၱန္ မွာ ျဖစ္ရင္လည္း ဒီအတိုင္းပဲ၊ ငါ့သႏာၱန္ သူ႕သႏာၱန္ ဘယ္သူ႕ သႏာၱန္ျဖစ္ျဖစ္ Internal၊ External ဒါေတြ အကုန္လုံး ရႈပါတဲ့၊ ၾကည္႕ျမင္တတ္လာတယ္။
အဲဒီၾကည္႕ျမင္တတ္လာတဲ့အခါ ေနာက္ဆုံး စိတ္ဆိုတဲ့ အာရုံကေလးေပၚမွာပဲ သတိေလးဟာ ကပ္သြားတယ္၊ ဒီျပင္ကို မေ၇ာက္ေတာ့ဘူး၊ စိတ္ဆိုတဲ့ အာရုံေလးေပၚမွာပဲ သတိေလးဟာ ကပ္ၿပီးေတာ့ တည္သြားတယ္၊ အဲဒီလို သတိေလးကပ္တည္တာ ဘာတုန္းဆိုရင္ စိတ္ရဲ႕ သဘာဝကို သိေနဖို႔နဲ႕ စိတ္ေတြရဲ႕ သဘာဝကို အမွတ္ရေနဖို႕ အတြက္သာ ျဖစ္တယ္၊ အဲဒါကို စာေပမွာ ယာဝေဒဝ ဉာဏမတၱာယ ပဋိႆတိမတၱာယ – လို႕ ဘုရားကေဟာတာ၊ ဉာဏမတၱာယ – အသိဉာဏ္ဆိုတဲ့ အတိုင္းအတာေလး တစ္္္္္္္္္္ခုအတြက္သာ သတိ ပစၥဳပ႒ိတာ – သတိဟာ ရပ္တည္ေနတယ္တဲ့၊ စိတ္ကေလး ရွိတယ္ဆိုတဲ့အေပၚမွာ ရပ္တည္ေနတယ္၊ ပဋိႆတိမတၱာယ – တကယ္ ထင္ထင္ရွားရ်ား အမွတ္ထာေနတဲ့ သတိကေလးရွိဖို႕ အတိုင္းအတာအတြက္သာ ရပ္တည္ေနတာျဖစ္တယ္တဲ့၊ ဘယ္ေလာက္ထိေအာင္ အဆင့္ျမင့္သလဲဆိုရင္ စိတ္နဲ႕
ပတ္သက္လာလို႕ရွိရင္ သမုဒယဓမၼ – ျဖစ္တဲ့သေဘာကိုလည္း ျမင္လိုက္တယ္၊ ဝယဓမၼ – ေပ်ာက္သြားတဲ့ သေဘာကိုလည္း ျမင္တယ္၊ ျဖစ္မႈပ်က္မႈ ႏွစ္ခုစလုံးကိုလည္း ျမင္တယ္တဲ့၊ ဝိပႆနာဉာဏ္အဆင့္ဆင့္ ျဖစ္သြားပုံကို ေျပာတာေနာ္၊
ဒီအေျခံကို ေျပာလိုက္တာနဲ႕ တစ္ၿပိဳင္နက္ ေနာက္ဆုံး အဆင့္ကို ျမတ္စြာဘုရားက ေျပာတယ္၊ အနိႆိေတာ စ ဝိရဟတိ – စိတ္ကေလးနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တဏွာအေတါးေတြ၊ ဒိ႒ီအျမင္ေတြ ကင္းစင္သြားၿပီ ဆိုတဲ့အခါ န စ ေလာေက ကိၪိၥ ဥပါဒိယတိ – ေလာကႀကီးမွာ ရွိသမွ်အရာေတြ (သို႕မဟုတ္) ေဟာဒီ စိတၱ ဆိုတဲ့ ေလာကအေပၚမွာ တယ္တာမႈ အစြဲအလမ္းေတြ တစ္ခုမွ မရွိဘူး၊ ေလာကႀကီးမွာ တြယ္တာေနလို႕ရွိရင္ သူက ပူပန္တယ္၊ ေၾကာင့္ၾကတယ္ ဆိုတဲ့ အကုသိုလ္ေတြ ဆက္လာတယ္။ မတြယ္တာဘူးဆိုရင္ ဒါေတြ မရွိေတာ့ဘူး၊

ဒါေၾကာင့္မို႕ သံယုတ္ပါဠိေတာ္မွာ ျမတ္စြာဘုရားက ေဟာထားတာေလ၊ ဥပါဒါ ပရိတႆနာ – တဲ့ အတြယ္ရွိရင္ အတြယ္ရွိေနသမွ် ပူပန္ေတာင့္တေနမွပဲ၊ အႏူပါဒါ အပရိတႆနာ၊ မပူပန္ဘူး အတြယ္မရွိဘူး ဆိုလို႕ရွိရင္လည္း ပူပန္မႈ မရွိေတာ့ဘူးတဲ့၊ ေလာကမွာ လူေတြ စိတ္ပူတယ္ စိတ္ပုတယ္ ေျပာေနတာ အတြယ္ရွိေနလို႕ ပူေနတာ။ ဒါေၾကာင့္မို႕ ျမတ္စြာဘုရားက န စ ေလာေက ကိၪၥိ ဥပါဒိယတိ – ေလာကႀကီးမွာ ဘယ္အာရုံကိုမွ တဏွာအျမင္ ဒိ႒ီအျမင္ေတြနဲက မၾကည္႕ဘူး၊ ဥပါဒါန္ေတြက လုံးဝ ကင္းျပတ္သြာပါတယ္။ အတြယ္ မရွိဘူဆိုရင္ လြတ္ေျမာက္သြားၿပီးေပါ့၊ အႏုပါဒါဝိေမာကခ၊ တြယ္တာမႈ ကင္လို႕ လြတ္သြာတယ္၊
လြတ္သြားတယ္ဆိုတာ တခ်ိဳကက ေၾကာက္ေကာင္းေၾကာက္လိမ့္မယ္။ လြတ္သြားၿပီဆိုရင္ ငါ့သားသမီးေတြ ဘယ္လိုထားရပါ၊ ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္လိမ့္မယ္၊ လြတ္သြားတယ္ဆိုတာ သာသမိးေတြ ရွိေနမွာပဲ၊ လြတ္သြားတယ္ဆိုတာ တြယ္တာမႈလြတ္သြာတာကို ေျပာတာေနာ္။ တြယ္တာမႈ လြတ္သြားရင္ ဘယ္ေလာက္ ေနလို႕ထိုင္လို႕ ေကာင္သြားမလဲ၊ ေနလို႕ထိုင္လို႕ မေကာင္းတာက တြယ္တာမႈေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ေနတာကိုး၊ မတြယ္တာလည္း အတူေနလို႕ ရတာပဲ။
ဒါေၾကာင္မိုလို႕ တြယ္တာမႈဆိုတဲ့ အင္မတန္ ပူေလာင္ေစတတ္တဲ့ သဘာဝတရားေတြကို ဖယ္ရွားပစ္ႏိုင္ဖို႕ရာအတြက္ စိတၱလို႕ဆိုတဲ့ မိမိရဲ႕ အသိစိတ္ေလးေပၚမွာ သတိကပ္ၿပီး အသိဉာဏ္နဲ႕ အထပ္ထပ္ရႈျမင္သုံးသပ္လိုက္မယ္ဆိုရင္ သဘာဝ တရားေတြကို သိျမင္ၿပီး အတြယ္အတာေတြ အားလုံူက ကင္းျပတ္သြားႏိုင္တယ္လို႕ ျမတ္စြာဘုရားက ေဟာေတာ္မူတာ။ ဒီနည္းလမ္းအတိုင္း ေလျက်င့္လိုက္မယ္ဆိုလို႕ရွိရင္ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္တဲ႕ ေနာက္ဆုံး အတြယ္အတာ ကင္းျပတ္ၿပီး လြတ္ေျမာက္တဲ့ နဗၺာန္ခ်မ္းသာကို ကိုယ္စီကိုယ္ငွ မ်က္ေမွာက္ျပဳႏိုင္ၾကမွၾ ျဖစ္ပါတယ္။ းါေၾကာင့္မို တ၇ားခ်စ္ခင္ သူေတာ္စင္ ပရိတ္သတ္အေပါင္းတို႕ ကိုယ္စီ ကိုယ္ငွ စိတၱာႏုပႆနာက်င့္စဥ္ျဖင့္ နိဗၺာန္တရားကို မ်က္ေမွာက္ျပဴႏိုင္ၾကပါေစ။

Ref: https://www.facebook.com/dhammadownload/media_set?set=a.10204030183462622.1073741978.1464856977&type=3

ေဝဒနာႏုပႆသ နာ ရႈကြက္မ်ား (ပါေမာကၡခ်ဳပ္ဆရာေတာ္ ေဒါက္တာနႏၵမာလာဘိဝံသ

ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ အဂၢမဟာ႑ိတ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ဆရာေတာ္ႀကီး ေဒါက္တာနႏၵမာလာဘိဝံသ ေဟာၾကားေတာ္မူေသာ မဟာသတိပ႒ာနသုတ္ အႏွစ္ခ်ဳပ္မွ ေဝဒနာႏုပသ နာ ရႈကြက္မ်ား

~~~~~~
၀၀၃။ ေဝဒနာႏုပႆသ နာ
~~~~~~
တရားေတာ္ကို ဤေနရာတြင္ နာယူႏိုင္ပါသည္။

Audio link

http://dhammadownload.com/MP3Library/Dr-Nandamalabhivamsa/MP3Disc09/003-Dr-Nandamalabhivamsa-300909.mp3

Video Link

http://dhammadownload.com/MP4Library/Dr-Nandamalabhivamsa/DVD-12/03-Dr-Nandamalabhivamsa-DVD12.mp4

စာအုပ္ကို ဤေနရာတြင္ download လုပ္ယူႏိုင္ပါသည္။

http://dhammadownload.com/File-Library/Dr-Nandamalabhivamsa/Dr-Nandamalabhivamsa-MahaThaHtiPathanThoatAhNyitChote.pdf

~~~~~~~~
ေဝဒနာႏုပႆသ နာ ရႈကြက္မ်ား (အထက္ပါ တရားေတာ္မွ မိမိ နားလည္သလို မွတ္စုတို ထုတ္ႏႈတ္ခ်က္)

~~~~~~~~

ေဝဒနာဆိုသည္မွာ အာရုံ၏ အရသာကိုေတြ႕ထိခံစားျခင္း
ေဝဒနာႏုပႆနာ – ေဝဒနာကို အဖန္ဖန္ အထပ္ထပ္ရႈမွတ္တယ္ဆိုတာ စိတ္ရဲ႕ခံစားမႈကေလးေတြကို ရႈမွတ္တာကို ေျပာတာပါပဲ။
စိတ္ရွိရင္ ေဝဒနာရွိတယ္။ ကမၼ႒ာန္းရိပ္သာေတြမွာ ေဝဒနာကို ေက်ာ္ႏိုင္ရမယ္ဆိုတာ ဒုကၡေဝဒနာတခုတည္းကို ရည္စူးၿပီးေျပာတာေနာ္၊
ေဝဒနာဆိုတာ ေက်ာ္ေအာင္မွတ္လို႕ မရႏိုင္ပါ။ စိတ္ေတြကုန္သြားမွ ေဝဒနာကုန္မွာ၊ စိတ္ရွိေနသမွ် ေဝနာရွိေနမယ္။ မဂ္စိတ္၊ဖိုလ္စိတ္၊ နိဗၺာန္ကို အာရုံျပဳေနတဲ့ စိတ္ေတြမွာ ေဝဒနာရွိတာပါပဲ၊

ေဝဒယိတလကၡဏာ – အာရုံကို ခံစားတယ္ဆိုတဲ့ အမွတ္အသားရွိတယ္။

ေစတသိက္ေတြဆိုတာ Function တစ္ခုစီရွိၾကတယ္။ ေဆာင္ရြက္တဲ့ကိစၥျခင္းမတူသည္႕အတြက္ေၾကာင့္ ဆိုင္ရာဆိုင္ရာ ကိုယ္ပိုင္ကိစၥတစ္ခုစီ ရွိတာမို႕ တစ္ခုလို႕ ယူဆ ေရတြက္ရတယ္။ ေစတသိတ္ေတြဟာ စိတ္ရဲ႕လႈပ္ရွားမႈေတြ၊ စိတ္ရဲ႕လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ၊ လို႕ေျပာလို႕ရတယ္။ စိတ္ေလးတစ္ခုမွာ ေဆာင္ရြက္မႈ (ျဖစ္ေပၚလာတဲ့အရာ) ၅၂ မ်ိဳး ရွိလို႕ ေစတသိတ္ ၅၂-မ်ိဳးလို႕ ဆိုတယ္၊ အဲဒီ ၅၂ မ်ိဳးထဲမွာ ေဝဒနာကို သီးသန္႕ထုတ္ၿပီၚ ကမၼ႒ာန္းရႈဖို႕ဆိုၿပီး ျမတ္စြာဘုရားက ဝိပႆနာရဲ႕ အာရုံအေနနဲ႕ ဒီမွာ ေဟာတာ။

ေဝဒနာႏုပႆနာ – ေဝဒနာ- စိတ္ရဲ႕ ခံစားခ်က္ကေလးကို ၊ ႏုပႆနာ – အဖန္ဖန္အထပ္ထပ္ၾကည္႕ (ေနာက္တနည္း) သင့္ေလ်ာ္ေအာင္ၾကည္႕၊ မွန္ကန္တဲ့နည္လမ္းနဲ႕ၾကည္႕၊ သတိက ဦးေဆာင္သြား၊

ခႏၶာ ၅ ပါး
ခႏၶာ – ရုပ္အားလုံး၊ ေဝဒနာအားလုံး၊ သညာ အားလုံး၊ သခၤ ါရ (ေစတနာကို ဦးတည္ထားတဲ့ ေစတသိတ္ေတြ) အားလုံး၊ ဝိညာဏဆိုတဲ့စိတ္ အားလုံး၊ ဒါေတြအားလုံးေပါင္းၿပီး ခႏၶာ – အစု ဆုိတာ တမ်ိဳးေဟာလိုက္တယ္၊ ေနာက္တမ်ိဳးက

ဥပါဒါနကၡႏၶာ – တဏွာအျမင္နဲ႕ ၾကည္႕တဲ့ ခႏၶာ၊ ဒိ႒ိအျမင္နဲ႕ၾကည္႕တဲ့ခႏၶာ၊ အဲဒီ ခႏၶာဟာ တဏွာအျမင္ ဒိ႒ိအျမင္နဲ႕ၾကည္႕လို႕ – အေတြ႕အႀကုံရၿပီး ရွိေနတဲ့ အဲဒီခႏၶမ်ိဳးကို တဏွာဒိ႒ိကလႊမ္းမိုးႀကီးစိုးေနသလိုမ်ိဳးျဖစ္တဲ့ တဏွာအျမင္၊ ဒိ႒ီအျမင္ေတြနဲ႕ ျမင္ေနတဲ့ ခႏၶာဟာ ဝိပႆနာရဲ႕ အာရုံျဖစ္တယ္၊

ဝိပႆနာရႈတဲ့အခါမွာ အဲဒီ တဏွာအေတြးေတြ၊ ဒိ႒ိအျမင္မွားမႈေတြနဲ႕ အေတြးမွား အယူမွားေနတဲ့ တြယ္တာမႈေတြနဲ႕ သြားေနတဲ့ ခႏၶာကို ဝိပႆနာဉာဏ္နဲ႕ရႈရမယ္၊ ဘာျဖစ္လို႕ ရႈရလဲဆိုရင္ ခုနက အေတြးမွားေနတာေတြကို ေပ်ာက္သြားေအာင္ လုပ္ဖို႕ပါပဲ၊ ဒါေၾကာင့္မို႕ ဥပါဒါနကၡႏၶာကို ဝိပႆနာရႈဖို႕အတြက္ေဟာတယ္လို႕ စာေပေတြမွာ ဆိုတာ၊
မဂ္စိတ္ဖိုလ္စိတ္မွာယွဥ္တဲ့ေဝဒနာကိူ ရႈမွတ္ရမွာ မဟုတ္ဘူး၊

ျမတ္စြာဘုရားက ခံစားမႈနဲ႕ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အဘိဓမၼာမွာ ေဝဒနာေတြအမ်ိဳးမ်ိဳး ေဟာထားတယ္၊ သို႕ေသာ္ အဘိဓမၼာမွာေျပာတဲ့အတိုင္း သဘာဝေဘဒႏွင့္ ဣႁႏိၵယေဘဒ ေဝဒနာ (၂) မ်ိဳးကို မွတ္ၾကရေအာင္၊

(၁) သဘာဝေဘဒ – ေဝဒနာရဲ႕ သဘာဝကို ၾကည္႕ၿပီးေတာ့ ခြဲတာ
ေဝဒနာ ၃-မ်ိဳး – သုခေဝဒနာ၊ ဒုကၡေဝဒနာ၊ အဒုကၡမသုခေဝဒနာ (ေက်နပ္စရာလည္းမဟုတ္၊ ခံျပင္းစရာလဲမဟုတ္ စပ္ၾကားခံစားမႈေလး)၊ အဲဒီခံစားမႈ ၃ မ်ိဳးကို ကိုယ့္သႏာၱန္ ေတြ႕ေအာင္ရွာရမယ္။ သတိထားၿပီး သတိနဲ႕ရွာမယ္။

(၂) ဒီေဝဒနာရဲ႕ သေဘာေလးေတြကို ကိုယ့္စိတ္ထဲမွာ ေတြ႕ၿပီ။
ေနာက္ အဲဒီ ေဝဒနာေလးေတြကို ထပ္ၿပီး ဣႁႏၵိယေဘဒ နဲ႕ ခြဲလိုက္ေတာ့ ၅ မ်ိဳးကြဲတယ္။ ကာယိက၊ ေစတသိက ၂ ခုခြဲတာ။ သုခကို ကာယိကသုခ၊ ဒုကၡကို ကာယိကဒုကၡ၊ ေစတသိက ဒုကၡ၊

ရုပ္ခႏၶာႀကီးမွာ စျဖစ္တာနဲ႕ နာမ္ခႏၶာမွာ စျဖစ္တာဆိုတဲ့ ၂ ခုစီခြဲလိုက္ၿပီး အဒုကၡ မသုခ က်ေတာ့ မခြဲေတာ့ဘူး၊ သူ႕ကိုေတာ ဥေပကၡာဆိုတဲ့ နာမည္ေပးလိုက္တယ္။ သုခနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ခြဲလိုက္တဲ့အခါ သုခနဲ႕ ေသာမနႆကို ၂ ခုရတယ္။ ဒုကၡကို ခြဲလိုက္တဲ့အခါ ဒုကၡနဲ႕ ေဒါမနႆ၊ အဒုကၡမသုခေဝဒနာကိုေတာ့ ဥေပကၡာလို႕ သုံးတယ္။ ျမတ္စြာဘုရားက ဣေႁႏၵ ၂၂ ပါး ေဟာၾကားတဲ့အခါမွာ အဲဒီ နာမည္ေလးေတြနဲ႕ ေဟာလို႕ ဣႁႏၵိယေဘဒ လို႕ေျပာတာ၊
သုခေဝဒနာနဲ႕ ေသာမနႆေဝဒနာ – ဘာကြာသလဲ၊ ၂ ခုစလုံးဟာ စိတ္နဲ႕ေတာ့ တြဲတာခ်ည္းပဲ၊
သုခေဝဒနာကို ကာယိကသုခ – ရုပ္ကာယေပၚမွာ စၿပီး ျဖစ္တဲ့ ေဝဒနာ၊ ရုပ္ခႏၶာကိုယ္မွာ စတင္ၿပီး စိတ္မွာ အက်ိဳးသက္ေရာက္တာ၊

ေသာမနႆေဝဒနာ က်ေတာ့ အဲဒီလိုမဟုတ္ဘူး၊ ရုပ္ခႏၶကိုယ္ႀကီးက ဘယ္လိုပဲေနေန သူ႕အေတြးေလးနဲ႕ သူ ေက်နပ္ေနတာ၊

ဒါကို နားလည္လို႕ရွိရင္ ဒုကၡနဲ႕ ေဒါမနႆလည္း ဒီတိုင္းပဲ – ဒုကၡဆိုတာ စတင္ျဖစ္တာက ကိုယ္ကာယမွာ စ ျဖစ္တယ္၊

ေဒါမနႆ ဆိုတာကေတာ့ – ခႏၶာကိုယ္ကေတာ့ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ စားၿပီး ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ေနေနတဲ့ အခ်ိန္ေလးမွာ ဝမ္းနည္းစရာသတင္းတစ္ခုၾကားလိုက္တာနဲ႕ တစ္ၿပိဳင္နက္ စိတ္ထဲမွာ ဝမ္းနည္းမႈ ျဖစ္သြားတယ္။ ေန႕စဥ္ဘဝမွ စိတ္ရဲ႕ခံစားခ်က္အမ်ိဴးမ်ိဴးေတြနဲ႕ ေလာဘျဖစ္လိုက္၊ ေဒါသျဖစ္လိုက္နဲ႕ ေနထိုင္ေနၾကတယ္။ အႀကိမ္မ်ားလာေတာ့ ပိုခိုင္မာလာတယ္။

ကာမရာဂါႏုသေယာအႏုေသတိ – အာရုံနဲ႕ ဆုံတာနဲ႕တၿပိဳင္နက္ စိတ္ထဲမွာ ကာမရာဂ ကိန္းသြားတယ္။ ကိန္းတယ္ဆိုတာ ေနာက္ထပ္အာရုံအေၾကာင္းတခုဆုံတာနဲ႕ ဒါေလးထပ္ေပၚဖို႕ဆိုတာ ေသခ်ာသြားၿပီ။ အႏုသယဆိုတာ အဲဒါကိုေျပာတာ။ ဒါေၾကာင့္မို႕လို႔ စာေပထဲမွာ အႏုရူပ ကာရဏလဘိတြာ ဥပၸဇၨတိ လို႕ဆိုတယ္။ အဓိပၸါယ္ ၂ မ်ိဳး ယူလို႕ရတယ္။ အႏုရူပံ ကာရဏံ လဘိတြာ – သင့္ေလ်ာ္ေသာ အေၾကာင္းကို ရရွိၿပီးုျဖစ္လို႕ ဥပၸဇၨတိ – ျဖစ္ေနတာ ျဖစ္သြားတာ။ ဒီအာရုံေလးေပၚမွာ တဏွာျဖစ္သြားတာ။

ေနာက္တနည္းေျပာရင္ သင့္ေလ်ာ္တဲ့အေၾကာင္းရမယ္ဆိုရင္ ျဖစ္လာမွာ။ ဒါေၾကာင့္မို႕ အႏုသယကို ကနာဂတ္ ကိေလသာလို႕ေျပာတာ။

မႏွစ္သက္စရာအာရုံေတြ႕လို႕ ေဒါသတစ္ခါျဖစ္ရင္ ေနာက္တစ္ခါလာရင္လည္း ေဒါသပဲ ျဖစ္မွာပဲ။ ဒါေၾကာင့္မို႕ ဒုကၡာယေဝဒနာ ပဋိဃာႏုသေယာ အႏုေသတိ တဲ့၊
ဒုကၡာယေဝဒနာနဲ႕စပ္ၿပီး ပဋိဃာႏုသယ ဆိုတဲ့ ေဒါသေလးက လာၿပီ၊ အေျခအေနေတြ ေပးလာၿပီ။

သုခါယာ ေဝဒနာယ ကာမရာဂါႏုသေယာ မႏုေသတိ – သုခေဝဒနာနဲ႕ ႀကဳံလာၿပီဆိုလို႕ရွိရင္ ကာမရာဂလာၿပီ၊ တဏွာလာၿပီ၊ ဒီလိုအေနအထားေလးေတြကို ေရွာင္လႊဲလို႕ မတတ္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ျဖစ္တယ္။ အဲဒါေတြကို သတိမထားဘူး၊ ေဝဒနာရဲ႕ သဘာဝကို မစဥ္းစားႏိုင္ဘူးဆိုလို႕ရွိရင္ ဒါေတြပဲ ထပ္တလဲလဲလာေနမွာပဲ၊ လာေနရင္လည္း တဏွာေတြကလည္း အားသန္လာလိမ့္မယ္၊ ပဋိဃဆိုတဲ့ ေဒါသေတြလည္း အားသန္သည္ထက္ သန္လာလိမ့္မယ္၊ အဲဒီေတာ့ သံငရာက လြတ္ဖို႕ဆိုတာ ျဖစ္ႏိုင္ပါမလား၊ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး။

ပဋိစၥသမုပၸါဒ္မွာ ေဝဒနာပစၥယာ တဏွာ လို႕ေဟာတယ္၊ ေဝဒနာပစၥယာ ေဒါေသာ လို႕ေတာ့ မေဟာဘူး။ သတၱဝါေတြမွာ ေဒါသထက္ ေလာဘက အျဖစ္မ်ားတာကိုး။
သို႕ေသာ္ ဝိသုဒၶိမဂ္ အ႒ကထာႀကီးမွာေတာ့ ဒုကၡီ သုခံ ပတၳယတိ တဲ့၊ ဒုကၡေရာက္တဲ့ ခ်မ္းသာကို လိုခ်င္တာ၊ သုခီဘိေယ်ာပိ ဣစ ၦတိ – ခ်မ္းသာတဲ့လူက ပိုၿပီးေတာ့ ခ်မ္းသာတာကို လိုခ်င္တာ၊ ဆိုေတာ့ တဏွာေတြပဲ လာေနတယ္။

အနိ႒ာရုံနဲ႕ေတြ႕ရင္ ေဒါသလာမယ္၊ ဒါကို မ်က္ႏွာလႊဲၿပီး အရင္တုန္းက ေတြ႕ႀကဳံခဲ့တဲ့ ေကာင္းတဲ့ အာရုံကို မ်က္ႏွာမူ အစားထိုးခ်င္တာ၊ အဲဒီေတာ့ ေဝဒနာပစၥယာ တဏွာ ပဲ လာမွာေပါ့၊

အဒုကၡမသုခ ဆိုတာက်ေတာ့ မသိဘူူး၊ သိဖို႕အင္မတန္ခက္တယ္။ ထူးျခားမႈမရွိတဲ့ ခံစားခ်က္ကေလး၊ အဲဒီခံစားခ်က္ကို မသိရင္ အဝိဇၨာ ျဖစ္တယ္၊ ဒါေၾကာင့္မိုလို႕ အဒုကၡမသုခါယ ေဝဒနာယ အဝိဇၨာႏုသေယာ အႏုေသတိ – တဲ့၊ မသိေတာ့လည္း လြတ္လားဆိုေတာ့ မလြတ္ဘူး၊ အဝိဇၨာႏုသယ ျဖစ္တယ္၊ ဒါေၾကာင့္မို႕ သိေအာင္ႀကိဳးစားရမယ္။
ေဝဒနာ ၃ ပါး၊ ေဝဒနာ ၅ ပါး၊ အဲဒါ လူေတြ ေန႕စဥ္ႀကဳံေတြ႕ေနရတဲ့ ခံစားခ်က္ေတြပဲ။

~~~~
ရႈကြက္ – ေဝဒနာ ၉ မ်ိဳး
~~~~~

ကမၼ႒ာန္းနည္းနဲ႕ ရႈမွတ္ရမွာကေတာ့ ျမတ္စြာဘုရားက ဒီ မဟာသတိပ႒ာန သုတ္မွာ သုခံ ေဝဒနံ ေဝဒယမာ ေနာ သုခံ ေဝဒနံ ေဝဒယာမီတိ ပဇာနာတိ – ကိုယ္ ခံစားေနတဲ့ ေဝဒနာက သုခေဝဒနာလို႕ ဆိုရင္ ငါ သုခေဝဒနာ ခံစားေနတယ္လို႕ သိရမယ္၊ ဒါသတိကပ္လို႕ သိတဲ့ အသိေနာ္၊

ျမတ္စြာဘုရားက ေဝဒနာဘက္ကို ဦးလွည္႕လိုက္ရင္ သတိေလးနဲ႕ လွည္႕ၾကည္႕ၿပီးေတာ့ သုခံ ေဝဒနံ ေဝဒယမာေနာ သုခံ ေဝဒခုံ ေဝဒယာမီ တိ ပဇာနာတိ – တဲ့၊ အဲဒီမွာ သိတာက ပညာရဲ႕ အလုပ္ပဲ၊ အဲဒီ ခံစားေနမႈဆိုတာ သတိထားတာက သတိရဲ႕ အလုပ္ပဲ၊

ျမတ္စြာဘုရားက မဟာသတိပ႒ာနသုတ္မွာ ေဝဒနာကို ၉ မ်ိဳးခြဲထားတယ္။
သုခေဝဒနာ၊ ဒုကၡေဝဒနာ၊ အဒုကၡမသုခေဝဒနာ၊ အဲဒီ ေဝဒနာ ၃-မ်ိဳး ေပၚမူတည္ၿပီး ၉ မ်ိဳးခြဲလိုက္တယ္။
သုခကို သာမိသ (ကာမဂုဏ္နဲ႕ ပါတ္သက္)၊ နိရာမိသ (ကာမဂုဏ္နဲ႕ မပါတ္သက္)
ဒုကၡကို သာမိသ၊ နိရာမိသ
အဒုကၡမသုခေဝဒနာကို သာမိသ၊ နိရာမိသ
သာမိသ၊ နိရာမိသတနဲ႕ မတြဲပဲထားတာက ၃ မ်ိဳး၊ တြဲၿပီးထားတာက ၆ မ်ိဳး၊ စုစုေပါင္း ၉ မ်ိဳး
အဲဒါ ျမတ္စြာဘုရားက မဟာသတိပ႒ာနသုတ္မွာ ေဝဒနာကို ၉ မ်ိဳးခြဲၿပီးေတာ့ ရႈမွတ္ဖို႕ ေဟာထားတယ္။

သာမန္အားျဖင့္ ကာမဂုဏ္အာရုံေတြနဲ႕ ပတ္သက္မႈေတြကို မစဥ္းစားဘူး၊ ကိုယ့္ခႏၶာမွာျဖစ္လာတဲ့ သုခေဝဒနာသည္ ဘာနဲ႕ပတ္သက္ၿပီးျဖစ္တာလဲ မစဥ္းစားဘူး၊ အဒုကၡမသုခေဝဒနာသည္ ဘာနဲ႕ပတ္သက္ၿပီးေတာျဖစ္တာလဲ မစဥ္းစားဘူး၊ ေဝဒနာ သက္သက္ကို ရႈတဲ့နည္းသ ပထမ ၃ မ်ိဳး၊

အဲဒါကိုထပ္ၿပီး စိတ္ထဲမွာ ကာမဂုဏ္အာရုံေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ေပ်ာ္တာ မရွိႏုိင္ဘူးလား၊ ကာမဂုဏ္နဲ႕မဟုတ္ဘဲ တရားနဲ႕ ရႈမွတ္ၿပီးေတာ့ ေပ်ာ္တာေရာ မရွိႏိုင္ဘူးလား၊ ကိုယ့္သႏာၱန္ မွာ ျဖစ္တဲ့ သုခေဝဒနာေလးဟာ ကာမဂုဏ္နဲ႕ ပတ္သက္တာ ဆိုလို႕ရွိရင္ သာမိသသုခ၊ ကာမဂုဏ္နဲ႕ မပတ္သက္ဘူး၊ ကာမေတြနဲ႕ ေဝဒကြာတဲ့ အက်င့္တစ္ခုနဲ႕ ပတ္သက္တာဆိုရင္ နိရာမိသတဲ့၊ သာမိသနဲ႕ မဆိုင္ဘူး၊ ဒုကၡျဖစ္တာလည္း ထို႕အတူပဲ၊ ဒီကာမအာရုံေတြနဲ႕ ပတ္သက္လာၿပီးေတာ့ ဒုကၡေဝဒနာခံစားမႈဆိုရင္ နိရာမိသ ဒုကၡ၊ အဒုကၡမသုခကလည္း ထို႕အတူပဲ၊ ဒီလို ခြဲတယ္ေပါ့။

ဘယ္လို အမ်ိဳးအစားပဲျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ့္သႏာၱန္မွာ သုခေဝဒနာျဖစ္ရင္ သုခေဝဒနာျဖစ္ေနတယ္လို႕ သိေအာင္လုပ္ပါတဲ့။ ဒုကၡေဝဒနာျဖစ္ေနရင္ ဒုကၡေဝဒနာမွန္း သိေအာင္ လုပ္ေနပါတဲ့။ အခု ပစၥဳပၸန္ အခိုက္အတန္႕ေလးေတြကို ၾကည္႔ခိုင္းတာေနာ္၊ မေန႕ကဟာကို ေတြးခိုင္းတာ မဟုတ္ဘူး၊ ေနာက္လာမယ့္ဟာကို ေတြးခိုင္းတာ မဟုတ္ဘူး၊

အခုျဖစ္ၿပီး အခုသိတာကို ဆိုလိုတာ၊ အခုျဖစ္ေနတာကို ေနာက္စိတ္နဲ႕ သိတာ၊

အဲဒီလို သိတဲ့အခါ ခံစားတာဟာ ဘယ္သူလဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္း၊ ပုဂၢဳလ္လား၊ သတၱဝါလား၊ ဘယ္သူလဲ၊ ငါခံစားတာလား၊ ငါ ဆိုတာ ေဝဒနာကိုပဲရည္ညႊန္တာ၊ ေဝဒနာကခံစားတာပါ၊ ေဝဒနာကလြဲၿပီး ခံစားသူ မရွိပါဘူး။

သတိႀကီးႀကီး၊ ဥာဏ္ႀကီးႀကီးနဲ႕ ရႈႏိုင္မွ တရားရဲ႕သေဘာက ထင္ရွားေပၚလာႏိုင္တယ္။ သႏၵိ႒ိေကာ – ဆိုတဲ့အတိုင္း လူတိုင္း သိႏိုင္တဲ့ တရားေတြခ်ည္းပဲ၊ ဘယ္သူခံစားတာလဲ – ေဝဒနာခံစားတာ၊ ပုဂၢဳလ္သတၱဝါမဟုတ္ဘူး၊ ေဝဒနာသည္ပင္လွ်င္ ခံစားတာ၊ ဘာေၾကာင့္ ခံစာတာလဲ – အာရုံနဲ႕ ဝတၳဳဆုံလို႕ ခံစားတာပါ – အဲဒီ သဘာဝေလးကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္းျမင္ဖို႕ ျမတ္စြာဘုရားက ေဝဒနာႏုပႆနာကို ေဟာတာတဲ့။

ဝိသုဒၶိမဂ္မွာမွာ ကမၼႆ ကာရေကာ နတၳိ – အလုပ္တစ္ခုျဖစ္ေပၚလာတယ္ဆိုရင္ အဲဒီအလုပ္ကို လုပ္တဲ့သူ ရွိလာဆိုရင္ လုပ္တဲ့သူ မရွိဘူး၊ ကမၼႆ – ခံစားျခင္းဆိုတဲ့အမႈကို ကာရေကာ – ျပဳတတ္တဲ့သတၱဝါဆိုတာ မရွိဘူး၊ ခံစားျခင္းကို ဘယ္သူလုပ္တာလဲလို႕ ေမးရင္ လုပ္တဲ့ပုဂၢိဳလ္သတၱဝါဆိုတာ မရွိဘူး၊

ဝိပါကႆ စ ေဝဒေကာ -တဲ့၊ ကံတရားကို လုပ္တဲ့သူမရွိသလို ထိုကံတရားရဲ႕အက်ိဳးကို ခံစားရတဲ့လူေကာ ရွိလာလို႕ဆိုရင္ မရွိပါဘူးတဲ့၊ ကံကို လုပ္တဲ့သူ ကံအက်ိဳးကို ခံစားရတဲ့သူ ဘယ္သူလဲဆိုရင္ ပုဂၢိဳလ္သတၱဝါ မရွိဘူးတဲ့၊ သဘာဝတရားသက္သက္ေတြ ျဖစ္ေနတာတဲ့၊ အက်ိဳးတရားေပၚတာကိုပဲ ခံစားတယ္လို႕ ေျပာတာ၊ ဆိုလိုတာက – အေၾကာင္းတရားနဲ႕ အက်ိဳးတရားပဲ ရွိတယ္၊ အေၾကာင္းေၾကာင့္ အက်ိဳးျဖစ္တယ္၊ ပုဂၢိဳလ္သတၱဝါနဲ႕ မဆက္စပ္ပဲနဲ႕ သဘာဝတရားသက္သက္သာ ျဖစ္လာတာ ျဖစ္တယ္၊ ဧေဝတံ သမၼာဒႆနံ – ဒါမွ ဗုဒၶဘာသာေတြရဲ႕ မွန္ကန္တဲ့ အျမင္၊ သမၼာဒႆနာလို႕ ေခၚတယ္၊ မွန္ကန္တဲ့ အျမင္ ျဖစ္ေစတယ္တဲ့ေနာ္၊

ဘယ္သူခံစားတာလဲဆိုရင္ ေဝဒနာခံစားတာ၊ ေဝဒနာ ခံစားတယ္ဆိုတာ ေဝဒနာရဲ႕ ျဖစ္တည္မႈပဲ၊ ဒီသဘာဝတရားေလးေပၚလာတာ အေၾကာင္းမဲ့ မဟုတ္ဘူး၊ ဝတၳဳအာရုံဆုံလို႕ ေပၚလာတာ၊ ဒီလို အျမင္ေလးေတြကို ျမင္ဖို႕ရာအတြက္ ေဝဒနာႏုပႆဆိုတဲ့ ကမၼ႒ာန္းကို ျမတ္စြာဘုရားက ေဟာတာပါတဲ့၊

ေဝဒနာဟာ အင္မတန္အေရးႀကီးတယ္၊ ေဝဒနာဟာ တဏွာကို ေဆာင္သြားတယ္၊ တဏွာဘက္ေရာက္သြားရင္ ဒုကၡ သမုဒေယာ -ဆိုတဲ့အတုင္း ဒုကၡကို ျဖစ္ေစတာ၊ ဒီ ဒုကၡကို အဆုံးသတ္ခ်င္ၿပီဆိုရင္ ဒီတဏွာမလာမွ ျဖစ္မွာ၊ ဒါေၾကာင့္ ေဝဒနာရဲ႕ သဘာဝေလးကို သိေအာင္ ျမတ္စြာဘုရားက ခံစားေနတဲ့အခ်ိန္တိုင္းမွာ ဒါ သုခေဝဒနာ ခံစားတယ္ ဒုကၡေဝဒနာ ခံစားတယ္ဆိုတာ သိေအာင္ လုပ္ခိုင္းတာပါ။

အဒုကၡမသုခေဝဒနာျဖစ္ေနရင္ အဒုကၡမသုခေဝဒနာျဖစ္တယ္လို႕ သိပါတဲ့၊

အဲဒီလို သိၿပီးတဲ့အခါ တစ္ဆင့္တက္ရမွာက အဇၥ်တၱံ ဝါ ေဝဒနာသု ေဝဒနာႏုပႆီ၊ ဗဟိဒၶါ ဝါ ေဝဒနာသု ေဝဒနာႏုပႆီ – တဲ့၊ ျမတ္စြာဘုရားက အဇၥ်တၱ၊ ဗဟိဒၶနဲ႕ ခြဲတယ္၊

ေဝဒနာဆိုတာ ဘယ္သူ႕ေဝဒနာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ကိုယ့္ေဝဒနာ၊ သူမ်ားသႏာၱန္မွာျဖစ္ေနတဲ့ ေဝဒနာ၊ အတူတူပဲ၊ ဘယ္သူ႕သႏာၱန္မွာ ျဖစ္ျဖစ္ ေဝဒနာပဲဆိုတဲ့ အျမင္ ျမင္တတ္ဖို႕ ျမတ္စြာဘုရားက ေဟာတာ၊

ဝိပႆနာဉာဏ္စဥ္တက္လာတဲ့အခါက်ေတာ့ သမုဒယဓမၼာႏုပႆီ ဝါ ေဝဒနာသု ေဝဒနာႏုပႆီ ဝိဟရတိ – ေဝဒနာဟာ သူ႕ဟာသူျဖစ္တာမဟုတ္၊ ဆိုင္ရာေၾကာင့္ျဖစ္တာ၊

ေနာက္ ျဖစ္ႏိုင္တာက သမုဒယဓမၼ – ေဝဒနာဟာ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ သေဘာရွိတယ္၊ ေဝဒနာရဲ႕ ျဖစ္မႈကို ျမင္တယ္၊ ဝယဓမၼာႏုပႆီ ဝါ – ေဝဒနာရဲ႕ ပ်က္သြားတာကိုလည္းျမင္တယ္၊ ပ်က္တဲ့သေဘာရွိတာကိုလည္း ျမင္တယ္၊ သမုဒယဝယဓမၼာႏိုပႆီ ဝါ – မျဖစ္အပ်က္ ႏွစ္မ်ိဳးလုံးသေဘာရွိတယ္ဆိုတာကိုလည္း ရႈျမင္သုံးသပ္ရမယ္လို႕ ဆိုလိုတယ္။

ဒါက ဉာဏ္စဥ္တက္လာတာ၊ သမာဓီစြမ္းအားေတြေကာင္းၿပီး ဉာဏ္ထက္လာၿပီဆိုရင္ ဒါ ျမင္လာမွာပဲ၊
အဲဒီလို ျမင္လာၿပီဆိုရင္ ကိုယ့္ရဲ႕ သတိတရားဟာ ဘယ္ေပၚမွာပဲ ရပ္တည္ေနတုန္းဆိုေတာ့ ေဝဒနာရွိတယ္ဆိုတာေလးေပၚမွာပဲ ရပ္တည္ေနတယ္။ ေဝဒနာကေန သတိ မခြာသြားဘူး၊ အဲဒီခြာမသြားတာဟာ သူက တြယ္တာတာ မဟုတ္ဘူး၊ ေဝဒနာရဲ႕ သေဘာေတြကို သိရွိေနဖို႕အတြက္ ဉာဏ္ျဖစ္ဖို႕နဲ႕ မၿမဲတမ္း သတိထားေနဖို႕၊ ထပ္ဆင့္ၿပီးေတာ သတိလာေနဖို႕၊ သတိထားဖို႕ရာအတြက္ ေဝဒနာရွိတယ္ဆိုတာ မွတ္သားေနတယ္လို႕ ဒီလို ေျပာတာေနာ္၊

ေဝဒနာနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အနိသိေတာ စ ဝိဟရတိ တဏွာဆိုတဲ့အေတြးလည္း မလာေတာ့ဘူး၊ မွာယြင္းတဲ့အျမင္ေတြလည္း မလာေတာ့ဘူးဈ လုံးဝ တဏွာဒိ႒ိက လြတ္သြားတယ္။ န စ ေလာေက ကိၪိၥ ဥပါဒိယတိ – ေဝဒနာႏုပႆနာ ရႈလိုက္တဲ့အခါက်ေတာ့ ေဝဒနာေပၚမွာ အခုလို ရႈရင္းနဲ႕ ေနာက္ဆုံး ေလာကႀကီးတစ္ခုလုံးေပၚမွာ သို႕မဟုတ္ ေဝဒနာဆိုတဲ့ ေလာက အေပၚမွာ စြဲလမ္းတယ္ဆိုတဲ့ အရာ တစ္ခုမွ မရွိဘူး၊ ဥပါဒါန္ေတြ

လုံးဝကၽြတ္လြတ္သြားတယ္၊ စြဲလမ္းေနတဲ့ အေတြးေတြ၊ တြယ္တာမႈေတြ။ မွားယြင္းမႈေတြ အားလုံး ကၽြတ္လြတ္သြားတာပဲ၊ ဥပါဒါန္ေတြ မရွိေတာ့ဘူးဆိုရင္ အစြဲအကင္းျပတ္ အၿငိမ္းဓာတ္ဆိုတာ ေတြ႕ႏိုင္တယ္။ ဥပါဒါန္ မရွိေတာ့ဘူးဆိုရင္ အႏုပါဒါ ဝိေမာကၡ -လို႕ ေခၚတာပါပဲ၊ ဘာကိုမွ မစြဲေတာ့ဘူး၊

ဘာမွ မစြဲဘဲနဲ႕ ဝိေမာကၡ – ကိုယ့္စိတ္ေလးဟာ လြတ္သြားၿပီတဲ့၊ တဏွာဆိုတဲ့ အတြယ္အတာေတြက လြတ္သြားတယ္၊ မွားယြင္းတဲ့ အျမင္က လြတ္သြားတယ္။

အဲဒီ လြတ္သြားတဲ့စိတ္ဟာ အင္မတန္ တန္ဖိုၚရွိတဲ့ စိပဲ။ အဲဒီလိုလြတ္အာင္ ေဝဒနာဆိုတဲ့ အာရုံေပၚမွာ ကိုယ့္စိတ္ေလးကို ေလ့က်င့္ပါလို႕ ဘုရားက ေျပာတာ၊ သတိပ႒ာန္တရားမွာ ေဝဒနာေပၚ သတိကပ္ၿပီးေတာ့ ဉာဏ္ရည္ဉာဏ္ေသြးထက္လာေအာင္ ေလ့်ကင့္ေပးျခင္းကို ေဝဒနာႏုပႆနာ သတိပ႒ာန္လို႕ ေခၚပါတယ္။

ဒီေဝဒနာကမၼ႒ာန္းနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး သစၥကသုတၱန္ မွာလည္း ျမတ္စြာဘုရားက ေဝဒနာဆိုတာ တစ္ခုၿပီးမွ တစ္ခုျဖစ္လို႕ရတယ္၊ သုချဖစ္ေနခ်ိန္မွာ ဒုကၡမျဖစ္ဘူး၊ ဒုကၡျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ သုခမျဖစ္ဘူးဈ သုခခ်ည္း ျဖစ္ေနရတာလည္း မရွိဘူး၊ ဒုကၡခ်ည္း ျဖစ္ေနရတာလည္းမရွိဘူး၊ ဆိုင္ရာအေၾကာင္းေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သူတို႕ဟာ သခၤတံ -တဲ့၊ သအစၥယ – တဲ့၊ အေၾကာင္းတရားေတြက ဖန္တီးထားတဲ့ အရာသာ ျဖစ္တယ္၊ ေဝဒနာဆိုတာ အေၾကာင္း

တရားေတြက လုပ္ထားတဲ့ အရာပဲျစ္တယ္၊ ပဋိစၥသမုပၸႏ႖ – ဆိုင္ရာအေၾကာင္းကိုမွီၿပီး ျဖစ္ေနတဲ့ အရာမွန္သမွ် ခယဓမၼ – ကုန္သြားတဲ့သေဘာ၊ ဝယဓမၼ – ပ်က္သြားတဲ့သေဘာေတြ ရွိတယ္၊ ဘယ္အရာမွ မညမဲဘူးဆိုတဲ့ သေဘာကို အားလုံးျမင္ရင္ ဝိပႆနာဉာဏ္စဥ္တက္ၿပီးေတာ့ အတြယ္အတာအားလုံး ကင္းျပတ္ကာ စိတ္ကေလးဟာ လြတ္ေျမာက္သြားႏိုင္ပါတယ္။

အဲဒါေၾကာင့္ ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ မဟာသတိပ႒ာနသုတ္မွာ ေဝဒနာကို ၉ မ်ိဳး ခြဲျခားေသာ္လည္း ေဝဒနာႏုပႆနာကို ေဝဒနာကမၼ႒ာန္း တစ္ခုအေနနဲ႕ပဲ ယူၿပီး ေဟာတာ ျဖစ္ပါတယ္။

Ref: https://www.facebook.com/dhammadownload/media_set?set=a.10204019004143146.1073741976.1464856977&type=3

ကာယႏုပႆသ နာ ရႈကြက္မ်ား (ပါေမာကၡခ်ဳပ္ဆရာေတာ္ ေဒါက္တာနႏၵမာလာဘိဝံသ)

ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ အဂၢမဟာ႑ိတ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ဆရာေတာ္ႀကီး ေဒါက္တာနႏၵမာလာဘိဝံသ ေဟာၾကားေတာ္မူေသာ မဟာသတိပ႒ာနသုတ္ အႏွစ္ခ်ဳပ္မွ ကာယႏုပႆသ နာ ရႈကြက္မ်ား

~~~~~~
၀၀၂။ ကာယႏုပႆသ နာ
~~~~~~
တရားေတာ္ကို ဤေနရာတြင္ နာယူႏိုင္ပါသည္။

Audio link

http://dhammadownload.com/MP3Library/Dr-Nandamalabhivamsa/MP3Disc09/002-Dr-Nandamalabhivamsa-290909.mp3

Video Link

http://dhammadownload.com/MP4Library/Dr-Nandamalabhivamsa/DVD-12/02-Dr-Nandamalabhivamsa-DVD12.mp4

စာအုပ္ကို ဤေနရာတြင္ download လုပ္ယူႏိုင္ပါသည္။

http://dhammadownload.com/File-Library/Dr-Nandamalabhivamsa/Dr-Nandamalabhivamsa-MahaThaHtiPathanThoatAhNyitChote.pdf

~~~~~~~~
ကာယႏုပႆသ နာ ရႈကြက္မ်ား (အထက္ပါ တရားေတာ္မွ မိမိ နားလည္သလို မွတ္စုတို ထုတ္ႏႈတ္ခ်က္)

~~~~~~~~

မဟာသတိပ႒ာနသုတ္မွာ ကမၼ႒ာန္းအာရုံ ၂၁ မ်ိး ေပး ထားတဲ့အနက္ ကာယႏုပႆနာနဲ႕ စပ္ဆိုင္တဲ့ ကမၼ႒ာန္းအာရုံ ၁၄ မ်ိဳးရွိတယ္။

အဲဒီ ၁၄ မ်ိဳးအနက္မွ ရုပ္အေလာင္း ၉ မ်ိဳးရႈပြားမႈကို အပိုင္း တစ္ခု အေနနဲ႕ စုေပါင္းလိုက္ရင္၊ အက်ဥ္းအားျဖင့္ ကာယႏုပႆနာ ရႈနည္း အပိုင္း ၆ ပိုင္း ရရွိပါသည္။

~~~~~~~~
ကာယႏုပႆနာ ရႈနည္း အပိုင္း ၆ ပိုင္း
~~~~~~~~

(၁) အာနာပါန ပဗၺ – ထြက္ေလ ဝင္ေလႏွင့္ (သတိစြမ္းအား၊ ဥာဏ္စြမ္းအားေတြကို ထက္လာေအာင္) ေလ့က်င့္ ျခင္း

(၂) ဣရိယာပထအဗၺ – ေလွ်ာင္း၊ ထိုင္၊ ရပ္၊ သြား- စတဲ့ သြားလာလႈပ္ရွား ဣရိယာပုထ္ ေလးပါး ႏွင့္ (သတိစြမ္းအား၊ ဥာဏ္စြမ္းအားေတြကို ထက္လာေအာင္) ေလ့က်င့္ျခင္း

(၃) သမၸဇညပဗၺ – ေလွ်ာင္း၊ ထိုင္၊ ရပ္၊ သြား ဆိုတဲ့ အႀကီးစားေတြထဲကမွ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ ဣရိယာပုထ္
အေသးစားေလးေတြကို သတိထားၿပိး ဆင္ျခင္တုံတရားႏွင့္ ဆင္ျခင္ၿပီးေတာ့ ဥာဏ္ရည္ဥာဏ္ေသြးတက္ေအာင္ ေလ့က်င့္ျခင္း

(၄) ပဋိကူလ မနသိကာရပဗၺ – ခႏၶာကိုယ္ႀကီးထဲက ၃၂-ေကာ႒ာသ ျဖစ္ေသာ (၁) ကိုယ္ျမင္လို႕ရတဲ့ ၅မ်ိဳး – ဆံပင္၊ ေမြးညွင္း၊ ေျခသည္း လက္သည္း၊ သြား၊ အေရ၊ (၂) ကိုယ္ျမင္လို႕မရေသာ ၂၇ မ်ိဳး – အသား၊ အေၾကာ၊ အရိုး၊ ျခင္ဆီ၊ အညႈိ႕၊ ႏွလုံး၊ အသည္း၊ အေျမွး၊ အဖ်ဥ္း၊ အဆုပ္၊ အူမ၊ အူသိမ္၊ အစာသစ္၊ အစာေဟာင္း၊ ဦးေႏွာက္၊ သည္းေျခ၊ သလိပ္၊ ျပည္၊ ေသြး၊ ေခၽြး၊ အဆီခဲ၊ မ်က္ရည္၊ ဆီၾကည္၊ တံေတြး၊ ႏွပ္၊ အေစး၊ က်င္ငယ္- စေသာ ၃၂-မ်ိဳးေသာ ခႏၶာကိုယ္မွာ ရွိေနတဲ့ အရာေတြကလည္း body ေတြပဲ။ အဲဒါကိုေတာ့ ပဋိကူလ မနသိကာရပဗၺ – ရြံစရာေတြနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ ကာယာႏုပႆနာအခန္း၊ ကာယမွာ မသတီစရာ၊ ရြံစရာေတြကိုလည္း ဆင္ျခင္စဥ္းစားၿပီး သတိကပ္ဖို႕ ေလ့က်င့္ဖို႕ကိုလည္း အပိုင္းတစ္ပိုင္းအေနနဲ႕ ေဟာထားတယ္။

(၅) ဓာတု မနသိကာရအဗၺ – ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ ဓါတ္ႀကီးေလးပါးဆိုတဲ့ ထင္ရွားသိသာတဲ့ အရာရွိတယ္ – ပထဝီ၊ အာေပါ၊ ေတေဇာ၊ ဝါေယာ၊ အဲဒီဓါတ္ႀကီးေလးပါးကို ခႏၶာကိုယ္ႀကီးထဲမွာ ရွိေနတဲ့ အေနအထားအတိုင္း တစ္ခုစီ တစ္ခုစီ ဆင္ျခင္သုံးသပ္ၿပီးေတာ့လည္း သတိကပ္ဖို႕၊ ကာယနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဥာဏ္ေတြထက္လာေအာင္ နည္းစနစ္ေတြ၊

အားလုံး ကာယႏုပႆနာ အပိုင္း ၅ ခု၊

(၆) နဝသိဝထိကပဗၺ – သခ်ိဳင္းမွာေတြ႕ရမယ့္ ရုပ္အေလာင္း ၉ မ်ိဳး ခြဲၿပီး ရႈပြားရေသာ ကာယႏုပသနာကမၼ႒ာန္း

စုစုေပါင္း ၁၄ မ်ိဳး

~~~~~~~~
ကာယႏုပသနာကမၼ႒ာန္း အားထုတ္သူတို႕၏ က်င့္ဝတ္

~~~~~~~~

အာတာပီ-သမၸဇာေနာ-သတိမာ (သို႕မဟုတ္) ကာရက မဂၢင္ ၅ ပါး

အာတာပီ-သမၸဇာေနာ-သတိမာ
အာတာပီ – ႀကိဳးစားမႈ၊ ကာယိကဝိရိယ၊ ေစတသိကဝီရိယ (စိတ္ဓါတ္ျပင္းထန္) ႏွစ္မ်ိဳး
သမၸဇာေနာ – ကိုယ္လုပ္တဲ့ လုပ္ငန္း ကိုယ္ နားလည္ရမယ္၊ စိတ္ရဲ႕ အေျခအေနကို အၿမဲတမ္း ေလ့လာအကဲခတ္ေနရမယ္၊ စိတ္အားက်သြားရင္ျမွင့္ေပးရမယ္၊ တက္လာရင္ေလွ်ာ့ေပးရမယ္၊
သတိမာ – သတိဆိုတာ သမာသတိပဲ၊ ဝီရိယတို႕၊ သတိတို႕၊ ပညာတို႕ဆိုတာ တရားအာထုတ္ရင္ မရွိမျဖစ္တဲ့ အရည္အေသြးေတြပါပဲ။ ဒါေတြကို တစ္ခုနဲ႕တခု ထိန္းညွိေပးရတယ္၊ သဘာဝတရားေတြက လုပ္တယ္ဆိုတာ သူအလုပ္ပဲသူလုပ္တာ၊ ဆိုင္ရာဆိုင္ရာ အလုပ္ကိုပဲ လုပ္ၾကတာ၊ ေဘာင္ေက်ာ္ၿပီး မလုပ္ဘူးတဲ့၊

ကာရက မဂၢင္ ၅ ပါး
သမၼာဒိ႒ိ၊ သမၼာသကၤပၸ၊ သမၼာဝါယာမ၊ သမၼာသတိ၊ သမၼာသမာဓီ – မဂၢင္ ၅ပါး၊ – တရားအားထုတ္ရင္ သူတို႕က အလုပ္ လုပ္တာ။
သမၼာဝ္စာ၊ သမၼာကမၼႏ ၱ၊ သမၼာအာဇီဝ က တရားအားထုတ္တဲ့ function ထဲမွာ မပါဘူး၊ အေထာက္အကူျပဳတဲ့ အေနနဲ႕ဘဲ ပါတယ္၊

~~~~~~~~
ကာယႏုပႆနာ ရႈနည္း အပိုင္း ၆ ပိုင္း – ရွင္းတမ္း
~~~~~~~~

(၁) အာနာပါနႆတိ ကမၼ႒ာန္း
~~~~~~~~

(ပထမ) ေနရာေရြးခ်ယ္ျခင္း၊
– အရညဂေတာ ဝါ ရုကၡမူလဂေတာ ဝါ သုညာဂါရဂေတာ ဝါ၊
(က) အရညဂေတာ – လူသံတိတ္ဆိပ္တဲ့ လူသူမနီး ဆိတ္ၿငိမ္တဲ့ေတာ မွာ ျဖစ္ေစ
(ခ) ရုကၡမူလဂေတာ – သစ္ပင္အနီး၊ သစ္ပင္ေအာက္ မွာ ျဖစ္ေစ
(ဂ) သုညာဂါရဂေတာ – ဘယ္သူမွ မရွိတဲ့ ကိုယ္တစ္ေယာက္တည္းေနတဲ့ တိုက္ခန္းမွာ ျဖစ္ေစ

(ဒုတိယ) ထုိင္ပုံထိုင္နည္းစနစ္
နိသီဒတိ – ထို္င္ၿပီး အားထုတ္ပါ၊
ပလႅကၤ ံ အာဘုဇိတြာ – အမ်ိဳးသားေတြ အတြက္ တင္ပလႅင္ေခြထိုင္
အဒၶပလႅကၤ – အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ ဒူးတစ္ဖက္တုပ္ထိုင္နညး္စနစ္နဲ႕ ထိုင္၊
ဥဇုံ ကာယံ ပဏိဓာယ – ခါးကေန ေခါင္းအထိ ခႏၶာကိုယ္ေလးကို ေျဖာင့္ေျဖာင့္ ထားပါတဲ့၊
ပရိမုခံ သတိ ံ ဥပ႒ေပတြာ – သတိေလးကို ကမၼ႒ာန္းအာရုံ ေရွ႕ကို ပို႕လႊတ္ပါတဲ့၊ ကမၼ႒ာန္းအာရုံရွိတဲ့အေပၚမွာ သတိေလးက အဲဒီအာရုံကို ရယူလိုက္ပါလို႕ ဆိုလိုတယ္။

(တတိယ) ရႈကြက္ –

(ေလ့က်င့္စဥ္ ပထမ အဆင့္)
ဖု႒ ဌာေန – ေလကေလး ထိသြားတဲ့ေနရာကို စိုက္ၾကည္႕ပါ၊ ျမတ္စြာဘုရားက ေလကေလးထိတဲ့ေနရာလို႕ေတာ့ မေဟာဘူး၊ သတိကို အဲဒီကို ပို႕လႊတ္လိုက္၊ ထြက္ေလ ဝင္ထြက္ ထိသြားတဲ့ေနရာကို ပို႕ၿပီးရင္ နံပါတ္တစ္ စ ေလ့က်င့္ရမွာက
သေတာဝ အႆတိ၊ သေတာဝ ပႆတိ – သတိေလးထားၿပီး ရွဴသြင္းလိုက္ပါ၊ သတိေလးထားၿပီး ရိွဴက္ထုတ္လိုက္ပါ၊ ရွဴသြင္းတဲ့ေလကေလးကိုလည္ သတိရွိပါ၊ ေလကေလး ရိွဴက္ထုတ္တဲ့အခ်ိန္မွာလည္း သတိရွိပါ၊ ဒါကို စဥ္ဆက္မျမတ္ ေလ့က်င့္ရမယ္။

(ေလ့က်င့္စဥ္ ဒုတိယ အဆင့္)

အဲဒီလို ေလ့က်င့္လိုက္တဲ့ အခါက်ေတာ့ တိုးတက္မႈ ရွိလာတယ္။ ကိုယ္ရွဴသြင္းလိုက္တဲ့ ေလ ကေလးဟာ အခ်ိန္ပိုင္းအားျဖင့္ ရွည္ၾကာမႈရွိသလား၊ အခ်ိန္အားျဖင့္ တိုသလား၊ အရွည္ အတိုေလးပါ သတိထားမိလာတယ္။ အဲဒီႏွစ္ခု သဲသဲကြဲကြဲ ျဖစ္လာတဲ့ အသိဥာဏ္တစ္ခု တက္လာတယ္။

(ေလ့က်င့္စဥ္ တတိယ အဆင့္ )

အဲဒီလို တစ္ဆင့္တက္လာၿပီးေတာ့ ေနာက္မွာ ဘာသိဖို႕ ႀကိဳးစားရမလဲ၊ ကိုယ့္ရဲ႕ႀကိဳးစားမႈနဲ႕ အသိကေလးျမွင့္တင္ေပးရမယ္။ ဘာျမွင့္တင္ေပးရမလဲဆိုရင္
သဗၺကာယပဋိသံေဝဒီ အႆ သိႆာမီတ သိကၡတိ – အဲဒီစကားေလးသုံးထားတယ္။

သဗၺကာယပဋိသံေဝဒီ – သတိထားၿပီးေတာ့ ကာယအားလုံးကို သိရွိလွ်က္၊ ဒီေနရာမွာ အ႒ကထာဆရာရဲ႕ ရွင္းလင္းခ်က္၊ ပဋိသမိ ၻဒါမဂ္ ရဲ႕ ရွင္းလင္းခ်က္ကို မသိဘူးဆိုရင္ သဗၺကာယ -အရ တစ္ကိုယ္လုံးလို႔ မွတ္ယူစရာ ရွိတယ္။ ခႏၶာကိုယ္ တစ္ကိုယ္လုံး ၾကည္႕ေနရင္ အာနာပါနမဟုတ္ေတာ့ဘူး၊ အာနာပါနဆိုတာ ထြက္ေလ ဝင္ေလ ပဲ၊ ကိုယ္လုပ္တာက အာနာပါန၊ ၾကည္႕တာက တစ္ကိုယ္လုံးဆိုရင္ အာရုံေတြ လြဲမသြားေပဘူးလား၊ အဲဒါကို မမွန္ဘူးလို႕ သိရမယ္ေပါ့။

သဗၺကာယ- သဗၺ ဆိုတာ အလုံးစုံ၊ ကာယ ဆိုတာ အစု၊ ေဟာဒီ ဝင္ေလ ထြက္ေလ ေလးဟာ ကာယအစုကေလးပဲ၊ အဲဒီအစုေလးကို အကုန္သိေအာင္လုပ္တဲ့၊ အကုန္ဆိုတာ ေဟာဒီ ေလ ေလး စတင္လာပုံ၊ ေလေလး အဆုံးသတ္သြားပုံ၊ စတင္မႈနဲ႕ အဆုံးသတ္မႈရဲ႕ၾကားမွာ ျဖစ္ေပၚပုံ၊ ဆိုလိုတာက စ လယ္ ဆုံး သုံးမ်ိဳးစလုံး စဥ္ဆက္မျပတ္ သိတာကို သဗၺကာယပဋိသံေဝဒီ လို႕ေျပာတာ။ ဝင္ေလ ထြက္ေလ အားလုံး အစုအေဝးကို သိေအာင္ စ လယ္ ဆုံး သုံးမ်ိဳးလုံးကို သိေအာင္ ရွဴမယ္ဆိုၿပီး ႀကိဳးစားအားထုတ္ပါတဲ့။ သိကၡတိ – ႀကိဳးစားအားထုတ္ေပးတဲ့။

သဗၺကာယပဋိသံေဝဒီ အႆ သိႆာမီတိ သိကၡတိ၊ သဗၺကာယပဋိသံေဝဒီ ပႆ သိႆာမီတိ သိကၡတိ၊ – အာနာပါနရဲ႕ ကာယ body အစုအားလုံးကို စ လယ္ ဆုံး အားလုံးသိေအာင္ ရွဴသြင္းမယ္လို႕ ႀကိဳးစားပါ၊ ရွိဴက္ထုတ္မယ္လို႕ ႀကိဳးစားပါ၊ ဒါဟာ အားလုံးကို သိဖို႕အတြက္ ႀကိဳးစားခိုင္းတာ။

နံပါတ္ (၁) သေတာဝ အႆတိ၊ သေတာဝ ပႆတိ သေတာဝ – သတိထားၿပီး ရွဴ၊ သတိထားၿပီး ရွဴိက္တဲ့၊ ရွဴသြင္း၊ ရိွဴက္ထုတ္ သတိထားၿပီးလုပ္၊
နံပါတ္ (၂) အရွည္ အတို သိ
နံပါတ္ (၃) အာနာပါန အစ အလယ္ အဆုံး သုံးပါစလုံး သိေအာင္ႀကိဳးစားတဲ့၊

လူတစ္ဦးနဲ႕တဦး သတိစြမ္းအားတို႕၊ ဥာဏ္အရည္အေသြးတို႕ မတူတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒီအဆင့္ေရာက္ေအာင္ တစ္မိနစ္အတြင္း၊ တစ္ထိုင္အတြင္း၊ ဥာဏ္ရည္မထက္သူအတြက္ လနဲ႕ခ်ီ ၾကာရင္လည္းၾကာမယ္။ ပုဂၢိဳလ္နဲ႕ ဆိုင္တယ္လို႕ မွတ္ယူရမယ္။

(ေလ့က်င့္စဥ္ စတုတၳ အဆင့္)

ေနာက္တဆင့္တက္ၿပီး စဥ္းစားရမွာက ပႆမ ၻယံ ကာယသခၤါရံ အႆသိႆာမီတိ သိကၡ – ႀကိဳးစားရမယ္၊ ပႆမ ၻယံ – ၿငိမ္သြားေအာင္၊ ၿငိမ္းသြားေအာင္၊ ကာယသခၤါရ – ကာယကို ျပဳျပင္ေပးေနတဲ့အရာေလးဟာ ၿငိမ္သြားေအာင္၊ ၿငိမ္းသြားေအာင္ ရွဴသြင္းမယ္လို႕ ႀကိဳးစားပါတဲ့။

ကာယသခၤါရ – ဆိုတာ ဘာလဲလို႕ ေမးရင္ ကာယသခၤါရဆိုတာ ထြက္ေလ ဝင္ေလကိုပဲ ေျပာတယ္၊ တျခားဟာကို ေျပာတာ မဟုတ္ဘူး။ ဒီေနရာမွာလည္း ကာယသခၤါရကို အဓိပၸါယ္ေကာက္ေတြလြဲၿပီး ဖြင့္ဆိုေနတဲ့ တခ်ိဳ႕စာအုပ္ေတြရွိတယ္။ အထူးသျဖင့္ႏိုင္ငံျခားမွာ အဂၤလိပ္လိုျပန္တဲ့စာအုပ္ေတြမွာ မွားမွားယြင္းယြင္းေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။

စူဠေဝဒလႅသုတ္မွာ ပါတတ္ – အႆာပပႆာသာ ကာယာသခၤါေရာ – ဆိုတဲ့စကား ရွိတယ္၊ ထြက္ေလ ဝင္ေလကို ကာယသခၤ ါရလို႕ေခၚတာ။
သာမန္အာျဖင့္ေျပာရင္ သခၤ ါရဆိုတဲ့ အသံေလးၾကားလိုက္တာနဲ႕ အမ်ားက ဘာထင္တုန္းဆိုရင္ မၿမဲတဲ့သေဘာကို သြားေတြးတယ္။ အဲဒါေတြ မဟုတ္ဘူးတဲ့။ ကာယသခၤ ါရ ဆိုတာ ဒီေနရာမွာ ကိုယ္လုပ္ေနတဲ့ ကမၼ႒ာန္းအာရုံက ဘာလဲ၊ အာရုံကေနတျခားမထြက္သြားဖို႕ အေရးႀကီးဆုံးပဲ၊ ကိုယ္လုပ္ေနတာက အာနာပါန၊ အားလုံးဟာ အာနာပါနနဲ႕ သက္ဆိုင္တာခ်ည္းပဲ မွတ္ရမယ္၊ အဲဒီ ရွိဴက္သြင္းေနတဲ့ ေလကေလးဟာလည္း ကာယသခၤ ါရ၊ အဲဒီ ကာယသခၤ ါရ – ေလကေလး သိမ္ေမြ႕ၿပီးေတာ့ သြားေအာင္ ရွဴမယ္-ရွိဴက္မယ္လို႕ ႀကိဳးစားပါတဲ့။
တရားအာထုတ္ပါ မ်ားလို႕ရွိရင္ ရွဴမွရွဴရဲ႕လားလို႕ထင္ရေလာက္ေအာင္ ျငင္သာသြားတယ္၊ ထြက္ေလ ဝင္ေလေလး သိပ္ၿငိမ္သက္သြားသည္ အထိ သိေအာင္ႀကိဳးစားပါတဲ့၊ ေဟာဒီအဆင့္ ေလးဆင့္ကို မဟာသတ္ပ႒ာနသုတ္မွာ ေဟာတာ။

တျခားသုတၱန္ေတြမွာက်ေတာ့ ၁၆ ဆင့္ထိ ေဟာတာရွိတယ္။ အ႒ကထာမွာ ေရးထားတာက ကမၼ႒ာန္းစၿပီး အားထုတ္တဲ့ beginner ေတြအတြက္ ဒီ ၄ ခုက အဓိကက်တယ္၊ က်န္တာေတြကေတာ့ ေဝဒနာႏုပႆနာ၊ စိတၱာႏုပႆနာ၊ ဓမၼာႏုပႆနာေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး စ်ာန္ရတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြအတြက္ အျခားအာရုံေတြနဲ႕ ဆက္စပ္ၿပီးေတာ့ ေဟာတာပါတဲ့၊ အာနာပါန စ-အားထုတ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြကေတာ့ ဒီ ၄ ခ်က္ လုပ္ဖို႕ အင္မတန္မွ အေရးႀကီးပါတယ္။

ဒီထက္ျပည္႕ျပည္႕စုံစုံကေတာ့ ဝိသုဒၶိမဂ္မွာ လာတဲ့အတိုင္း အာနာပါနႆတိကို မွတ္ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက ဒီသုတၱန္မွာေဟာပုံအတိုင္း ဒါေလ့က်င့္တာ၊ စတုတၳအဆင့္အထိေအာင္ သိမ္ေမြ႕လွတဲ့ ကာယသခၤ ါရ ထြက္ေလ ဝင္ေလေလး ျဖစ္လာၿပီဆိုရင္ သမာဓိစြမ္းအားေတြလည္း တက္လာၿပီ၊ ဥာဏ္စြမ္းအားေတြလည္း တက္လာၿပီ၊ သတိေတြလည္း ေကာင္းလာၿပီ။ ေကာင္းလာတဲ့အခါ ဒီအာရုံေလးကို
အဇၥ်တၱံ ဝါ ကာေယ ကာယာႏုပႆီ ဝိဟရတိ – ျမတ္စြာဘုရားက ဆက္ေဟာတယ္၊ အဇၶတၱကာယကိုလည္း ဆက္ၿပီးရွဴလိုက္ပါဦးတဲ့၊
ဗဟိဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယႏုပႆီ ဝိဟရတိ -တဲ့၊ ဗဟိဒၶကာယဆိုတဲ့ ေနရာမွာ အ႒ကထာဆရာရဲ႕ ဖြင့္ပုံက (အဇၥ်တၱကာယ) က မိမိရဲ႕ထြက္ေလဝင္ေလကို ရွဴတာ ၊ (ဗဟိဒၶကာယ) သူတပါးရဲ႕ ထြက္ေလဝင္ေလကို ရွဴတာ၊ ဒါက စြမ္းရည္ထက္လာရင္ သူတစ္ပါးရဲ႕ ထြက္ေလ ဝင္ေလကို ရွဴႏိုင္တဲ့သေဘာကို ေျပာတာ ျဖစ္မယ္။
ဒီလိုလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္၊ ထြက္ေလဝင္ေလက ဗဟိဒၶ၊ ၽြွတ္ေနတဲ့စိတ္က အဇၥ်တၱ၊ အဲဒါကိုလည္း ရွဴလို႕ရတယ္၊ ထြက္ေလဝင္ေလတင္ သိတာမဟုတ္ဘူး၊ အဆင့္ျမင့္လာလို႕ရွိရင္ သိတဲ့စိတ္ကိုလည္း ေနာက္စိတ္လို႕ သိတယ္၊ ထြက္ေလဝင္ေလကို ရွဴေနတဲ့စိတ္ကိုလည္း ေနာက္စိတ္တစ္ခုက ထပ္ၿပီးေတာ့ ရွဴေပးတယ္။ ပထမေတာ့ ရွဴတဲ့ အာရုံေလးတစ္ခုကိုပဲ သိတယ္။ ေနာင္ေလ့က်င့္လာတဲ့ အခါက်ေတာ့ အရွဴခံေနတဲ့ အာရုံေလးကိုလည္း သိတယ္၊ ရွဴတဲ့ စိတ္ကေလးကိုလည္း သိလာတယ္ ဆိုေတာ့ ႏွစ္ခု ျဖစ္သြားတယ္၊
ဝိသုဒၶိမဂ္အ႒ကထာမွာ – ဉာတၪၥ ဉာဏၪၥ ဥေဘာပိ ဝိပႆတိ – တဲ့၊ ဉာတ ဆိုတာ သိစရာအာရုံေလးကို ရွူတယ္၊ ဉာဏဆိုတာ သိတဲ့ဉာဏ္ကေလးကိုလည္း ရွဴတယ္တဲ့၊ ႏွစ္ခုရွဴတယ္၊ ထြက္ေလဝင္ေလကို ရွဴေနတယ္ဆိုရင္ ထြက္ေလဝင္ေလကိုလည္း ရွဴႏိုင္တယ္၊ ထြက္ေလဝင္ေလကို သိေနတဲ့ အသိဉာဏ္ကိုလည္း ရွဴလို႕ မရႏိုင္ဘူးလား၊ ရတယ္။

အဲဒီေတာ့ ထြက္ေလဝင္ေလရွဴတာကို သိလိုက္တဲ့အခါက်ေတာ့ အဇၥ်တၱ၊ ထြက္ေလဝင္ေလဆိုတဲ့အာရုံကို ရွဴတာက်ေတာ့ ဗဟိဒၶ၊ အဲဒီႏွစ္ခုကို တစ္လွည္႕စီတစ္လွည္႕စီ ရွဴတဲ့အခါက်ေတာ့ အဇၥ်တၱဗဟိဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာႏုပႆီ ဝိဟရတိ တဲ့၊ တစ္လွည္႕စီ အဇၥ်တၱကို ရွဴလိုက္၊ ဗဟိဒၶကို ရွဴလိုက္ဆိုေတာ့ အာရုံခ်င္းက ကပ္ခါသီခါေလးတင္ ေျပာင္းတာ၊ ထြက္ေလဝင္ေလကေနခြါ မသြားဘူး၊ ထြက္ေလဝင္ေလဆိုတဲ့ အာရုံကိုလည္း ရွဴတယ္၊ အဲဒီအာရုံကို သိတဲ့ စိတ္ကေလးကလည္း တစ္ဖက္က ရွဴလိုက္တယ္ဆိုေတာ့ အဲဒီလိုမ်ား အဓိပၸါယ္ယူရင္ ပိုၿပီးေတာ့ေကာင္းမယ္ထင္တယ္၊ ဒါက ဘုန္းဘုန္းရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ထင္ျမင္ခ်က္ေနာ္၊ စာထဲမွာ ဒီလိုေတာ့ မပါဘူး။ အဲဒီလိုအဓိပၸါယ္ မွတ္ယူမယ္ဆိုရင္ အဇၥ်တၱဗဟိဒၶ အာယတန ယူပုံေလးနဲ႕ ကိုက္တယ္ေပါ့၊ ၿပီးေတာ့ သူမ်ားရဲ႕ ထြက္ေလ ဝင္ေလ သြားရွဴရာလည္း မလိုဘူး။ အဲဒီေနရာ ဋီကာဖြင့္ဆိုမႈကို ၾကည္႕တဲ့အခါ အဇၥ်တၱ ဗဟိဒၥဆိုတာ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ေလးေတြကို ထည္႕ေျပာတာပါတဲ့၊ သူမ်ားရဲ႕ထြက္ေလ ဝင္ေလကို သြားရွဴလို႕ သမထဆိုတာေတာင္ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူးလို႕ ေရးထားတယ္။ သမထမျဖစ္ႏိုင္ဘူးဆိုတာ၊ သမာဓိမရႏိုင္ဘူးလို႕ေျပာတာ၊ အဲဒီေတာ့ ခုနအဓပၸါယ္ကိုယူရင္ အင္မတန္မွ ဆီေလ်ာ္စရာရွိတယ္ေပါ့၊ တခ်ိဳ႕ စာကို အဓိကထားရင္ စာထဲမပါရင္ အျငင္းပြားစရာျဖစ္တယ္၊ တရားကေတာ့ မမွားဘူးေပါ့၊ ႏွစ္ခုလုံး ရွဴတာခ်ည္းပဲ၊ သို႕ေသာ္ စာအဓိပၸါယ္က ဒီလိုဆိုလိုတာလား၊ ဆိုလိုတာ မဟုတ္ဘူးလား၊ ဒီေလာက္ဘဲ ေျပာစရာ ရွိတယ္ေပါ့။

ဝိပႆနာဘက္ ကူးပုံ

ဒီအာနာပါန – ထြက္ေလဝင္ေလနဲ႕ ပက္သက္လာရင္ အဇၥ်တၱ ထြက္ေလဝင္ေလပဲ ျဖစ္ေစ၊ ဗဟိဒၶ ထြက္ေလဝင္ေလပဲျဖစ္ေစ အဲဒီ ကာယေလးေတြကို ရွဴမွတ္ၿပီး ေနလိုက္တဲ့အခါ ဘာေတြတိုးျမွင့္ၿပီးေတာ့ သိလာသလဲ၊ ဝိပႆနာဘက္ ဘာေတြကူးသြားသလဲဆိုေတာ့ ထြက္ေလဝင္ေလ ရွဴရင္းကေန – သမုဒယဓမၼာႏုပႆီဝါ – ျဖစ္ေစတတ္တဲ့ အေၾကာင္းတရားေလးကိုလည္း သိလာတယ္၊ ဝယဓမၼာႏုပႆီ ဝါ – ပ်က္သြားတဲ့ အေၾကာင္းတရားေလးကိုလည္း သိလာတယ္၊ ဒါ အ႒ကထာအဆို၊ သမုဒယဓမၼာႏုပႆီ ဆိုတာ ျဖစ္ေၾကာင္းတရားကိုလည္း သိတယ္၊ ဝယဓမၼာႏုပႆီ ဆိုတာ ပ်က္ေၾကာင္းတရားကိုလည္း သိတယ္။ ဒီေနရာမွာ မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးက – သမုဒယဓမၼာႏုပႆီ ဝါ ဝယဓမၼာႏုပႆီ ဝါ -ကို အာနာပါနနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ျဖစ္လာတာလည္းေတြ႕တယ္၊ ပ်က္တာလည္း ေတြ႕တယ္၊ ျဖစ္ ပ်က္ျမင္တာကို ေျပာတာေတာ္၊ ဆရာေတာ္ႀကီး စကားဟာလည္း စာထဲ မပါေပမယ့္လို႕ သင္ေလ်ာ္တဲ့ စကားတစ္ခုပဲ။ ဒီလိုလည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္လို႕ မဟာစည္ဆရာေတာ္ႀကီးက သူ႕စာအုပ္မွာ ေရးထားတာ ရွိတယ္။
သမုဒယဓမၼာႏုပႆီ ဝါ – ျဖစ္မႈသေဘာကိုလည္း သိလာတယ္၊ ဝယဓမၼာႏုပႆီ ဝါ – ပ်က္မႈသေဘာကိုလည္း သိတယ္၊ ဝိပႆနာဉာဏ္ဝင္လာတာကို ေျပာတာ၊ ဒီ အာနာပါနေလးဟာလည္း ဝါေယာကာယျဖစ္သည္႕အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ၿပီးရင္ ပ်င္တဲ့သေဘာရွိတယ္၊ အဲဒါကို သိတယ္၊ အသိဉာဏ္ေတြဟာ ရင့္လာတယ္၊ တက္တက္လာတယ္ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ကို ေျပာတာ။
အဲဒီလို စိတ္ကို ထြက္ေလဝင္ေလနဲ႕ ေလ့က်င့္လိုက္တဲ့ အခါ အသိဉာဏ္ စြမ္းအားေတြ တက္လာၿပီးေတာ့ ေနာက္ဆုံက်ေတာ့ သူ႕မွာ ကာယဆိုတဲ့ အသိဘဲ က်န္ေတာ့တယ္၊ ငါ အေနနဲ႕ ရွိေနတာ မဟုတ္ဘူး၊ ငါ ဥစၥာဆိုၿပီး ရွိေနတာ မဟုတ္ဘူး၊ ကာယ အေနနဲ႕ ရွိေနတယ္ဆိုတာေလးကို အဲဒီ ကာယေလးေပၚမွာ သတိစြမ္းအားေတြ ျဖစ္ေနတယ္၊ ဉာဏ္စြမ္းအားေတြျဖစ္ေနတယ္၊ သတိဉာဏ္ ျဖစ္မႈထက္ ပိုၿပီးေတာ မထင္မွတ္ေတာ့ဘူးတဲ့၊ ဒီ ကာယေလး ရွိေနတယ္ ဆိုတဲ့အေပၚမွာ သူက သတိေလးျဖစ္ေနတယ္။ ဉာဏ္ေလးျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီ သတိဉာဏ္ျဖစ္ေနတဲ့အေပၚမွာ ကာယနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး တဏွာဆိုတဲ့အေတြးေတြလည္း မလာဘူး၊ မွားယြင္းတဲ့ မိစာၦဒိ႒ိ အေတြးေတြလည္း မလာဘူး၊ တဏွာအေတြးက ဘာတုန္းဆိုရင္ ငါ့ရဲ႕ထြက္ေလေလး၊ အို အသက္ရွဴလို႕ ေကာင္းလိုက္တာ၊ ရွိဴက္လို႕ ေကာင္းလိုက္တာ၊ ဆိုတဲ့ အေတြးေတြ၊ ဒါမ်ိဳးေတြ မလာေတာ့ဘူး၊ ငါ့ဟာဆိုတဲ့ အေတြးေတြ မလာေတာ့ဘူး။

နစ ေကေက ကိၪၥိ ဥပါဒိယတိ

ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒီထက္ေလဝင္ေလေလးကို အတၱဆိုတဲ့ အရာေလးက လုပ္ေဆာင္ေနပါလားဆိုတဲ့ အေတြးလည္း မလာေတာ့ဘူး၊ မိစာၦဒိ႒ိအေတြးေရာ၊ တဏွာအေတြးေရာ ဒီႏွစ္ခုလုံးဟာ လုံးဝ မလာႏိုင္ေတာ့ဘူးတဲ့၊ န စ ေလာေက ကိၪၥိ ဥပါဒိယတိ တဲ့၊ ထြက္ေလဝင္ေလကို သိေနတာနဲ႕ သတိကပ္ေနတာကလြဲၿပီး ဘယ္အရာကိုမွ တဏွာနဲ႕ျဖစ္ေစ မိစာၦဒိ႒ိနဲ႕ျဖစ္ေစ စြဲမွတ္ထားတာ မက်န္ေတာ့ဘူးတဲ့၊ ဆိုလိုတာက အစြဲေတြ ျပဳတ္သြားတယ္၊ ဒီလိုေလ့က်င့္လိုက္ရင္ တဏွာဒိ႒ိေတြ ဖယ္ရွားၿပိးေတာ့ အစြဲေတြျပဳတ္သြားမယ္တဲ့၊ အဲဒီလို အစြဲျပဳတ္သြားရင္ အာနာပါနက်င့္စဥ္ တစ္ခု ေအာင္ျမင္သြားၿပီလို႕ ေျပာတာ။

~~~~~~~~
(၂) ဣရိယာပထ
~~~~~~~~

အဲဒီအတိုင္းပဲ အျခားအာရုံေတြနဲ႕လည္း ေလ့က်င့္ရမယ္တဲ့၊ ဣရိယာပထအဗၺ . ေလ်ာင္း၊ ထိုင္၊ ရပ္၊ သြား ေလးပါး ဣရိယာပုတ္ေတြကို အာရုံစိုက္ၿပီး သတိကပ္ေန၊ ဉာဏ္နဲ႕ ဆင္ျခင္သုံးသပ္ေန၊ ခုနလိုပဲ က်င့္စဥ္ေတြ အတူတူပဲ၊ သတိကပ္ၿပီး ေလ့က်င့္ေနတဲ့အခါမွာ အဇၥ်တၱကာယနဲ႕ ေလ့က်င့္မယ္၊ ဗဟိဒၶကာယနဲ႕ ေလ့က်င့္မယ္၊ အဇၥ်တၱဗဟိဒၶကာယနဲ႕ ေလ့က်င့္မယ္၊ေလ့က်င့္ပါမ်ားလာတဲ့အခါက်ေတာ့ မၿမဲတဲ့သေဘာေတြ ေတြ႕လာမယ္၊ ပ်က္တဲ့ သေဘာေတြ ေတြ႕လာမယ္၊ ျဖစ္တဲ့ သေဘာေတြ ေတြ႕လာမယ္၊ ျဖစ္တာ ပ်က္တာ ေတြ႕ျမင္လာမယ္၊ ျမင္လာရင္ သဘာဝတရား တစ္ခုအေနနဲ႕သာ ရွိတယ္ဆိုတာ သတိေရာ ဉာဏ္ေရာ ျဖစ္ေနတယ္၊ တဏွာအေတြး ဒိ႒ိအေတြးေတြ မလာေတာ့ဘူး၊ လြတ္သြားၿပီတဲ့၊ ေလာကႀကီးအေပၚမွာ အာလုံးဟာတြယ္တာမႈေတြ လြတ္သြားၿပီ၊ ဒါက ဣရိယာပထပဗၺ။

~~~~~~~~
(၃) သမၸဇညပဗၺ
~~~~~~~~

အေသးစားလႈပ္ရွားမႈေတြက်ေတာ့ အသေမၼာဟ သမၸဇညျဖင့္ သိရမယ္၊ အသေမၼာဟ သမၸဇည ဆိုတာ မေတြေဝဘူးတဲ့၊

~~~~~~~~
(၄) ပဋိကူလ မနသိကာရပဗၺ
~~~~~~~~

ေနာက္တစ္ခုက်င့္ပုံက ပဋိကူလ မနသိကာရ ဆိုတာပဲ၊ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာရွိတဲ့ ရြံစရာေတြကို ေတြးမယ္၊ ခႏၶကိုယ္ႀကီၚမွာ ရွိတဲ့ ၃၂ ေကာ႒ာသေတြကို တစ္ခုခ်င္း တစ္ခုခ်င္း စဥ္းစားၿပီး စိတ္ကေလးဟာ အဲဒီကာယလို႕ဆိုတဲ့ ၃၂ မ်ိဳးေပၚမွာပဲ လွည္႕လည္ၿပီးေတာ့ သတိစြမ္းအားေတြ ဉာဏ္စြမ္းအားေတြ တက္လာၿပီဆိုရင္ ခုနေျပာတဲ့ ကာယေပၚမွာ သတိနဲ႕ ဉာဏ္ေတြထက္လာတယ္၊ ဒီ႒ိအေတြးေတြ တဏွာ အေတြးေတြ ဝင္မလာဘူး၊ ေလာကႀကီး တစ္ခုလုံးအေပၚမွာ ဘယ္အေပၚမွာမွ မစြဲလန္းေတာ့၊ စိတ္ကေလး လြတ္ေျမာက္သြားတယ္၊

~~~~~~~~
(၅) ဓာတု မနသိကာရအဗၺ –
~~~~~~~~

ေနာက္တစ္ခုက ဓာတု မနသိကာရ – ဓာတ္ႀကီးေလးပါးကိုႏွလုံးသြင္း ဆင္ျခင္ျခင္း၊ ခႏၶာကိုယ္ႀကီးကို အရွိအတိုင္း ဓာတ္ႀကီး ၄ ပါး ခြဲၾကည္႕လိုက္၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ၾကည္႕လိုက္ေပါ့၊ ခႏၶာကိုယ္ႀကီး ဘာေတြနဲ႕ တည္ေဆာက္ထားတယ္၊ အရိုးေပၚမွာ အသားေတြ တင္ၿပီး ပေရေတြ ႂကြက္သားေတြနဲ႕ ထိန္းထားတာ မဟုတ္လား၊ ခႏၶာကိုယ္ဆိုတာ အရိုးအိမ္ႀကီးပဲ၊ အဲဒီအရိုးအိမ္ႀကီးမွာ အသားေတြထည္႕၊ ထည္႕ၿပီးတဲ့အခါ အေပၚက အေရေလးနဲ႕ ပတ္ခ်ဳပ္ထားတာ၊ တစ္ခုနဲ႕ တစ္ခု အေၾကာေတြနဲ႕ ဆိုင္းထားတာ၊ ႀကိဳးေလးေတြ ခ်ည္ထားတာနဲ႕ အတူတူပဲ။ အဲဒီ အရိုးအိမ္ႀကီးဟာ ပကတိအိမ္ႀကီး တည္ေဆာက္ထားတာနဲ႕ အင္မတန္တူတယ္၊ ခႏၶာအိမ္ႀကီးမွာ အမာခံတည္ေဆာက္ထားတာ အရိုးေတြနဲ႕ တည္ေဆာက္ၿပီးေတာ့ အသားေတြ အေၾကာေတြနဲ႕ ထိန္းညွိၿပီးထားတဲ့ ခႏၶာကိုယ္ႀကီးတဲ့၊ အဲဒီထဲမွာ ဘာေတြ ထည္႕ထားတုံးဆိုရင္ အပူေငြ႕ေတြေကာ ထည္႕မထားဘူလား၊ Heating System ဆုိတာ အဲဒီအထဲမွာ ရွိၿပီးသားတဲ့၊ ခႏၶာကိုယ္ႀကီးရဲ႕ အပူေတြ၊ တရားနာတဲ့ေနရာမွာ ထိုင္ေနတဲ့ သူေတြ ထသြားရင္ အဲဒီေနရာမွာ အပူေငြ႕ မက်န္ထဲ့ဘူးလား၊ က်န္ရစ္တယ္။ Heating System ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ ရွိၿပီးသား၊ အဲဒါေတြက ေတေဇာေတြ၊
ဝါေယာတဲ့ – အသက္ရွဴသြင္းေနတာတို႕၊ ေသြးေတြလည္ပတ္ေနတာတို႕၊ ေလစြမ္းအားေတြနဲ႕ လႈပ္ရွားေနတာတို႕ေတြ႕ရမယ္။ ခႏၶာကိုယ္ႀကီး အေနအထားကို တစ္ခုစီ တစ္ခုစီ စဥ္းစားလိုက္ရင္ ပထဝီလည္းေတြ႕ရတယ္၊ အာေပါလည္း ေတြ႕ရတယ္၊ ဝါေယာလည္း ေတြ႕ရတယ္၊ ေတေဇာ ဝါေယာကလြဲၿပီး တျခား အရာ မေတြ႕ရေတာ့ေအာင္ ခႏၶာကိုယ္ႀကီး ေပ်ာက္သြားေအာင္ ရႈမွတ္ရမယ္တဲ့။

အဲဒီလိုပဲ ခႏၶာကိုယ္ကို ပထဝိ အာေပါ ေတေဇာ ဝါေယာဆိုတတဲ့ ဓာတ္ႀကီး ၄ ပါးနဲ႕ ဖ်က္ခ်လိုက္ရင္ ဒါက ပထဝီ၊ ဒါက ဝါေယာ၊ ဒါက ေတေဇာ၊ ဒီေလာက္ပဲျမင္ေတာ့ လူသ႑န္ေပ်ာက္သြားၿပီဆိုရင္ ခုနကလို သတိစြမ္းအားေတြ ဉာဏ္စြမ္းအားေတြ ထက္လာလို႕ တဏွာအေတြး ဒိ႒ိအေတြးေတြ လုံးဝ မရွိေတာ့ဘူတဲ့၊ အဲဒီလို လုံးဝမရွိေတာ့ရင္ ေလာကႀကီးတစ္ခုလုံးမွာ စြဲလမ္းမႈေတြကင္းလြတ္သြားႏိုင္ပါတယ္။

~~~~~~~~
(၆) နဝသိဝထိကပဗၺ
~~~~~~~~

သခၤ်ဳိင္းနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ေဟာတာက အေလာင္းေကာင္ေတြနဲ႕ ပတ္သက္သြားတယ္။
(၁) လူေတြ အနိစၥေရာက္သြားတဲ့အခါ ၂ ရက္ ၃ ရက္ ၾကာတဲ့အခါ ေရာင္ေဖာလာၿပီး ျပည္ေတြနဲ႕ ပုပ္ပြေနတဲ့ အေလာင္းေကာင္ႀကီးေတြကိုၾကည္႕ၿပီး – ေအာ္ ငါ့ခႏၶာကိုယ္ႀကီးဟာလည္း ဒါမ်ိဳးျဖစ္မွာပဲ၊ ဒီသေဘာရွိတယ္၊ ငါလည္း ဒီသေဘာကို မေက်ာ္လႊားႏိုင္ဘူး – လို႕ ဒီလိုစဥ္းစားပါတဲ့၊ ဒါ ကမၼ႒ာန္း အားထုတ္တာပဲေနာ္၊

(၂) သိဝထိက – ဆိုတာ သခ်ၤဳ ိင္း၊ သခၤ်ဳိင္းမွာ ေရာက္ေနတဲ့ အေလာင္းေကာင္နဲ႕ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ႏႈိင္းယွဥ္ၿပီး ၾကည္႕တာ၊ – အယံ ပိ ကာေယာ ႒ဝံဘာဝီ -တဲ့၊ ငါ့ခႏၶာႀကီးလည္း ဒီလိုသေဘာရွိတယ္၊ ဧဝံဓေမၼာ -ဒီသေဘာရွိေနတယ္၊ ဧဝံဘာဝီ – ဒါမ်ိဳးျဖစ္ဦးမွာပဲ၊ ဧဝံ အနတိကၠေမာ – ဒီအေျခအေနမ်ိဳးကို မလြန္ဆန္ႏိုင္ဘူးဆိုတာ၊ ဒီလို ဆင္ျခင္စဥ္းစားပါတဲ့၊ အဲဒီလို ေတြးလိုက္ရင္ ခုနလိုပဲ တဏွာအေတြးလည္း မလာဘူး၊ ဒိ႒ိအေတြးေတြလည္း မလာဘူး၊ အသိဉာဏ္ေတြ သတိေတြထက္ၿပီး ေလာကမွာ တြယ္တာစရာေတြ မရွိေတာ့ဘူး၊ ဒါက ပုံမပ်က္ေသးတဲ့ ခႏၶာကိုယ္ရုပ္အေလာင္း

(၃) အရိုး၊ ပုံပ်က္သြားတဲ့ လူ႕သ႑န္ Skeleton နဲ႕ ပတ္သက္တာ ၇ ခု၊ အရိုးဘဝေရာက္သြားတဲ့အခါ အဲဒီ အရိုးေပၚမွာ အသားေလးေတြ အေသြးေလးေတြ အေၾကာေလးေတြ ဆိုင္းထားၿပီး ပုံမပ်က္ေသးတဲ့ အရိုးစုက တစ္ခု၊

(၄) ေနာက္တစ္ခါ အသားမရွိေတာ့ဘူး၊ ေသြးေလးေတြ လူးၿပီးတဲ့ေနတဲ့ အရိုးစု တစ္ခု။
(၅) ေနာက္တစ္ခါ အရိုးစုမွာ အသားေတြ အေသြးေတြ လုံးဝမရွိေတာ့ဘူး၊ အေၾကာေလးနဲ႕ပဲ ဆိုင္းထားတဲ့ အရိုးစုက တစ္ခု။
(၆) လက္တျခား၊ ေျခတျခား၊ ေခါင္းတျခား တျခားစီျဖစ္ၿပီးေတာ့ ဗလႏွံ႔က်ဲေနတဲ့ အရိုးစုက တစ္ခု၊
(၇) အဲဒီလို အႏွံ႕အျပားျဖစ္ေနရုံတင္မကဘူး ႏွစ္ၾကာလာတဲ့အခါ အရိုးက အေရာက္ေျပာင္းသြားတယ္၊ ေနပူလိုက္ မိုးရြာလိုက္ဆိုေတာ့ အရိုးစုေတြဟာ ေဖြးဆြတ္ၿပီးေတာ ေနတယ္၊ အေရာင္ေျပာင္သြားတဲ့ အရိုးစုက တစ္ခု၊
(၈) ေနာက္ ႏွစ္ၾကာၿပီး ၃ ႏွစ္ ၃ မိုး ၾကာလာတဲ့အခါ အရိုးေတြက ေဆြးသြားတယ္၊ အဲဒီလို ေဆြးေနတဲ့ အရိုးစုက တစ္ခု၊

ဆိုၿပီးေတာ့ ေပါင္းလိုက္တဲ့အခါ အဲဒီအရိုးစု ၇ ခုတဲ့၊ ခုနကက ပုံပ်က္ အေလာင္းေကာင္က ၂ ခု၊ အဲဒါေတြ ေပါင္းလိုက္တဲ့အခါ ၉ ခု၊

အဲဒီ ၉ ခု ရႈနည္းက ဒီအတိုင္းပါပဲ၊ ငါ့ခႏၶာကိုယ္ႀကီးဟာလည္း ဒါမ်ိဳးျဖစ္ဦးမွာပဲ၊ ဒီအေျခအေနမ်ိဳးက မလြန္ေျမာက္ေသးဘူး၊ ဒါမ်ိဳးဆင္ျခင္စဥ္းလို႕ သတိစြမ္းအား၊ ဉာဏ္စြမ္းအားေတြ ထက္လာရင္ တဏွာအေတြးေတြ မလာေတာ့ဘူး။ ဒိ႒ိအေတြးေတြလည္း မလာေတာ့ဘူး၊

အနိႆိေတာ စ ဝိဟရတိ – တဏွာအေတြးနဲ႕ မတြဲေတာ့ဘူး၊ န စ ကိၪၥိ ေလာေက ဥပါဒိယတိ – ေလာကႀကီးမွာ စြဲလန္းမႈဆိုတာ မရွိေတာ့ တဏွာနဲ႕လည္း မတြယ္ေတာ့ဘူး၊ ဒိ႒ိအျမင္နဲ႕လည္း မစံဲလန္းေတာ့ဘူၚ၊ ဥပါဒါန္တရားေတြ လုံးဝကၽြတ္လြတ္သြားၿပီၚ လြတ္ေျမာက္တဲ့ စိတ္ အေျခအေနကို ေရာက္သြားပါတယ္။

အာလုံးေပါင္းလိုက္တဲ့အခါ ၁၄ ခု၊ ကာယႏုပႆနာနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ျမတ္စြာဘုရားက မဟာသတိပ႒ာနသုတ္မွာ ကမၼ႒ာန္း ၁၄ ခု ေပးထားပါတယ္။ ဘယ္ကမၼ႒ာန္းလမ္းေၾကာင္းကပဲသြားသြား ေနာက္ဆုံးမွာ အတြယ္အတာေတြ ကင္းျပတ္ၿပီး နဗၺာန္ဆိုတဲ့ အၿငိမ္းဓါတ္ကို ရေစတာခ်ည္းပဲတဲ့၊ ဒါေၾကာင့္မို႕ နည္းမွန္လမ္းမွန္က်င့္ႀကံႀကိဳးကုတ္အာထုတ္မယ္ဆုိရင္ မွန္ကန္သည္႕က်င့္စဥ္ျဖစ္သည္႕အတြက္ေၾကာင့္ လိုအပ္တဲ့အက်ိဳးေက်းဇူးေတြ ရၾကမွာျဖစ္တယ္။

Ref: https://www.facebook.com/dhammadownload/media_set?set=a.10203950488910308.1073741975.1464856977&type=3

၀ိပႆနာကမၼ႒ာန္းပိုင္း – ေဒါက္တာအရွင္သီလာနႏၵဘိ၀ံသ

12346418_424834597708574_4651509535473714205_n

ဝိပႆနာအားထုတ္ေသာ ပုဂၢိဳလ္သည္ ဝိသုဒၶိ ၇-ပါး အစဥ္အတိုင္း သြားရ၏။

သီလဝိသုဒၶိျဖင့္ သီလကို စင္ၾကယ္ေစရ၏။

စိတၱဝိသုဒၶိျဖင့္ သမာဓိရေအာင္ အားထုတ္ရ၏။

ဒိ႒ိဝိသုဒၶိျဖင့္ နာမ္႐ုပ္တို႔ကို ပိုင္းျခား သိရ၏။
ဤအဆင့္၌ ဝိပႆနာ၏ အေျခခံ ‘နာမ႐ူပပရိေစၧဒဉာဏ္’ ျဖစ္၏။ နာမ္႐ုပ္ကြဲျခင္းသာ ျဖစ္ၿပီး အနိစၥ, ဒုကၡ, အနတၱ ႐ႈျမင္ျခင္း မရွိေသး၍ သၿဂႋဳဟ္၌ ဤနာမ႐ူပပရိေစၧဒဉာဏ္ကို ဝိပႆနာဉာဏ္ထဲ ထည့္၍ မျပေခ်။

ကခၤါဝိတရဏဝိသုဒၶိ၌ နာမ္႐ုပ္တို႔၏ အေၾကာင္းရင္းကို ရွာေဖြ သိျမင္၏။
အေၾကာင္းကိုသိေသာ ဉာဏ္ေပၚ၏။ ထိုဉာဏ္ကို ‘ပစၥယပရိဂၢဟဉာဏ္’ဟု ေခၚ၏။ ဤဉာဏ္ကိုလည္း ဝိပႆနာဉာဏ္ထဲ ထည့္၍ မျပေသးပါ။
အေၾကာင္းကို ႐ႈျမင္ျခင္းသာ ရွိၿပီး အနိစၥ ဒုကၡ အနတၱ ႐ႈျမင္မႈ မရွိေသးေသာေၾကာင့္ ျဖစ္၏။

ဤကဲ့သို႔ အေၾကာင္းအက်ိဳး သိျမင္၍ ေနာက္က ရွိခဲ့ေသာ ယံုမွား သံသယတို႔သည္ အခိုက္အတန္႔အားျဖင့္ ေပ်ာက္၏။
ယံုမွား သံသယတို႔ကို ပယ္ေသာ စိတ္၏ စင္ၾကယ္ျခင္း = ကခၤါဝိတရဏဝိသုဒၶိ ျဖစ္၏။
ဝိပႆနာတရား အားထုတ္သူအတြက္ ဤအဆင့္၌ နာမ္႐ုပ္ကြဲ၊ အေၾကာင္းကို သိမ္းဆည္း ဆင္ျခင္၊ ခဏိကသမာဓိရသျဖင့္ စူဠေသာတာပန္=ေသာတာပန္အငယ္စားဟု ေခၚရ၏။

ဤအဆင့္မွ ဆက္ၿပီး အားထုတ္ေသာ္ ခႏၶာငါးပါး သခၤါရတရားတို႔ကို အနိစၥ ဒုကၡ အနတၱအားျဖင့္ သံုးသပ္ေသာ အစြမ္းျဖင့္ ျဖစ္ေစေသာဉာဏ္ = သမၼသနဉာဏ္ ျဖစ္ေပၚ၏။
သၿဂႋဳဟ္၌ ဝိပႆနာဉာဏ္မ်ားကို ဤသမၼသနဉာဏ္မွ စ၍ ျပဆို၏။

ဆက္ၿပီး အားထုတ္ေသာ္ ဝိပႆနာဉာဏ္ ၁၀-ပါး အဆင့္ဆင့္ တိုးတက္ ျဖစ္ေပၚ၏။

ဝိပႆနာဉာဏ္ ၁၀-ပါး

၁။ သမၼသနဉာဏ္ = ခႏၶာငါးပါး သခၤါရတရားတို႔ကို အနိစၥ ဒုကၡ အနတၱအားျဖင့္ သံုးသပ္ေသာအစြမ္းျဖင့္ ျဖစ္ေစေသာဉာဏ္။

၂။ ဥဒယဗၺယဉာဏ္ = ခႏၶာငါးပါး သခၤါရတရားတို႔၏ ျဖစ္ျခင္းပ်က္ျခင္း ၂-ပါးကို အဖန္တလဲလဲ ႐ႈေသာအစြမ္းျဖင့္ ျဖစ္ေစေသာဉာဏ္။

၃။ ဘဂၤဉာဏ္ = ခႏၶာငါးပါး သခၤါရတရားတို႔၏ ပ်က္ျခင္းတစ္ပါးကိုသာ အဖန္တလဲလဲ ႐ႈေသာဉာဏ္။

၄။ ဘယဉာဏ္ = ပ်က္ျခင္း၏ အစြမ္းျဖင့္ျဖစ္ေသာ ခႏၶာငါးပါး သခၤါရတရားတို႔ကို အလြန္ေၾကာက္လန္႔ဖြယ္ ေဘးႀကီးဟု အဖန္တလဲလဲ ႐ႈေသာအစြမ္းျဖင့္ ျဖစ္ေသာဉာဏ္။

၅။ အာဒီနဝဉာဏ္ = ေဘးႀကီးဟု ျမင္အပ္ၿပီး ထင္အပ္ၿပီးေသာ ခႏၶာငါးပါး သခၤါရတရားတို႔ကို အျပစ္အားျဖင့္ ႐ႈေသာဉာဏ္။

၆။ နိဗၺိဒါဉာဏ္ = အျပစ္ဟု ျမင္အပ္ၿပီး ထင္အပ္ၿပီးေသာ ခႏၶာငါးပါး သခၤါရတရားတို႔၌ ၿငီးေငြ႕ေသာအစြမ္းျဖင့္ ျဖစ္ေသာဉာဏ္။

၇။ မုၪၥိတုကမ်တာဉာဏ္ = ၿငီးေငြ႕၍ ထိုခႏၶာငါးပါး သခၤါရတရားတို႔မွ လြတ္ေျမာက္ျခင္းငွာ အလိုရွိသည္၏ အစြမ္းျဖင့္ ျဖစ္ေသာဉာဏ္။

၈။ ပဋိသခၤါဉာဏ္ = သခၤါရတို႔မွ လြတ္ေျမာက္ျခင္း၏ အေၾကာင္း၏ ျပည့္စံုေစျခင္းငွာ တဖန္ ခႏၶာငါးပါး သခၤါရတရားတို႔ကို သိမ္းဆည္းျခင္းအစြမ္းျဖင့္ ျဖစ္ေသာဉာဏ္။

၉။ သခၤါ႐ုေပကၡာဉာဏ္ = ခႏၶာငါးပါး သခၤါရတရားတို႔၌ ေၾကာက္ျခင္း ႏွစ္သက္ျခင္းမွ ကင္းသည္၏အစြမ္းျဖင့္ လ်စ္လ်ဴ႐ႈ၍ ျဖစ္ေသာဉာဏ္။

၁၀။ အႏုေလာမဉာဏ္ = အနိစၥ အစရွိေသာ လကၡဏာကို ႐ႈသည္၏ အျဖစ္ျဖင့္ ေအာက္၌ျဖစ္ေသာ ဝိပႆနာဉာဏ္ ၉-ပါးတို႔အားလည္းေကာင္း၊ အထက္၌ ၃၇-ပါးေသာ ေဗာဓိပကၡိယတရားတို႔ႏွင့္ ေလ်ာ္ေသာ (ဝါ) မဂ္ျဖစ္ျခင္းငွာ ေလ်ာ္ေသာဉာဏ္။

+++

သမၼသနဉာဏ္ ရင့္သန္ၿပီးေနာက္ တိုးတက္အားထုတ္သည့္အခါ ဥဒယဗၺယဉာဏ္ ျဖစ္ေပၚလာ၏။
ဥဒယဗၺယဉာဏ္ ရင့္သန္ေသာအခါ ဝိပႆနာ၏ ေဘးရန္ ‘ဝိပႆႏုပတၱိေလသ’ ၁၀-ပါး ျဖစ္ေပၚလာတတ္၏။

ဝိပႆႏုပတၱိေလသ ၁၀-ပါး

၁။ ၾသဘာသ = ႐ုပ္နာမ္တို႔၏ အျဖစ္အပ်က္ကို ရွင္းလင္းစြာ သိျမင္ေသာအခါ လြန္စြာ စိတ္ၾကည္လင္ရကား ကိုယ္မွ အေရာင္အလင္းတို႔သည္ ထြက္ျဖာကုန္၏။

၂။ ပီတိ = ၾသဘာသ,သာမကေသး ခုဒၵကာပီတိစေသာ ၅-ပါးေသာ ပီတိမ်ိဳးလည္း ျဖစ္ေပၚ၍ ႏွစ္သက္၏။

၃။ ပႆဒၶိ = ကိုယ္စိတ္ႏွစ္ပါးလံုး ေအးျမၿငိမ္းခ်မ္းသျဖင့္ ကာယပႆဒၶိ စိတၱပႆဒၶိ ျဖစ္၏။

၄။ အဓိေမာကၡ = ကမၼ႒ာန္းအာ႐ုံ၌ သက္ဝင္ဆံုးျဖတ္ေသာ သဒၶါတရားလည္း ျဖစ္ေပၚ၏။

၅။ ပဂၢဟ = ဝိပႆနာစိတ္ကို ေနာက္မဆုတ္ရေအာင္ အားေပး ခ်ီးေျမႇာက္ေထာက္ပံ့တတ္ေသာ ဝီရိယလည္း ျဖစ္ေပၚ၏။

၆။ သုခ = တစ္ကိုယ္လံုး၌ စိတၱဇ႐ုပ္မ်ားကို ပ်ံ႕ႏွ႔ံထံုမႊမ္းေစတတ္ေသာ သုခေဝဒနာလည္း ျဖစ္၏။

၇။ ဉာဏ = သြက္လက္လ်င္ျမန္ အျမင္သန္ေသာ ဝိပႆနာဉာဏ္လည္း ျဖစ္ေပၚ၏။

၈။ ဥပ႒ာန = ျမင့္မိုရ္ေတာင္ပမာ ကမၼ႒ာန္းအာ႐ုံ၌ လြန္စြာ တည္တံ့ေသာ သတိလည္း ျဖစ္၏။

၉။ ဥေပကၡာ = အျဖစ္အပ်က္ကို ႐ႈရန္ ဗ်ာပါရ မျပဳရေတာ့ဘဲ အသင့္အားျဖင့္ ႐ႈႏိုင္ေသာ ဝိပႆနာဉာဏ္ႏွင့္ ယွဥ္ေသာ တၾတမဇၥ်တၱဳေပကၡာမည္ေသာ ဝိပႆႏုေပကၡာ၊ ထိုျဖစ္ပ်က္မႈကို ဆင္ျခင္လိုသည့္အခါ ဆင္ျခင္ႏိုင္ေသာ အာဝဇၨႏုေပကၡာဟူေသာ ဥေပကၡာ ၂-မ်ိဳးလည္း ျဖစ္၏။

၁၀။ နိကႏၲိ = ၾသဘာသစသည္တို႔ျဖင့္ျဖစ္ေသာ ဝိပႆနာကို သာယာ ႏွစ္သက္ေနတတ္ေသာ တဏွာလည္း ျဖစ္၏။

ထို ဆိုခဲ့ၿပီးေသာ ၾသဘာသ၊ ပီတိ စသည္တို႔ ျဖစ္ေပၚလာေသာအခါ ထိုအေရာင္အဝါ စသည္တို႔ကို သာယာေသာ တဏွာနိကႏၲိအတြက္ ငါမဂ္ရၿပီဟု အထင္မွားေနတတ္၏။
ထိုသို႔ အထင္မွားျခင္းကို ဤကား မဂ္မဟုတ္ေသးဟူ၍ ပိုင္းျခား ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ေသာ သေဘာသည္ မဂၢါမဂၢဉာဏဒႆနဝိသုဒၶိ မည္၏။

+++++

(၆) ပဋိပဒါဉာဏဒႆနဝိသုဒၶိ

ဝိပႆႏုပတၱိေလသတို႔မွ လြတ္ၿပီးေသာ ေယာဂီသည္ ဥဒယဗၺယဉာဏ္မွ စ၍ အႏုေလာမဉာဏ္တိုင္ေအာင္ ဝိပႆနာဉာဏ္ ၉-ပါးကို အစဥ္အတိုင္း တဖန္ ထူေထာင္၍ လကၡဏာယာဥ္ ၃-ပါးကို ပြားမ်ား အားထုတ္ျပန္ရာ ထိုဉာဏ္ ၉-ပါးကို ပိုင္ေသာ ေယာဂီပုဂၢိဳလ္၏ ဝိပႆနာဉာဏ္ ၉-ပါးသည္ သိတတ္ ျမင္တတ္ေသာေၾကာင့္ ဉာဏဒႆန မည္၏။

ထိုဉာဏဒႆနမည္ေသာ ဝိပႆနာဉာဏ္ ၉-ပါးသည္ပင္ နိဗၺာန္သို႔ ေရာက္ေစတတ္ေသာ အက်င့္ျမတ္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ပဋိပဒါဉာဏဒႆနဝိသုဒၶိ မည္၏။

(၇) ဉာဏဒႆနဝိသုဒၶိ

ဝု႒ာနဂါမိနီ ဝိပႆနာဉာဏ္ဆိုသည္မွာ ဝိပႆနာ၏ အထြတ္အထိပ္သို႔ ေရာက္ေသာ အႏုေလာမဉာဏ္ႏွင့္တကြ သခၤါ႐ုေပကၡာဉာဏ္ကို အပါယ္စသည္မွလည္းေကာင္း, သခၤါရနိမိတ္မွလည္းေကာင္း ထြက္ေျမာက္၍ မဂ္သို႔ေရာက္ေၾကာင္း ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဝု႒ာနဂါမိနီဝိပႆနာဟု ေခၚ၏။

သခၤါ႐ုေပကၡာဉာဏ္, အႏုေလာမဉာဏ္ဟု ဆိုအပ္ေသာ ဝု႒ာနဂါမိနီဝိပႆနာဉာဏ္ ထက္သန္လာေသာအခါ သစၧိကရဏကိစၥျဖင့္ နိဗၺာန္ကို ကိုယ္တိုင္ ေပါက္ေရာက္၍ မဂ္ဉာဏ္ျဖစ္ေပၚလာသည္။ ထိုမဂ္ဉာဏ္သည္ ဉာဏဒႆနဝိသုဒၶိ မည္၏။

+++++

မဂၢဝီထိ ပံုစံ

ဘဝဂၤစလန၊ ဘဝဂၤုပေစၧဒ၊ မေနာဒြါရာဝဇၨန္း၊ ပရိကံ၊ ဥပစာ၊ အႏုလံု၊ ေဂါၾတဘူ၊ မဂ္၊ ဖိုလ္၊ ဖိုလ္၊ ဘဝင္

မဂ္ရခါနီးအခါ ဝိပႆနာဉာဏ္သည္ သြက္သြက္လက္လက္ ျဖစ္လာ၏။ သခၤါရတရားက ထေတာ့မည့္အခ်ိန္ျဖစ္၍ အားေကာင္းလာ၏။ သခၤါ႐ုေပကၡာဉာဏ္အပါအဝင္ ဤအခိုက္အတန္႔ကို ‘ဝု႒ာနဂါမိနီဝိပႆနာဉာဏ္’ဟု ေခၚ၏။

မဂၢဝီထိတြင္ပါေသာ ပရိကံ၊ ဥပစာ၊ အႏုလံု၊ ေဂါၾတဘူတို႔မွာ ဉာဏသမၸယုတ္ကာမာဝစရကုသိုလ္ေဇာတစ္ႀကိမ္စီ ျဖစ္၏။

ပရိကံ၊ ဥပစာ၊ အႏုလံု ဤသံုးခုကို အႏုေလာမဉာဏ္ဟု ေခၚ၏။ သခၤါ႐ုေပကၡာဉာဏ္ ရင့္သန္ၿပီး မဂ္ရခါနီး ေပၚေသာဉာဏ္ ျဖစ္၏။

ေဂါၾတဘူမွာ ဝိပႆနာလမ္းေၾကာင္းတြင္ က်ေရာက္ေနေသာ္လည္း မည္သည့္ ဝိသုဒၶိထဲမွာမွ မပါဝင္။
ပဋိပဒါဉာဏဒႆနဝိသုဒၶိထဲလည္း မပါ၊ ဉာဏဒႆနဝိသုဒၶိထဲလည္း မပါဝင္။
အမွန္မွာ ေဂါၾတဘူသည္ ဝိပႆနာလမ္းေၾကာင္းထဲ က်ေနသျဖင့္ ဝိပႆနာဟု ေခၚရေသာ္လည္း တကယ့္ ဝိပႆနာအစစ္ မဟုတ္ေပ။
ဝိပႆနာသည္ သခၤါရတရား ႐ုပ္နာမ္တရားကို အာ႐ုံျပဳ၏။
ေဂါၾတဘူက နိဗၺာန္ကို အာ႐ုံျပဳ၏။ ကာမာဝစရစိတ္ထဲ၌ နိဗၺာန္ကို တိုက္႐ိုက္ အာ႐ုံျပဳသည္မွာ ဤတစ္ခု (ေဂါၾတဘူ)သာ ရွိ၏။

အႏုေလာမဉာဏ္ ျဖစ္ၿပီးေနာက္ ေဂါၾတဘူဉာဏ္ (ပုထုဇဥ္အႏြယ္ကို ျဖတ္ေတာက္၍ အရိယာအႏြယ္သို႔ ေရာက္ေစေသာဉာဏ္) ေပၚ၏။

ေဂါၾတဘူေနာက္ ဆက္ၿပီး မဂ္စိတ္ေပၚ၏။ မဂ္ဉာဏ္ျဖစ္၏။ မဂ္စိတ္သည္ နိဗၺာန္ကို အာ႐ုံျပဳ၏။
ဤမဂ္စိတ္ကို ဉာဏဒႆနဝိသုဒၶိဟု ေခၚ၏။

မဂ္စိတ္ေနာက္ ဖိုလ္ ၂-ႀကိမ္ ၃-ႀကိမ္ ျဖစ္၏။ ဖိုလ္က မည္သည့္ဝိသုဒၶိထဲမွ မပါ။

မဂ္ဖိုလ္ျဖစ္ၿပီးေနာက္ ဘဝင္က်သြားကာ ပစၥေဝကၡဏာဉာဏ္ ေပၚ၏။ ပစၥေဝကၡဏာဉာဏ္မွာ မဂ္ကို ဆင္ျခင္ေသာဉာဏ္၊ ဖိုလ္ကို ဆင္ျခင္ေသာဉာဏ္၊ နိဗၺာန္ကို ဆင္ျခင္ေသာဉာဏ္ ျဖစ္၏။

မဂ္ကို ဆင္ျခင္ေသာ ပစၥေဝကၡဏာ၊ ဖိုလ္ကို ဆင္ျခင္ေသာ ပစၥေဝကၡဏာ၊ နိဗၺာန္ကို ဆင္ျခင္ေသာ ပစၥေဝကၡဏာ၊ ပယ္အပ္ၿပီးေသာ ကိေလသာကို ဆင္ျခင္ေသာ ပစၥေဝကၡဏာ၊ က်န္ေသးေသာ ကိေလသာကို ဆင္ျခင္ေသာ ပစၥေဝကၡဏာ – ပစၥေဝကၡဏာ ၅-မ်ိဳး ထိုက္သင့္သလို ျဖစ္၏။

မဂ္ကိစၥ ၄-ခ်က္

မဂ္ျဖစ္ေသာအခါ မဂ္ကိစၥ ၄-ခ်က္ကို တၿပိဳင္နက္ ျပဳၿပီး ျဖစ္၏။

မဂ္ကိစၥ ၄-ခ်က္မွာ ဆီမီးႏွင့္ တူ၏။
ဆီမီးသည္ “မီးစာကိုေလာင္၊ အေမွာင္ပယ္ရွင္း၊ အလင္းေရာင္စြမ္း၊ ဆီခန္းေစမႈ” ကိစၥ ၄-ခုကို တၿပိဳင္တည္း ျပဳသကဲ့သို႔၊
မဂ္သည္ (၁) ဒုကၡသစၥာကို ပိုင္းပိုင္းျခားျခား သိျခင္း၊ (၂) သမုဒယသစၥာကို ပယ္ျခင္း၊ (၃) နိေရာဓသစၥာ(နိဗၺာန္)ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳျခင္း၊ (၄) မဂၢသစၥာကို ျဖစ္ေပၚေစျခင္း ကိစၥ ၄-ခုကို မဂ္အခိုက္အတန္႔မွာ တၿပိဳင္နက္ ၿပီးေစ၏။

မဂ္စိတ္ျဖစ္ေသာအခါ မဂ္ဉာဏ္က ကိေလသာမ်ားကို ေနာက္ထပ္ ျပန္မေပၚေအာင္ ပယ္၏။

ဖိုလ္စိတ္ျဖစ္ေသာအခါ ဖိုလ္က တဖန္ၿငိမ္းေစေသာအားျဖင့္ ကိေလသာကို ပယ္သတ္၏။

ဤနည္းျဖင့္ ပထမမဂ္, ဒုတိယမဂ္, တတိယမဂ္, စတုတၳမဂ္ အဆင့္ဆင့္၊ ဆိုင္ရာကိေလသာတို႔ကို ေနာင္ဘယ္ေတာ့မွ မေပၚေအာင္ အၿပီးတိုင္ ပယ္သတ္ေလေတာ့၏။

Ref: https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=192702167739436&id=100009989626063

ဓမၼမွတ္စုမ်ား (၆) – ဓမၼကထိကမ်ားအတြက္ တရားငါးမ်ိုး – ဥဒါယီသုတ္ – ပၪၥကနိပါတ္ – အဂၤုတၱရနိကာယ္

stock-vector-happy-teachers-day-275209463

“အာနႏၵာ သူတစ္ပါးတို႔အား တရားေဟာရန္ မလြယ္ကူ၊ အာနႏၵာ သူတစ္ပါးတို႔အား တရားေဟာလိုသူသည္ တရားငါးမ်ဳိးတို႔ကို မိမိသႏၲာန္၌ ျဖစ္ေစ၍ ေဟာၾကားရမည္။

အဘယ္ငါးမ်ဳိးတို႔နည္းဟူမူ-

”အစဥ္အတိုင္းျဖစ္ေသာ တရားစကား ‘အႏုပုဗၺိကထာ’ ကို ေဟာမည္”ဟု (ႏွလံုးသြင္းလ်က္) သူတစ္ပါးတို႔အား တရားေဟာရမည္။

”(အက်ဳိးအားေလ်ာ္ေသာ) အေၾကာင္းကို ျပလ်က္ တရားစကားကို ေဟာမည္”ဟု (ႏွလံုးသြင္းလ်က္) သူတစ္ပါးတို႔အား တရားေဟာရမည္။

”အစဥ္သနားျခင္းကို အစဲြျပဳ၍ တရားစကားကို ေဟာမည္”ဟု (ႏွလံုးသြင္းလ်က္) သူတစ္ပါးတို႔ အားတရားေဟာရမည္။

”အာမိသကို မငဲ့ကြက္ေသာ စိတ္ရွိသည္ျဖစ္၍ တရားစကားကို ေဟာမည္”ဟု (ႏွလံုးသြင္းလ်က္) သူတစ္ပါးတို႔အား တရားေဟာရမည္။

”မိမိကိုယ္ကိုလည္းေကာင္း၊ သူတစ္ပါးကိုလည္းေကာင္း မထိပါးမပုတ္ခတ္မူ၍ တရားစကားကိုေဟာမည္”ဟု (ႏွလံုးသြင္းလ်က္) သူတစ္ပါးတို႔အား တရားေဟာရမည္။

အာနႏၵာ သူတစ္ပါးတို႔အား တရားေဟာရန္ မလြယ္ကူ၊ အာနႏၵာ သူတစ္ပါးတို႔အား တရားေဟာလိုသူသည္ ဤ တရားငါးမ်ဳိးတို႔ကို မိမိသႏၲာန္၌ ျဖစ္ေစ၍ ေဟာၾကားရမည္ဟု (မိန္႔ေတာ္မူ၏)။”

”န ေခါ၊ အာနႏၵ၊ သုကရံ ပေရသံ ဓမၼံ ေဒေသတုံ။ ပေရသံ၊ အာနႏၵ၊ ဓမၼံ ေဒေသေႏၲန ပၪၥ ဓေမၼ အဇၩတၱံ ဥပ႒ာေပတြာ ပေရသံ ဓေမၼာ ေဒေသတေဗၺာ။ ကတေမ ပၪၥ အႏုပုဗၺႎ ကထံ [မူကြဲ-အာႏုပုဗၺိကထံ (သီ)] အႏုပုဗၺိကထံ (သ်ာ၊ ပီ၊ က၊)] ကေထႆာမီ’တိ ပေရသံ ဓေမၼာ ေဒေသတေဗၺာ၊ ပရိယာယဒႆာဝီ ကထံ ကေထႆာမီ’တိ ပေရသံ ဓေမၼာ ေဒေသတေဗၺာ၊ ‘အႏုဒၵယတံ ပဋိစၥ ကထံ ကေထႆာမီ’တိ ပေရသံ ဓေမၼာ ေဒေသတေဗၺာ၊ န အာမိသႏၲေရာ ကထံ ကေထႆာမီ’တိ ပေရသံ ဓေမၼာ ေဒေသတေဗၺာ၊ ‘အတၱာနၪၥ ပရၪၥ အႏုပဟစၥ ကထံ ကေထႆာမီ’တိ ပေရသံ ဓေမၼာ ေဒေသတေဗၺာ။ န ေခါ၊ အာနႏၵ၊ သုကရံ ပေရသံ ဓမၼံ ေဒေသတုံ။ ပေရသံ၊ အာနႏၵ၊ ဓမၼံ ေဒေသေႏၲန ဣေမ ပၪၥ ဓေမၼ အဇၩတၱံ ဥပ႒ာေပတြာ ပေရသံ ဓေမၼာ ေဒေသတေဗၺာတိ။”

(၁) အႏုပုဗၺိကထာ = Foundation ကိုအရင္ေျပာ (အေျခခံက်ေသာ သီလေစာင့္ထိန္းမူကိုအရင္ေျပာပါ။)

(၂) ပရိယာယဒႆာဝီကထာ = Visualization လုပ္ (တရားနာသူနားလည္ေအာင္ စကားပရိယာရ္ဆင္၍လည္းေကာင္း အသြင္အမ်ိုးမ်ိုးျဖင့္ေျပာျပျခင္း။ IT နားလည္ေသာဓမၼဆရာမ်ား ကိုယ္တတ္ကြ်မ္းေသာ ပညာျဖင့္သာသနာျပဳနိုင္ပါသည္ – ဥပမာ – Power Point)

(၃) အႏုဒၵယတံပဋိစၥကထာ = ဂရုဏာထား၍ေဟာ ကိုယ္သိ ကိုယ္တတ္ (မာန) မထား၍ မနုိပ္စက္ေသာေစတနာျဖင့္ (ဓမၼကထိကမ်ားသည္သာမာန္သူမ်ားထက္ ပိုကုသိုလ္ေကာင္း၍ပိုသိၾကပါသည္။ ယင္းကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ မာနဝင္ေသာေၾကာင့္ အထူးသတိထားပါ။)

(၄) နအာမိသႏၲေရာကထာ = အလွဴပစၥည္းကိုေတာင့္တေသာအားျဖင့္တရားမေဟာရ

(၅) အတၱာနၪၥ ပရၪၥ အႏုပဟစၥကထာ = ကိုယ့္အက်ိုး သူမ်ားအက်ိုးမရွိေသာစကား (ဥပမာ – ဘာသာေရးတြင္ သူသာသည္ ငါသာသည္ ျငင္းခုံျခင္း – သူမ်ားဘာသာကို အျပစ္ေျပာ၍ ကိုယ့္ဘာသာသာေကာင္းေၾကာင္းေျပာျခင္း)

 ဥဒါယီသုတ္ – ပၪၥကနိပါတ္ – အဂၤုတၱရနိကာယ္

Ref: http://tipitakamyanmar.blogspot.sg/2010/03/blog-post_292.html

၀ိပႆနာရႈခ်င္ေအာင္စိတ္ကုိအားေပးနည္း – မဟာစည္ဆရာေတာ္

8afe03dc

ေ၀ဒနာႏုပႆနာတရားေတာ္,

၀ိပႆနာ ၀ိပႆနာရွုေနေသာ အုိ သူေတာ္ေကာင္း-သင္မေမ့နဲ႔၊ မပ်င္းနဲ႔။ ေမ့ေလ်ာ့ ပ်င္းရိေနလွ်င္သင္သည္သံသရာမွ ထြက္ေျမာက္ႏုိင္လိမ့္မည္မဟုတ္။ မလြတ္ေျမာက္ႏုိင္ လွ်င္တရံတခါ၌ ငရဲသုိ႔ က်ေရာက္လိမ့္ဦးမည္။ ေရွးက လဲခံစားခဲ့ရလွေလျပီ။

“ငရဲဒုကၡႏွင့္ၾကဳံေတြ႔ေနစဥ္မွာမ်က္ရည္ၾကီးငယ္ က်၍ ဘယ္လုိပင္ငုိေၾကြး ေတာင့္တေနေသာ္လည္း သင္သည္ ဤ ၀ိပႆနာအလုပ္ကုိ အားထုတ္ခြင့္ ရမည္မဟုတ္ေပ။ ယခုလုိ အခါသည္သာလွ်င္အားထုတ္ခြင့္ရေသာအခါ ေပ တည္း။သုိ႔ျဖစ္၍ သင္မပ်င္းပါနဲ႔။မေမ့ပါနဲ႔။၀ိပႆနာ အ လုပ္ကုိ ထက္သန္စြာအားထုတ္ပါေလာ့”

ဤသုိ႔ေသာအဓိပၸါယ္ကုိပင္ရည္၍ ေပးေတာ္မူခဲ့ေသာ ေအာက္ပါ ဘုရား အဆုံးအမေတာ္ ကုိရုိေသစြာ လုိက္နာ ပါေလာ့။ စ်ာယ(တု၀ံ) ဘိကၡဳမာပမာေဒါ၊ မာေတ ကမာဂုေစ ရေမႆုစိတၱံ၊ မာေလဟဂုဠံ ဂိလီပမေတၱာ၊ မာကႏၵိ ဒုခ မိဒႏၲိဒယွမာေနာ။ (ဓမၼပဒ၃၇၁- ဂါထာ) (ဘာသာျပန္) ရဟန္း။ -သင္သည္။မနားမဆုတ္အားထုတ္ညီညာရွုမွတ္ ပါေလာ့။ ေမ့၍ မေနေလလင့္။ သင္၏စိတ္ကုိငါးပါးအာရုံ ကာမဂုဏ္ထဲ၌၊ေမြ႔ေလ်ာ္ႏွစ္ျခိဳက္ေပ်ာ္ပုိက္၍ မေနေစ လင့္။ ေမ့ေမ့ေလ်ာ့ေလ်ာ့ေပါ့ေတာ့ေတာ့ ေနမိေသာေၾကာင့္ တရံတခါငရဲရြာသုိ႔ေရာက္လတ္၍ မီးလွ်ံတဟုန္းဟုန္းႏွင့္ သံတုံးသံခဲကုိအလုိမက်ဘဲမမ်ိဳရပါေစလင့္။ ငရဲမီး တေျပာင္ ေျပာင္အပူေလာင္ခံရသည္ျဖစ္၍ ဒီဟာက ဆင္းရဲလွပါတ ကား ဟူ၍ ဟစ္ေအာ္ ေယာင္ယမ္းလ်က္မျမည္တမ္း မငုိ ေၾကြးရပါေစလင့္။

အပါယ္ေလးပါး၌တရားအားထုတ္ခြင့္မရ

တိရစၦာန္ဘုံတြင္ပုိက္ကြန္ ျမွဳံး စသည္ျဖင့္ မိေနစဥ္ကာလ၌ လည္း အားထုတ္ခြင့္ မရႏုိင္။ အဖ်ား၌သံခၽြန္တပ္ေသာႏွင္ တံ၊ရုိးရုိးႏွင္တံတုိ႔ျဖင့္ ထုိးဆြ ရုိက္ႏွက္ခံရလ်က္ ရထား၀န္ လွည္း၀န္တုိ႔ကုိရုန္းေဆာင္ေနရေသာျမင္းႏြားကၽြဲျဖစ္စဥ္၌ လည္း အားထုတ္ခြင့္ မရႏုိင္။

ျပိတၱာဘုံတြင္အႏွစ္သိန္းေပါင္းမ်ားစြာကာလပတ္လုံး ဆာ ေလာင္ငတ္မြတ္ေနစဥ္၌လည္း အားထုတ္ခြင့္ မရႏုိင္။ကာလ ကဥၵိက အသုရကာယ္ ဘုံတြင္ အရုိးအေရမွ်ျဖင့္ အေတာင္ခု နစ္ဆယ္ရွစ္ဆယ္ပမာဏ ခႏၶာကုိယ္ရွိလ်က္မစားရမေသာက္ ရလဲေလေနပူစသည္တုိ႔ျဖင့္ ပင္ပန္းဆင္းရဲေနစဥ္၌လည္း အား ထုတ္ခြင့္ မရႏုိင္။ ထုိတိရစၧာန္ ျပိတၱာအသူရကာယ္တုိ႔သည္ အား ထုတ္ေသာ္လည္း ၀ိပႆနာဥာဏ္၊ မဂ္ဖုိလ္ဥာဏ္တုိ႔ကုိ မရႏုိင္ ကုန္။

အုိသူေတာ္ေကာင္း- လူျဖစ္ေနစဥ္ယခုအခါသည္သာလွ်င္ ၀ိပႆနာအလုပ္ကုိ အားထုတ္ႏုိင္သည့္ အခါေပတည္း။ သုိ႔ျဖစ္၍ သင္မပ်င္းနဲ႔၊မေမ့နဲ႔၊အားထုတ္ပါေလာ့။ ဤသည္ကား အပါယ္ေဘးကုိဆင္ျခင္၍ စိတ္ကုိအားေပးပုံတည္း။

မဟာစည္ဆရာေတာ္(၀ိပႆနာရွဳနည္းအက်ဥ္းခ်ဳပ္-စာ၈)

Ref: http://nanshaethar.blogspot.sg/2013/05/blog-post_9752.html

ေရာဟိနီေထရီ ဂါထာ တရားေတာ္

IMG_0100a
တိပိဋကဓရ ဓမၼဘ႑ာဂါရိက၊ ဆ႒သံဂီတိ ဝိႆဇၨက
အဂၢမဟာပ႑ိတ၊အဘိဓဇမဟာရ႒ဂုရု
မင္းကြန္းေတာင္ရိုး ဓမၼနာဒဆရာေတာ္
ဘဒၵႏၲဝိစိတၱသာရာဘိဝံသ
ေရာဟိနီေထရီ ဂါထာ တရားေတာ္

လူတို႔ထက္ လြန္ကဲမြန္ျမတ္ေသာ
သံဃာေတာ္တို႔၏ ဂုဏ္ပုဒ္မ်ားကို သိနားလည္ေစရန္ ရည္သန္ေဟာၾကားျခင္း
သာသနာေတာ္ ၂၅၁၀-ျပည့္၊ ေကာဇာသကၠရာဇ္ ၁၃၂၈-ခုႏွစ္၊ ေတာ္သလင္း လဆန္း ၈-ရက္ေန႔၊ မႏၲေလးၿမိဳ႕ ေက်ာက္စိမ္းအလုပ္သမားမ်ား ေကာင္းမႈ ကုသိုလ္ ဓမၼာရံု၌ ေဟာၾကားအပ္ေသာ ေရာဟိနီေထရီဂါထာ တရားေတာ္။

ေရာဟိနီေထရီဂါထာ တရားကို ဘုန္းႀကီး ေဟာျပပါမယ္။ အလ်င္တစ္ပတ္တုုန္းက ဘုန္းႀကီး ေျပာတာက ကုဋိကဏၰေသာဏ မေထရ္ရဲ႕ အေၾကာင္းကို ေဟာမယ္လို႔ ဝန္ခံခဲ့တယ္။ သို႔ေသာ္ ျပန္ၿပီးစဥ္းစားလိုက္တဲ့အခါက်ေတာ့ ကုဋိကဏၰေသာဏ မေထရ္ရဲ႕ အေၾကာင္းအရာက ဘုန္းႀကီးတို႔ သာသနာဘက္မယ္ ရဟန္းေတာ္မ်ားအတြက္ အထူးသျဖင့္ ေက်းဇူးမ်ားတာ ပါပါတယ္။

ဆိုၾကပါစို႔။ ကုဋိကဏၰေသာဏ မေထရ္ရဲ႕ ထူးျခားခ်က္ ေျပာလို႔႐ွိယင္ ျမန္မာျပည္လို ဌာနမွာ ရဟန္းငါးပါးနဲ႔ ရဟန္းခံႏိုင္တဲ့ ကိစၥမ်ိဳး၊ ဝိနည္းကိစၥမ်ိဳးေတြ ေက်းဇူးမ်ားတယ္။ အဲဒီလို သံဃာေတာ္မ်ားအတြက္ အမွတ္တရ ျဖစ္ထိုက္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္၊ ဝိနည္း ကိစၥအတြက္ အမွတ္တရ ျဖစ္ထိုက္တာက မ်ားေနပါတယ္။

အဲဒါနဲ႔ ဘုန္းႀကီး စဥ္းစားၾကည့္တယ္။ တို႔ ဒကာ ဒကာမေတြနဲ႔ ဘယ္တရား ေတာ္မလဲ။ ဘုန္းႀကီးစဥ္းစားေတာ့ (ေလွ်ာက္႐ွာတယ္ ဆိုပါစို႔၊ ႐ွာေတာ့ အခု) ေဟာဒီ ေထရီဂါထာ ဆိုတာ သြားေတြ႔တယ္။ ေဝဖန္ေရးသမားေတြ ေပါမ်ားေသာ အခ်ိန္အခါမွာ သာသနာေတာ္အတြက္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ျဖစ္ၾကေသာ အမ်ိဳးေကာင္းသား၊ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ျဖစ္ၾကေသာ အမ်ိဳးေကာင္းသမီးမ်ားကို ေဝဖန္ေရး သမားမ်ားက ေမးတတ္တယ္။

ဘုရား လက္ထက္တုန္းက ေမးခဲ့တာ တစ္ခု႐ွိတယ္။ ဒီေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ ရဲရဲေတာက္ ေျဖၾကားခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း၊ အမ်ိဳးသမီးေလာက က ၾကည့္လို႔႐ွိယင္ “တို႔အစ္မႀကီးတစ္ေယာက္ ဗုဒၶဘာသာဘက္က ေနၿပီးေတာ့ ေဝဖန္ေရးသမား ဖခင္အား ရဲရဲေတာက္ ေျဖၾကားခဲ့တယ္” ဆိုတာ ဂုဏ္ယူစရာပ။ အမ်ိဳးသာေတြ အေနနဲ႔လည္းပဲ “တို႔အစ္မႀကီး တစ္ေယာက္ သာသနာမွာ ရဲရဲေတာက္ ေဝဖန္ေရးသမား ဖခင္ရဲ႕ ေမးျမန္းခ်က္ကို ေျဖၾကားခဲ့တယ္” ဂုဏ္ယူစရာပ။ အဲဒီ အမ်ိဳးသမီးရဲ႕ အေၾကာင္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေျပာယင္ လြန္ခဲ့တဲ့ ကိုးဆယ့္တစ္ကမၻာထက္က ဝိပႆီျမတ္စြာဘုရား ပြင့္ထြန္းေတာ္မူပါတယ္။ ဝိပႆီ ျမတ္စြာဘုရား တစ္ေန႔ ဗႏၶဳမတီ ေနျပည္ေတာ္အတြင္း ဆြမ္းခံ ႂကြေတာ္မူတဲ့အခါ အမ်ိဳးသမီး တစ္ေယာက္သည္ သဒၶါၾကည္ညိဳစြာျဖင့္ ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ ေ႐ႊလက္ေတာ္က သပိတ္အျပည့္ မိမိမွာ႐ွိတဲ့ မုန္႔မ်ားကို ေလာင္းၿပီးေတာ့ သာဟတၳိက သကၠစၥေျမာက္ လက္ေရာက္ၾကည္ျဖဴ ကပ္လွဴခဲ့တယ္။

ထူးထူးခၽြန္ခၽြန္ လက္ညိႇဳး ညႊန္ျပစရာ ေကာင္းတဲ့အေနနဲ႔ ဤကုသိုလ္ေကာင္းမႈသည္ သူ႔ရဲ႕ အဓိကရ ေကာင္းမႈကုသိုလ္တစ္ခုပဲတဲ့။ ယင္း အဓိကရ ေကာင္းမႈ ကုသိုလ္ေၾကာင့္ ကိုးဆယ့္တစ္ကမၻာ အပါယ္မလားဘဲနဲ႔ လူ႔ရပ္ နတ္ရြာ စုန္ကာ ဆန္ကာနဲ႔ လူခ်မ္းသာ နတ္ခ်မ္းသာ ႏွစ္ပါး ခံစားၿပီးတဲ့ေနာက္ ဤဘုရားသာသနာေခတ္ ေရာက္သကာလ ေဝသာလီျပည္မွာ မဟာဝိဘဝေခၚေသာ ပုဏၰာရဲ႕သမီး “ေရာဟိနီ” လို႔ ေခၚတဲ့ ပုေဏၰးမကေလး တစ္ေယာက္ ျဖစ္လာတယ္။

သူေတာ္ေကာင္းတို႔၏ အေလ့အက်င့္
အဲဒီ ေရာဟိနီေခၚတဲ့ ပုေဏၰးမ အမ်ိဳးသမီးကေလးဟာ ျမတ္စြာဘုရား ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ ဘုရားျဖစ္ၿပီးလို႔ ငါးဝါအေရာက္မွာ ေဝသာလီျပည္ မဟာဝုန္ ေတာ၌ ႂကြေရာက္ ဝါကပ္ သီတင္းသံုးေတာ္မူတဲ့အခါ ေဝသာလီ သာသနာ ထူး၍ ထိန္လင္းခဲ့တယ္။ ထြန္းပခဲ့တယ္။ အဲဒီ ျမတ္စြာဘုရား သက္ေတာ္ထင္႐ွား ႐ွိေတာ္မူတဲ့ အခ်ိန္တုန္းက ဗုဒၶဘာသာတို႔ရဲ႕ အေနအစားကို မွန္းထားၿပီးေတာ့ ၾကည့္ရမယ္။

ပႆႏၲာ ႐ူပဝိဘဝံ၊ သုဏႏၲာ မဓုရံ ဂိရံ။
စရႏၲိ သာဓူ သမၺဳဒၶ-ကာေလ ေကဠိပရံမုခါ။
(အလကၤာ၊ ၉၉)
သမၺဳဒၶကာေလ= ျမတ္စြာဘုရား သက္ေတာ္ထင္႐ွား ႐ွိေတာ္မူစဥ္ ဟို-အခ်ိန္ကာလ၌။ သာဓူ= ႏွလံုး ေပ်ာ့ေပ်ာင္း ဗုဒၶဘာသာဝင္ သူေတာ္စင္ အေပါင္းတို႔သည္။ ႐ူပဝိဘဝံ= သံုးဆယ့္ႏွစ္ပါးေသာ ေယာက္်ားျမတ္တို႔၏ လကၡဏေတာ္ႀကီး၊ ႐ွစ္ဆယ္ေသာ အႏုဗ်ဥၨန လကၡဏေတာ္ငယ္တို႔ႏွင့္ ျပည့္စံုလွစြာေသာ ျမတ္စြာဘုရား၏ ႐ူပကာယ အသေရေတာ္ကို။ ပႆႏၲာ= ေန႔ ေန႔ ည ည ဖူးျမင္ၾကရကုန္သည္ျဖစ္၍ လည္းေကာင္း။ မဓုရံ ဂိရံ= ခ်ိဳၿမိန္ေကာင္းျမတ္တဲ့ တရားစကားေတာ္ကို။ သုဏႏၲာ= ေန႔႐ွိသမွ် သဒၶါနားျဖင့္ နာၾကား ၾကရကုန္သည္ျဖစ္၍ လည္းေကာင္း။ ေကဠိပရံမုခါ= ေပ်ာ္ပြဲ႐ႊင္ပြဲ မ်က္ႏွာလႊဲၾကကုန္လ်က္။ စရႏၲိ= လွည့္လည္က်က္စား သြားလာ၍ ေနၾကေလကုန္၏။

ဘုရားလက္ထက္တုန္းက သူေတာ္ေကာင္းေတြဟာ ေက်ာင္းေတာ္သြား၊ ဘုရားကုိယ္ေတာ္ျမတ္ရဲ႕ ႐ူပကာယ အသေရေတာ္ကို ဖူးေျမာ္လိုက္၊ ေ႐ႊႏႈတ္ေတာ္ ႁမြက္ဟတဲ့ ခ်ိဳၿမိန္စြာေသာ ဘုရားစကားၾကားနာလိုက္၊ ဘုရားဖူးလိုက္၊ တရားနာလိုက္နဲ႔ ဒီအလုပ္ႏွစ္ခုနဲ႔ပဲ ေလာကီ ေပ်ာ္႐ႊင္မႈကို မ်က္ႏွာလႊဲၿပီးေတာ့ ဘုရားဖူးမႈ၊ တရားနာမႈဆိုတဲ့ သူေတာ္ေကာင္း အလုပ္ႏွစ္ခုနဲ႔ပဲ လွည့္လည္က်က္စား ေပ်ာ္ပါးေနၾကတယ္-တဲ့။ အဲဒီလို အလကၤာက်မ္းမ်ားမွာ ဆိုတဲ့အတိုင္း ေစာေစာကေျပာတဲ့ မဟာဝိဘဝပုဏၰားရဲ႕ သမီး ေရာဟိနီဆိုတဲ့ အမ်ိဳးသမီးလည္းပဲ ေဝသာလီျပည္သို႔ ဘုရားကိုယ္ေတာ္ျမတ္ႂကြေရာက္ ဝါကပ္သီတင္းသံုးတဲ့အခါ ျဖစ္ေတာ့ ျမတ္စြာဘုရား ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ရဲ႕ ႐ူပကာယ အသေရေတာ္ကို ဖူးေျမာ္လိုက္၊ တရားေတာ္ကို ၾကားနာလိုက္၊ သံဃာေတာ္ အ႐ွင္ျမတ္တို႔ကို ဖူးေျမာ္လိုက္၊ လွဴလိုက္၊ တန္းလိုက္နဲ႔ (ဘုရားဖူးလိုက္၊ တရားနာလိုက္၊ သံဃာေတာ္ အ႐ွင္ျမတ္တို႔ကို မိမိတတ္စြမ္းသမွ် ျပဳစုလိုက္နဲ႔) ရတနာသံုးပါးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈနဲ႔သာ အခ်ိန္ကုန္ေစ၍ တစ္ေန႔ေတာ့ ေသာတာပန္ အရိယာမကေလး ျဖစ္တယ္။

အဲဒီ ေသာတပန္ အရိယာမကေလး ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ေသာတာပန္ ျဖစ္တယ္ဆိုလို႔႐ွိယင္ ဘုန္းႀကီးတို႔ စာထဲမွာေတာ့ မလွဴရယင္ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔မွ မေနႏိုင္ဘူး။ တစ္နည္းအားျဖင့္ မိမိကိုယ္ကို အငတ္ခံ၍ ကိုပဲ မိမိ မစားဘဲနဲ႔ လွဴတယ္။ အဝတ္သကၤန္း ႏြမ္းနယ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ႔ယင္ မိမိမဝတ္ရယင္ ေနပါေစ၊ လွဴပစ္တယ္။ ေနရာထိုင္ခင္း ဆင္းရဲတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ျမတ္ ေတြ႔လို႔႐ွိယင္ မိမိမွာ ေနရာမ႐ွိယင္ ေနပါေစ၊ ေသာတာပန္ဆိုတာ ကိုယ့္႐ွိတဲ့ ေနရာေပမယ္လို႔ ရက္ရက္ေရာေရာ လွဴဒါန္းတယ္။

ယေန႔ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ ဘုရား၊ တရားနဲ႔ ႏႈတ္က ႃမြက္သလို အိပ္ရာထလည္းပဲ ဘုရား၊ ဘုရားနဲ႔ ႏႈတ္က ႃမြက္သလို အိပ္ရာထလည္းပဲ ဘုရား၊ ဘုရားနဲ႔ ဒီလို ဘုရားဂုဏ္ကိုေပါ့ေလ၊ စိတ္က အာ႐ံုျပဳသလို ေရာဟိနီ အမ်ိဳးသမီးကလည္းပဲ အိပ္ရာဝင္ေတာ့မယ္ ဆိုယင္ သမဏာ-သမဏာ-သမဏာ= ကိေလသာခပ္သိမ္း ၿငိမ္းေအးေစေတာ္ မူတတ္တဲ့ အ႐ွင္ျမတ္ေတြ၊ အဲဒီလို ႏႈတ္က ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္သူျမတ္ေတြကို မွန္းမွန္းၿပီးေတာ့ ဤကဲ့သို႔ ႃမြက္ဆိုတယ္။ အိပ္ရာက ႏိုးေတာ့လည္းပဲ သမဏာ=ကိေလသာခပ္သိမ္း ၿငိမ္းေအးေစတတ္တဲ့ ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္သူျမတ္ေတြပါ တကား။ ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္သူျမတ္ေတြကို အာ႐ံုျပဳၿပီးေတာ့ ဗုဒၶ၊ ဓမၼ၊ သံဃ ဆိုတဲ့ ရတနာသံုးပါး အာ႐ံုနဲ႔ အိပ္တယ္။ ရတနာသံုးပါး အာ႐ံုနဲ႔ ႏိုးတယ္။

မလိုလားသူအဖို႔ တရားစကားသည္ နားခါးသည္
သြားေလရာရာ အစည္းအေဝး စကားဝိုင္းဖြဲ႔မိယင္လည္းပဲ ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္သူျမတ္တို႔ရဲ႕ သုပၸဋိပႏၷ၊ ဥဇုပၸဋိပႏၷ၊ ဉာယပၸဋိပႏၷ၊ သာမီစိပၸဋိပႏၷ၊ အာဟုေနယ်၊ ပါဟုေနယ်၊ ဒကၡိေနယ်၊ အဥၨလီကရဏီယ၊ အႏုတၱရံ ပုညေကၡတၱံ ေလာကႆ- ဆိုတဲ့ သံဃာေတာ္ရဲ႕ အေၾကာင္းဂုဏ္ေလးပါး၊ အက်ိဳးဂုဏ္ငါးပါးကလြဲလို႔ ဒီျပင္စကားေတြ အင္မတန္နည္းပါးတယ္။ ဒီေတာ့ အိပ္ရာဝင္လည္း ‘သမဏာ’ အိပ္ရာထလည္း ‘သမဏာ’နဲ႔ ရဟန္း သံဃာကို အာ႐ံုျပဳလြန္း အားႀကီးေတာ့ ေဝဖန္ေရးသမား သူ႔ရဲ႕ဖခင္ မဟာဝိဘဝ ပုဏၰားက ေမးတယ္။ စကားစတယ္။

ကေန႔ ဆိုၾကပါစို႔ရဲ႕၊ ကေန႔ ဗုဒၶဘာသာတို႔အဖို႔ရာ‘သမဏာ’ ဆိုတဲ့ စကားသည္ အင္မတန္ၾကားရခဲတဲ့ အသံတစ္ခု။ ဒီလို ေလးေလးနက္နက္သိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ား အဖို႔ရာမွာ သမဏာဆိုတဲ့ အသံကေလးကို ၾကားလိုက္ရတာ စိတ္ေအး၊ ႏွလံုးခ်မ္းေျမ႕ေသာ္လည္းပဲ သဒၶါတရား ေခါင္းပါး၊ ပညာတရား နည္းပါးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ား အဖို႔က်ေတာ့ ဒီအသံက နားခါးတယ္၊ နားၾကားျပင္းကပ္စရား ျဖစ္ပါတယ္။ ဓမၼကိစၥမ်ိဳး ေျပာရလို႔႐ွိယင္ သဒၶါ၊ ဝီရိယ၊ သတိ၊ သမာဓိ၊ ပညာဆိုတဲ့ တရားေကာင္း ငါးပါး႐ွိတယ္။

မသဒၶါတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ရဲ႕ ေ႐ွ႕ေမွာက္မွာ သဒၶါတရားနဲ႔ ပတ္သက္ေသာ တရားစကားသည္ နားဆင္းရဲတဲ့စကား၊ နားၾကားျပင္းကပ္တဲ့ စကား ျဖစ္ပါတယ္။ ေမ့ေမ့ေလ်ာ့ေလ်ာ့ ေပါ့ေပါ့တန္တန္ ေနတဲ့ မု႒သစၥ ပုဂၢိဳလ္ရဲ႕ ေ႐ွ႕မွာ သတိနဲ႔ ပတ္သက္ေသာ တရားစကားသည္ နားၾကား ျပင္းကပ္ေသာစကား ျဖစ္ပါတယ္။

ပ်ံ႕လြင့္ၿပီးေတာ့ အုတ္ခဲ႐ိုက္ထားတဲ့ျပာလို လြင့္ပါးေနတဲ့ ဥဒၶစၥသမားရဲ႕ အထံမွာဆိုလို႔ ႐ွိယင္ သမာဓိနဲ႔ ပတ္သက္ေသာ တရားစကားသည္နားၾကားျပင္းကပ္တဲ့ စကား ျဖစ္ပါတယ္။ ပညာမ႐ွိတဲ့ လူမိုက္ရဲ႕ မ်က္ေမွာက္မွာ ပညာနဲ႔ ပက္သက္ေသာ တရားစကားသည္ နားၾကားျပင္းကပ္တဲ့ စကားျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီေတာ့ ဖခင္ မဟာဝိဘဝ ပုဏၰားက သဒြါ၊ ဝီရိယ၊ သတိ၊ သမာဓိ၊ ပညာ၊ ဗိုလ္ငါးပါး အားနည္းသူဆိုေတာ့ ဗိုလ္ငါးပါးအားႀကီးတဲ့ သမီးကေနၿပီး အိပ္ရာဝင္လညး္ သမဏာ၊ အိပ္ရာထလည္း သမဏာ၊ စကားေျပာယင္လည္းပဲ သမဏာ= ကိေလသာခပ္သိမ္း ၿငိမ္းေအးေစေတာ္မူတတ္တဲ့ ရဟန္းေတာ္အ႐ွင္ျမတ္ေတြ ပါတကားဆိုတဲ့ ဒီရဟန္းေတာ္ရဲ႕ ဂုဏ္ကို သူ ဒီလို႐ြတ္ရတာ အင္မတန္အရသာ႐ွိ၊ အင္မတန္ခ်ိဳၿမိန္ၿပီးေတာ့ သမီးက ရြတ္ဖန္မ်ားေတာ့ ေဝဖန္ေရးသမား တစ္နည္းအားျဖင့္ ဣေျႏၵငါးပါး ႏံု႔ေႏွးေသာ ဖခင္က နားဆင္းရဲတဲ့စကား နားၾကားျပင္းကပ္တဲ့စကား ျဖစ္ေတာ့ သမီးကို သူက ဘာေျပာသလ္ဆိုေတာ့-

သမဏာတိ ေဘာတိ သုပိ၊
သမဏာတိ ပဗုဇၥ်သိ။
သမဏာေနဝ ကိေတၱသိ၊
သမဏီ ႏူႏု ဘဝိႆသိ။

ေဘာတိ= ခ်စ္သမီး ေရာဟိနီ။ တြံ= သင္ခ်စ္သမီးသည္။ သမဏာတိ= သမဏာဟူ၍။ သုပိ= ႏႈတ္က ရြတ္ကာ အိပ္စက္ပါ၏။ သမီး၊ အိပ္မယ္ႀကံယင္လည္းပဲ သမီး ႁမြက္ၾကားရတယ္။ သမဏာ= ကိေလသာ ခပ္သိမ္း ၿငိမ္းေအးေစတတ္တဲ့ ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္ျမတ္ေတြပါ တကား။ ဒီလို ဥဒါန္းက်ဴးက်ဴးၿပီးမွ သမီးအိပ္တယ္။ ေဘာတိ= ခ်စ္သမီး ေရာဟိနီ။ တြံ=သင္ခ်စ္သမီးသည္။ သမဏာတိ= သမဏာ၊ သမဏာဟူ၍။ ပဗုဇၥ်သိ= ႏႈတ္ကႃမြက္ကာ ႏိုးၾကားပါ၏။
သမီး အိပ္ရာက ႏိုးယင္လည္းပဲ-
သမဏာ=ကိေလသာခပ္သိမ္းၿငိမ္းေအးေစေတာ္မူတတ္တဲ့ ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္ျမတ္ေတြပါတကား၊ သူအိပ္ရာက ပထမဆံုး မဂၤလာ႐ွိတဲ့ အသံကေလး ေျပာၿပီးေတာ့ ထတယ္။ ေဘာတိ= ခ်စ္သမီး ေရာဟိနီ။ တြံ= သင္ခ်စ္သမီးသည္။ သမဏာေနဝ-သမဏာနိ ဧဝ= ရဟန္းေတာ္တို႔၏ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာ ေက်းဇူးဂုဏ္ကိုသာလွ်င္။ ကိေတၱသိ= ေျပာၾကာ၍ ေနဘိ၏။ တံြ= သင္ခ်စ္သမီးသည္။ သမဏိ= မၾကာျမင့္မီ ရဟန္းမကေလးသည္။ ဘဝိႆသိ ႏူႏု= ျဖစ္ေလေယာင္တကား။

သမီးရယ္၊ အိပ္ရာဝင္လည္း သမဏာ၊ အိပ္ရာထလည္း သမဏာ၊ စကားေျပာလည္းပဲ သမီးက သမဏာ= ကိေလသာခပ္သိမ္း ၿငိမ္းေအးေစတတ္တဲ့ ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္ျမတ္တို႔ပါတကား….လို႔ ရဟန္းေတြရဲ႕ ဂုဏ္ေက်းဇူးကိုပဲ သမီး စကားေျပာတယ္။ သမီးၾကည့္ရတာ မၾကာခင္မ်ား ဘိကၡဳနီမကေလး ျဖစ္သြားမလားသမီးရယ္…။ သေရာ္ေတာ္ေတာ္ ေလွာင္ေတာင္ေတာင္လိုေပါ့။ သမီး ဒါေလာက္ေတာင္ ရဟန္းေတြကို စိတ္က အာ႐ံုစြဲယင္ မၾကာခင္ သမီး ဘိကၡဳနီမကေလး၊ ရဟန္းမကေလးမ်ား ျဖစ္သြားမလား… တဲ့။

သမဏီ ႏူႏု ဘဝိႆသိ။
တံြ= သင္ခ်စ္သမီးသည္။ သမဏီ= မၾကာျမင့္မီ ဘိကၡဳနီမကေလးသည္။ ဘဝိႆသိႏူႏု= ျဖစ္လိမ့္ေယာင္တကား။

ဝိပုလံ အႏၷဥၥ ပါနဥၥ၊
သမဏာနံ ပေဝစၧသိ။
ေရာဟိနီ ဒါနိ ပုစၧာမိ၊
ေကန ေတ သမဏာ ပိယာ။

ေရာဟိနီ= ခ်စ္သမီး ေရာဟိနီ။ တြံ= သင္ခ်စ္သမီးသည္။ ဝိပုလံ= ျပန္႔ေျပာမ်ားျမတ္စြာေသာ။ အႏၷဥၥ= စားဖြယ္ကိုလည္းေကာင္း။ ပါနဥၥ= ေသာက္ဖြယ္ကိုလည္းေကာင္း။ သမဏာနံ= ဦးျပည္းေခၚ မွန္း႐ွင္ရဟန္းတို႔အား။ ပေဝစၧသိ= သဒၶါေ႐ွ႕႐ွဴ ေပးလွဴဘိ၏။

သံဃာကို မၾကည္ညိဳသူ၏ အယူအဆ
သမီးၾကည့္ရတာ ကေန႔ ေဝဖန္ေရးသမား သာသနာ မၾကည္ညိဳတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ားအလိုေတာ့ ဦးျပည္းေခၚမွန္း ႐ွင္ရဟန္းတို႔ကိုသာ သမီးဟာ စားဖြယ္ေတြ ေသာက္ဖြယ္ေတြ ေျမာက္ေျမာက္ျမားျမား သမီး လွဴေန တန္းေနတယ္-တဲ့။

ေရာဟိနီ= ခ်စ္သမီး ေရာဟိနီ။ ဒါနီ= ေန႔႐ွည္ရက္ၾကာ ငါ ဖခင္မခံသာတဲ့ဤ ယခုအခါ၌။ (ေ႐ွ႕ရက္မ်ားက တကတည္း အိပ္ သမဏာ၊ ေန႔ သမဏာ၊ စကားေျပာ သမဏာ၊ ၾကာေတာ့ နားကဆင္းရဲတယ္။ နားမခံသာတဲ့ ယခုအခါ၌) တံ= သင္ ခ်စ္သမီးကို ပုစၧာမိ= သိလိုေရးမို႔ ငါေမးလို၏။ ေကန= အဘယ္သို႔ လွဴဒါန္းတဲ့ အေၾကာင္းေၾကာင့္။ ေတ= သင္ခ်စ္သမီးသည္။ သမဏာ= ဣသိေခၚမွန္း ႐ွင္ရဟန္းတို႔ကို။ ပိယာ= ေမတၱာသက္ဝင္ ခ်စ္ခင္ေလးျမတ္ ၾကည္ညိဳႏွစ္သက္အပ္ပါသနည္း။

ဘာ့ေၾကာင့္ သမီးဟာ မ်က္ျမင္အားျဖင့္ ခ်စ္စရာ ခင္စရာ ၾကည္ညိဳစရား ႏွစ္သက္စရာ မ႐ွိတဲ့ ဦးျပည္းရဟန္းေတြကို သမီး ၾကည္ညိဳေနရတံုး။ ဘာေၾကာင့္ သမီးဟာ ရဟန္းေတြကို ခ်စ္ခင္ေနရ၊ ႏွစ္သက္ၾကည္ညိဳေနရသတံုး။

ဖခင္က ဘာေျပာခ်င္လို႔တံုး။ ဖခင္ေျပာတဲ့ အသံက ရဟန္းေတြအေပၚ သာသနာေတာ္မွာ မၾကည္ညိဳတဲ့ မြဲတဲတဲအသံ ႐ွိပါတယ္။ ဖခင္ေျပာခ်င္သမွ် ျပည့္စံုေအာင္လည္း ေျပာစမ္းပါအံုးဆိုေတာ့-

အကမၼကာမာ အလသာ၊
ပရဒတၱဳပဇီဝိေနာ။
အာသံသုကာ သာဒုကာမာ၊
ေကန ေတ သမဏာ ပိယာ။
ေရာဟိနီ= ခ်စ္သမီး ေရာဟိနီ။ ေတ= သင္ခ်စ္သမီး၏ ပိယာ= ခ်စ္ခင္ေလးျမတ္ ႏွစ္သက္ ၾကည္ညိဳအပ္ကုန္ေသာ။ ေတ- ထိုရဟန္းတို႔သည္။ အကမၼကာမာ= အလုပ္ကို ဘယ္လိုနည္းနဲ႔မွ မလုပ္လိုၾကကုန္။

လူဘံု လူ႔ေလာကဆိုတာ အလုပ္လုပ္မွ စားရ ဝတ္ရ ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ ေနရတယ္မဟုတ္လား သမီး။ သမီးျမတ္ႏိုးတဲ့ ရဟန္းေတြကို ၾကည့္ရတာ ဘယ္ေတာ့မွ အလုပ္လုပ္တယ္ မ႐ွိဘူး။ လယ္ထြန္ျခင္း၊ ယာလုပ္ျခင္း၊ ကုန္သြယ္ျခင္း၊ ႏြားေမြးျခင္း၊ လူ႔ေလာကမွာ႐ွိတဲ့ အလုပ္ ဘာအလုပ္မွ မလုပ္ဘူး။ အလုပ္လက္မဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ။ အကမၼကာမာ ဆိုတာ အလုပ္မလုပ္ခ်င္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ။ အၿမဲတေစ ပ်င္းရိ၍ ေနၾကတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တို႔ပါေပ။ စားလည္း ေလးေလးကန္ကန္၊ သြားလည္း ေလးေလးကန္ကန္၊ ထိုင္လည္း ေလးေလးကန္ကန္၊ ထလည္း ေလးေလးကန္ကန္ ဘယ္ေနရာမွ လံု႔လဝီရိယ မ႐ွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ။ အင္မတန္ ပ်င္းရိတဲ့ပုဂၢိဳလ္။

မွန္တာေပါ့ေနာ္။ ဒီ သဒၶါတရား ေခါင္းပါးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ရဲ႕ မ်က္စိနဲ႔ ၾကည့္လို႔႐ွိယင္ ရဟန္းေတာ္ေတြရဲ႕ သြားမႈ၊ လာမႈ၊ ရပ္မႈ၊ ထိုင္မႈ၊ ေနမႈ ျပဳျပင္သမွ် အမူအရာ အလံုးစံုေတြဟာ ႏံု႔တိႏံု႔ေႏွးတဲ့ အပ်င္းထူတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြလို႔ ဒီလို ထင္စရာ ႐ွိပါတယ္။ အဲဒီလို ထင္တဲ့ အတိုင္း အင္း= ဒီ ေဝဖန္ေရးသမား သဒၶါတရား ေခါင္းပါးေသာ ပုဂၢိဳလ္တစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ သမီးကို ဖခင္ ဝိဘဝပုဏၰားက ေျပာတယ္။ သမီး ၾကည္ညိဳတယ္ဆိုတဲ့ ဒီကုိယ္ေတာ္ေတြဟာ အင္မတန္ ပ်င္းတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ။ ဘာမွ အလုပ္မလုပ္ဘူး။

ပရဒတၱဴပဇီဝိေနာ= သူတစ္ပါး ေပးကမ္းအပ္တဲ့ သကၤန္း၊ ဆြမ္း၊ ေက်ာင္း၊ ေဆး ပစၥည္းေလးပါး ျပည့္စံုကာ အသက္ေမြးမႈ႐ွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ လက္ေဝခံ စားတယ္။ ေအက္က် ေနာက္က် ဘာမွ အလုပ္ကယ္လို႔ မ႐ွိဘဲနဲ႔ သူတစ္ပါးေပးမွ စားရ ဝတ္ရ ေနရတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ-တဲ့။

အာသံသုကာ= လိုလားေတာင့္တတဲ့ ေလာဘႀကီးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ။ သာဒုကာမာ= ခ်ိဳၿမိန္ေကာင္းျမတ္တဲ့ ပစၥည္းေလးရပ္ကိုမွ အလို႐ွိၾကတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ။ အထ= ထိုသို႔ျဖစ္ပါလ်က္။ ေကန= အဘယ္သို႔ ထူးဆန္းတဲ့ အေၾကာင္းေၾကာင့္။ ေတ= သင္ခ်စ္သမီးသည္။ သမဏာ= ဣသိေခၚမွန္း ထိုရဟန္းတို႔ကို။ ပိယာ= ခ်စ္ခင္ေလးျမတ္ ႏွစ္သက္ ၾကည္ညိဳအပ္ပါသနည္း ခ်စ္သမီး…။

သမီး၊ ေလာကမွာ ၾကည့္လိုက္ယင္ ဒီရဟန္းေတြေလာက္ အလုပ္မလုပ္ခ်င္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ မ႐ွိဘူး။ ပ်င္းရိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္၊ သူတကာ ေပးတာ ေကၽြးတာကို လက္ေဝခံ စားေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္၊ ႐ိုင္း႐ိုင္းေျပာလို႔႐ွိယင္ သူမ်ားအေပၚ ေခါင္းပံုျဖတ္ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္၊ ဒီလိုေျပာခ်င္တယ္။

အာသံသုကာ= အင္မတန္ ေလာဘတရား အလို႐ွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ။ သာဒုကာမာ= ေတာင္းခံစားရတဲ့ ပုဂၢိဳလ္၊ မွ်တေရာင့္ရဲမႈ မရွိဘဲနဲ႔ ေကာင္းတာကို ဝတ္ခ်င္တယ္၊ ေကာင္းတာကို စားခ်င္တယ္၊ ေကာင္းတာကို လိုခ်င္တယ္။ သူ႔အေနနဲ႔ကေတာ့ ဒီရဟန္းသံဃာေတာ္ေတြအား ဗုဒၶဘာသာဝင္ သူေတာ္စင္ေတြက ေကာင္းတဲ့အစာကို ေကၽြးျခင္း၊ ေပးျခင္း၊ ေကာင္းေသာအဝတ္ေပးျခင္း၊ ေကာင္းေသာေက်ာင္း အိပ္ရာေနရာ ေပးတာ လွဴတာကို တယ္ၿပီးေတာ့ သဒၶါတရား မ႐ွိေတာ့ မ႐ွိသလို၊ အဲ- အလုပ္ကျဖင့္ ဘာမွ မ႐ွိဘဲနဲ႔ သမီးရဲ႕ ရဟန္းေတြဟာ ေကာင္းတာကိုမွ လိုခ်င္တယ္။

ဒီလိုျဖစ္ပါလ်က္ သမီးကမ်ား ဒီကိုယ္ေတာ္ေတြကို ဘာေၾကာင့္ ဒါေလာက္သဒၶါေ႐ွး႐ွဴ ၾကည္ညိဳေလးျမတ္ ႏွစ္သက္၍ ေနရသလဲ၊ ေမးတယ္။ ေအး- ေဝဖန္ေရးသမား တစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ေတာ့ ဒါ ေမးစရာေပါ့။

ႏွစ္သက္၍ ေနရသလဲ၊ ေမးတယ္။ ေအး- ေဝဖန္ေရးသမား တစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ေတာ႔ ဒါ ေမးစရာေပါ႔။

ကေန႔ေတာ႔ ဗုဒၶဘာသာဝင္ သူေတာ္စင္ ျဖစ္ၾကတဲ့ အမ်ိဳးေကာင္းသား တစ္ေယာက္၊ အမ်ိဳးေကာင္းသမီး တစ္ေယာက္ကို သဒၶါတရား ေခါင္းပါးတဲ့၊ ဟုတ္လား။ အင္း- အယူတစ္ပါးက ပုဂၢိဳလ္ေတြက “ဘာျပဳလို႔ ခင္ဗ်ားတို႔ ဒီကိုယ္ေတာ္ေတြ ေဆြမေတာ္ မ်ိဳးမေတာ္ ဒါေလာက္ေတာင္ ခင္ဗ်ားတို႔ ခ်စ္ခင္ၾကည္ညိဳ ေလးျမတ္ ႏွစ္သက္၍ ေနရသလဲ” လို႔မ်ား ေမးယင္ ေျဖတတ္ေအာင္ေပါ့ေလ။ ယထာဘူတက်ေအာင္ ေျဖတတ္ေအာင္။
သံဃာေတာ္မ်ားကို ၾကည္ညိဳျခင္းအေၾကာင္း
အခု ေရာဟိနီ ဆိုတဲ့ ေသာတာပန္တည္တဲ့ အရိယာမကေလးက၊ သမီးကေလးက ဘာျပန္ေျဖသလဲဆိုေတာ့-

စိရႆံ ဝတ မံ တာတ၊ သမဏာနံ ပရိပုစၧသိ။
ေတသံ ေတ ကိတၱယိႆာမိ၊ ပညာသီလပရကၠမံ။
တာတ= ေမြးသဖခင္ ေက်းဇူး႐ွင္။ စိရႆံ= အခ်ိန္ျမင့္ၾကာ အခါရင့္ေညာင္းၾကာမွ။ တြံ= သင္ဖခင္သည္။ မံ= သမီးကို။ သမဏာနံ= ကိေလသာ ခပ္သိမ္း ၿငိမ္းေအးေစတတ္ ရဟန္းေတာ္အ႐ွင္ျမတ္တို႔၏။ သာသနံ= အေၾကာင္းအရာကို။ ပရိပုစၧသိ= ေမးျမန္းဘိ၏။

ဖခင္၊ ေမးဖို႔ရန္ အခ်ိန္ဟာ အင္မတန္ကို လြန္ခဲ့ပါၿပီ။ အခ်ိန္ အင္မတန္ၾကာမွ ဖခင္က သမီးကို ရဟန္းေတာ္မ်ားရဲ႕ အေၾကာင္းကို အခုမွ အျပစ္တင္ရတယ္။ အျပစ္တင္ေတာင္ ေႏွာင္းေနတယ္။

ေတသံ ေတ ကိတၱယိႆာမိ၊ ပညာသီလပရကၠမံ။
တာတ= ေမြးသဖခင္ ေက်းဇူး႐ွင္။ ဒါနိ-ဣဒါနိ= သိလိုေရးနဲ႔ ေမးျမန္းဘိရာ ဤယခုအခါ၌။ အဟံ= ေရာဟိနီေခၚတဲ့ အကၽြႏု္ပ္ သမီးေတာ္သည္။ ေတ= ေမြးသဖခင္ ေက်းဇူး႐ွင္အား။ ေတသံ= ထိုကိေလသာခပ္သိမ္း ၿငိမ္းေအးေစတတ္ ရဟန္းေတာ္အ႐ွင္ျမတ္တို႔၏။ ပညာသီလပရကၠမံ= ပညာဂုဏ္၊ သီလဂုဏ္၊ သမာဓိဂုဏ္ အလံုးစံုကို။ ကိတၱယိႆာမိ= သမီးသိသေလာက္ ေျပာၾကားပါေပအံ့။

သမီး သိသေလာက္ ရဟန္းေတာ္ သခင္ အ႐ွင္သူျမတ္တို႔ရဲ႕ ၾကည္ညိဳဖြယ္ ေကာင္းတဲ့ သီလဂုဏ္၊ သမာဓိဂုဏ္၊ ပညာဂုဏ္ ဆိုတဲ့ သိကၡာသံုးပါး ဂုဏ္ေက်းဇူးမ်ားကို သမီးသိသေလာက္ ဖခင္အားျပန္ၾကား ေျပာဆိုပါ့မယ္။

ေျပာစမ္းပါ သမီးရယ္-လို႔ ဆိုၿပီးေတာ့ ဖခင္က ေျပာတယ္။ အကမၼကာမာ-တဲ့။ သမီးရဲ႕ ကိုယ္ေတာ္ေတြ အလုပ္မလုပ္ခ်င္ဘူး။ လယ္မထြန္ခ်င္ဘူး၊ ယာမလုပ္ခ်င္ဘူး၊ ကုန္မေရာင္းခ်င္ဘူး၊ ခါးခ်ိဳးၿပီးေတာ့ ဘာအလုပ္ကမွ မလုပ္ခ်င္ဘူးလို႔ ဖခင္က ေျပာတယ္။ အလုပ္လက္မဲ့ေတြပါလို႔ ေျပာတယ္။ မဟုတ္ပါဘူး။

အခ်ိန္ျပည့္ အလုပ္လုပ္ၾကေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ား
ကမၼကာမာ အနလသာ၊
ကမၼေသ႒ႆ ကာရကာ။
ရာဂံ ေဒါသံ ပဇဟႏၲိ၊
ေတန ေမ သမဏာ ပိယာ။ ။
တာတ= ေမြးသဖခင္ ေက်းဇူး႐ွင္။ သမဏာ= ကိေလသာခပ္သိမ္း ၿငိမ္းေအးေစတတ္ ရဟန္းေတာ္အ႐ွင္ျမတ္တို႔သည္။ ကမၼကာမာ= အလုပ္ကို တကယ္အလို႐ွိေတာ္ မူၾကပါေပကုန္၏…။
ဖခင္-တဲ့။ လူ႔ျပည္ေလာက က ေလာဘေတြ ေဒါသေတြ ေ႐ွ႕သြားျပဳၿပီး လုပ္တဲ့ အလုပ္ေတြသာ ဖခင္က ျမင္တယ္။ သဒၶါ ပညာတရား ေ႐ွး႐ွဴေသာ ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္သူျမတ္ကို သူလုပ္တဲ့ အလုပ္ကိုေတာ့ ဖခင္ မျမင္ဘူး။ ရဟန္းေတာ္သခင္ အ႐ွင္သူျမတ္ေတြ အလုပ္ကို တကယ္လိုလိုလားလား အလုပ္ လုပ္ၾကပါတယ္။ တစ္ေန႔တြင္ ႏွစ္ဆယ့္ေလးနာရီ ႐ွိတဲ့ အနက္က နာရီျပည့္ အလုပ္လုပ္တယ္ဆိုတဲ့ အ႐ွင္ျမတ္ဟာ နာရီႏွစ္ဆယ္တိတိ အလုပ္လုပ္တယ္။

ဘုန္းႀကီးတို႔ စရဏ တစ္ဆယ့္ငါးပါးမွာ ဇာဂရိယာႏုေယာဂ-လို႔ ပါတယ္။ တကယ့္ ဇာဂရိယာႏုေယာဂ ေအာင္ေအာင္ေျမာက္ေျမာက္ အလုပ္လုပ္ေတာ့မယ္ ဆိုလို႔႐ွိယင္-

ဒိဝသံ စကၤေမ န နိသဇၨာယ အာဝရဏီ ေယဟိ ဓေမၼဟိ စိတၱံ ဝိေသာေမတိ-တဲ့။
တစ္ေန႔လံုးလံုး အိပ္ခ်ိန္မ႐ွိရဘူး စႀကၤ ံသြားျခင္း၊ ေညာင္းယင္ ထိုင္ျခင္း။ ဒါပဲ၊ မအိပ္ရဘူး။ စႀကႍ သြားျခင္း၊ ထိုင္ျခင္း၊ ဣရိယာပုတ္ ႏွစ္ပါးျဖင့္ စ်ာန္ မဂ္ဖိုလ္ကို ပိတ္ဆို႔တတ္ေသာ နီဝရဏ အကုသိုလ္ တရားတို႔မွ မိမိတို႔ရဲ႕ စိတ္ကို စင္ၾကယ္ေအာင္ ရဟန္းတရား ပြားမ်ားႀကိဳးကုတ္ အားထုတ္ၾကတယ္။ ညဦးယံပိုင္း ရဟန္းတရား ပြားမ်ားႀကိဳးကုတ္ အားထုတ္ၾကတယ္။ မိုးေသာက္ယံပိုင္းမွာ ရဟန္းတရား ပြားမ်ားႀကိဳးကုတ္ အားထုတ္ၾကတယ္။

တစ္ညကို သံုးပံု ပံုယင္ တစ္ပံုတည္း အလယ္ပိုင္းမွာ က်ိန္းစက္ေတာ္မူၾကတယ္။ ႐ူပကာယ ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္တဲ့ အတြက္ ေနာက္ရက္ ေနာက္လမွာ အလုပ္ မလုပ္ႏိုင္မွာ စိုးလို႔ အလုပ္ လုပ္ျဖစ္႐ံုကေလး ေလးနာရီေလာက္ က်ိန္းစက္ေတာ္ မူၾကတယ္။ စရဏတရား မသိလို႔ ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္သူျမတ္ေတြမွာ အလုပ္ မ႐ွိဘူး ေျပာေနတာ။ ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္သူျမတ္ေတြရဲ႕ အလုပ္သည္ ႏွစ္မ်ိဳး႐ွိတယ္။
ဂႏၴအလုပ္၊ ဝိပႆနာအလုပ္။ က်မ္းဂန္ပို႔ခ်ျခင္းဆိုတဲ့ ဂႏၴအလုပ္ကလည္း နံနက္ နံနက္မိုလို႔၊ ေန႔ ေန႔မိုလို႔၊ ညေန ညေနမိုလို႔၊ ည-ညမိုလို႔၊ ေန႔ ေန႔ ည ည မအားရေအာင္ အလုပ္ကို လုပ္ေနတာပါ။

ဝိပႆနာဓုရ ဝါသဓုရ ေခၚတဲ့ ဝိပႆနာလုပ္ငန္း ႀကိဳးပမ္းေတာ္မူတဲ့ ဘက္ကလည္းပဲ ေန႔ ေန႔ ည ည ကမၼ႒ာန္းအလုပ္ကို အားထုတ္ၿပီးေတာ့ ေနတာပါ။ ဖခင္တို႔ လူ႔ေလာကေျပာတဲ့ အလုပ္ဆိုတာက- ဟုတ္လား။ နံနက္ ဘယ္ႏွစ္နာရီက ဘယ္ႏွစ္နာရီ၊ ေမာင္းေခါက္တယ္ဆိုယင္နား၊ ေန႔လယ္ ဘယ္ႏွစ္နာရီ နား၊ ညေန ဘယ္ႏွစ္နာရီက ေမာင္းေခါက္တယ္ဆိုယင္ နားတယ္။ မၿပီးၿပီး ၿပီးၿပီးနားတာပဲ။ ဒါလည္း ကေန႔ အဖို႔ရာမွာေပါ့ေလ၊ လူေလာက အလုပ္ဆိုတာ ခုနစ္နာရီ၊ ႐ွစ္နာရီ ႐ွိပါတယ္။
သာသနာအလုပ္က နာရီႏွစ္ဆယ္တိုင္ေအာင္ အလုပ္လုပ္ေတာ္မူၾကပါတယ္။

အနလသာ= ဘယ္ေတာ့မွ ပ်င္းရိလို႔ မေနၾကတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တို႔ပါ။
ဖခင္က အပ်င္းထူတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြတဲ့။ ႏံု႔ႏံု႔ ေႏွးေႏွး၊ သြားတာ လာတာ စားတာက ပစၥေဝကၡဏာနဲ႔ သြားရတာ။ သမၸဇဥ္နဲ႔ လွမ္းရတာ။ ဉာဏ္ပညာနည္းပါးတဲ့လူရဲ႕ မ်က္စိနဲ႔ၾကည့္ေတာ့ ဟာ- သြားပံုက ႏံု႔ႏံု႔ ေႏွးေႏွး၊ စာပံုက ႏံု႔ႏံု႔ ေႏွးေႏွး၊ ထိုင္လည္းပဲ ႏံု႔ႏံု႔ ေႏွးေႏွး၊ ေနရာတကာ ႏံု႔ႏံု႔ ေႏွးေႏွး၊ အင္မတန္ အပ်င္းထူတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြလို႔ ဒီလိုျမင္ေနတာ။

သမီးက အဲဒါ အပ်င္းထူတာ မဟုတ္ဘူး-တဲ့။ သတိသမၸဇဥ္နဲ႔ သြားတယ္၊ သတိသမၸဇဥ္နဲ႔ ထိုင္တယ္၊ သတိသမၸဇဥ္နဲ႔ ေျပာတယ္။ စကားေျပာယင္လည္း မမွားေအာင္ သတိသမၸဇဥ္ ေ႐ွ႕သြားျပဳၿပီး ေျပာတယ္။ ဣရိယာပုတ္ေလးပါး ျပဳျပဳသမွ် အမႈခပ္သိမ္း ကာယကံမႈ၊ ဝစီကံမႈ၊ မေနာကံမႈဆိုတဲ့ အမႈသံုးမ်ိဳးလံုးမွာ သတိသမၸဇဥ္ ေ႐ွ႕သြားျပဳၿပီးေတာ့ ေျပာေနတာ ျဖစ္ေတာ့ အပ်င္းထူတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ မဟုတ္ဘူး-တဲ့။

သမဏာ= ကိေလသာခပ္သိမ္း ၿငိမ္းေအးေစတတ္ ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္သူျမတ္တို႔သည္။ ကမၼကာမာ= တကယ္ပင္ အလုပ္ကို ျပဳလုပ္ေနၾကတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တို႔ပါေပ။ အနလသာ= တကယ္ပင္ ပ်င္းရိျခင္း ကင္းေတာ္မူၾကတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တို႔ပါေပ။ ကမၼေသ႒ႆ= အျမတ္ဆံုးေသာ သမထဝိပႆနာ ဘာဝနာအလုပ္ကို။ ကာရကာ= ေန႔စဥ္ႀကိဳးကုတ္ ျပဳလုပ္ေတာ္ မူၾကပါေပကုန္၏…။

ေလာကမွာ အျမတ္ဆံုးေခၚတဲ့ သမထအလုပ္၊ ဝိပႆနာဘာဝနာ အလုပ္ေကာင္းေတြ ေန႔ေန႔ညည ႀကိုးကုတ္ျပဳလုပ္ေတာ္မူေနၾကတာ-လို႔ ဖခင္မသိလို႔ ေျပာတယ္။

ဖခင္က ေျပာတာက “အာသံသုကာ သာဒုကာမာ= ဒီကိုယ္ေတာ္ေတြက အၿမဲတေစ ေတာင့္တေနတယ္” လို႔ ဖခင္က ထင္တယ္။ မဟုတ္ပါဘူး။ အ႐ွင္ျမတ္ေတြလုပ္တဲ့ အလုပ္က သမထဘာဝနာ၊ ဝိပႆနာဘာဝနာ အလုပ္က ေလာဘ ေဒါသကိုပယ္ရန္ အလုပ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဘာမွ ေတာင့္တမႈ ေလာဘတဏွာ မ႐ွိပါဘူးတဲ့။

ကမၼေသ႒ႆ= အျမတ္ဆံုးေသာ သမထဝိပႆနာ ဘာဝနာအလုပ္ကို။ ကာရကာ= ေန႔စဥ္ႀကိဳးကုတ္ အားထုတ္ေတာ္မူၾကကုန္သည္ ျဖစ္၍။ ရာဂဥၥ= တပ္မက္မႈ ရာဂတရားကို လည္းေကာင္း။ ေဒါသဥၥ= ျပစ္မွားမႈ ေဒါသတရားကို လည္းေကာင္း။ ပဇဟႏၲိ= အႂကြင္းမဲ့ ပယ္ေဖ်ာက္ေတာ္မူႏိုင္ၾကပါေပကုန္၏။ ေတန= ထိုသို႔ေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္။ ေမ= သမီးေတာ္ အကၽြႏု္ပ္သည္။ သမဏာ= ကိေလသာခပ္သိမ္း ၿငိမ္းေအးေစတတ္ ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္ျမတ္တို႔ကို။ ပိယာ= ေမတၱာသက္ဝင္ ခ်စ္ခင္ေလးျမတ္ ၾကည္ညိဳႏွစ္သက္အပ္ပါကုန္၏။

အေၾကာင္းအက်ိဳးနဲ႔ေပါ့ေလ၊ လံုလံုေလာက္ေလာက္၊ အင္း- တစ္မ်ိဳးေျပာရယင္ ဖခင္-တဲ့၊ သမထဝိပႆနာ ဘာဝနာဆိုတဲ့ အလြန္မြန္ျမတ္တဲ့ အလုပ္ကို ႀကိဳးကုတ္ အားထုတ္ေတာ္မူၾကတဲ့ အတြက္ ေလာဘကိုလည္း ပယ္ေတာ္မူၾကတယ္၊ ေဒါသကိုလည္း ပယ္ေတာ္မူၾကတယ္။ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟပယ္ေၾကာင္း ထိုအေၾကာင္းေၾကာင့္ သမီးေတာ္ဟာျဖင့္ ရဟန္ေတာ္ အ႐ွင္သူျမတ္ေတြကို ေမတၱာသက္ဝင္ ခ်စ္ခင္ေလးျမတ္ အၿမဲတေစ ၾကည္ညိဳ ႏွစ္သက္၍ ေနအပ္ပါတယ္။ ဒါေျပာတာ။

အလုပ္တကာတို႔တြင္ ျမတ္ေသာအလုပ္
တီဏိ ပါပႆ မႈလာနိ၊
ဓုနႏၲိ သုစိကာရိေနာ။
သဗၺံ ပါပံ ပဟီေနသံ၊
ေတန ေမ သမဏာ ပိယာ။
တာတ= ေမြးသဖခင္ ေက်းဇူး႐ွင္။ ပါပႆ= ဒုစ႐ိုက္စု မေကာင္းမႈ၏။ တီဏိမူလာနိ= အေၾကာင္းရင္းမူလ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ သံုးပါးတို႔ကို။ သုစိကာရိေနာ= စင္ၾကယ္ေသာ အမႈကို ျပဳေတာ္မူၾကကုန္သည္ ျဖစ္၍။ ေတ= ထို ကိေလသာခပ္သိမ္း ၿငိမ္းေအးေစတတ္ ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္ျမတ္တို႔သည္။ ဓုနႏၲိ= ေန႔႐ွိသမွ် ကိုယ္မွ ခါတြက္ၾကပါကုန္၏…။

ဖခင္၊ ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္သူျမတ္ေတြဟာ ပါပမူလ= မေကာင္းမႈ အကုသိုလ္ရဲ႕ အေၾကာင္းရင္းမူလ ျဖစ္တဲ့ ေလာဘရယ္၊ ေဒါသရယ္၊ ေမာဟရယ္ဆိုတဲ့ ဒီအကုသိုလ္ မူလသံုးပါးကို သုစိကမၼ= စင္ၾကယ္ေသာ ကာယကံမႈ ဝစီကံမႈ မေနာကံမႈ ျပဳေတာ္မူၾကျခင္းျဖင့္ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟေတြကို အၿမဲတေစ ကိုယ္မွ ခါတြက္တဲ့ အလုပ္ကို လုပ္ေတာ္မူၾကတာ။ ဖခင္ေျပာတဲ့ အလုပ္ေတြက ေလာဘႀကီးဖို႔၊ ေဒါသႀကီးဖို႔၊ ေမာဟႀကီးဖို႔ အလုပ္ကို လုပ္ေနတာ။ ေဝဖန္ေရးသမား မ်က္စိနဲ႔ၾကည့္ေတာ့ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟတိုးဖို႔ အလုပ္လုပ္မွ အလုပ္လုပ္တယ္ ထင္တာ။

အရိယာ မ်က္စိနဲ႔ ၾကည့္လိုက္တဲ့ အခါက်ေတာ့ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟကို ပယ္စြန္႔ဖို႔ အလုပ္ကို လုပ္တာမွ ျမတ္ေသာအလုပ္။ အဲဒီအလုပ္ လုပ္တဲ့အတြက္- ဟုတ္လား။ ဒီ အ႐ွင္ျမတ္ေတြဟာ ပါပမူလျဖစ္တဲ့ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ ဆိုတဲ့ အကုသိုလ္ မူလသံုးပါးကို ကိုယ္မွ ခါထြက္ အၿမဲတေစ ပယ္႐ွားတဲ့ အလုပ္ကို လုပ္ေနတယ္-တဲ့။ ယင္းသို႔ အလုပ္ကို လုပ္ေနတဲ့အတြက္…

ေနသံ= ထိုရဟန္းေတာ္သခင္ အ႐ွင္သူျမတ္တို႔၏။ သဗၺံပါပံ= ႂကြင္းမဲ့ဥႆံု အလံုးစံုေသာ မေကာင္းမႈ အကုသိုလ္ကို။ ပဟီနံ= သမုေစၧဒပဟာန္ျဖင့္ ပယ္လွန္ ျဖတ္ေတာက္အပ္ေလၿပီ။

အဲဒီလို အလုပ္ကို တြင္တြင္ႀကီး လုပ္တဲ့ အတြက္ အကုသိုလ္ တစ္ဆယ့္ႏွစ္ပါး တရားအစုကိုျဖင့္ အႂကြင္းမဲ့ ပယ္သတ္ၿပီး ျဖစ္ေတာ္မူေနၾကပါတယ္။

ေတန= ထိုသို႔ေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္။ ေမ= ေရာဟိနီ မည္တြင္ေခၚ သမီးေတာ္ အကၽြႏ္ုပ္သည္။ သမဏာ= ကိေလသာခပ္သိမ္း ၿငိမ္းေအးေစတတ္ ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္သူျမတ္တို႔ကို။ ပိယာ= ေမတၱာသက္ဝင္ ခ်စ္ခင္ေလးျမတ္ ၾကည္ညိဳႏွစ္သက္အပ္ပါကုန္၏။

ကံသံုးပါး စင္ၾကယ္ျခင္း
ဖခင္၊ ကာယကံကလည္း စင္ၾကယ္တဲ့အမႈ၊ ဝစီကံကလည္းစင္ၾကယ္တဲ့အမႈ၊ မေနာကံကလည္း စင္ၾကယ္တဲ့အမႈ ျပဳေတာ္ မူၾကလို႔ ေလာဘေရာ၊ ေဒါသေရာ၊ ေမာဟေရာ၊ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟသံုးပါး ေခါင္းေဆာင္တဲ့ အလံုးစံုေသာ အကုသိုလ္ ဟူသမွ်ေတြကို သမုေစၧဒပဟာန္နဲ႔ အႂကြင္းမဲ့ ပယ္လွန္ၿပီး ျဖစ္ေတာ္မူၾကေသာေၾကာင့္ ၾကည္ညိဳထိုက္လို႔ ရဟန္းေတာ္အ႐ွင္သူျမတ္ေတြကို သမီးေတာ္ ၾကည္ညိဳေနတယ္။

ဒါပဲလား သမီးရယ္ ဆိုေတာ့-
ကာယကမၼံ သုစိ ေနသံ၊
ဝစီကမၼဥၥ တာဒိသံ။
မေနာကမၼံ သုစိ ေနသံ၊
ေတန ေမ သမဏာ ပိယာ။

တာတ= ေမြးဖသခင္ ေက်းဇူး႐ွင္။ ေနသံ= ထို ရဟန္းေတာ္သခင္ အ႐ွင္သူျမတ္တို႔၏။ ကာယကမၼံ= ျပဳျပဳသမွ်ဥႆံုကာယကံ အလံုးစံုသည္။ သုစိ= အကုသိုလ္ အညစ္အေၾကး ခပ္သိမ္းကုန္ စင္ၾကယ္၍ ေနပါေပ၏…။

အ႐ွင္သူျမတ္ေတြ ကာယကံမႈ ျပဳလုပ္တဲ့ေနရာ ပါဏာတိပါတ ဒုစ႐ိုက္လည္း မပါဘူး။ အဒိႏၷဒါန္ ဒုစ႐ိုက္လည္း မပါဘူး။ ကာေမသုမိစၧာစာရ ဒုစ႐ိုက္လည္း မပါဘဲနဲ႔ ကာယကံမႈ ျပဳျပဳသမွ် ကာယဒုစ႐ို္က္သံုးပါးမွ စင္ၾကယ္တဲ့ အမႈေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။

ေနသံ= ထိုရဟန္းေတာ္သခင္ အ႐ွင္သူျမတ္တို႔၏။ ဝစီကမၼဥၥ= ႏႈတ္ဝယ္အိန္႔၍ မိန္႔ေႃခြျပဳေလသမွ် ေလးပါးေသာ ဝစီကံအမႈလည္းပဲ။ တာဒိသံ= ထိုသို႔အကုသိုလ္ အညစ္အေၾကး ကင္းေဝးစင္ၾကယ္၍ ေနပါ၏။

ႏႈတ္က ႄမြက္ဆုိေျပာတဲ့ အခါမွာလည္းပဲ မုသာဝါဒ မပါဘူး၊ သုပိဏဝါစာ မပါဘူး၊ ဖ႐ုသဝါစာ မပါဘူး၊ သမၹပၸလာပ မပါဘူး၊ အညစ္အေၾကးေလးမ်ိဳးမွ ကင္းေဝး စင္ၾကယ္၍ ေနပါတယ္။

ေနသံ= ထိုရဟန္းေတာ္သခင္ အ႐ွင္သူျမတ္တို႔၏။ မေနာကမၼံ= စိတ္ေတာ္က ၾကံၾကံသမွ် မေနာကံ အမႈကိစၥအဝဝတို႔သည္။ သုစိ= အၿမဲတေစ စင္ၾကယ္၍သာေနပါေပ၏။ စိတ္ကလည္းပဲ ဝိဟႎသာဝိတက္= သူတစ္ပါးညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ဖို႔ ဘယ္ေတာ့မွ မၾကံဘူး၊ ဗ်ာပါဒဝိတက္= သူတစ္ဖက္သား ပ်က္ျပားေအာင္လုပ္ဖို႔ ဘယ္ေတာ့မွ မၾကံဘူး။ ကာမဝိတက္= ေလာဘ တိုးပြားဖို႔ အၾကံ ဘယ္ေတာ့မွ အၾကံဘူး။ ဘယ္ေနရာ ၾကံတံုး။ ေနကၡမၼဝိတက္= ဪ-အာရံုငါးပါး ဒုကၡစက္ထဲက ဘယ္လိုမ်ား လြတ္ေျမာက္ရပါ့မလဲ၊ ဒီလို ေနကၡမၼဝိတက္ ၾကံတယ္။ အဗ်ာပါဒဝိတက္= သတၱဝါေတြခ်မ္းသာေအာင္ ဘယ္လိုမ်ား ႐ြက္ေဆာင္ရပါ့မယ္။ အဲဒီလို ေမတၱာႏွင့္ ယွဥ္တဲ့ ဝိတက္၊ က႐ုဏာနဲ႔ယွဥ္တဲ့ ဝိတက္= အဝိဟႎသာဝိတက္၊ မေနာကံ စိတ္အစဥ္ကလည္းပဲ ေနကၡမၼ၊အဗ်ာပါဒ၊ အဝိဟႎသာဆိုတဲ့ သမၼာဝိတက္သံုးပါးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အၾကံကိုသာ ၾကံေနတဲ့အတြက္ အၿမဲတေစ မေနာကံကလည္း စင္ၾကယ္၍ေနပါေပတယ္…။

ေတန= ထိုကာယကံစင္ၾကယ္၊ ဝစီကံစင္ၾကယ္၊ မေနာကံစင္ၾကယ္၊ သံုးပါးစံု စင္ၾကယ္ျခင္းတည္းဟူေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္။ ေမ= ေရာဟိနီတြင္ေခၚ သမီးေတာ္သည္။ သမဏာ= ကိေလသာခပ္သိမ္း ၿငိမ္းေအးေစတတ္ ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္သူျမတ္တို႔ကို။ ပိယာ= ေမတၱာသက္ဝင္ ခ်စ္ခင္ေလးျမတ္ ႏွစ္သက္ ၾကည္ညိဳအပ္ပါကုန္၏… လို႔ တတိယ ေျဖၾကားပါတယ္။ ဒါတင္ပဲလားလို႔ ဆိုေတာ့-

အတြင္းအျပင္ ညစ္ေၾကးကင္းစင္
ဝိမလာ သခၤမုတၱာဝ၊
သုဒၶါ သႏၲရဗာဟိရာ။
ပုဏၰာ သုကၠာန ဓမၼာနံ၊
ေတန ေမ သမဏာ ပိယာ။
တာတ= ေမြးဖသခင္ ေက်းဇူး႐ွင္။ ေတ= ထိုရဟန္းေတာ္သခင္ အ႐ွင္သူျမတ္တို႔သည္။ သခၤမုတၱာဝ= ပြတ္သစ္စ ခ႐ုသင္း၊ ခံုးသစ္စ ပုလဲႏွင့္တူကုန္သည္ျဖစ္၍။ ဝိမလာ= ရာဂါ ေဒါသ ေမာဟ ယစ္မူး အညစ္အေၾကးမွ ကင္းေဝးေတာ္ မူၾကေပကုန္၏…။

အ႐ွင္သူျမတ္ေတြသ႑ာန္ ၾကည့္လိုက္လို႔႐ွိယင္ ပြၽတ္သစ္စ ခရုသင္း ခံုးသစ္စ ပုလဲနဲ႔ တူေသာေၾကာင့္ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ ဆိုတဲ့ အညစ္အေၾကး ကင္းေဝးေတာ္မူၾကပါေပကုန္၏။ သႏၲရဗာဟိရာ= အတြင္းေရာ အပေရာ ႏွစ္ဌာနစလံုးပင္။ သုဒၶါ= အကုသိုလ္ဟူ၍ ျမဴမွ်မထင္ စင္ၾကယ္ေနၾကပါေပကုန္၏။

အတြင္းအျပင္ သႏၲာန္ႏွစ္ရပ္စလံုး ထို အ႐ွင္သူျမတ္ေတြမွာ စင္ၾကယ္လ်က္ ႐ွိတယ္-တဲ့။ အတြင္းက အာသယဓာတ္၊ အာသယဆိုတာ ဘာလုပ္လိုက္မယ္၊ ညာလုပ္လိုက္မယ္ဆိုတဲ့ အလိုအာသယဓာတ္ကလည္းပဲ ဒုစ႐ိုက္မႈကို ျပဳဖို႔ဆိုတဲ့ အာသယဓာတ္ မ႐ွိဘူး။ သုစ႐ိုက္မႈ ေကာင္းေသာအမႈကို ျပဳဖို႔ပဲ အာသယဓာတ္ ႐ွိတယ္။ အဲဒီ အတြင္းအာသယဓာတ္ ေကာင္းေတာ့ စင္ၾကယ္တဲ့လူ။ အျပင္မွာ ေရာက္လာတဲ့ အလုပ္ကိုလည္းပဲ ေကာင္းေသာ အလုပ္ကိုပဲ ျပဳလုပ္တယ္။ ကာယကံ ကလည္းေကာင္းေသာအမႈကိုပဲ ျပဳတယ္။ ဝစီကံလည္းပဲ ေကာင္းေသာ အေျပာအဆိုကိုပဲ ေျပာတယ္။ ေအး- အျပင္မွာ- အျပင္မွာ။ အဲဒီလို အျပင္မွာ ထြက္ေပၚလာတဲ့ ကာယပေယာဂ၊ ဝစီပေယာဂ၊ ဒီ ပေယာဂလည္းပဲ စင္ၾကယ္ေနတယ္-တဲ့။ ဒါ ဘာျပဳလို႔တံုးဆိုေတာ့ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ ယစ္မူး အညစ္အေၾကး ကင္းေဝးေတာ္မူၾကတဲ့အတြက္ အတြင္းအာသယဓာတ္ကလည္း စင္ၾကယ္၊ အျပင္ ပေယာဂ လံု႔လ ဝီရိယလုပ္ငန္းကလည္း စင္ၾကယ္၍ ေနပါတယ္။ အတြင္းစင္ၾကယ္၊ အျပင္စင္ၾကယ္ ႏွစ္ပါးျဖင့္ စင္ၾကယ္၍ ေနတဲ့အတြက္-

ပုဏၰာ သုကၠာန ဓမၼာနံ= ေကာင္းမႈကုသိုလ္တရားတို႔ႏွင့္ ေန႔႐ွိသမွ် ကံုလံုျပည့္စံု၍ ေနပါေပကုန္၏။ေတန= ထိုေကာင္းမႈကုသိုလ္ႏွင့္ ေန႔႐ွိသမွ် ကံုလံု ျပည့္စံု၍ေနျခင္း ဟူေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္။ ေမ= ေရာဟိနီမည္ေခၚ သမီးေတာ္သည္။ သမဏာ= ကိေလသာခပ္သိမ္း ၿငိမ္းေအးေစတတ္ ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္ျမတ္တို႔ကို။ ပိယာ= ေမတၱာသက္ဝင္ ခ်စ္ခင္ေလးျမတ္ ႏွစ္သက္ၾကည္ညိဳအပ္ပါ၏…။

ဖခင္-တဲ့၊ ကိုယ္ေတာ္ေတြၾကည့္စမ္း….၊ အေပၚယံက ပေယာဂေခၚတဲ့ ကာယဂေယာဂ၊ ဝစီပေယာဂ ဆိုတဲ့ ျပဳသမွ် လံု႔လေတြ၊ ႏႈတ္နဲ႔ေျပာတဲ့ လံု႔လေတြ အၿမဲစင္ၾကယ္တယ္။ အကုသိုလ္မႈ တစ္ခုမွ မပါဘူး။ ဒါ ဘာျပဳလို႔တံုးဆိုေတာ့ အတြင္းက အာသယေခၚတဲ့ ဓာတ္ခံေတြက စင္ၾကယ္ေနလို႔ အေပၚယံအျပင္မွာ႐ွိတဲ့ အခုေျပာတဲ့ အမႈေတြဟာ စင္ၾကယ္တယ္။ အတြင္းအပ ႏွစ္႒ာန စင္ၾကယ္တဲ့အတြက္ ထိုကိုယ္ေတာ္ အ႐ွင္ျမတ္ေတြမွာ ျဖဴစင္တဲ့ စတုဘူမက ကုသိုလ္တရားေတြနဲ႔ျပည့္တယ္။ အဲဒီလို ျပည့္ေနတဲ့အတြက္ ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္သူျမတ္ေတြကို သမီးေတာ္ ခ်စ္ခင္ေလးျမတ္ ႏွစ္သက္ ၾကည္ညိဳ အပ္ပါတယ္-တဲ့။ ဒါတင္ပဲလား သမီးရယ္ ဆိုေတာ့-

ဗဟုႆုတာ ဓမၼေရာ၊
အရိယာ ဓမၼ ဇီဝိေနာ။
အတၳံ ဓမၼဥၥ ေဒေသႏၲိ၊
ေတန ေမ သမဏာ ပိယာ။
တာတ= ေမြးဖသခင္ ေက်းဇူး႐ွင္။ ေတ= ထိုရဟန္းေတာ္သခင္ အ႐ွင္သူျမတ္တို႔သည္။

ဗဟုႆုတာ= အာဂမ, အဓိဂမ ႏွစ္႒ာန၌ပင္ သုတမ်ားျဖင့္ ႂကြယ္ဝေတာ္မူၾကပါေပကုန္၏…။
ဆယ္ပါးေသာ တရားေတာ္၌ ဗဟုသုတမ်ားျခင္း
ယီးတီးယားတား မထင္န႔ဲ ဖခင္၊ ဤရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္သူျမတ္ေတြဆိုတာ အာဂမ ဗဟုသုတ ေခၚတဲ့ သုတ္, ဝိနည္း, အဘိဓမၼာ ဘုရားစကားေတာ္ တည္းဟူေသာ အာဂမနဲ႔ စပ္၍လည္းပဲ ဗဟုသုတ အင္မတန္ ပြားမ်ားၾကတယ္။ အဓိဂမေခၚတဲ့ မဂ္ဖုိလ္နိဗၺာန္နဲ႔ စပ္၍လည္းပဲ အင္မတန္ ဗဟုသုတ မ်ားေတာ္မူၾကတယ္။ ဖခင္ကို ေမးမယ္။
သုတၱန္, ဝိနည္း, အဘိဓမၼာဆိုတာ ဖခင္သိရဲ႕လား။ သုတၱန္မွာ ဘာေတြေဟာထားတယ္၊ ဝိနည္းမွာ ဘာေတြ၊ အဘိဓမၼာမွာ ဘာေတြ သိရဲ႕လား။ ဘာမွ မသိဘူး။ အာဂမ ဗဟုသုတ ဖခင္ ဘယ္လိုမွ မသိဘူး။ အာဂမ ဗဟုသုတမွ မသိဘဲနဲ႔ ဖခင္မွာ အာဂမ ဗဟုသုတဆိုတဲ့ မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္ဆိုတဲ့ ေလာကုတၱရာတရားနဲ႔ ပတ္သက္ေသာ ဗဟုသုတေကာ ဖခင္မွာ ႐ွိရဲ႕လား။ ဘာမွ မ႐ွိဘူး။ ေအး- ရဟန္းေတာ္ေတြသြားၿပီးေတာ့ အထင္မေသးနဲ႔။ အဲဒီ ရဟန္းေတာ္သခင္ အ႐ွင္သူျမတ္ေတြမွာ ျမတ္စြာဘုရားေဟာၾကားတဲ့ ပိဋကတ္ေတာ္ ဗုဒၶဝစန တည္းဟူေသာ အာဂမဗဟုသုတ ျပည့္ဝေတာ္မူၾကတယ္။ အဲဒီ ပိဋကတ္ေတာ္ကို အေျခခံၿပီး က်င့္ၾကံႀကိဳးကုတ္ အားထုတ္သင္ၾကား ဆည္းပူးတယ္။ မဂ္ေလးပါး ဖိုလ္ေလးပါး နိဗၺာန္ဆိုတဲ့ ေလာကုတၱရာတရား ကိုးပါး၊ အဓိဂမနဲ႔ ပတ္သက္၍လည္း ဗဟုသုတ အင္မတန္ မ်ားေတာ္မူၾကတယ္။

ဓမၼဓရာ= ၾကား႐ံု နာရံု ဗဟုသုတ ျဖစ္႐ံုမွ်မဟုတ္ေသး။ ထို အာဂမ, အဓိဂမ ဆိုတဲ့ ဓမၼႏွစ္ပါးကိုလည္းပဲ ကိုယ္က ရေအာင္ ႐ြက္ေဆာင္ေတာ္မူတတ္ပါေပကုန္၏…။
အေျပာတင္မဟုတ္ဘူး။ အလုပ္နဲ႔ ေဟာဒီ အာဂမ, အဓိဂမ ဆိုတဲ့ တရားေတြ ဖံုးထားတာေနာ္-တဲ့။
အရိယာ= အၿမဲတေစ ျမတ္ေသာ အက်င့္အၾကံကိုသာ က်င့္ၾကံႀကိဳးကုတ္ အားထုတ္ေတာ္မူၾကတယ္။ အာစာရ အရိယာတို႔ ျဖစ္ေတာ္မူၾကပါေပကုန္၏။
ဓမၼဇီဝိေနာ= တရားသျဖင့္သာ အသက္ေမြးမႈျပဳေတာ္မူၾကပါေပကုန္၏။

ကိုယ္ေတာ္ေတြထက္ အသက္ေမြးမႈကို ၾကည့္စမ္း။ ဖခင္က ျမင္တယ္၊ သူတစ္ပါးဆီက ေတာင္းရမ္းၿပီးေတာ့ အလုပ္မလုပ္ဘဲနဲ႔ အစားေကာင္းတယ္၊ ဝတ္တယ္၊ ေနတယ္ဆိုတာ အဲဒီ သူတို႔ ဒကာ ဒကာမက မသဒၶါ မၾကည္ျဖဴ မလွဴခ်င္ဘဲနဲ႔ ဒီရဟန္းေတြက ဇြတ္အတင္း အလွဴခိုင္းလို႔လား။ ဇြတ္အတင္းမ်ား တိုးလို႔လား။ ကိုယ္ေတာ္ေတြက အိမ္ထဲဝင္ၿပီးေတာ့ ဇြတ္အတင္းမ်ား ဆြမ္းေတြ ခူသြားလို႔လား။ အဝတ္အထည္ေတြ ယူသြားလို႔လား။ အာစာရ အရိယာ၊ အဓိဂမ အရိယာေခၚတဲ့ အရိယာ သူေတာ္စင္မ်ားရဲ႕ ခံယူမႈအတိုင္း ႏႈတ္က မႃမြတ္ဘဲနဲ႔ စကၡဳေျႏၵခ်ၿပီးေတာ့ အလွဴခံေတာ္မူၾကတယ္။ အဲဒီအခါမွာမွ အ႐ွင္ဘုရား ဘာအလို႐ွိပါသတံုး။ ဒီက သဒၶါတရားေပါက္လို႔ေမးတယ္။

ဪ- ဒကာႀကီး၊ ဒကာမႀကီး၊ သကၤန္းမ႐ွိလို႔။
အ႐ွင္ဘုရား၊ အတိစၧထဘေႏၲ= တပည့္ေတာ္တို႔မွာ အေၾကာင္းမညီညြတ္ေသးတဲ့ အတြက္ တပည့္ေတာ္တို႔ အိမ္ကို လြန္၍ အျခားအိမ္မွာ အလို႐ွိေတာ္မူၾကပါ၊ ကန္ေတာ့ပါ ဘုရားလို႔- ဆို၊ ဘာမ်ား ျပန္ေျပာသလဲ။ ကန္ေတာ့ပါဘုရားဆိုယင္-
“သုခိတာ ေဟာတု= ခ်မ္းသာၾကပါေစ” စိတ္ထဲက ေမတၱာျပဳၿပီးေတာ့ သြားတာပဲ။

သဒၶါတရား႐ွိလို႔ လွဴယင္ အဲဒီ လွဴတာကို ယူတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီအ႐ွင္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ေတြဟာ ဓမၼဇီဝီ=တရားသျဖင့္ အသက္ေမြးတာလား၊ အဓမၼဇီဝီ= မတရားသျဖင့္ အသက္ေမြးတာလား။ ဖခင္ႀကီး ၾကည့္ပါတဲ့။ တရားသျဖင့္ သဒၶါၾကည္ျဖဴ သူေပးလွဴတဲ့ အဝတ္ကို ဝတ္တယ္၊ သူလွဴဒါန္တဲ့ အစာကို စားတယ္။ သူေပးတဲ့ အိပ္ရာ ေနရာနဲ႔ သဒၶါၾကည္ျဖဴလို႔ လွဴဒါန္းတဲ့ ပစၥည္းေလးရပ္ မွီဝဲၿပီးေတာ့ မိမိတို႔ရဲ႕ အသက္ကေလးကို ထိန္းသိမ္းေနတာ။ မသဒၶါေရ သဒၶါေရ ပစၥည္းေလးပါး ဘယ္ေတာ့မွ မယူဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဓမၼဇီဝီ ပုဂၢိဳလ္ေတြကို လွဴသည္-တဲ့။

ေတ= ထိုရဟန္းေတာ္သခင္ အ႐ွင္သူျမတ္တို႔သည္။ အတၱဥၥ= အက်ိဳးနဲ႔စပ္တဲ့ တရားေတာ္ျမတ္ကို လည္းေကာင္း။ ဓမၼဥၥ= အေၾကာင္းနဲ႔စပ္တဲ့ တရားေတာ္ျမတ္ကို လည္းေကာင္း။ ေဒေသႏၲိ= ေမတၱာေ႐ွ႕ထား ေဟာၾကားေတာ္မူၾကပါေပကုန္၏။

တရားသျဖင့္ ဒကာ ဒကာမမ်ား လွဴတဲ့ ပစၥည္းေလးပါးကို မွီၿပီး အသက္ေမြးမႈ၊ ဓမၼဇီဝီ= တရားသျဖင့္ အသက္ကို ထိန္းသိမ္းၿပီး သကာလ အသက္သခင္ ေက်းဇူး႐ွင္ေတြ၊ ဪ- သူတို႔က အာမိသာႏုဂၢဟ၊ ပစၥယာႏုဂၢဟနဲ႔ တို႔ကို ခ်ီးေျမွာက္လို႔႐ွိယင္ တို႔က သူတို႔ကို ျပန္ၿပီးေတာ့ ဓမၼာႏုဂၢဟနဲ႔ ခ်ီးေျမွာက္မယ္၊ ဒီရည္႐ြယ္ခ်က္နဲ႔ အတၳဓမၼလို႔ ေခၚတဲ့ အက်ိဳးနဲ႔ပတ္သက္ေသာ တရားစကား၊ အေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ေသာ တရားစကား၊ အဲဒီ တရားစကားကို ေမတၱာေ႐ွ႕ထား ေဟာၾကားေတာ္မူၾကတယ္ မဟုတ္လား-တဲ့။

ေတန= ထို အက်ိဳးအေၾကာင္းနဲ႔ စပ္ယွဥ္ေသာ တရားစကား ဓမၼာႏုဂၢဟျဖင့္ ေဟာၾကားမႈ ခ်ီးေျမွာက္မႈဟူေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္။ ေမ= ေရာဟိနီ မည္ေခၚ သမီးေတာ္သည္။ သမဏာ= ကိေလသာခပ္သိမ္း ၿငိမ္းေအးေစေတာ္မူတတ္တဲ့ ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္သူျမတ္တို႔ကို။ ပိယာ= ေမတၱာသက္ဝင္ ခ်စ္ခင္ေလးျမတ္ ႏွစ္သက္ၾကည္ညိဳအပ္ပါကုန္၏။
ဒါပဲလား သမီးရယ္ဆိုေတာ့ မကေသးပါဘူး-တဲ့။

ဗဟုႆုတာ ဓမၼဓရာ၊
အရိယာ ဓမၼဇီဝိေနာ။
ဧကဂၢစိတၱာ သတိမေႏၲာ၊
ေတန ေမ သမဏာ ပိယာ။

တာတ= ေမြးဖသခင္ ေက်းဇူး႐ွင္။ ေတ= ထို ရဟန္းေတာ္သခင္ အ႐ွင္သူျမတ္တို႔သည္။ ဗဟုႆုတာ= အာဂမ, အဓိဂမ သုတေလာက္႐ံု ကံုလံုႂကြယ္ဝေတာ္ မူၾကပါေပကုန္၏။ ဓမၼဓရာ= အာဂမ, အဓိဂမေခၚတဲ့ တရားကို ကိုယ္တိုင္ရေအာင္ ေဆာင္ေတာ္မူၾကပါေပကုန္၏ အရိယာ= ကိုယ္က်င့္က ျမင့္ျမတ္ေသာ အက်င့္ကို က်င့္ေတာ္မူၾကကုန္သည္ ျဖစ္၍။ ဓမၼဇီဝိေနာ= တရားသျဖင့္ အသက္ေမြးမႈ ျပဳေတာ္ မူၾကပါေပကုန္၏။ ဧကဂၢစိတၱာ= တည္ၾကည္ေသာစိတ္ ႐ွိေတာ္မူၾကပါေပကုန္၏။ သတိမေႏၲာ= အၿမဲတေစ ထင္ျမင္ေသာ သတိ႐ွိေတာ္မူၾကပါေပကုန္၏။ ေတန= ထိုသို႔ သတိေကာင္းျခင္း၊ သမာဓိေကာင္းျခင္း ဟူေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္။ ေမ= ေရာဟိနီတြင္ေခၚ သမီးေတာ္သည္။ သမဏာ= ကိေလသာခပ္သိမ္း ၿငိမ္းေအးေစတတ္ ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္သူျမတ္တို႔ကို။ ပိယာ= ေမတၱာသက္ဝင္ ခ်စ္ခင္ေလးျမတ္ ႏွစ္သက္ၾကည္ညိဳအပ္ပါကုန္၏။

ေလးေလးနက္နက္ ဖခင္ စဥ္းစာၾကည့္ပါ။ ဗဟုသုတ ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ ဓမၼဓရပုဂၢိဳလ္၊ အရိယာပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ ဓမၼေစတီပုဂၢိဳလ္ေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ အေပၚမွာ ဧကဂၢစိတၱ-တဲ့၊ ဘယ္ေတာ့မွ လူေတြလို ထိုထိုဤဤ အာ႐ံုေတြ စိတ္က မက္ေမာၿပီးေတာ့ ဥဒၶစၥသမားေတြ မဟုတ္ဘူးတဲ့။ အာ႐ံုတစ္ခုမွာ စူးစူးစိုက္စိုက္နဲ႔ စိတ္ကို ထားႏိုင္တဲ့ သမာဓိ႐ွင္ေတြ ျဖစ္ေတာ္မူၾကတယ္။ အၿမဲတေစ အမႈတိုင္း အမႈတိုင္းမွာ သတိေ႐ွ႕သြား ျပဳၿပီးမွ ျပဳလုပ္ေတာ္မူၾကတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ သတိမႏၲပုဂၢိဳလ္ေတြ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီလို ဓိတိမႏၲ၊ သတိမႏၲ= သမာဓိဂုဏ္ သတိဂုဏ္နဲ႔ျပည့္စံုေတာ္ မူၾကေသာေၾကာင့္ သမီးေတာ္ဟာျဖင့္ ဒီ ရဟန္းေတာ္ေတြကို သဒၶါ႐ႊန္းစို ၾကည္ညိဳေလးျမတ္ ခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္အပ္ပါတယ္။

ဒါပဲလား သမီးရယ္ဆိုေတာ့-
ဒူရဂၤမာ သတိမေႏၲာ၊
မႏၲဘာဏီ အႏုဒၶဘာ။
ဒုကၡႆႏၲံ ပဇာနႏၲိ၊
ေတန ေမ သမဏာ ပိယာ။

တာတ= ေမြးဖသခင္ ေက်းဇူး႐ွင္။ သမဏာ= ကိေလသာခပ္သိမ္း ၿငိမ္းပေစတတ္ ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္ျမတ္တို႔သည္။ ဒူရဂၤမာ= လူႏွင့္ေဝးျခား ေတာအရပ္သို႔ ႂကြသြားေတာ္မူတတ္ပါေပကုန္၏။
အရပ္ထဲက ၿမိဳ႕ထဲက မ်က္စိနဲ႔ ၾကည့္ေပါ့၊ ဟုတ္လား။ အဲဒီ အမ်ိဳးသမီးကေတာ့ ၿမိဳ႔ထဲက စိတ္အေနနဲ႔ ၾကည့္။ ရဟန္းေတာ္ေတြရဲ႕ စိတ္အေနနဲ႔ ၾကည့္။ အရပ္ထဲမွာ ႐ွိၾကတဲ့ ဖခင္တို႔လို ေပါင္းစုေနၾကတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ကေတာ့ အားတယ္ဆိုယင္ ဘယ္သြားလဲ၊ ပြဲလမ္းသဘင္ ေပ်ာ္႐ႊင္ျမဴးတူးရာ အရပ္႒ာန သြားၾကတယ္။ ဆိုၾကပါစို႔။ အာ႐ံုငါးပါး ထူေျပာရာ ကိုယ္ဝါသနာ႐ွိရာ သြားၾကတယ္။ အဲဒီ ရဟန္းေတာ္သခင္ အ႐ွင္သူျမတ္ေတြက ဘယ္သြားလဲဆိုေတာ့- ဒူရဂၤမာ= လူေနေဝးတဲ့ ေတာအရပ္သို႔ ႂကြသြားေတာ္မူၾကေပကုန္၏။ ကုိယ္ေတာ္ေတြက အားတယ္ဆိုယင္ ဟို- လူသူေဝးတဲ့ ဝိေဝကအရပ္၊ လမ္းေလွ်ာက္ေတာင္ အဲဒီသြားၾကတာ။

သတိမေႏၲာ= အၿမဲတေစ သတိ႐ွိေတာ္မူၾကပါေပကုန္၏။ မႏၲဘာဏီ= ဉာဏ္ပညာ ေ႐ွ႕သြားျပဳ၍ စကားကိုလည္း ေျပာဆိုေလ့ ႐ွိပါကုန္၏။ (ေမးတယ္။ စကားေျပာယင္ ရဟန္း စကားေျပာခ်ိန္နဲ႔ တူသလား။ ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္သူျမတ္ေတြ စကားေျပာတယ္ဆိုတာ) မႏၲဘာဏီ= ဉာဏ္ပညာ ေ႐ွ႕သြားစကား ေျပာဆိုေလ့ ႐ွိပါကုန္၏။

တိုင္းတိုင္ထြာထြာ ဘယ္ေလာက္ေျပာမွ ေတာ္မယ္၊ ဟုတ္လား။ အဲဒီလို ဆင္ဆင္ျခင္ျခင္နဲ႔ ပညာကို ေ႐ွ႕သြားၿပဳၿပီးမွ ေျပာေတာ္မူၾကပါတယ္။
အႏုဒၶတာ= အၿမဲတေစ မတုန္လႈပ္တဲ့ ဥဒၶစၥ ကင္းပေတာ္မူၾကတဲ့ အ႐ွင္သူျမတ္တို႔ပါေပ။
ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္သူျမတ္ေတြဆိုတာ အၿမဲတေစ ဘယ္ေတာ့မွ အာရံုငါးပါး အာရံုေျခာက္ပါး စိတ္ေတြ လႈပ္႐ွား ပ်ံ႕လြင့္ၿပီးေတာ့ ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ မဟုတ္ဘူးတဲ့၊ အာ႐ံုတစ္ခုတည္း စူးစိုက္ၿပီးေတာ့ ဒီအာ႐ံုရဲ႕ အနိစၥသေဘာ၊ ဒုကၡသေဘာ၊ အနတၱသေဘာ စိတ္ေစာၿပီးေတာ့ ေနတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြ သမာဓိ႐ွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ။
တသၼာ= ထိုသို႔ အႏုဒၶတ ျဖစ္ေတာ္မူၾကေသာေၾကာင့္။ ဒုကၡႆ= စက္ကႏၲာရ ဝဋ္ဒုကၡ၏။ အႏၲံ= အဆံုးျဖစ္တဲ့ အရဟတၱဖိုလ္နိဗၺာန္ကို။ ပဇာနႏၲိ= ပိုင္းျခားထင္ထင္ သိျမင္ေတာ္မူၾကပါေပကုန္၏။ ေတန= ထိုသို႔ အရဟတၱဖိုလ္ ေပါက္ နိဗၺာန္ မ်က္ေမွာက္ ျပဳျခင္း ဟူေသာအေၾကာင္းေၾကာင့္။ ေမ= ေရာဟိနီတြင္ေခၚ သမီးေတာ္သည္။ သမဏာ=ကိေလသာခပ္သိမ္း ၿငိမ္းပေစတတ္ ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္သူျမတ္တို႔ကို။ ပိယာ= ေမတၱာသက္ဝင္ ခ်စ္ခင္ေလးျမတ္ ႏွစ္သက္ၾကည္ညိဳအပ္ပါကုန္၏။

ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္သူျမတ္ေတြကို ဒုကၡႆႏၲ-တဲ့။ ဆင္းရဲဒုကၡ၏ အဆံုးျဖစ္တဲ့ အရဟတၱဖိုလ္ နိဗၺာန္ကို ပိုင္းပိုင္းျခားျခား သိေတာ္မူၾကတယ္။ အဲဒီလို သိေတာ္မူၾကေသာေၾကာင့္ ရဟန္းေတာ္ေတြကို သမီးေတာ္ ၾကည္ညိဳေနတာပါ။
ဒါတင္ပဲလား သမီးရာ ဆိုေတာ့-
တြယ္တာငဲ့ကြက္မႈ ကင္းျခင္း
ယသၼာ ဂါမာ ပကၠမႏၲိ၊
န ပိေလာေကႏၲိ ကိဥၥနံ။
အနေပကၡာဝ ဂစၧႏၲိ၊
ေတန ေမ သမဏာ ပိယာ။
တာတ= ေမြးဖသခင္ ေက်းဇူး႐ွင္။ ေတ= ထို ရဟန္းေတာ္သခင္ အ႐ွင္သူျမတ္တို႔သည္။ ယသၼာဂါမာ= အၾကင္ၿမိဳ႕႐ြာမွ။ ပကၠမႏၲိ= အ႐ပ္တစ္ပါး ဖဲသြားၾကကုန္၏။ တတၳ= ထို ဖဲရာၿမိဳ႕႐ြာ၌။ ကိဥၥနံ= တစံုတခုကိုမွ်။ န ဝိေလာေကႏၲိ= ျပန္ေစာင္းၾကည့္ေတာ္ မမူၾကကုန္။

ဘယ္ေလာက္ ၾကည္ညိဳစရာ ေကာင္းလဲ။ ေ႐ႊၿမိဳ႕ေတာ္ ေလးျပင္ ေလးရပ္၌ သီတင္းသံုးေနေတာ္မူၾကတဲ့ အ႐ွင္သူျမတ္ေတြကို မွန္းၿပီးေတာ့ ၾကည့္စမ္း။ အရပ္ေလးမ်က္ႏွာက ေနၿပီးေတာ့ မႏၲေလး ေ႐ႊၿမိဳ႕ေတာ္မွာ လာၿပီး ေတာင္ျပင္၊ အေနာက္ၿပင္၊ အေ႐ွ႕ျပင္၊

ေျမာက္ျပင္ ဒီ သာသနာ့တကၠသိုလ္ ဓမၼတကၠသိုလ္ႀကီး ျဖစ္တဲ့အတိုင္း တကၠသိုလ္ပညာ ဆည္းပူး၊ ပရိယတၱိ ဓမၼတကၠသိုလ္ ပညာဆည္းပူးလို႔ ပညာ ျပည့္စံုၿပီ၊ သြားၾကၿပီ ဆိုေတာ့ ဘယ္ဟာမ်ား ေၾကာင့္ၾကေနေသးသလဲ။

အနေပကၡာဝ ဂစၧႏၲိ= ဘယ္သူ႔ကိုမွ ငဲ့ကြက္မႈ မ႐ွိၾကဘဲသာလွ်င္ သြားေရာက္ေတာ္ မူၾကတယ္။

သြားၿပီဆိုယင္ ဒီကိုယ္ေတာ္ေတြဟာ ျပန္ၿပီးေတာ့ မၾကည့္ဘူး။ အဲဒီလို တြယ္တာတဲ့ အေပကၡာဆိုတဲ့ တဏွာေလာဘ မ႐ွိဘဲနဲ႔ မိမိတို႔ေနရာ ၿမိဳ႕႐ြာမွ ဖဲႂကြေတာ္ မူၾကတယ္။ အင္း-က်ဳပ္တို႔ လူ႔ေလာကမွာေတာ့ တစ္ၿမိဳ႕က တစ္ၿမိဳ႕၊ တစ္႐ြာ ေျပာင္းမယ္ ႀကံယင္ ငိုလိုက္ရတာ၊ ဟုတ္လား။ ဟို-ေျပာင္းမယ့္လူကလည္း ငိုရတယ္၊ ဒီက က်န္တဲ့လူေတြကလည္း ငိုရတယ္။ ဟင္- ဒီလို တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ ငိုလို႔ အားမရဘဲနဲ႔ အို-တစ္ၿမိဳ႕တစ္႐ြာ ေျပာင္းၿပီးျပန္ေတာ့လည္း စာနဲ႔ ငိုၾကေသးဗ်ား။ ဟုတ္လား။ ဟို-တစ္ၿမိဳ႕တစ္ရြာေရာက္တဲ့ လူကလည္းပဲ အမေလး- လြမ္းလိုက္တာ၊ စာဖြဲ႔ၿပီးေတာ့ ငိုေသး။ ဟင္- ဒီက လူကလည္းပဲ လြမ္းလိုက္တာ၊ လြမ္းစာေတြနဲ႔။ အဲဒီလို တဏွာေတြပ။

ဒီကိုယ္ေတာ္ေတြမွာ အေပကၡာ ေခၚတဲ့ လြမ္းဆြတ္မႈ၊ ေတာင့္တမႈဆိုတဲ့ တဏွာေလာဘ တစိုးတစိ မ႐ွိဘဲနဲ႔ အို-ငွက္ကေလးမ်ားလို ျပန္ႂကြသြားေတာ္မူၾကတယ္။

ေတန= ထို အေပကၡာေခၚတဲ့ တဏွာေလာဘ ကင္းပေတာ္မူခဲ့ၾက၍။ ေမ= ေရာဟိနီတြင္ေခၚ သမီးေတာ္သည္။ သမဏာ= ကိေလသာခပ္သိမ္း ၿငိမ္းပေစတတ္ ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္သူျမတ္တို႔ကို။ ပိယာ= ေမတၱာသက္ဝင္ ခ်စ္ခင္ေလးျမတ္ ႏွစ္သက္ၾကည္ညိဳ အပ္ပါကုန္၏။

ေအး- ေမာင္တို႔ ဘာျပဳလို႔ ဒီကိုယ္ေတာ္ေတြ ဒါေလာက္ ၾကည္ညိဳေနရသလဲ၊ ေမာင္တို႔ အမိတို႔လို႔ ဆိုယင္ ဘယ္ေလာက္ ၾကည္ညိဳစရာေကာင္းသလဲဗ်ာ။ လိုအပ္တဲ့ပညာကို လာၿပီးေတာ့ ဆည္းပူးတယ္။ ပညာလည္း ျပည့္စံုၿပီ၊ ဆရာသမားက ေအး-ဘယ္ၿမိဳ႕သြားၿပီးေတာ့ မင္း သာသနာၿပဳရမယ္ လႊတ္လိုက္ယင္ အဲဒီ ပုဂၢိဳလ္ မ်က္ရည္တစ္ေပါက္ မက်ဘဲနဲ႔ အေပကၡာေခၚတဲ့ တြယ္တာတဲ့ တဏွာေလာဘ၊ ေတာင့္တတဲ့ တဏွာေလာဘ လံုးဝမ႐ွိဘဲနဲ႔ သာသနာ့မ်က္ႏွာ တစ္ခုၾကည့္ၿပီးေတာ့ သီလ၊ သမာဓိ၊ပညာ သာသနာျပဳ ႂကြေတာ္မူၾကတယ္။ အဲဒါေတြျမင္လို႔ က်ဳပ္တို႔ ကိုယ္ေတာ္ေတြ က်ဳပ္တို႔ ၾကည္ညိဳသဗ်ာ-လို႔ ဒီလိုေျပာ-တဲ့။

ေၾကာင့္ၾကမႈ နည္းျခင္း
န ေတသံ ေကာေ႒ ဩေပႏၲိ၊
နကုမၻႎ န ခေဠာပိယံ။
ပရိနိ႒ိတေမသာနာ၊
ေတန ေမ သမဏာ ပိယာ။

တာတ= ေမြးဖသခင္ ေက်းဇူး႐ွင္။ ေတ= ထို ကိေလသာခပ္သိမ္း ၿငိမ္းပေစတတ္ ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္သူျမတ္တို႔သည္။ သံ= မိမိရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ဥစၥာကို။ ေကာေ႒= က်ီၾက၌။ န ဩေပႏၲိ= မထားၾကကုန္။

လူမ်ားမွာ စပါးေတြ၊ ပဲေတြ၊ က်ီထဲ ၾကထဲမွာ ထားသလို ဒီကိုယ္ေတာ္ေတြမွာ ကိုယ္ပိုင္ဥစၥာ စပါး၊ ေျပာင္း၊ ပဲ က်ီထဲ ထားတယ္လို႔မ်ား ပရိဂၢဟတဏွာ ႐ွိရဲ႕လား၊ မ႐ွိဘူး။

န ကုမၻႎ= အိုးထဲမွာလည္း မထားၾကကုန္။ န ခေဠာပိယံ= ျခင္းေတာင္းထဲမွာလည္းပဲ ကိုယ္ပိုင္ ပစၥည္းကို ထည့္၍ မထားၾကကုန္။

လူေတြမွာေတာ့ ခ်မ္းသာယင္ ခ်မ္းသာသလို ဂိုေဒါင္ႀကီးအျပည့္၊ က်ီႀကီးအျပည့္၊ ၾကႀကီးအျပည့္ ပစၥည္းေတြ ထားၾကတယ္။ အဲ-က်ီနဲ႔ ၾကနဲ႔ မထားႏိုင္လို႔႐ွိယင္ အိုးထဲ၊ ေသတၱာထဲ ထားတယ္။ ျခင္းထဲ၊ ေတာင္းထဲမွာ ထားတယ္။ ဒီကိုယ္ေတာ္ေတြမွာ ဘယ္ေသတၱာထဲ၊ ဘယ္ဂိုေဒါင္ထဲ၊ ဘယ္က်ီထဲ၊ ဘယ္ၾကထဲ၊ ဘယ္အိုးထဲမွ သူတို႔ သပိတ္ သကၤန္းကလြဲ ဘာမွ မသိမ္းဆည္းဘူးတဲ့။

ပရိနိ႒ိတေမသာနာ= သူတစ္ပါးအိမ္မွာ ခ်က္ျပဳတ္ၿပီးတဲ့ ပစၥည္းေလးပါးကိုသာ ႐ွာမွီးေလ့ ႐ွိေတာ္မူၾကေပကုန္၏။

ဘယ္ေလာက္ ေၾကာင့္ၾက နည္းသလဲ။ ေၾကာင့္ၾကနည္းတယ္၊ ပလိေဗာဓ နည္းတယ္၊ ပလိေဗာဓနည္းယင္ အကုသိုလ္နည္းတယ္။

ေတန= ထိုသို႔ ပလိေဗာဓ ေၾကာင့္ၾကနည္းမႈ အေၾကာင္းျပဳ၍။ ေမ= ေရာဟိနီတြင္ေခၚ သမီးေတာ္သည္။ သမဏာ= ကိေလသာ ခပ္သိမ္း ၿငိမ္းပေစတတ္ ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္ျမတ္တို႔ကို။ ပိယာ= ေမတၱာသက္ဝင္ ခ်စ္ခင္ေလးျမတ္ ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ ၾကည္ညိဳ အပ္ပါကုန္၏။

အရိယာပုဂၢိဳလ္ရဲ႕ သာသနာေတာ္ ၾကည္ညိဳတယ္ဆိုတာ အဲဒီလို ဂုဏ္ေတြကို လႈိက္လႈိက္လွဲလွဲ ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ ျမင္ၿပီးေတာ့ ၾကည္ညိဳတာ။ အဲဒီလို ျမင္ၿပီးေတာ့ ေျပာသလို တို႔လဲ ျမင္ၿပီး ၾကည္ညိဳရမယ္။ ျမင္ၿပီး ေျပာတတ္ရမယ္။ ဒါတင္ပဲလားလို႔ ဆိုေတာ့ ေနာက္ဆံုး ေျပာစမ္းပါရေစ၊ အံ့ဩစရာေကာင္းတယ္။

အခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ခင္ၾကျခင္း
နာနာကုလာ ပဗၺဇိတာ၊ နာနာဇနပေဒဟိစ။
အညမညံ ပိဟယႏၲိ၊ ေတန ေမ သမဏာ ပိယာ။
တာတ= ေမြးဖသခင္ ေက်းဇူး႐ွင္။ ေတ= ထို ရဟန္းေတာ္ သခင္ အ႐ွင္သူျမတ္တို႔သည္။ နာနာကုလာစ= အထူးထူးေသာ အမ်ိဳးတို႔အိမ္မွ။ (ဝါ) အထူးထူးေသာ မိမိတို႔ အိမ္မွ လည္းေကာင္း။
နာနာဇနပေဒဟိစ= အထူးထူးေသာ ဇနပုဒ္တိုင္းကား ၿမိဳ႕႐ြာအရပ္မ်ားမွ လည္းေကာင္း။ ပဗၺဇိတာ= ႐ွင္ရဟန္းအျဖစ္ ကပ္ေရာက္ၾကကုန္လ်က္။ အညမည= အခ်င္းခ်င္း။ ပိဟယႏၲိ= ေဆြမေတာ္ မ်ိဳးမေတာ္ ခ်စ္ခင္ေတာ္ မူၾကပါေပကုန္၏။

ကိုယ္ေတာ္ခ်င္း ေတြ႔တယ္၊ လူလူခ်င္း ေတြ႔တာနဲ႔ မတူဘူး၊ တစ္ခါမွ မျမင္ဖူးတဲ့ ကိုယ္ေတာ္ခ်င္း ျဖစ္ပေစ၊ အ႐ွင္ဘုရား၊ ေဟာဒီမွာ ထိုင္ပါ၊ ညွာတာတယ္။ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး “ သက်ပုတၱိယ= ဘုရားသားေတာ္” ဆိုၿပီးေတာ့ သူလည္း ဘုရားသားေတာ္၊ ငါလည္းဘုရားသားေတာ္။ ဒီ- ေဆြမ်ိဳးဆိုတာ ဒီနည္းနဲ႔ ေတာ္စပ္ မရ ဟိုနည္းနဲ႔ ေတာ္စပ္ ရတယ္။ အင္း- တစ္ခါ ႐ိုင္း႐ိုင္းေျပာတာလို႔လည္း မေအာက္ေမ့ပါနဲ႔၊ ဂိုဏ္းစကားေျပာမယ္။ ဂိုဏ္းခ်င္းပဲ မတူေစကာမူ အခ်င္းခ်င္း ဉတၱိစတုတၳကမၼဝါျဖင့္ ရဟန္းျဖစ္ေတာ္မူၾကတဲ့ ဘုရားရင္ႏွစ္ သားေတာ္ ျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး တစ္ပါးနဲ႔ တစ္ပါး သာသနာမွာ ၾကည္ညိဳၾကတယ္။ ခ်စ္ခင္ၾကတယ္။ ေလးျမတ္ၾကတယ္။ အဲဒီလို ၾကည္ညိဳလို႔ ခ်စ္ခင္လို႔ ေလးျမတ္ယင္သာ ေလးျမတ္တယ္၊ ၾကည့္လိုက္မယ္ ဆိုယင္ ဟို-မိခင္ေပါင္း အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ဖခင္ေပါင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးက ေနၿပီးေတာ့ ေရာက္လာၾကတာ။

ၿမိဳ႕႐ြာေဒသအားျဖင့္ အထူးထူးအျပားျပား တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး မျမင္ဖူးဘဲနဲ႔ သာသနာ ေရာက္လာၾကတယ္။ သူစိမ္းျပင္ျပင္ေတြပဲတဲ့။ ေလာကမ်က္စိနဲ႔ ၾကည့္ယင္ သူစိမ္းျပင္ျပင္ ျဖစ္ပါလ်က္ကနဲ႕ ခ်စ္လိုက္ခင္လိုက္တာ၊ ဟုတ္လား။ နာမက်န္းျဖစ္ယင္လည္း က်န္တဲ့ကိုယ္ေတာ္ေတြက ကိုယ္ဖိရင္ဖိ ျပဳလို႔ စုလို႔၊ အဲဒါေလာက္ ေမတၱာဓာတ္နဲ႔ ခ်စ္ခင္ေနၾကပါတယ္။

နာနာဇနပေဒဟိစ= အထူးထူးေသာ ဇနပုဒ္တိုင္သား ၿမိဳ႕႐ြာမ်ားမွ လည္းေကာင္း။ ပဗၺဇိတာ= တစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦး မျမင္ဖူးတဲ့ ရဟန္းပဥၨင္းအျဖစ္ ကပ္ေရာက္ၾကကုန္လ်က္။ အညမညံ= အခ်င္းခ်င္း။ ပိဟယႏၲိ= ေဆြမေတာ္ မ်ိဳးမေတာ္ ညီအစ္ကိုရင္း တမွ် ခ်စ္ခင္ေတာ္မူၾကပါေပကုန္၏။ ေတန= ထို ေမတၱာသက္ဝင္ တစ္ပါးနဲ႔တစ္ပါး ေဆြမေတာ္ မ်ိဳးမေတာ္ ညီအစ္ကိုရင္းတမွ် ခ်စ္ခင္ေတာ္မူၾကျခင္းဟူေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္။ ေမ= ေရာဟိနီမည္တြင္ေခၚ သမီးေတာ္သည္။ သမဏာ= ကိေလသာခပ္သိမ္း ၿငိမ္းပေစတတ္ ရဟန္းေတာ္အ႐ွင္ျမတ္တို႔ကို။ ပိယာ= ေမတၱာသက္ဝင္ ခ်စ္ခင္ေလးျမတ္ ၾကည္ညိဳႏွစ္သက္အပ္ပါကုန္၏။
သမီးအား ဖခင္ပုဏၰားႀကီး ခ်ီးက်ဴးျခင္း
ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ ေရာဟိနီက ေျပာတယ္။
ေစာေစာက သာသနာေတာ္မၾကည္ညိဳတဲ့ ပုဏၰားႀကီး၊ ေစာေစာက သံဃာေတြကို မ်က္မုန္းက်ိဳးေနတဲ့ ဖခင္ပုဏၰားႀကီး စိတ္ေျပာင္းသြားတယ္။ သမီးေဖ်ာင္းဖ်လို႔၊ သမီး တရားေဟာျပလို႔ စိတ္ေျပာင္းသြားတယ္။

ေစာေစာကေတာ့ အမယ္-သမီးကျဖင့္ ဟုတ္လား။ အိပ္ရာဝင္ယင္ ကိုယ္ေတာ္ေတြ၊ ရဟန္းေတာ္ေတြ၊ အိပ္ရာထ ရဟန္းေတာ္ တ။ ဟင္-စကားေျပာတိုင္းေျပာတိုင္း ရဟန္းေတာ္မပါ စကားေျပာလို႔ မျဖစ္ဘူး။ သမီးရယ္၊ ေတာ္ေတာ္ၾကာ‘ရဟန္းမကေလးမ်ား= ဘိကၡဳနီမကေလးမ်ားျဖစ္သြားမွာလား၊ ေျပာင္ေတာင္ေတာင္ သေယာ္ေတာ္ေတာ္နဲ႔ ေျပာေပမယ့္ အခုေတာ့ နက္နက္ေနာေနာႀကီးကိုပဲ ဖခင္ ဝိဘဝပုဏၰားႀကီးက ဘာျပန္ေျပာသလဲဆိုေတာ့-

အတၳာယ ဝတ ေနာ ေဘာတိ၊
ကုေလ ဇာတာသိ ေရာဟိနီ။
သဒၶါ ဗုေဒၶ စ ဓေမၼ စ၊
သံေဃ စ တိဗၺဂါရဝါ။
ေဘာတိ ေရာဟိနီ= အို- ခ်စ္သမီး ေရာဟိနီ။ တြံ= သင္ ခ်စ္သမီးသည္။ ေနာ= ငါတို႔၏။ အတၳာယ= လူ႔ရပ္ နတ္ထံ နိဗၺာန္တိုင္ေအာင္ ထိပ္ေခါင္သတၱိ သံုးမ်ိဳးသံုးပါးေသာ အက်ိဳးငွာ။ ကုေလ= ငါတို႔အမ်ိဳး၌။ ဇာတာ= ျဖစ္ပြား၍ လာသည္။ အသိ= ျဖစ္ပါေပ၏။

သမီး၊ တို႔အမ်ိဳးထဲ သမီးျဖစ္လာတာဟာ တို႔အဖို႔ လူ႔ရပ္ နတ္ထံ နိဗၺာန္ဆိုတဲ့ သံုးမ်ိဳးသံုးပါး ရ႐ွိဖို႔ရန္ သမီး ျဖစ္ပြားရျခင္းပဲ။

တံြ= သင္ ခ်စ္သမီးသည္။ ဗုေဒၶ စ= ဘုရား၌ လည္းေကာင္း။ ဓေမၼ စ= တရားေတာ္၌ လည္းေကာင္း။ သံေဃ စ= သံဃာ၌ လည္းေကာင္း။ သဒၶါ= သဒၶါ႐ႊန္းစို ၾကည္ညိဳသည္ျဖစ္၍။ တိဗၺဂါရဝါ= အၿမဲတေစ ရတနာသံုးပါးအား ႐ိုေသတဲ့ သမီးပါတည္း…။
တုဝံ ေဟတံ ပဇာနာသိ၊
ပုညေကၡတၱံ အႏုတၱရံ။
အမွမၼိ ဧေတ သမဏာ၊
ပဋိဂၢဏွႏၲိ ဒကၡိဏံ။
ေဘာတိ= အို-ခ်စ္သမီး ေရာဟိနီ။ တုဝံဟိ-တုဝံဧဝ= သင္ ခ်စ္သမီးသည္ပင္လွ်င္။ အႏုတၱရံ= အလြန္မြန္ျမတ္ေသာ။ ဧတံ ပုညေကၡတၱံ= ဒီ သံဃာေတာ္ တည္းဟူေသာ ေကာင္းမႈကုသိုလ္မ်ိဳးဆက္ စိုက္ပ်ိဳးရာ လယ္ယာေျမေကာင္းႀကီးကို။ ပဇာနာတိ= ပိုင္းျခားထင္ထင္ နစ္နစ္ေနာေနာ သင္ခ်စ္သမီး သိျမင္ပါေပ၏…။

ခ်စ္သမီးဟာ သံဃာေတာ္ တည္းဟူေသာ ပုညေခတၱ= ေကာင္းမႈမ်ိဳး စိုက္ပ်ိဳးႀကဲခ်ရာ လယ္ယာေျမေကာင္းႀကီးရဲ႕ အေၾကာင္းကို နက္နက္ေနာေနာ ပိုင္းပိုင္းျခားျခား ခ်စ္သမီးမို႔မွ သိျမင္ပါေလ။

ဧေတ သမဏာ= ဤ သင္ခ်စ္သမီးရဲ႕ ရဟန္းေတာ္တို႔သည္။ အမွမိၸ= ငါတို႔၏လည္း။ ဒကၡိဏံ= အလွဴဝတၳဳတို႔ကို။ ပဋိဂၢဏွႏၲိ= ခ်စ္သမီး လွဴသျဖင့္ အလွဴခံေတာ္မူၾကေပကုန္၏။
ပတိ႒ိေတာ မဟာယေညာ၊
ဝိပုေလာ ေနာ ဘဝိႆတိ။
မဟာယေညာ= ႀကီးစြာေသာ ေကာင္းမႈကုသိုလ္ႀကီးကို။ ပတိ႒ိေတာ= ခ်စ္သမီးကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ငါတို႔ တည္ထားအပ္ေလၿပီ။ ေနာ= ငါတို႔၏။ ဝိပုေလာ= ျပန္႔ေျပာေသာ အက်ိဳးသည္။ ဘဝိႆတိ= ျဖစ္ေပလိမ့္မည္ ခ်စ္သမီး။
ခ်စ္သမီး အေၾကာင္းျပဳၿပီးေတာ့ ထိုအ႐ွင္သူျမတ္ေတြဟာ တို႔ရဲ႕ ပူေဇာ္ဝတၳဳမ်ား အလွဴခံေတာ္မူၾကရတယ္။ တို႔တစ္ေတြသည္ ႀကီးစြာေသာ မဟာဒါနႀကီးကို သမီးအေၾကာင္းျပဳၿပီးေတာ့ ျပဳရၿပီ။ ဒီ ဒါနေကာင္းမႈေၾကာင့္ ျပန္႔ေျပာ ႀကီးျမတ္တဲ့အက်ိဳးထူး ျဖစ္ပါလိမ့္။ ရပါလိမ့္မယ္။ သမီးေတာ္လို႔ ပုဏၰားႀကီးက ႏွစ္လိုအားရ ေျပာတဲ့အခါက်ေတာ့ သမီးက-

“ဒါနနဲ႔မ်ား ေမြးဖသခင္ ေက်းဇူး႐ွင္ တင္းတိမ္အားရ မေနပါနဲ႔ဦး၊ ေ႐ွ႕ကိုလည္းပဲ တိုးတက္ၿပီးေတာ့ သရဏဂံု သီလကိုလည္းပဲ ေဆာက္တည္ပါဦး” ဒီလို တိုက္တြန္းခ်င္တဲ့အတြက္-

သေစ ဘာယတိ ဒုကၡႆ၊
သေစ ေတ ဒုကၡမပၸိယံ။
ဥေပဟိ သရဏံ ဗုဒၶံ၊
ဓမၼံ သံဃဥၥ တာဒိနံ။
သမာဒိယာဟိ သီလာနိ၊
တံ ေတ အတၳာယ ေဟဟိတိ။
တာတ= ေမြးဖသခင္ ေက်းဇူး႐ွင္။ ေတ= သင္ ေက်းဇူး႐ွင္သည္။ ဒုကၡႆ= သံသရာဝဋ္ဒုကၡမွ။ သေစဘာယတိ= အကယ္၍ ေၾကာက္လန္႔ျငားအံ့။ ေတတယာ= သင္ဖခင္သည္။ ဒုကၡံ= သံသရာဝဋ္ဆင္းရဲကို၊ သေစ အပၸိယံ= အကယ္၍ မႏွစ္ၿမိဳ႕သည္ ျဖစ္ျငားအံ့။ ဗုဒၶံ= သဗၺညဳဗုဒၶ အမည္ရတဲ့ ေလာကထြတ္ထား ျမတ္ဘုရားကို လည္းေကာင္း။ တာဒိနံ= တာဒိဂုဏ္႐ွင္ ဘုရားသခင္တို႔၏။ ဓမၼဥၥ= မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္ ဓမၼကၡန္ဟုေခၚရန္ျဖစ္ေသာ တရားေတာ္ကို လည္းေကာင္း။ သံဃဥၥ= အရိယာ႐ွစ္ပါး တပည့္သား သံဃာေတာ္ျမတ္ကို လည္းေကာင္း။ သရဏံ= ကိုးကြယ္လည္းေလ်ာင္း ပုန္းေအာင္းရာဟူ၍။ ဥေပဟိ= ဆည္းကပ္ပါေလာ့။

ဖခင္ပုဏၰားႀကီး အရဟတၱဖိုလ္တိုင္ ေရာက္ျခင္း
အကယ္၍ သံသရာဝဋ္ဒုကၡႀကီး တကယ္ေၾကာက္တယ္၊ ဝဋ္ဒုကၡႀကီးကို တကယ္ၿငီးေငြ႔တယ္၊ တကယ္မခ်စ္ဘူးဆိုယင္-
ဖခင္-တဲ့ သံသရာဝဋ္ဒုကၡက လြတ္ရာလြတ္ေၾကာင္း အေနန႔ဲ ဗုဒၶသရဏဂံု၊ ဓမၼသရဏဂံု၊ သံဃသရဏဂံု၊သရဏဂံုသံုးပါး မပ်က္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းပါတဲ့။
သီလာနိ= ငါးပါး၊ ႐ွစ္ပါး၊ ဆယ္ပါးသီလတို႔ကို၊ သမာဒိယာဟိ= သဒၶါၾကည္ျဖဴ ေဆာက္တည္ခံယူပါ။ တံ= ထိုသို႔ သရဏဂံုသီလ ေဆာက္တည္ခံယူမႈသည္။ ေတ= သင္ ဖခင္အတြက္။ အတၳာယ= လူ နတ္ နိဗၺာန္သံုးတန္ေသာ အက်ိဳးငွာ။ ေဟဟိတိ= ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
အဲဒီလို သရဏဂံုသီလ လူ႔ဘဝမွာ ေဆာက္တည္ယင္ ဖခင္၊ ဖခင္ရဲ႕အတြက္ လူ နတ္ နိဗၺာန္ သံုးတန္ခ်မ္းသာ ရဖို႔ေသခ်ာၿပီ။
သမီး အေျပာေကာင္းတာနဲ႔ အဲဒီ စကားဝုစ္မွာပဲ ဖခင္ႀကီးဟာ ထၿပီးေတာ့ ဘုရား႐ွိရာ၊ သံဃာေတာ္မ်ား ႐ွိရာ လက္အုပ္ခ်ီၿပီးေတာ့-

ဥေပမိ သရဏံ ဗုဒၶံ၊
ဓမၼံ သံဃဥၥ တာဒိနံ။
သမာဒိယာမိ သီလာနိ၊
တံ ေမ အတၳာယ ေဟဟိတိ။ ။
ေဘာတိ= ခ်စ္သမီး ေရာဟိနီ။ အဟံ= မဟာဝိဘဝတြင္ေခၚ ငါခမည္းေတာ္သည္။ တာဒိနံ= လာဘာ လာဘ စသည္႐ွစ္တန္ ေလာကဓံမွန္ ေဖာက္ျပန္မ႐ွိ သည္းခံဘိသား တာဒိဂုဏ္ႏွင့္ ျပည့္စံုေတာ္မူေသာ။
ဗုဒၶဥၥ = သဗၺညဳဗုဒၶ အမည္ရတဲ့ ေလာက ထြတ္ထား ျမတ္ဘုရားကို လည္းေကာင္း။ တာဒိနံ= တာဒိဂုဏ္႐ွင္ ဘုရားသခင္တို႔၏။ ဓမၼဥၥ= မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္ ဓမၼကၡန္ဟု ဆယ္တန္ထင္ေပၚ ေဟာၾကားအပ္တဲ့ တရားေတာ္ကို လည္းေကာင္း။ တာဒိနံ= တာဒိဂုဏ္႐ွင္ ဘုရားသခင္တို႔၏။ သံဃဥၥ= အရိယာ႐ွစ္ေဖာ္ တပည့္သား သံဃာေတာ္ျမတ္ အေပါင္းကို လည္းေကာင္း။ သရဏံ= ကိုးကြယ္လည္းေလ်ာင္း ပုန္းေအာင္းရာဟူ၍။ ဥေပမိ= ဆည္းကပ္ျပဳျပင္ သိျမင္အပ္ပါ၏။ သီလာနိ= ငါးပါးသီလတို႔ကို။ သမာဒိယာမိ= သဒၶါၾကည္ျဖဴ တေပါင္းတည္း ခံယူေဆာက္တည္ပါ၏…လို႔။

ငါးပါးသီလ အက်ယ္တဝင့္ မေဆာက္တည္ႏိုင္ဘဲ၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ ဂါထာနဲ႔ ငါးပါးသီလ ေပါင္္းၿပီး ေဆာက္တည္ေသာအေနနဲ႔“ သမာဒိယာမိ သီလာနိ” ဒီလို ဆိုလိုက္တယ္။ အဲဒီ ဂါထာကို စိတ္ပါလက္ပါ သဒၶါၾကည္ညိဳစြာနဲ႔ ႐ြတ္ယင္ပဲ အဲဒါ သရဏဂံုသီလရတယ္။ သရဏဂံုသီလ၊ သရဏဂံုတည္သူ- သီလ႐ွိသူ ဥပါသကာ တစ္ေယာက္ ျဖစ္သြားတာပဲ။ ၿပီးေတာ့မွ-

တံ= ထိုသရဏဂံုသီလသည္။ ေမ= ငါ့အတြက္တာ။ အတၳာယ= လူ နတ္ နိဗၺာန္ သံုးတန္ေသာ ခ်မ္းသာသုခ အက်ိဳးငွာ။ ေဟဟိတိ= မုခ်မေသြ ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။
အဲဒီလို ဖခင္ မဟာဝိဘဝ ပုဏၰားႀကီး ဝမ္းေျမာက္ ဝမ္းသာနဲ႔ သရဏဂံုသီလမ်ားခံ။ ေဘးနားက မိခင္ျဖစ္တဲ့ ပုဏၰားမႀကီးဆို သာသနာ သက္ဝင္ ယံုၾကည္လို႔ မိခင္ ဖခင္ ေက်းဇူး႐ွင္ႏွစ္ပါး သာသနာမွာ သက္ဝင္ ယံုၾကည္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဖခင္ မဟာဝိဘဝပုဏၰား သဒၶါတရား တိုးတက္၍ ဘုရားသာသနာ ဝင္ၿပီး ရဟန္းျပဳတယ္။ မၾကာျမင့္မီ ရဟန္းတရား ပြားမ်ားႀကိဳးကုတ္ အားထုတ္လို႔ အရဟတၱဖိုလ္ေပါက္ ရဟႏၲာ အျဖစ္ေရာက္ေတာ္မူတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒီမဟာဝိဘဝ ပုဏၰား ရဟႏၲာ အ႐ွင္ျမတ္ႀကီးက ဥဒါန္း ဂါထာတစ္ခု က်ဴးတယ္။

ျဗဟၶဗႏၶဳ ပုေရ အာသႎ၊
ေသာ ဣဒါနိမွိ ျဗဟၼေဏာ။
ေတဝိေဇၨာ ေသာတၱိေယာ စမွိ၊
ေဝဒဂူ စမွိ ႏွာတေကာ။
အဟံ= ငါသည္။ ပုေရ= ဟိုေ႐ွးအခါတုန္းက။ ျဗဟၶဗႏၶဳ= ဇာတ္အားျဖင့္ ျဗဟၶာသည္။ အာသႎ= ျဖစ္ခဲ့ေလၿပီ။
ဇာတိျဗာဟၶဏ အမ်ိဳးအားျဖင့္ ျဗာဟၶဏလို႔ ေခၚလို႔ ပရမတၳျဗာဟၶဏ ဗ်ဳပၸညီညြတ္တဲ့ ျဗာဟၶဏေတာ့ မဟုတ္ဘူးတဲ့။ ဇာတိျဗာဟၶဏဆိုတာ ေလာကပညတ္ ပုဏၰားမ်ိဳးမွာ သြားျဖစ္လို႔ သူဟာ ျဗာဟၶဏမည္ခဲ့၍-
ဣဒါနိ= ယခုအခါ၌။ ေသာအဟံ= ထို ငါသည္။ ျဗာဟၼေဏာ= ပရမတၳ ျဗာဟၶဏစင္စစ္သည္။ အမွိ= ျဖစ္ခဲ့၏…။
ဇာတိျဗာဟၼဏနဲ႔ ပရမတၳျဗာဟၼဏ
ဘာျဖစ္လို႔လဲ။ ျဗဟၶဏဆိုတဲ့ပါဠိက ဗာဟိတပါပ= မေကာင္းမႈဒုစ႐ိုက္ကို အပျပဳၿပီးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မွ ၿဗာဟၶဏလို႔ ဒီလို ေခၚပါတယ္။ ျဗဟၶ= အျမတ္၊ အဏ-က မေကာင္းမႈ အကုသိုလ္၊ ဗဟ-က ပယ္႐ွားၿပီး။ အဲဒီႏွစ္ခု ေပါင္းစပ္ၿပီးေတာ့ ဗဟိတ+အဏ= ျဗာဟၶဏ-လို႔ ပါဠိက ဒီလိုျဖစ္ေနတယ္။ မေကာင္းမႈ အကုသိုလ္ကို ပယ္႐ွားၿပီးျဖစ္လို႔ ျဗာဟၶဏ-ပါဠိက။ အဲ-ရဟႏၲာျဖစ္ေတာ့ တစ္ေထာင့္ငါးရာ ကိေလသာ မေကာင္းမႈ အကုသိုလ္ခပ္သိမ္း အကုန္လံုး အၿပီအၿငိမ္း ပယ္ၿပီးျဖစ္ေတာ့ “ပရမတၳျဗာဟၼဏ”လို႔ေခၚတယ္။
မေကာင္းမႈ အကုသိုလ္ေတြ မပယ္ရေသးဘဲနဲ႔ ဟုတ္လား။ ျဗာဟၼဏလို႔ ဆိုတာကေတာ့ “ဇာတိျဗာဟၼဏ”လို႔ ေခၚတယ္။ ေျပာပါစို႔။ အိႏိၵယမွာ႐ွိတဲ့(ခတၱိယ) ခ်တ္တရီးယားတို႔၊ ျဗာဟၶဏတို႔ဆိုတဲ့ အဲဒီ အမ်ိဳးအလိုက္ ျဗာဟၶဏမ်ိဳးျဖစ္လို႔၊ ခ်က္တရီးယားမ်ိဳးျဖစ္လို႔၊ သုဒၵမ်ိဳးျဖစ္လို႔၊ ဗိုက္ယွ(ေဝႆ)မ်ိဳးျဖစ္လို႔ ဆိုတဲ့ အဲဒီဟာကေတာ့ “ဇာတိျဗာဟၶဏ“ ေခၚပါတယ္။

အခုေျပာတာက ရဟႏၲာပုဂၢိဳလ္ကို ပရမတၳျဗာဟၶဏ။
ဒါနိ-ဣဒါနိ= ယခုအခါ၌။ ေတဝိေဇၨာ= ပု,ဒိ,အာ ဝိဇၨာသံုးပါးႏွင့္ ျပည့္စံုသူသည္ လည္းေကာင္း။ ေသတၱိေယာ စ= ကိေလသာခပ္သိမ္း ကင္းၿငိမ္းစင္ၾကယ္ေသာ သူသည္လည္းေကာင္း။ ေဝဒဂူ စ= မဂ္ဉာဏ္ေလးပါးသို႔ ေရာက္ၿပီးေသာ သူသည္ လည္းေကာင္း။ ႏွာတေကာ စ= ကိေလသာ အညစ္အေၾကး ေဆးေလွ်ာ္ၿပီးေသာ သူသည္ လည္းေကာင္း။ အမွိ= ျဖစ္ခဲ့ေလၿပီ။

သူတို႔ ျဗာဟၶဏဆရာေတြရဲ႕ အယူမွာ ေဝဒသံုးပံု ေဗဒင္သံုးပံု တတ္ေျမာက္တဲ့သူကို ေတဝိဇၨပုဏၰား ေခၚတယ္။ အဲဒီ ေဝဒက်မ္း ေဗဒင္သံုးပံု တတ္ေျမာက္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကို ေတဝိဇၨေခၚတယ္။ ပရမတၳေတဝိဇၨကေတာ့ ပုေဗၺနိဝါသဉာဏ္၊ ဒိဗၺစကၡဳဉာဏ္၊ အာသဝကၡယဉာဏ္ေခၚတဲ့ ဝိဇၨာသံုးပါးနဲ႔ ျပည့္စံုတဲ့ ရဟႏၲာသခင္ အ႐ွင္သူျမတ္ကို ေတဝိဇၨပုဂၢိဳလ္။

ဒါေၾကာင့္ အခု မဟာဝိဘဝပုဏၰား ရဟႏၲာျဖစ္ေတာ့-
ေတဝိေဇၨာ= ပု,ဒိ,အာ ဝိဇၨာသံုးပါးနဲ႔ ျပည့္စံုတဲ့ ပရမတၳ ေတဝိဇၨာပုဂၢိဳလ္သည္။ အမွိ= ငါကား ျဖစ္ခဲ့ေလၿပီ…။

ဟိုပုဏၰားေတြရဲ႕ အယူဝါဒမွာ ဂဂၤါျမစ္ထဲဆင္ၿပီး ေရခ်ိဳးလို႔႐ွိယင္ သူတို႔မွာ အကုသိုလ္ေတြ စင္ၾကယ္တယ္။ အဲဒီ စင္ၾကယ္လာတဲ့အခါ သူ႔ကိုယ္သူ “ေသာတၱိယ” တဲ့။

“ငါ-စင္ၾကယ္လာၿပီကြ” လို႔ေျပာတာ။ ဂ်ီး(ေခ်း) ေတြေတာ့ စင္ၾကယ္ခ်င္ စင္ၾကယ္မွာေပါ့ေနာ္။ အကုသိုလ္ေတြကေတာ့ ဘယ့္ႏွယ္လုပ္ၿပီးေတာ့-ဟုတ္လား။ ေရကေမွ်ာလို႔ရမလဲ။ အခု မဟာဝိဘဝပုဏၰားဘဝမွာ ရဟႏၲာအျဖစ္ ေရာက္တဲ့ မေထရ္သူျမတ္က-

ေသာတၱိေယာ စ= ပရမတၳ ေသာတၱိယ ပုဂၢိဳလ္သည္လည္း။ အမွိ= ျဖစ္ခဲ့ေလၿပီ။
အခု တစ္ေထာင့္ငါးရာ ကိေလသာ အညစ္အေၾကးေတြကို မဂ္ဉာဏ္ေလးပါး တည္းဟူေသာ ေရၾကည္ေရေအးျဖင့္ အႂကြင္းမဲ့ ေဆးၿပီး ေလွ်ာ္ၿပီး ဖြပ္ၿပီး စင္ၾကယ္ၿပီးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္လို႔ “ေသာတၱိယ” တဲ့။
“ႏွာတက”တဲ့။ ပုဏၰားေတြ ေရခ်ိဳးတဲ့ ေန႔က်ေတာ့ ဂဂၤါျမစ္ထဲ ဆင္းၿပီးေတာ့ ေရခ်ိဳးၾကတယ္။ အိႏိၵယမွာ“ပယာဂ” ႐ွိတယ္။ မႏၲေလးမွာေတာ့ ဒီပုဏၰားေတြ ေရခ်ိဳးတဲ့ ဆိပ္ကမ္းကို ပယာဂ ဆိပ္ကမ္းလို႔ပဲ ေခၚရတယ္။ အဲဒီလို ဒီပုဏၰားမ်ားမွာ ဆိုင္ရာ ပယာဂဆိပ္ကမ္းက ေရခ်ိဳးၿပီး တက္လာတယ္ဆိုယင္ “ႏွာတေကာ”လို႔ ဒီလိုသံုးတယ္။ ႏွာတက-ဘာလဲ။

ဟို- အကုသိုလ္ အညစ္အေၾကးကို ေဆးေၾကာၿပီးခဲ့ၿပီ။ ေရေမွ်ာၿပီးခဲ့ၿပီ ေျပာတယ္။
အခုဟာက ပရမတၳႏွာတကက မဂ္ဉာဏ္ေလးပါးတည္းဟူေသာ ေရၾကည္ေရေအးျဖင့္ မိမိသႏၲာန္မွာ အနမတဂၢ အစမထင္ ဟို သံသရာတစ္ခြင္က တင္လာခဲ့တဲ့ အကုသိုလ္ေခ်းေတြ၊ ေညွာ္ေတြ အကုန္လံုး မဂ္ဉာဏ္ေလးပါးျဖင့္ အၿပီးတိုင္-ဟုတ္လား။ သုတ္သင္ ေဆးေၾကာ ေရေမွ်ာၿပီးျဖစ္လို႔ ပရမတၳႏွာတက-တဲ့။

“ေဝဒဂူ”တဲ့။ ေဗဒင္က်မ္း တတ္ေျမာက္တဲ့ ပုဏၰားမ်ားကို ျဗာဟၶဏတို႔ရဲ႕ ဘာသာအားျဖင့္ ေဝဒဂူ ေခၚတယ္။ ပရမတၳ ေဝဒဂူက မဂ္ဉာဏ္ေလးပါးကို ေရာက္လို႔ ေဝဒဂူလို႔ ေခၚတယ္။ အခု မဟာဝိဘဝ ပုဏၰားဘဝမွာ။
ရဟႏၲာ ျဖစ္လာတဲ့ ရဟႏၲာအ႐ွင္ျမတ္က-
ေဝဒဂူ- မဂ္ဉာဏ္ေလးပါး တည္းဟူေသာ ေဝဒရဲ႕အထြတ္အထိပ္သို႔ ေရာက္သည္။ အမွိ= ျဖစ္ခဲ့ေလၿပီ…။
ပရမတၳေဝဒဂူ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ၿပီးလို႔ ေျပာတာ။ ဆုိၾကပါစို႔။ ေ႐ွးတုန္းကေတာ့ ဇာတိျဗဟၶဏ၊ ဇာတိေတဝိဇၨ၊ ဇာတိေသာတၱိယ၊ ပညတ္ေဝဒဂူ၊ ပညတ္ႏွာတကပုဂၢိဳလ္ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ယခုေတာ့ ငါသည္ ပရမတၳျဗာဟၶဏ၊ ပရမတၳ ေတဝိဇၨ ပုဂၢိဳလ္၊ ပရမတၳ ေသာတၱိယ ပုဂၢိဳလ္၊ ပရမတၳေဝဒဂူ ပုဂၢိဳလ္၊ ပရမတၳႏွာတကပုဂၢိဳလ္ ျဖစ္ၿပီလို႔ ဒီလို ဥဒါန္းက်ဴးပါတယ္။

ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ ႐ြတ္ဆိုေသာ ေထရီ ၂၁ ဂါထာ
ဖခင္ပုဏၰားႀကီး ရဟႏၲာ ျဖစ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ သမီးျဖစ္တဲ့ ေရာဟိနီလည္းပဲ ေသာတာပန္ ျဖစ္ၿပီးလို႔ လူ႔ေဘာင္ စြန္႔ခြာ၊ သာသနာဝန္ထမ္း ဘိကၡဳနီမကေလးျဖစ္လို႔ ရဟန္းတရား ပြားမ်ားႀကိဳးကုတ္ အားထုတ္တဲ့အခါ မၾကာျမင့္မီ အာသေဝါကုန္ခန္း ရဟႏၲာျဖစ္လို႔ “ေရာဟိနီ ေထရီ” လို႔ သာသနာမွာ ထင္႐ွားခဲ့တယ္။ အဲဒီလို ထင္႐ွားလို႔ သာသနာမွာ ေထရီရယ္လို႔ မေထရ္ျမတ္တစ္ပါး ေထရီစာရင္းဝင္တစ္ပါးျဖစ္လာတဲ့အခါ သူ႔ရဲ႕ပဋိပတ္ က်င့္စဥ္ ျပန္ၿပီးေတာ့ စဥ္းစားေတာ့ သူ႔စိတ္ထဲမွာ-ဪ-ငါ ေသာတာပန္ ျဖစ္ၿပီးတဲ့အခ်ိန္ လူ႔ဘဝတုန္းက ေမြးဖသခင္ ေက်းဇူး႐ွင္ႀကီးနဲ႔ ငါ ဒီလို ဖခင္ႀကီးက ငါ့ကိုေမးတယ္။ ငါက စိတ္႐ွည္လက္႐ွည္ တစ္ဆယ့္ႏွစ္ဂါထာတို႔ျဖင့္ ဖခင္ႀကီးအား ျပန္ၿပီး တရားေဟာၾကားလို႔ ငါ့ဖခင္ႀကီး တရားရၿပီး သာသနာဝန္ထမ္း ရဟန္းျပဳသြားလို႔ ရဟႏၲာျဖစ္တယ္။ သူ႔အဖို႔ရာ တစ္သက္တာမွာ ေမ့ေဖ်ာက္လို႔ မရတဲ့ ျဖစ္ရပ္၊ ေမ့ေပ်ာက္လို႔ မရတဲ့ တရား ျဖစ္တဲ့အတြက္ ရဟႏၲာျဖစ္ၿပီးေတာ့လည္း ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာနဲ႔ မၾကာ မၾကာ အဲဒီ ဖခင္နဲ႔ သူ ေမးၾကေျဖၾကတဲ့ ဂါထာေပါင္း ႏွစ္ဆယ့္တစ္ဂါထာကို ဥဒါန္းက်ဴးတယ္။

ေအး-ဖခင္ႀကီး႐ြတ္တဲ့ ဂါထာေရာ သူကျပန္ေျဖတဲ့ ဂါထာေတြေရာ ရဟႏၲာေထရီမ ျဖစ္ၿပီးတဲ့ အခါက်ေတာ့ ဥဒါန္း တက်ဴးက်ဴးနဲ႔ ႏွစ္ဆယ့္တစ္ဂါထာကို ဥဒါန္းက်ဴးရင့္တယ္။ အဲဒီက်ဴးရင့္တဲ့ ဥဒါန္းဂါထာကို ေရာဟိနီေထရီ ဂါထာလို႔ ေခၚတဲ့ အဲဒီ ႏွစ္ဆယ့္တစ္ဂါထာက ေစာေစာက ေျပာခဲ့တဲ့ ဂါထာေတြပေလ။

ေအး- ေထရီမေလး ႐ြတ္တဲ့အခါက်ေတာ့ ျပာယီးျပာယာလည္း မဟုတ္ဘူး၊ ဟုတ္လား။ အင္းမတန္ကို ၾကည္ၾကည္ညိဳညိဳနဲ႔ အရဏဝိဘဂၤသုတၱန္က စကားက ႐ွိတယ္ေနာ္။ စည္းကမ္း႐ွိတယ္။
မလ်င္မေဆာ စကား ေျပာရတယ္၊ မလ်င္မေဆာ တရားေဟာရတယ္၊ ျပာယီးျပာယာ စကားမေျပာရဘူး။ ျပာယီးျပာယာ တရားမေဟာရဘူး။ ဒီ အရဏဝိဘဂၤသုတ္မွာ ဒီ အရဏဝိဟာရပုဂၢိဳလ္-မပင္မပန္း ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ ျဖစ္ခ်င္ယင္ စကားေျပာ- တရားေဟာယင္လည္းပဲ စစ္စစ္ေဆးေဆးနဲ႔ တစ္ဖက္သား နားလည္ေလာက္ေအာင္ ႐ြတ္ရ ေဟာရ ေျပာရတယ္။

အဲဒီလို ေထရီမကေလး-ေရာဟိနီ ေထရီမကေလးတစ္ပါတည္း ဒီ-ႏွစ္ဆယ့္တစ္ဂါထာကို အခုေျပာတဲ့ အတိုင္း-
သမဏာတိ ေဘာတိ သူပိ၊ သမဏာတိ ပဗုဇၥ်သိ၊
သမဏာေနဝ ကိေတၱသိ၊ သမဏီ ႏုန ဘဝႆသိ။
ဒီက စၿပီးေတာ့-

ျဗဟၶဗႏၶဳ ပုေရ အာသိ၊
ေသာ ဣဒါနိမွိ ျဗာဟၶေဏာ။
ေတဝိေဇၨာ ေသာတၱိေယာ စမွိ၊
ေဝဒဂူ စမွိ ႏွာတေကာ-
ဆိုတဲ့ ႏွစ္ဆယ့္တစ္ဂါထာ မၾကာမၾကာ ဥဒါန္းက်ဴးရင့္ပါတယ္-တဲ့။ သမီးလည္း အရဟတၱဖိုလ္ေပါက္ ေရာက္ၿပီ။ ဖခင္လည္း အရဟတၱ ဖိုလ္ေပါက္ ေရာက္ၿပီ။ အရဟတၱဖိုလ္ေပါက္ ေရာက္ယင္ သာသနာအလုပ္ၿပီးဆံုးတယ္။ သာသနာအလုပ္ ၿပီးဆံုးယင္ တရားေတာ္လည္း ၿပီးတယ္။

ေဒသနာ နိဂံုး
ဤသို႔လွ်င္ ေရာဟိနီ ေထရီ ဂါထာႏွင့္ စပ္ေသာ တရားစကားကို ၾကားနာရျခင္း= ဓမၼႆဝန ေကာင္းမႈကုသိုလ္ကံ ေစတနာ၊ သရဏဂံု သီလ ေဆာက္တည္ရျခင္း= သီလမယ ေကာင္းမႈကုသိုလ္ကံေစတနာ၊ မိမိတို႔ဉာဏ္အျမင္ မီၾကသမွ် ႐ုပ္နာမ္ဓမၼ သခၤါရတို႔၏ အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱ ျဖစ္ပံုကို ႏွလံုးသြင္းရျခင္း= ဘာဝနာမယ ေကာင္းမႈကုသိုလ္ကံ ေစတနာ၊ ဤသို႔ စသည္မ်ားျမတ္ ေပါင္းအပ္ေသာ ေကာင္းမႈကုသိုလ္ကံ အရပ္ရပ္တို႔ေၾကာင့္ ဤေရာဟိနီ ေထရီမတို႔ အာ႐ံုျပဳရာ၊ မ်က္ေမွာက္ျပဳရာ ေခမာသီဝ အသခၤတဓာတ္ နိဗၺာန္ပရမတ္ကို မပင္မပန္း ခ်မ္းသာလြယ္ကူေသာ အက်င့္ပဋိပတ္၊ လ်င္ျမန္ေသာ အသိဉာဏ္၊ ရည္သန္အပ္ေသာမဂ္ဉာဏ္ေလးရပ္တို႔ျဖင့္ အရဟတၱဖိုလ္ ေပါက္ မ်က္ေမွာက္ ျပဳရသည့္ကိုယ္ ျဖစ္ပါေစကုန္သတည္း။ အရဟတၱဖိုလ္ေပါက္ နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳရေသာ ထိုေနာက္ဆံုးဘဝ ဝယ္ ပရိနိဗၺာန စုတိ၏ အျခားမဲ့ေသာ ကာလ၌ တစ္စံုတစ္ခုေသာ ဘဝ၊ တစ္စံုတစ္ခုေသာ ဂတိ၊ တစ္စံုတစ္ခုေသာ ေယာနိ၊ တစ္စံုတစ္ခုေသာ ဝိညာဏ႒ိတိ၊ တစ္စံုတစ္ခုေသာ သတၱာဝါသ၊ တစ္စံုတစ္ခုေသာ သတၱနိကာယမွာမွ ႐ုပ္နာမ္ႏွစ္ျဖာ ခႏၶာငါးပါး ဒုကၡသစၥာ ဝဋ္မီးစာ တရားတို႔ တစ္ဖန္ အသစ္ မျဖစ္ျခင္း တည္းဟူေသာ အႏုပၸါဒါနိေရာဓ အႏုပါဒါ ပရိနိဗၺာန္ ကိုယ္စီစံရပါေစကုန္သတည္း။ အႏုပါဒါ ပရိနိဗၺာန္ ကိုယ္စီစံရသျဖင့္ ကမၼ ဝဋ္၊ ကိေလသ ဝဋ္၊ ဝိပါက ဝဋ္ တည္းဟူေသာ ဝဋ္ဒုကၡခပ္သိမ္း သံသရာ မီးေတာက္ မီးလွ်ံႀကီး အၿပီးတိုင္ ၿငိမ္းၾကပါေစကုန္သတည္း။

သာဓု… သာဓု… သာဓု…
ေရာဟိနီေထရီ ဂါထာ တရားေတာ္ ၿပီးပါၿပီ။
Ref: http://mingunn.blogspot.sg/2011/07/blog-post_6211.html?m=1

ကာမဂုဏ္ဆုိတာ သားတစ္ပမာ – မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး

ဒီကာမဂုဏ္ကို အျပစ္ျပတဲ့ ဥပမာကေတာ့ သားတစ္နဲ့ တူပါတယ္တဲ့၊
သားတစ္ တစ္ခုကို စြန္တစ္ေကာင္က ခ်ီသြားတယ္ဆိုရင္
အဲဒီစြန္ကို အျခားစြန္ေတြက ဝိုင္းျပီးထိုးၾက၊ ဆိတ္ၾကတယ္။
တျခားစြန္ေတြက သူတို ့လည္း သားတစ္ကိုစားခ်င္ၾကလို ့
လိုက္ျပီး ထိုးၾက၊ဆိတ္ၾကတာေပါ့။အထိုး၊ အဆိတ္ခံရေပါင္းမ်ားလို ့သည္းမခံႏိုင္တဲ့အခါမွာ
အဲဒီစြန္က သားတစ္ကို လႊတ္ခ်လိုက္ပါေရာတဲ့၊
ဒီေတာ့ တျခားစြန္တစ္ေကာင္က အဲဒီ သားတစ္ကို
ေကာက္ယူျပီး ခီ်သြားျပန္တယ္။အဲဒီစြန္ကိုလည္း တျခားစြန္ေတြက နည္းတူပဲ
ဝိုင္းျပီး ထိုးၾကဆိတ္ၾကျပန္တယ္။
မခံနိုင္ေတာ့ အဲဒီ ဒုတိယစြန္ကလည္း သားတစ္ကို
လႊတ္ခ်လိုက္ရျပန္တယ္။ဒီနည္းျဖင့္ သားတစ္ကို
ေကာက္ယူတဲ့ စြန္တိုင္းအထိုး၊ အဆိတ္ခံရတယ္။
သားတစ္ကိုလႊတ္ခ်လိုက္ေတာ့မွ သက္သာရာရပါသတဲ့။
အဲဒါဟာ ဘာေၾကာင့္တံုးဆိုေတာ့
သားတစ္ဆို စြန္တိုင္းကနွစ္သက္လိုခ်င္ေနၾကလို့ပါပဲ။
ကာမဂုဏ္ေတြ ဆိုတာကလည္း ဒါလိုပါပဲ၊
လူတိုင္း၊ လူတိုင္းက လိုခ်င္ေနၾကတာနဲ ့အဲဒီ ကာမဂုဏ္ဝတၳဳ
ပစၥည္းေတြ သိမ္းပိုက္ထားတဲ့လူကို ေဘးကလူေတြက
ထိုးဆိတ္ျပီး လုယူဖို ့အားထုတ္ေနၾကတယ္။

ဟုတ္တယ္၊ ယခုေလာကမွာ လူေတြဟာ ဒီလိုအလုပ္ေတြကို
လုပ္ေနၾကတာပဲ၊ တစ္ေယာက္နဲ ့တစ္ေယာက္ တိုက္ခိုက္ၾကတယ္။
တစ္ဖဲြ ့နဲ ့တစ္ဖဲြ ့ တိုက္ခိုက္ၾကတယ္။
တစ္ပါတီနဲ ့တစ္ပါတီ တိုက္ခိုက္ၾကတယ္။
တစ္နိုင္ငံနဲ ့ တစ္နိုင္ငံ တိုက္ခိုက္ၾကတယ္
ဆိုတာေတြဟာ ဒီကာမဂုဏ္အတြက္ခ်ည္းပါပဲ။
ဒါေၾကာင့္ ဒီကာမဂုဏ္ကို ပညာရိွသူေတာ္ေကာင္းေတြက
ကဲ့ရဲ့ရႈတ္ခ်ျပီးေတာ့ စြန့္ပယ္ၾကပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ကာမဂုဏ္ရဲ့ အျပစ္ကို မျမင္နိုင္တဲ့
သူေတြကေတာ့ ဒီကာမဂုဏ္ကိုပဲအျမတ္တနိုးႀကီးလုပ္ျပီး
ရွာေနၾကပါတယ္။ ယခုေခတ္ လူေတြဟာျဖင့္အေတာ္ကို
လြန္လြန္ကဲကဲမက္ေမာေနၾကပါတယ္။
ဒီကာမဂုဏ္ေတြနဲ ့ျပည့္စံုရင္ ေလာကနိဗၺာန္လို ့ထင္ျပီး
ေတာ့ ကုသိုလ္၊အကုသိုလ္ကိုေတာင္ႏွလံုးမသြင္းနိုင္ေတာ့ဘဲ
ရရာနည္းနဲ ့ရွာေနၾကပါတယ္။
ဒီလို လိုခ်င္စရာ၊မက္ေမာစရာေတြျဖစ္တဲ့အတြက္
အဲဒါေတြကို ကာမဂုဏ္လို့ ေခၚပါတယ္။

ဒီအထဲမွာ အဆင္းအာရံု ဆိုတာက မ်က္စိနဲ ့ ျမင္ရတဲ့
အဆင္းရုပ္ကေလးသက္သက္ကိုသာ ဆိုတာမဟုတ္ပါဘူး။
အဲဒီလွပတဲ့အဆင္းရဲ့ တည္ရာျဖစ္တဲ့ မိန္းမ၊ ေယာက်ာ္း၊
သက္ရိွလူပုဂၢိဳလ္ေတြေရာ၊ အဝတ္အထည္
အစရိွတဲ့ အသံုးအေဆာင္ သက္မဲ့ဝတၳဳ ပစၥည္းေတြေရာ အကုန္ပါပါတယ္။
အသံအာရံု ဆိုရာမွာလည္းထို ့အတူပါပဲ။ ခ်ဳိခ်ဳိသာသာေျပာဆို
တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြေရာ၊ အတီး၊ အမႈတ္၊တူရိယာ ဝတၳဳ ပစၥည္းေတြေရာ
အကုန္ပါပါတယ္။ အနံ ့ဆိုရာမွာလည္း အေမႊးအျကိုင္နံ ့သာေတြေရာ၊
အဲဒီနံ ့သာလူးလိမ္းထားတဲ့လူေတြေရာအကုန္ပါပဲ။

အရသာ က်ေတာ့ စားေကာင္းေသာက္ဖြယ္ေတြေရာ၊
အဲဒီစားဖြယ္ကို ခ်က္ျပဳတ္ျပဳ ျပင္ေပးတဲ့သူေတြေရာ အကုန္ပါပဲ၊
အေတြ ့အထိဆိုရာမွာလည္း ေတြ ့ထိနိုင္တဲ့ အိပ္ရာ၊
ေနရာ၊ အဝတ္ အထည္၊ အသံုးအေဆာင္ေတြမွအစ
မိန္းမ၊ေယာက်ာ္း၊လူပုဂၢိဳလ္ေတြေရာ အကုန္ပါပဲ၊
အတိုခ်ဳပ္ေျပာရရင္ လိုခ်င္နွစ္သက္စရာေတြ
ဟူသမွ်ကို ကာမဂုဏ္လို့ ေခၚပါတယ္။
အဲဒီ ကာမဂုဏ္ရေရး၊သံုးေဆာင္ခံစားေရးနဲ ့စပ္ျပီး ႀကံစည္
ေနတာ၊လိုခ်င္ႏွစ္သက္ေနတာကို ကာမစၧႏၵနီဝရဏ လို ့ ေခၚပါတယ္။

သက္ရိွ လူပုဂၢိဳလ္ေတြက်မွ သာျပီး ရိုေသရတာ၊
သက္ရိွလူပုဂၢိဳလ္ေတြဆိုတာ တျခားလူေတြ မဟုတ္ပါဘူး၊
မိမိတို့အိမ္မွာအသီးသီးရိွေနၾကတဲ့ အိမ္သူရယ္၊
အိမ္သားရယ္၊ အဲဒါေတြပါပဲ။ သမီး၊ခင္ပြန္းအခ်င္းခ်င္းဟာ
တစ္ဦးနဲ့တစ္ဦး ခ်စ္ျမတ္နိုးေနၾကတဲ့အတြက္
တစ္ဦးကိုတစ္ဦး အင္မတန္အေလးျပဳေနၾကရတယ္၊
အေျပာအဆိုေပမယ့္ အင္မတန္ ဂရုစိုက္ၾကရတယ္၊
တစ္ဖက္သား ျဖစ္တဲ့သူက စိတ္ခုသြားမွာကို အင္မတန္စိုးရိမ္ၾကရတယ္၊
လင္နဲ ့မယား တစ္ေယာက္ေယာက္က ပိုျပီး ခ်စ္တယ္ဆိုရင္၊
အဲဒီအခ်စ္ၾကီးတဲ့သူက ပိုျပီးေတာ့ရိုေသေနရတယ္၊
ဒါကေတာ့ ဘုန္းၾကီးတို့က စာေတြ ့သေဘာနဲ ့ ေတြးဆျပီး ေျပာရတာပါပဲ၊

လူ့ေလာကမွာေနထိုင္ၾကတဲ့ ဒကာ၊ ဒကာမေတြက
ပိုျပီး သိမွာပါ၊အဲဒီလို နွစ္သက္ျမတ္နိုးအပ္တဲ့ သက္ရိွသက္မဲ့ အာရံုေတြကို
ရိုေသေနၾကရတာဟာေၾကြးရွင္ကိုရိုေသေနရတာနဲ့ တူပါတယ္၊
ဘယ္သူ ့ကိုမွ် ဘယ္ဟာကိုမွ် နွစ္သက္ခင္မင္မႈ မရိွဘူးဆိုရင္ေတာ့
ဘယ္သူ ့ကိုမွ်၊ ဘယ္ဟာကိုမွ် ရိုေသဖို့ မလိုေတာ့ဘူး၊
အဲဒါဟာေၾကြးဆပ္ျပီးတဲ့အခါေၾကြးရွင္ကို
မရိုေသရေတာ့သလို လြတ္လပ္သြားတာပါပဲ။

ဒါေၾကာင့္ တရားအားထုတ္ေနခိုက္မွာတစ္စံုတစ္ရာကို ႏွစ္သက္လိုခ်င္မႈ
ျဖစ္လာလွ်င္ အဲဒါကို နွစ္သက္တယ္၊လိုခ်င္တယ္ စသည္ျဖင့္ ရႈမွတ္ျပီး
ပယ္လိုက္ရမယ္၊

ဒါေၾကာင့္…”ႏွစ္သက္လိုခ်င္၊ေၾကြးျမီတင္၊
အလ်င္ပယ္ေဖ်ာက္ေလ”လို ့ ေဆာင္ပုဒ္က ဆိုထားပါတယ္။
ႏွစ္သက္လိုခ်င္တဲ့ ေၾကြးျမီတင္ေနရင္ အဲဒါကေလးကို
ပယ္ေဖ်ာက္လိုက္ပါ၊ မပယ္ေဖ်ာက္ရင္ဘာျဖစ္သလဲလို ့ဆိုေတာ့
အရိယာတို ့၏ ေနအိမ္ထဲ မေနရတာေပါ့၊

ပယ္ေဖ်ာက္လိုက္ရင္ေတာ့ အရိယာတို ့၏ ေနအိမ္ထဲ
ေရာက္ေနသည္ မည္ပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီႏွစ္သက္
လိုခ်င္တဲ့ ေၾကြးျမီစိတ္ကေလးကို ရႈျပီး ပယ္နိုင္တဲ့အခိ်န္မွာ
ေသသြားမယ္ဆိုရင္ အပါယ္ေလးပါးကို မက်ေရာက္နိုင္ဘူး၊
အပယ္ေဘးက လံုျခံဳသြားပါတယ္၊

အဲဒီႏွစ္သက္လိုခ်င္တဲ့ ေၾကြးျမီတန္းလန္းနဲ ့
ေသသြားရင္ေတာ့ အပါယ္ေလးပါးကို
က်ေရာက္သြားတတ္တယ္၊

အဲဒါ ဘာေၾကာင့္တံုးလို ့ဆိုရင္ ပုထုဇဥ္ေနအိမ္မွာေနေနလို့၊
ပုထုဇဥ္ေနအိမ္က မလံုျခံဳလို ့ပါပဲ။
အမိုးအကာ မလံုျခံဳတဲ့ အိမ္မွာျဖစ္ေစ၊ အမိုးအကာ မရိွတဲ့
ကြင္းျပင္မွာျဖစ္ေစ၊ ေနတဲ့သူမွာ မိုးရြာရင္လည္း စိုရဲႊမယ္၊
ေနပူရင္လည္း ပူေလာင္မယ္၊ေလလာရင္လည္း
ေလထိမယ္၊ တစ္စံုတစ္ေယာက္က ခဲတို ့တုတ္တို့ကို
အရမ္းပစ္လိုက္ရင္လည္းမေတာ္တဆထိမွန္မယ္၊ေျမြတို ့ကင္း
တို့လည္း ကိုက္သြားမယ္၊ အဲဒီလိုေဘးအမ်ဳိးမ်ဳိးတြ ေရာက္နိုင္ပါ
တယ္၊ ဒါလိုပဲ၊ ပုထုဇဥ္ေနအိမ္မွာေနရင္ အပါယ္ေဘးေတြနဲ ့
ေတြ ့ရတက္ပါတယ္။

(ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး)

Ref: https://www.facebook.com/1054487144566643/photos/a.1054487791233245.1073741826.1054487144566643/1081415958540428/?type=1&fref=nf

Previous Older Entries Next Newer Entries